Οι ισραηλινές δυνάμεις έχουν αποδείξει, γι’ άλλη μια φορά, ανατριχιαστική αδιαφορία για τον καταστροφικό απολογισμό ως προς τους αμάχους από τους συνεχιζόμενους ανελέητους βομβαρδισμούς τους στην κατεχόμενη Λωρίδα της Γάζας, υπογραμμίζει η Διεθνής Αμνηστία σε νέα ανακοίνωσή της. Η διεθνής οργάνωση στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης έρευνάς της για τις παραβιάσεις του δικαίου του πολέμου, έχει καταγράψει δύο ενδεικτικές περιπτώσεις στις οποίες ισραηλινά πλήγματα σκότωσαν 46 αμάχους, μεταξύ των οποίων 20 παιδιά. Το γηραιότερο θύμα ήταν μια 80χρονη γυναίκα και το νεότερο ένα μωρό 3 μηνών. Οι επιθέσεις αυτές πρέπει να διερευνηθούν ως εγκλήματα πολέμου. 

Οι επιθέσεις, οι οποίες σημειώθηκαν στις 19 και στις 20 Οκτωβρίου, έπληξαν μια εκκλησία όπου είχαν καταφύγει εκατοντάδες εκτοπισμένοι πολίτες στην πόλη της Γάζας και ένα σπίτι στον προσφυγικό καταυλισμό al-Nuseirat στο κέντρο της Γάζας. 

Η Διεθνής Αμνηστία, με βάση τη διεξοδική έρευνα που διεξήγαγε για τα γεγονότα αυτά, διαπίστωσε ότι τα χτυπήματα συνιστούσαν επιθέσεις χωρίς διακρίσεις ή απευθείας επιθέσεις εναντίον αμάχων ή πολιτικών αντικειμένων, οι οποίες πρέπει να διερευνηθούν ως εγκλήματα πολέμου. 

«Αυτές οι θανατηφόρες, παράνομες επιθέσεις αποτελούν μέρος ενός τεκμηριωμένου σχεδίου αδιαφορίας για τους Παλαιστίνιους πολίτες και καταδεικνύουν τον καταστροφικό αντίκτυπο της πρωτοφανούς επίθεσης του ισραηλινού στρατού, που δεν έχει αφήσει πουθενά ένα ασφαλές μέρος στη Γάζα, αδιαφορώντας για το πού ζουν ή αναζητούν καταφύγιο οι πολίτες», δήλωσε η Erika Guevara-Rosas, διευθύντρια Παγκόσμιας Έρευνας, Συνηγορίας και Πολιτικής της Διεθνούς Αμνηστίας. «Καλούμε τον εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου να λάβει άμεσα συγκεκριμένα μέτρα που θα επιταχύνουν την έρευνα για τα εγκλήματα πολέμου και για άλλα εγκλήματα του διεθνούς δικαίου που ξεκίνησε το 2021. 

«Οι συγκλονιστικές μαρτυρίες επιζώντων και συγγενών θυμάτων που περιγράφουν το καταστροφικό ανθρώπινο τίμημα αυτών των βομβαρδισμών αποτελούν στιγμιότυπο των μαζικών δεινών των αμάχων που προκαλούνται καθημερινά σε ολόκληρη τη Γάζα από τις ανελέητες επιθέσεις του ισραηλινού στρατού, υπογραμμίζοντας την επείγουσα ανάγκη για άμεση κατάπαυση του πυρός». 

Η Διεθνής Αμνηστία επισκέφτηκε τα σημεία των επιθέσεων, τράβηξε φωτογραφίες από τα επακόλουθα κάθε επίθεσης και πήρε συνεντεύξεις από συνολικά 14 άτομα, μεταξύ των οποίων 9 επιζώντες, 2 άλλοι μάρτυρες, 1 συγγενής των θυμάτων και 2 ηγούμενοι. Το Εργαστήριο Αποδεικτικών Στοιχείων Κρίσεων της Διεθνούς Αμνηστίας ανέλυσε δορυφορικές εικόνες και οπτικοακουστικό υλικό ανοιχτού κώδικα για τον γεωγραφικό εντοπισμό και την επαλήθευση των επιθέσεων. 

