Με μια ολιγόλογη ανακοίνωσή του, το απόγευμα της Τετάρτης 16 Ιουνίου, το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού ενημέρωσε από τις σελίδες που διατηρεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πως τα ηλεκτρονικά του συστήματα δέχτηκαν κυβερνοεπίθεση: «Απόπειρα παράνομης πρόσβασης στα ηλεκτρονικά συστήματα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού σημειώθηκε σήμερα το πρωί. Το περιστατικό διερευνάται από τη Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του ΥΠΠΟΑ, σε συνεργασία με την Εθνική Αρχή Κυβερνοασφάλειας». Σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση «έως τώρα δεν έχει διαπιστωθεί διαρροή δεδομένων, καθώς όλα τα συστήματα τέθηκαν προληπτικά εκτός λειτουργίας. Σε εξέλιξη βρίσκονται όλες οι αναγκαίες ενέργειες για την ταχεία αποκατάσταση της ομαλής λειτουργίας τους».
Η αποκατάσταση, όμως, της ομαλής λειτουργίας των συστημάτων δεν φαίνεται να είναι και τόσο… ταχεία, καθώς το πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί μοιάζει να είναι πολύ μεγάλο και η επίλυσή του ενδέχεται να αργήσει αρκετά, ίσως και πέραν της εβδομάδας.
Καθώς η πλατφόρμα των υπηρεσιακών ηλεκτρονικών διευθύνσεων έχει πέσει, δεν είναι εφικτή η διεκπεραίωση εκατοντάδων υπηρεσιακών υποθέσεων και αιτημάτων πολιτών, ζήτημα που δημιουργεί προβληματισμό, ιδιαίτερα εάν η επίλυση του προβλήματος επεκταθεί χρονικά.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες μας, τα αρχεία των υπολογιστών της κεντρικής υπηρεσίας του Υπουργείου που ήταν ανοιχτά την ώρα της επίθεσης έχουν μολυνθεί, αποκτώντας μια επέκταση με το όνομα «nokonoko».
Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο οι συγκεντρωμένοι έξω από το κτίριο της οδού Μπουμπουλίνας, στην απεργιακή συγκέντρωση που πραγματοποίησαν την Τετάρτη το μεσημέρι τα πρωτοβάθμια σωματεία εργαζομένων για το ζήτημα των κρατικών μουσείων, φώναξαν, μεταξύ άλλων, και το αυτοσχέδιο περιπαικτικό σύνθημα «Με μία απεργία παθαίνουν αλλεργία – με ένα nokonoko παθαίνουν κοκομπλόκο»…
Άλλωστε ήταν η κυβερνοεπίθεση την οποία επικαλέστηκαν τόσο ο υπηρεσιακός γραμματέας όσο και οι γενικοί διευθυντές Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και Οικονομικών για να μην συναντηθούν με αντιπροσωπεία των απεργών.
Πάντως η προσθήκη «ουράς» στο όνομα των αρχείων συνηγορεί στην εκδοχή πως πρόκειται πράγματι για επίθεση από χάκερς, καθώς είναι γνωστή τακτική εσκεμμένης μόλυνσης συστημάτων με ιούς. Οι δράστες τέτοιων επιθέσεων συνήθως απαιτούν χρήματα για να διαθέσουν στο θύμα τους το απαραίτητο «αντιβιοτικό». Ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες κάνουν λόγο ακριβώς για μιαν τέτοια επίθεση στο Υπουργείο Πολιτισμού, προσθέτοντας πως τα χρήματα που ζητούν οι δράστες να τους καταβληθούν στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι της τάξεως των 200.000-300.000 ευρώ!
Εκτός λειτουργίας, πέρα από τις υπηρεσιακές ηλεκτρονικές διευθύνσεις, βρίσκεται το ηλεκτρονικό πρωτόκολλο σε πολλές κεντρικές και περιφερειακές υπηρεσίες και συνολικά ο ιστότοπος του ΥΠΠΟΑ, ενώ δεν είναι εφικτή ούτε η ανάρτηση αποφάσεων στο πρόγραμμα «Διαύγεια». Το κτίριο της οδού Μπουμπουλίνας 20 δεν έχει επίσης ούτε τηλέφωνα…
Το αποτέλεσμα είναι να έχει δημιουργηθεί κυριολεκτικά ένα κομφούζιο, αφού κεντρικές και περιφερειακές υπηρεσίες του Υπουργείου σε όλη τη χώρα αδυνατούν επί της ουσίας να λειτουργήσουν, ενώ την κατάσταση χάους επιτείνουν οι αντιφατικές οδηγίες που δίνονται από τους (υποτίθεται) αρμόδιους.
Είναι ενδεικτικό πως η Γενική Διεύθυνση Διοικητικής Υποστήριξης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του Υπουργείου έδωσε οδηγία προς τους υπαλλήλους των διευθύνσεων που στεγάζονται στην οδό Μπουμπουλίνας να απευθύνονται στις υπηρεσίες που στεγάζονται σε κτίρια γύρω από το κεντρικό, όπως λ.χ. σε αυτές των οδών Στουρνάρη, Θεμιστοκλέους, Μετσόβου, Σπ. Τρικούπη, όπου και υπάρχει πρόσβαση στην εφαρμογή του ηλεκτρονικού πρωτοκόλλου, ώστε να διεκπεραιώνουν από εκεί επείγοντα θέματα, χρησιμοποιώντας στικάκια USB για την μεταφορά των αρχείων τους. Η Διεύθυνσης Πληροφορικής όμως έσπευσε να τονίσει πως αυτό δεν πρέπει να γίνεται, διότι υπάρχει σοβαρός κίνδυνος η διαδικασία αυτή να επιμολύνει και ηλεκτρονικούς υπολογιστές που δεν έχουν ακόμη μολυνθεί…
Πρόσθετη ανησυχία, άλλωστε, έχει προκαλέσει στους εργαζόμενους του Υπουργείου και η πληροφορία πως ενδέχεται να έχουν μολυνθεί από τον ιό και τα αρχεία που σχετίζονται με την μισθοδοσία των εργαζομένων σε όλη την επικράτεια.
Τα ερωτήματα για τη φύση του προβλήματος και η ταλαιπωρία εργαζομένων και συναλλασσόμενων πολιτών πυκνώνουν από την επί τρεις συνεχόμενες ημέρες (μέχρι τώρα) διατήρηση του προβλήματος, ενώ κανείς δεν γνωρίζει να πει πώς και πότε θα επανέλθουν τα συστήματα σε λειτουργία.
Το υπουργείο Πολιτισμού αποδεικνύεται πως έχει μια μεγάλη «τρύπα» ασφαλείας στα ηλεκτρονικά του συστήματα, που είτε είναι ατελή και προβληματικά είτε μη επαρκώς θωρακισμένα από κακόβουλες επιθέσεις (αν πράγματι επιβεβαιωθεί πως περί αυτού πρόκειται).
Εντύπωση, πάντως, προκαλεί πως, μετά την πρώτη συνοπτική ανακοίνωσή του, το Υπουργείο απέφυγε να προβεί σε οποιαδήποτε άλλη ανακοίνωση, αποκρύπτοντας επί της ουσίας πως είναι πρακτικά αποκομμένο ηλεκτρονικά τόσο από άλλες υπηρεσίες όσο και από συναλλασσόμενους ιδιώτες που δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν ούτε καν τηλεφωνικά.
