Ως αυτή τη στιγμή, η εισβολή του Ισραήλ δεν έχει ξεκινήσει στη Γάζα και η Χαμάς έχει καταγάγει εντυπωσιακή, στρατηγικού βάθους νίκη: οι έποικοι γύρω από τη Γάζα, για πρώτη φορά στην μετά το 1967 ιστορία του Ισραήλ έχουν εγκαταλείψει τις εστίες του. Να θυμίσουμε ότι οι έποικοι, εκτός από το ότι κατέχουν κλεμμένη γη, είναι ένα είδος βίαιης πολιτοφυλακής που αναλαμβάνει αστυνομικά καθήκοντα κατά των Παλαιστινίων. Τα έκτροπα που προκάλεσαν όλο το καλοκαίρι έπαιξαν σίγουρα ρόλο στην επιτυχία της αιφνιδιαστικής επιχείρησης της Χαμάς της 7ης Οκτωβρίου, επιτυχία που συνίσταται στην για πρώτη φορά επιστροφή της τρομοκράτησης και μάλιστα με τόκο. Το Ισραήλ ποτέ δεν θα είναι ξανά το ίδιο, ανεξάρτητα από το τι θα συμβεί από εδώ και πέρα.
Βέβαια, αυτή η νίκη της Χαμάς είναι που κάνει πολύ δύσκολο το ενδεχόμενο ειρήνευσης και την υποχώρηση του Ισραήλ. Και αυτό επειδή η αντιμετώπιση του Παλαιστινιακού συνίσταται κατά Ισραήλ σε 3+1 απλά βήματα: διαφθορά της Παλαιστινιακής Αρχής, σταδιακό «στριψίματος της βίδας» στην Γάζα με όλο και πιο σκληρό κλείσιμο των διόδων προς το εξωτερικό και δημιουργία δεσμών με τις αραβικές μοναρχίες, υπό την αιγίδα των ΗΠΑ (Συμφωνίες του Αβραάμ) που θα απομόνωναν ακόμα περισσότερο τους Παλαιστίνιους. Στο μεταξύ το κεντρικό στοιχείο ήταν το τέταρτο, η επέκταση των (παράνομων!) εποικισμών και η δημιουργία τετελεσμένων επί του εδάφους.
Με άλλα λόγια, το Ισραήλ δεν είχε στρατηγικό σχέδιο για το Παλαιστινιακό. Για την ακρίβεια, το Ισραήλ δεν έχει επιδείξει στρατηγική σκέψη στο ζήτημα εδώ και δεκαετίες, από την εποχή της δολοφονίας του Γιτζάκ Ραμπίν. Το Ισραήλ βρίσκεται σε στρατηγικό αδιέξοδο, αποτέλεσμα και παράγοντας ταυτόχρονα του οποίου είναι η μονοκρατορία Νετανιάχου εδώ και πολλά χρόνια. Ο Νετανιάχου ισορροπεί στην εσωτερική σκηνή, όχι επειδή διαμορφώνει μακροπρόθεσμες πολιτικές για την χώρα του, αλλά με τους διαρκείς τακτικισμούς του, κάτι ιδιαίτερα εύκολο βέβαια σε ένα πολιτικό σκηνικό στο οποίο έχουν σημαντικές δυνάμεις τα πολλά μικρά αντιδραστικά κόμματα, δείγμα και αυτά του γενικότερου ιδεολογικού αδιεξόδου της χώρας.
Τα 3+1 βήματα είναι τμήμα μιας στρατηγικής που καταστρώθηκε πριν πολύ καιρό, πριν την εμφάνιση της Χαμάς, η οποία δεν διαφθείρεται όπως η Φατάχ, ακυρώνοντας έτσι το πρώτο βήμα. Και όμως το Ισραήλ συνεχίζει στον ίδιο δρόμο, χωρίς επανεξέταση, χωρίς επαναξιολόγηση κινδύνων και χωρίς να έχει διαμορφώσει εναλλακτικές, ένα σχέδιο Β. Το Ισραήλ δεν απαντά το κύριο ερώτημα: Τι θα γίνει με τα εκατομμύρια των Παλαιστινίων; Όσο συνεχίζεται η παρούσα κατάσταση, δεν πρόκειται να ησυχάσουν. Ακόμα και αν εξοντωθεί η Χαμάς, μια άλλη Χαμάς θα βγει από τις στάχτες της.