Η οργάνωση εξέτασε επίσης τις συναφείς δηλώσεις του ισραηλινού στρατού και απέστειλε ερωτήσεις στη μονάδα εκπροσώπων του ισραηλινού στρατού στις 30 Οκτωβρίου σχετικά με την επίθεση στην εκκλησία και την επίθεση στον καταυλισμό al-Nuseirat. Μέχρι τη στιγμή της δημοσίευσης, δεν είχε ληφθεί καμία απάντηση. 

Οι ισραηλινές αρχές δεν έχουν δημοσιεύσει κανένα αξιόπιστο στοιχείο όσον αφορά τους λόγους αυτών των χτυπημάτων, συμπεριλαμβανομένων των υποτιθέμενων στρατιωτικών στόχων που υπήρχαν. Αντιθέτως, στην περίπτωση του βομβαρδισμού της εκκλησίας, ο ισραηλινός στρατός δημοσίευσε αντιφατικές πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένου ενός βίντεο που αργότερα απέσυρε και μιας δήλωσης που δεν μπόρεσε να τεκμηριώσει. Η έρευνα της Διεθνούς Αμνηστίας δεν βρήκε καμία ένδειξη ότι τα κτίρια που επλήγησαν θα μπορούσαν να θεωρηθούν στρατιωτικοί στόχοι ή ότι χρησιμοποιούνταν από μαχητές.

Τα ευρήματα αυτά έρχονται έπειτα και από προηγούμενη τεκμηρίωση της Διεθνούς Αμνηστίας για παράνομα ισραηλινά πλήγματα κατά τη διάρκεια της τρέχουσας κλιμάκωσης και από τεκμηρίωση παρόμοιου μοτίβου παράνομων πληγμάτων κατά τη διάρκεια προηγούμενων περιόδων ισραηλινών επιχειρήσεων στη Γάζα. Ο σημερινός βομβαρδισμός δεν έχει προηγούμενο για τη Γάζα όσον αφορά την έντασή του, τον αριθμό των αμάχων που σκοτώθηκαν και το επίπεδο της καταστροφής σε σπίτια, σχολεία, νοσοκομεία και άλλες μη στρατιωτικές υποδομές. 

«Η πλήρης αδιαφορία των ισραηλινών δυνάμεων για το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο έχει καταγραφεί από την οργάνωση εκτενώς σε προηγούμενες στρατιωτικές επιχειρήσεις, αλλά η ένταση και η σκληρότητα των σημερινών βομβαρδισμών δεν έχει προηγούμενο», δήλωσε η Erika Guevara-Rosas. «Ο τρομακτικός απολογισμός των νεκρών στη Γάζα, με περισσότερες/-ους από 11.000 Παλαιστίνιες/-ους νεκρές/-ούς, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 4.600 παιδιών μέσα σε μόλις έξι εβδομάδες, είναι από μόνος του ένα μήνυμα για το πόσο αναλώσιμες είναι οι ζωές των Παλαιστινίων στα μάτια των ισραηλινών δυνάμεων που διατάζουν και εκτελούν αυτές τις επιθέσεις». 

Διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο 

Τα μέρη μιας ένοπλης σύρραξης οφείλουν να διακρίνουν ανά πάσα στιγμή μεταξύ αμάχων και μη στρατιωτικών στόχων αφενός, και μαχητών και στρατιωτικών στόχων αφετέρου. Απαγορεύονται οι απευθείας επιθέσεις κατά αμάχων και πολιτικών αντικειμένων, καθώς και οι επιθέσεις χωρίς διακρίσεις.  

