Με μία ιστορική απόφασή του το ιταλικό Κοινοβούλιο αποφάσισε να συστήσει μία ερευνητική επιτροπή για να ξεσκεπάσει ορισμένα από τα μυστήρια που κρύβουν στο Βατικανό κάποια από τα πασίγνωστα «υπόγειά» του. Όχι μόνον εκείνα που στο μοναδικό του μυθιστόρημα με τίτλο ακριβώς τα «Υπόγεια του Βατικανού» απαθανατίζει ο Αντρέ Ζιντ. Βέβαια και στο μυθιστόρημα (ή καλύτερα τη sotie, τη «μωρία», όπως το χαρακτήριζε) καταγράφονται η ίντριγκα, οι διακλαδώσεις της θρησκευτικής εξουσίας με την πολιτική, την οικονομία, την κατασκοπεία και το έγκλημα. Μόνο που στα «Υπόγεια» το έγκλημα που διαπράττεται είναι ένας ανώφελος, «άνευ κινήτρου» φόνος. Αντίθετα, στην πραγματική ζωή, υπάρχει ένα άλλο έγκλημα, (με καθαρό κίνητρο τούτη τη φορά) που επί 40 χρόνια «στοιχειώνει» την πόλη της Αγίας Έδρας και την οικογένεια της Εμανουέλας Ορλάντι, της νεαρής κοπέλας που εξαφανίστηκε ενώ βρισκόταν στην περιοχή του Βατικανού, επιστρέφοντας από το μάθημα φλάουτου στις 22 Ιουνίου του 1983, αλλά και της συνομήλικής της Μιρέλας Γκρεγκόρι, που είχε απαχθεί στις 7 Μαΐου το ίδιο έτος. Για τούτες τις δύο υποθέσεις αποφάσισε η ιταλική Γερουσία να ανοίξουν νέες έρευνες.
Η εξαφάνιση της νεαρής κοπέλας είναι ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια, το οποίο όλες αυτές τις δεκαετίες ερέθιζε τη φαντασία του κοινού στην Ιταλία κι αποτελούσε ασίγαστο κίνητρο για δημοσιογραφικές εφορμήσεις, με τις διαρκείς αναμοχλεύσεις του, τις αναζωπυρώσεις των ερευνών, τις πιθανές κι απίθανες μαρτυρίες, ανακαλύψεις και αποκαλύψεις, τις έρευνες προς πάσα κατεύθυνση, καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της 40ετίας.
Πλέον όμως με τη σύσταση της επιτροπής αυτής, που προσδίδει επίσημο χαρακτήρα στις έρευνες, φαίνεται πως αρχίζει να παίρνει άλλη τροπή. Και η λύση του μοιάζει να ενδιαφέρει επιτέλους κι άλλους παράγοντες, πέρα από τη χαροκαμένη οικογένεια της Εμανουέλας, «του κοριτσιού του Βατικανού», όπως πλέον την αποκαλούν όλοι στην Ιταλία. Το κράτος δείχνει πως θέλει να δώσει μία τελειωτική απάντηση σε τούτην την υπόθεση, που έχει δώσει τόσες λαβές για υποψίες σχετικά με συγκαλύψεις ευθυνών και αδιαφανείς εναγκαλισμούς θεσμών και κυρίως να δώσει απαντήσεις κι ένα τέλος στο δράμα της δύσμοιρης οικογένειας, που επί 40 χρόνια κραυγάζει σπαρακτικά ώστε να αποδοθεί δικαιοσύνη.
Μετά την Εισαγγελία της Ρώμης, που τον περασμένο Μάιο αποφάσισε να ανοίξει ξανά τον φάκελο Ορλάντι, και η ιταλική Γερουσία με τη σειρά της μετά το Κοινοβούλιο, αλλά και, σε μία όχι και τόσο ομαλή συνεδρίαση, έδωσε τελικά την έγκριση για να συσταθεί μία ερευνητική επιτροπή. Και λέμε όχι και τόσο ομαλή, διότι εμφανίσθηκαν ορισμένοι γερουσιαστές -μία φατρία μέσα στο Κοινοβούλιο που είναι γνωστή για τις σχέσεις της με το Βατικανό- με επικεφαλής τον Mαουρίτσιο Γκάσπαρι της Forza Italia που εξέφρασε αντιρρήσεις στο να «πειράξει κάποιος τους Αγίους» (θυμίζοντας τη διάσημη άρια στην Τόσκα: scherza con i fanti e lascia star i santi, (σπάσε πλάκα με τα στρατιωτάκια, κι άσε ήσυχους τους Αγίους).