Έτσι το Ισραήλ, μην έχοντας στρατηγική για το ζήτημα, αυτή τη στιγμή έχει χάσει την πρωτοβουλία των κινήσεων. Η επίθεση της Χαμας ακύρωσε και το δεύτερο βήμα, τις Συμφωνίες του Αβραάμ, ενώ απέδειξε ότι και το τρίτο βήμα, ο αποκλεισμός της Γάζας, δεν είναι καθόλου αποτελεσματικός. Το Ισραήλ, μην έχοντας πλέον πρωτοβουλία κινήσεων, εξαναγκάζεται σε εκδίκηση. Η εκδίκηση δεν είναι πολιτική, δεν είναι στρατηγική, δεν είναι τακτική, είναι κίνηση στα τυφλά.
Αλλά ακόμα χειρότερα: η Χαμάς ακύρωσε το μόνο στρατηγικό στοιχείο που είχε απομείνει στο Ισραήλ, τη συνέχιση των εποικισμών. Η λύσσα για την ήττα είναι φανερή αφού οι Ισραηλινοί δεν διστάζουν να διακινδυνεύσουν το «ηθικό» φύλλο συκής που είχαν (ότι η Χαμάς είναι εγκληματική), βομβαρδίζοντας νοσοκομείο. Στην Ευρώπη, η αντίδραση στα τεκταινόμενα στην Γάζα, που ως τώρα κρατιόταν υπό αυστηρό έλεγχο ύστερα από συντονισμένες κινήσεις των πιο αντιδραστικών κυβερνήσεων των τελευταίων δεκαετιών (ή ίσως αιώνων…) θα ξεσπάσει. Δεν είναι λίγοι οι πελάτες των πολυτελών εστιατορίων των Βρυξελλών πολιτικοί, βουλευτές, δημοσιογράφοι κλπ., που θα αναγκαστούν να πουν δυνατά αυτό που ως τώρα απαγορευόταν, ότι δηλαδή το Ισραήλ ακολουθεί πολιτική απαρτχάιντ.
Η ήττα από την Χαμάς όμως είναι βαριά και για τις ΗΠΑ, δεδομένου ότι αυτές μοιράζονται το στρατηγικό κενό με τον κυριότερο σύμμαχό τους. Ο πόλεμος στην Ουκρανία πήγαινε ούτως ή άλλως χάλια, αλλά τώρα με την αναγκαστική αποστολή στρατιωτικού υλικού στο Ισραήλ θα πάει ακόμα χειρότερα. Οι εσωτερικές διαιρέσεις στο ηγετικό συγκρότημα γίνονται φανερές: ο Μπλίνκεν ζητάει την παρέμβαση της Κίνας στο Μεσανατολικό (για να σβήσει αργότερα το σχετικό tweet), οι Ρεπουμπλικάνοι θέλουν να φύγουν από την Ουκρανία, ο Μπάιντεν δεν ξέρει τι να πρωτοκάνει, τη στιγμή που και η Ουκρανία και το Ισραήλ έχουν στο βάθος κίνδυνο για περιπέτειες με δικαστήρια (η πόρτα που άνοιξε με τον Τραμπ δεν χρειάζεται να σταματήσει σε αυτόν)…
Σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να εντάξουμε και το ότι οι Αμερικάνοι, μετά την επιχείρηση της Χαμάς, σύμφωνα με το Moon of Alabama, στέλνουν στην περιοχή:
Πρώτον, δύο αεροπλανοφόρα, το USS Gerald R. Ford, το πιο σύγχρονο του κόσμου και το USS Dwight D. Eisenhower, με ολόκληρη την τεράστια συνοδεία τους.
