Αναδημοσίευση από την Καθημερινή – Γράφει ο Πέτρος Παπακωνσταντίνου

Από τον πόλεμο των μισθοφόρων στην Καρχηδόνα του 241 π.Χ. μέχρι την Ινδική Εξέγερση του 1857, η Ιστορία βρίθει παραδειγμάτων που υπενθυμίζουν στους εκάστοτε ηγεμόνες πόσο επικίνδυνο είναι να στηρίζονται σε αναξιόπιστα, αργυρώνητα στρατεύματα. Εδώ και λίγες ώρες, ο Βλαντίμιρ Πούτιν κινδυνεύει να προστεθεί στη μακρά αλυσίδα όσων αγνόησαν αυτό το δίδαγμα.

Γεννημένος στο Λένινγκραντ (σήμερα Αγία Πετρούπολη), όπως και ο πρόεδρος της Ρωσίας, ο Γεβγκένι Πριγκόζιν ήταν για χρόνια μια βολική λύση για το Κρεμλίνο. Ο μισθοφορικός στρατός Wagner, που ίδρυσε ο παλιός σεφ του Πούτιν με το ξέσπασμα της ουκρανικής κρίσης, το 2014, επέτρεψε στη Ρωσία να κάνει outsourcing επικίνδυνων επιχειρήσεων, πρώτα στο Ντονμπάς, ύστερα στη Συρία, στη συνέχεια σε κάμποσες χώρες της Αφρικής και στο τέλος στο Μπαχμούτ. Ήταν ένα κυνικό ντιλ, win-win για τους δύο συμβαλλόμενους: το μεν Κρεμλίνο προωθούσε τη ρωσική επιρροή, με τις απώλειες να περιορίζονται σε εγκληματίες που εξαγόρασαν την ελευθερία τους υπογράφοντας σύμβαση με τη Wagner, ο δε Πριγκόζιν συσσώρευε τεράστιο πλούτο από ορυχεία και άλλα λάφυρα του μισθοφορικού του στρατού, αλλά και πολιτικό κεφάλαιο στη Μόσχα.

Οι βαρύτατες απώλειες της Wagner στη μάχη του Μπαχμούτ ήταν το σημείο καμπής που οδήγησε τον άξεστο ιδρυτή της σε ρήξη με τη στρατιωτική ηγεσία και, τελικά, με το ίδιο το Κρεμλίνο. Το γεγονός ότι η ανταρσία εκδηλώθηκε τη στιγμή που βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη η ουκρανική αντεπίθεση, προσδίδει δραματικές διαστάσεις στη σύγκρουση. Είναι βέβαια πολύ νωρίς να προδικάσουμε αν η ανταρσία θα έχει δραματικές επιπτώσεις στο πολεμικό μέτωπο- μέχρι τη στιγμή που ξέσπασε το κίνημα του Πριγκόζιν, οι Δυτικοί εμφανίζονταν εξαιρετικά ανήσυχοι για το μέλλον της ουκρανικής αντεπίθεσης. Το βέβαιο είναι ότι αυτές τις ώρες και ημέρες ο Βλαντίμιρ Πούτιν δίνει αγώνα για την πολιτική (τουλάχιστον) επιβίωσή του. Ακόμη κι αν αποτύχει το κίνημα του Πριγκόζιν, όπως είναι το πιθανότερο, ο Ρώσος πρόεδρος θα είναι υποχρεωμένος να κοιτάει δύο φορές πίσω από την πλάτη του, καθώς ισχυροί κύκλοι του στρατού και των μυστικών υπηρεσιών θα αναρωτιούνται πού έχει οδηγήσει τη χώρα τους η επιλογή και ο τρόπος διεξαγωγής αυτού του πολέμου.

Οσο για τη Δύση, είναι βέβαιο ότι πολλοί θα τρίβουν τα χέρια τους αυτές τις ώρες. Οι πιο συνετοί, όμως, θα σκεφτούν πολύ σοβαρά τους πελώριους κινδύνους που θα εγκυμονούσε μια ανατροπή του Πούτιν από τους πιο επιθετικούς και απρόβλεπτους εκφραστές ενός πληγωμένου εθνικισμού ή το χάος στη χώρα με το μεγαλύτερο πυρηνικό οπλοστάσιο του πλανήτη.