Μόνο που και στο Βατικανό, έχει ξεκινήσει με τον Πάπα Φραγκίσκο να αλλάζει κάπως η αντίληψη για τη στάση και τη διαφάνεια που δείχνει η Αγία Έδρα σε κάποιες από τις υποθέσεις στις οποίες εμπλέκονται ιερωμένοι και ανώτατα στελέχη της εκκλησιαστικής ιεραρχίας. Έτσι και τον περασμένο Ιανουάριο, ο Ποντίφικας επέβαλε στον αρμόδιο εκκλησιαστικό εισαγγελέα Αλεσάντρο Ντίντι να ξεθάψει όλα τα στοιχεία και μαρτυρίες γύρω από την εξαφάνιση της Εμανουέλας Ορλάντι. Στο εξής το μυστήριο της εξαφάνισης της Εμανουέλας Ορλάντι μπαίνει σε καινούργια τροχιά. Μέχρι σήμερα, πάμπολλες εικασίες είχαν διατυπωθεί για το ποιός ευθύνεται. Από τρομοκρατικές οργανώσεις που συνδέονταν με τον Αλί Αγκτσά, επίδοξο δολοφόνο του Πάπα Ιωάννη Παύλου Β’, ως προσπάθεια εκβιασμού για την αποφυλάκισή του ή για αντίποινα. Από τον υπόκοσμο της Ρώμης, την περίφημη «Συμμορία της Μαλιάνα», με συμμετοχή του μαφιόζου Ενρίκο Ντε Πέντις και ακροδεξιούς κύκλους ή εκβιασμούς για την υπόθεση της Banco Ambrosiano και τα ποσά που διεκδικούσαν οι γκάγκστερ από το Βατικανό μετά το σκάνδαλο με την τράπεζά του. Άλλωστε, τα οικονομικά σκάνδαλα της Αγίας Έδρας είναι μέσα στο στόχαστρο της Αγίας Έδρας, που έχει διατάξει τον Αλεσάντρο Ντίντι να ρίξει άπλετο φως στις αρχειοθετημένες (από τον εγκαλούμενο Εισαγγελέα της Ρώμης Τζουζέπε Πινιατόνε) υποθέσεις τέτοιων σκανδάλων, που φθάνουν ίσαμε τη γνωστή και μη εξαιρετέα δίκη για την πώληση στο Λονδίνο του πανάκριβου London Palace στη Sloane Avenue, με κύριο κατηγορούμενο τον καρδινάλιο Μπετσίου. Μάλιστα, ορισμένες θεωρίες για την εξαφάνιση Ορλάντι αγγίζουν και τη βρετανική πρωτεύουσα, όπου εκεί, σύμφωνα με μία επιστολή του πρώην αρχιεπισκόπου του Κάντερμπρι Τζορτζ Κάρεϊ, υποτίθεται ότι οι απαγωγείς της την είχαν μεταφέρει σε έναν καθολικό ξενώνα.
Και φυσικά, η πιο αξιοπρόσεκτη θεωρία σχετίζεται με τις γνωστές υποθέσεις παιδεραστίας στους κόλπους της Καθολικής Εκκλησίας, για τις οποίες κατηγορείται ο Πάπας Βοϊτίλα που τόσο πεισματικά και επί τόσα πολλά χρόνια πάσχιζε να συγκαλύψει. Άλλωστε, στις 8 Μαρτίου 2023 κυκλοφόρησε στην Πολωνία το βιβλίο «Maxima culpa», με υλικό αντλημένο από τις μυστικές υπηρεσίες της χώρας και της σοβιετικής τότε Ουκρανίας (δύο χώρες που ενδιέφεραν τη θρησκευτική πολιτική του), οι οποίες παρακολουθούσαν τον Πολωνό Πάπα και τεκμηριώνει πώς και πόσο συγκάλυπτε τις υποθέσεις παιδεραστίας στους κόλπους της Καθολικής Εκκλησίας.