Το Ισραήλ, όταν επιτίθεται σε στρατιωτικό στόχο, υποχρεούται να λαμβάνει όλες τις εφικτές προφυλάξεις για να αποφύγει, και σε κάθε περίπτωση να ελαχιστοποιήσει, τον θάνατο και τον τραυματισμό αμάχων και τις ζημιές σε μη στρατιωτικά αντικείμενα. Τέτοιες προφυλάξεις περιλαμβάνουν το να κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να εξακριβώσει ότι ένας στόχος είναι στρατιωτικός στόχος, να επιλέξει μέσα και μεθόδους επίθεσης που ελαχιστοποιούν τη ζημία των αμάχων, να αξιολογήσει αν μια επίθεση θα ήταν δυσανάλογη, να δώσει αποτελεσματική προειδοποίηση εκ των προτέρων, όπου είναι εφικτό, και να ακυρώσει μια επίθεση εάν καταστεί προφανές ότι θα ήταν παράνομη.  

Η Διεθνής Αμνηστία δεν βρήκε καμία ένδειξη ότι υπήρχαν στρατιωτικοί στόχοι στο σημείο των δύο επιθέσεων ή ότι οι άνθρωποι που βρίσκονταν στα κτίρια ήταν στρατιωτικοί στόχοι, γεγονός που εγείρει ανησυχίες ότι οι επιθέσεις αυτές ήταν απευθείας επιθέσεις κατά αμάχων ή κατά πολιτικών αντικειμένων. 

Αλλά ακόμα κι αν υπήρχε νόμιμος στρατιωτικός στόχος κοντά σε οποιοδήποτε από τα κτίρια που επλήγησαν, τα πλήγματα αυτά δεν διέκριναν μεταξύ στρατιωτικών στόχων και πολιτικών αντικειμένων. Τα στοιχεία που συνέλεξε η Διεθνής Αμνηστία δείχνουν επίσης ότι ο ισραηλινός στρατός δεν έλαβε τις εφικτές προφυλάξεις για να ελαχιστοποιήσει τις ζημιές σε αμάχους και μη στρατιωτική περιουσία, μεταξύ άλλων με το να μην παρέχει καμία προειδοποίηση, τουλάχιστον σε όποιον ζει στις τοποθεσίες που χτυπήθηκαν, πριν από την έναρξη των επιθέσεων. 

Τα πλήγματα χωρίς διακρίσεις που σκοτώνουν ή τραυματίζουν αμάχους συνιστούν εγκλήματα πολέμου. Ένα μακροχρόνιο μοτίβο απερίσκεπτων επιθέσεων που πλήττουν πολιτικά αντικείμενα, το οποίο η Διεθνής Αμνηστία έχει καταγράψει σε όλες τις συνεχιζόμενες επιθέσεις του Ισραήλ, καθώς και κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων του 2008-9, του 2014 και του 2021, μπορεί να ισοδυναμεί με κατευθυνόμενες επιθέσεις κατά αμάχων και πολιτικών αντικειμένων, που επίσης αποτελεί έγκλημα πολέμου. 

Η εξαιρετικά υψηλή πληθυσμιακή πυκνότητα στη Γάζα συνεπάγεται πρόσθετες προκλήσεις για όλα τα μέρη που εμπλέκονται στη σύγκρουση. Η Χαμάς και άλλες ένοπλες ομάδες υποχρεούνται βάσει του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου να λαμβάνουν τα εφικτά μέτρα για την προστασία των αμάχων από τις επιπτώσεις των επιθέσεων. Αυτό περιλαμβάνει, στο μέτρο του εφικτού, την αποφυγή της τοποθέτησης στρατιωτικών στόχων εντός ή κοντά σε πυκνοκατοικημένες περιοχές. Ωστόσο, ακόμα και αν οι ένοπλες ομάδες δεν εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους, το Ισραήλ εξακολουθεί να δεσμεύεται από το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, συμπεριλαμβανομένων των απαγορεύσεων των αδιάκριτων και δυσανάλογων επιθέσεων.