Αυτό σημαίνει συνολικά γύρω στα 140 πολεμικά αεροσκάφη, χώρια τα αεροσκάφη για ηλεκτρονικό πόλεμο, ραντάρ, drones κλπ. Τα πλοία συνοδείας τώρα, είναι από μόνα τους στρατός ολόκληρος: μεταξύ άλλων υπάρχουν γύρω στα 8 ή 9 αντιτορπιλικά (με τεράστιο οπλοστάσιο σε πυραύλους Τomahawk ικανούς να χτυπήσουν βαθιά στο Ιράν), χώρια οι φρεγάτες και τα μικρότερα πλοία ηλεκτρονικού πολέμου, τα ελικόπτερα κλπ. Επίσης υπάρχουν και τουλάχιστον 4 υποβρύχια.
Δεύτερον, τρία πλοία αμφίβιων επιχειρήσεων, τα USS Bataan, Carter Hall και Mesa Verde. Αυτά είναι μικρά αεροπλανοφόρα με τεράστιες αποβατικές δυνατότητες. Φιλοξενούν τουλάχιστον 2.500 πεζοναύτες (μάλλον πολύ περισσότερους), μαζί φυσικά με τα επιθετικά ελικόπτερα, τα F35C (δώδεκα, ίσως και περισσότερα, σε κάθε πλοίο) και τα αεροπλάνα υποστήριξης και όλα τα συμπαρομαρτούντα. Σε αυτά θα πρέπει φυσικά να προστεθούν και τα πλοία συνοδείας τους, με τους πυραύλους τους κ.ο.κ.
Τρίτον, τουλάχιστον μια μοίρα μαχητικών F-15E, που πήγαν στο Αμάν από την Βρετανία όπου ήσαν σταθμευμένα.
Τέλος, είχαμε αμέτρητα μεταγωγικά που προσγειώθηκαν στο Ισραήλ με εφόδια και προσωπικό, μεταξύ των οποίων και 2000 άτομα ιατρικό και βοηθητικό προσωπικό. Αυτά όλα είναι μόνο όσα ήρθαν μετά τις 7 Οκτωβρίου. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι Αμερικάνοι διατηρούσαν μεγάλες στρατιωτικές δυνάμεις στην περιοχή από πριν: στη Συρία, την Ιορδανία, το Ιράκ, την Τουρκία, την Ελλάδα κλπ. κλπ.
Τι θέλουν όλες αυτές οι δυνάμεις; Δεν φαίνεται να είναι εδώ για να ηρεμήσουν το Ισραήλ (το οποίο θα ήταν ένα πολύ ευχάριστο ενδεχόμενο, αλλά δεν συνήθως δεν ηρεμείς κάποιον στέλνοντάς του αεροπλανοφόρα…). Από την άλλη μεριά, οι δυνάμεις αυτές δεν είναι εκεί για να χτυπήσουν την Χαμάς και εν γένει Παλαιστίνιους. Μπορεί η Χαμάς να είναι το απόλυτο κακό για τον Μπάιντεν, αλλά μάλλον δεν θα εισβάλει σε έδαφος υπό τον έλγχο του Ισραήλ. Εξάλλου ο ίδιος δημόσια ζήτησε από το Ισραήλ να μην επιδιώξει κατοχή της Γάζας.
Οι δυνάμεις αυτές μπορεί να έχουν ρόλο προστασίας του Ισραήλ; Ναι, αλλά από ποιόν; Ποιος, εκτός από την Χαμάς, θα διακινδύνευε επίθεση κατά του Ισραήλ αυτή τη στιγμή;
Πιθανοί στόχοι επομένως των ΗΠΑ μπορούν να περιλαμβάνουν:
(α) Το Ιράν, το οποίο όμως είναι λόγω μεγέθους πολύ δύσκολος στόχος και αυτές οι δυνάμεις δεν επαρκούν, ούτε είναι ταγμένες από τη σωστή πλευρά: θα χρειαζόταν υποστήριξη και από την Αραβική Θάλασσα. Δεν αποκλείεται, αλλά φαίνεται απίθανο.