Βέβαια, αποφασιστική καμπή στην εξέλιξη της εξαφάνισης Ορλάντι ήταν η προβολή του ντοκιμαντέρ «Vatican Girl» στο Netflix στα τέλη Οκτωβρίου του 2022. Σε αυτό προκρινόταν η υπόθεση της παιδεραστίας, στην οποία εμπλέκονταν υψηλόβαθμοι κληρικοί. Το γεγονός ότι διατάχθηκε από τον Πάπα Φραγκίσκο να ξεκινήσει η έρευνα τον Ιανουάριο του 2023 εγγράφεται στην εκτεταμένη προσπάθεια του Αργεντινού Ποντίφικα να καταπολεμήσει τούτο το όνειδος για την Καθολική Εκκλησία ή τα ανοίγματά του -όπως τελευταία προς τα διεμφυλικά άτομα και την αποδοχή τους, που προκάλεσε τα αισθήματα των ακροδεξιών Fratelli di Italia της Τζόρτζιας Μελόνι. Άλλωστε και ο αδελφός της Εμανουέλας Πιέτρο εδώ και καιρό αμφισβητεί τον Ιωάννη Παύλο Β’ εξαιτίας της πολιτικής του να συγκαλυφθούν τα σεξουαλικά σκάνδαλα στο Βατικανό.
Το άνοιγμα της υπόθεσης θα επιτρέψει, ίσως, να εξετασθούν πολλοί φάκελοι με στοιχεία που ίσαμε σήμερα παραμένουν στα «υπόγεια» του Βατικανού, αλλά και να δοθεί νέα σημασία σε μαρτυρίες. Όπως αυτή του γνωστού παπαράτσι Μάρκο Ατσέτι– «κύριου μάρτυρα» σε πολλές αμφιλεγόμενες υποθέσεις- που είχε παραδώσει στις αρχές το φλάουτο της Εμανουέλας. Ο Ατσέτι είχε ομολογήσει πως εκείνος ήταν ο «ανώνυμος τηλεφωνητής» που έδινε πληροφορίες για την εξαφάνισή της.
Εντούτοις, εκείνο που σύμφωνα με ακαταμάχητα νέα στοιχεία μπορεί να έλθει στο φως είναι η δράση των ακροδεξιών στοιχείων της NAR εκείνην την εποχή και τη σύνδεσή τους με το οργανωμένο έγκλημα, το παρακράτος των μυστικών υπηρεσιών και το Βατικανό. Στοιχεία που καταλήγουν ξανά στον «μαύρο» τρομοκράτη και γκάνγκστερ Μάσιμο Καρμινάτι και τις δαιδαλώδεις διασυνδέσεις του με πολιτικούς, εγκληματικούς και θρησκευτικούς κύκλους.
Έπειτα από χιλιάδες αναψηλαφήσεις, έρευνες σε υποτιθέμενα λείψανα της Εμανουέλας ( όπως στο Τευτονικό Κοιμητήριο του Βατικανού, ή στα υπόγεια του Castello Sant’Angelo, στη Νουντσιατούρα του Βατικανού), μυριάδες εικασίες, η υπόθεση Ορλάντι οδεύει προς μία οργανωμένη έρευνα, που 40 χρόνια μετά οι πολιτικές και θρησκευτικές αρχές αποφασίζουν να διεξάγουν από κοινού και επίσημα. Ίσως και αναλαμβάνοντας την ευθύνη να αποδεχθούν το όποιο κόστος και την όποια ηθική νέμεση στα οποία οι έρευνες τούτες καταλήξουν.
Άλλωστε, τόσα χρόνια μετά, οι βασανισμένες οικογένειες της Ορλάντι και της Γκρεγκόρι, τούτη τη συμβολική δικαίωση αποζητούν κι ίσως μία επιβεβαίωση για το πού βρίσκονται οι σοροί των δύο κοριτσιών που κι εκείνες σαν ένας σύγχρονος Ελπήνορας διεκδικούν μία κανονική ταφή.
