Ακάλυπτοι και εγκλωβισμένοι σε δικαστική διαμάχη με τον εργοδότη τους, κινδυνεύουν να βρεθούν εργαζόμενοι οι οποίοι θα πρέπει να απουσιάσουν από την εργασίας τους προκειμένου να ψηφίσουν.
Αποδέκτες καταγγελιών εκ μέρους εργαζομένων για εργοδοτικές αυθαιρεσίες σχετικά με την ειδική άδεια απουσίας με αποδοχές που προβλέπει ο νόμος προκειμένου να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, κυρίως για όσους εργάζονται και τις Κυριακές, έχουν γίνει τα κατά τόπους Εργατικά Κέντρα και η ΓΣΕΕ, αποκαλύπτοντας ότι το θέμα αποτελεί μια «εργασιακή γκρίζα ζώνη».
Πρόκειται για εργαζόμενους σε τουριστικές επιχειρήσεις και εργοστάσια, οι οποίοι προκειμένου να ψηφίσουν, είτε πρέπει να μεταβούν σε απόσταση μικρότερη των 100 χιλιομέτρων οπότε δεν δικαιούνται ειδική άδεια, είτε απασχολούνται σε τουριστικούς προορισμούς και θα πρέπει να απουσιάσουν έως και τρεις ημέρες.
Με αφορμή σχετικό ερώτημα του Εργατικού Κέντρου Θήβας, η Γενική Διεύθυνση Εργασιακών Σχέσεων, Υγείας και Ασφάλειας του υπουργείου Εργασίας, με έγγραφο της εντάσσει την απουσία του μισθωτού από την εργασία για την άσκηση εκλογικού δικαιώματος, στις περιπτώσεις αναίτιου κωλύματος, θεωρώντας την δικαιολογημένη.
Ωστόσο, όπως αναφέρεται στο έγγραφο, «σε περίπτωση αμφισβήτησης, αρμόδια να αποφανθούν είναι τα τακτικά δικαστήρια»…
Δηλαδή, ενώ -κατά βάση οι εργαζόμενοι καλύπτονται νομικά, κανείς δεν μπορεί να απαγορεύσει στον εργοδότη να αφαιρέσει το ημερομίσθιο ή ακόμη και να προβεί σε απόλυση, αναγκάζοντας τον εργαζόμενο να εμπλακεί σε δικαστική περιπέτεια με ψυχολογικό και οικονομικό κόστος.
Αναλυτικότερα, όπως επισημαίνεται στο έγγραφο:
– Σύμφωνα με το άρθρο 658 Α.Κ.: «Το χρονικό διάστημα κατά το οποίο διατηρείται, η αξίωση για το μισθό σε περίπτωση εμποδίου, δεν μπορεί να υπερβαίνει τον ένα μήνα, αν το εμπόδιο εμφανίσθηκε ένα τουλάχιστον έτος μετά την έναρξη της σύμβασης, και το μισό μήνα σε κάθε άλλη περίπτωση. Η αξίωση για το διάστημα αυτό υπάρχει και αν ακόμη ο εργοδότης κατάγγειλε τη μίσθωση, επειδή το εμπόδιο του παρείχε το δικαίωμα αυτό».
– Για να διατηρηθεί η αξίωση του εργαζομένου για το μισθό, μολονότι δεν παρέχει εργασία, πρέπει το κώλυμα (εμπόδιο) για παροχή εργασίας να οφείλεται σε σπουδαίο λόγο, ήτοι σε λόγο που κατά την καλή πίστη και τα χρηστά συναλλακτικά ήθη, καθιστά δικαιολογημένη τη μη παροχή εργασίας. Να μη μπορεί δηλαδή, κατά την καλή πίστη και τα χρηστά και συναλλακτικά ήθη, να αξιωθεί από το μισθωτό η παροχή εργασίας εξαιτίας του σπουδαίου λόγου.
– Σπουδαίος λόγος αποχής από την εργασία μπορεί να είναι οποιοδήποτε πραγματικό περιστατικό που αναφέρεται είτε σε πρόσωπο του μισθωτού και γενικότερα στη δική του «σφαίρα» είτε σε πραγματικό γεγονός, που δημιουργεί αντικειμενική αδυναμία παροχής εργασίας.
– Η έννοια του εμποδίου για την παροχή εργασίας δεν συνδέεται μόνο με την αδυναμία του εργαζομένου να παράσχει αυτήν, αλλά και με την αδυναμία του να προσέλθει για την παροχή της. Το εμπόδιο που συνιστά το σπουδαίο λόγο ενεργοποιεί τη ρύθμιση του άρθρου 657 Α.Κ., μόνο αν δεν οφείλεται σε υπαιτιότητα (δόλο ή αμέλεια) του εργαζομένου, που σημαίνει ότι το εμπόδιο αξιολογείται υποκειμενικώς και αντικειμενικώς προκειμένου να κριθεί αν συνιστά την έννοια του σπουδαίου λόγου.
– Κατά τη θεωρία και τη νομολογία των δικαστηρίων, έχουν κριθεί ως αναίτια κωλύματα, μεταξύ άλλων, και τα εξής: η ασθένεια, το ατύχημα, ο τραυματισμός, η αναπηρία, ο θάνατος ή η βαρεία ασθένεια στενότατου συγγενούς, η κλήση ως μάρτυρα ή ως ενόρκου (άσκηση υποχρεωτικών εκ του νόμου καθηκόντων –υποχρέωση συνδρομής προς την Αρχή όταν καλείται απ’ αυτή), καθώς και η άσκηση πολιτικών δικαιωμάτων, όπως η συμμετοχή σε εκλογές.
«Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, έχουμε την άποψη ότι το ζήτημά σας πρέπει να αντιμετωπιστεί σύμφωνα με τα προεκτεθέντα ώστε να διευκολυνθούν οι μισθωτοί για τους οποίους η Κυριακή 25 Ιουνίου 2023 (ημέρα διεξαγωγής της ψηφοφορίας) είναι εργάσιμη ημέρα, εφόσον βάσει του προγράμματος εργασίας τους, δεν εξασφαλίζεται ο απολύτως αναγκαίος χρόνος για τη μετάβασή τους στον τόπο άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος και την επιστροφή τους απ’ αυτόν», καταλήγει η αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου Εργασίας.