(β) Τη Χεζμπολάχ στο Λίβανο. Αυτή έχει το πρόβλημα ότι, όπως και η Χαμάς, είναι προετοιμασμένη για ακριβώς αυτόν τον τύπο πολέμου. Το σύνολο των δυνάμεών της είναι σε τούνελ κάτω από πόλεις, ξέρει πολύ καλά την περιοχή της, έχει αρκετές χιλιάδες ρουκέτες κατά του Ισραήλ και είναι αποφασισμένοι. Τελευταία φορά που οι ΗΠΑ βρίσκονταν στον Λίβανο, το πλήρωσαν με την μεγαλύτερη απώλεια πεζοναυτών στην ιστορία τους και μάλλον δεν υπάρχει κανένας αρκετά τρελός που να θέλει να επαναλάβει αυτήν την τραγωδία. Το Ισραήλ το ίδιο, μοναδική ήττα που είχε δεχτεί πριν την 7η Οκτωβρίου, ήταν η υποχώρησή του από τον νότιο Λίβανο το 2000, λόγω της Χεζμπολάχ. Επιπλέον, επίθεση κατά της Χεζμπολάχ θα σήμαινε άμεσα αντίποινα από το Ιράν στο ήδη τεντωμένο στα όριά του Ισραήλ. Δεν είναι η κατάλληλη στιγμή για τέτοια.
(γ) Τη Συρία. Αυτή τη στιγμή, δεδομένης της κακής κατάστασης στη χώρα, αυτός είναι ο μόνος στόχος που θα είχε μια λογική (όπως θα ορίζαμε τον όρο «λογική» όταν μιλάμε για την αμερικανική άρχουσα τάξη, δηλαδή διαστρέφοντάς τον). Μια επιθεση κατά της Συρίας, θα «άλλαζε την ατζέντα» ελαφρώνοντας λίγο την εστίαση στο Ισραήλ, και γυρνώντας τα βλέμματα αλλού. Σε περίπτωση επιτυχίας της εισβολής, θα είχαμε αλλαγή καθεστώτος (ο Άσαντ εξακολουθεί να είναι κόκκινο πανί για τον Λευκό Οίκο) και ταυτόχρονα θα σταματούσε και η πολύ ενοχλητική ρωσική παρουσία εκεί, εξισορροπώντας την ιδιαίτερα αλγεινή εντύπωση από την διαρκή ήττα στην Ουκρανία. Ένα μικρό μπόνους, θα ήταν ότι θα έθετε άμεσα υπό έλεγχο τον Ερντογάν και τις φιλοδοξίες του.
Το Ισραήλ έχει ήδη βομβαρδίσει τα αεροδρόμια σε Χαλέπι και Δαμασκό, κάτι που θα μπορούσε να εκληφθεί ως προετοιμασία σε αυτήν την κατεύθυνση: τα αεροδρόμια αυτά θα ήταν σημεία ανεφοδιασμού και ενισχύσεων από Ρωσία, ενισχύσεων που τώρα δεν μπορούν να έρθουν.
Βέβαια, παρά το γεγονός ότι η Συρία είναι ο μόνος στόχος στην περιοχή που θα μπορούσε να έχει κάποια λογική, μια τέτοια επίθεση θα εξακολουθούσε να είναι περίεργη. Εδώ ο κόσμος καίγεται στο Ισραήλ και οι Αμερικανοί θυμήθηκαν την Συρία; Δεν φαίνεται δηλαδή να εντάσσεται στο υπόλοιπο σκηνικό.
Αυτά είναι τα ευχάριστα που συμβαίνουν γύρω στα 100 χιλιόμετρα από την Κύπρο, τη στιγμή που ο πρωθυπουργός της χώρας μας ετοιμάζεται να πάει στο Ισραήλ για να επαναβεβαιώσει την αλληλεγγύη και θερμή υποστήριξη όλων μας για τα εγκλήματα πολέμου του Ισραήλ…
