Ο Αργεντινός οικονομολόγος Χαβιέρ Μιλέι ανέλαβε τα καθήκοντά του την Κυριακή προειδοποιώντας στην παρθενική του ομιλία ότι δεν είχε εναλλακτική λύση σε ένα απότομο, επώδυνο δημοσιονομικό σοκ για να διορθώσει τη χειρότερη οικονομική κρίση της χώρας εδώ και δεκαετίες, με τον πληθωρισμό να οδεύει προς το 200%, μεταδίδει το Reuters.
«Δεν υπάρχει εναλλακτική από μια προσαρμογή σοκ», είπε στα σκαλοπάτια στο Κογκρέσο αφού πήρε την προεδρική σκυτάλη και το φύλλο, με πλήθη υποστηρικτών να ζητωκραυγάζουν παρά το γεγονός ότι ο Μιλέι είπε ότι η οικονομία θα επιδεινωθεί βραχυπρόθεσμα. «Δεν υπάρχουν λεφτά».
Ο Μιλέι, 53 ετών, πρώην τηλεοπτικός ειδήμονας που έγινε γνωστός με αιφνιδιαστικές κρίσεις ενάντια σε αντιπάλους, την Κίνα και τον Πάπα, παίρνει τη σκυτάλη από τον περονιστή ηγέτη Αλμπέρτο Φερνάντες, του οποίου η κυβέρνηση ταλαιπωρήθηκε από την αποτυχία να χαλιναγωγήσει τις αυξανόμενες τιμές.
«Η απερχόμενη κυβέρνηση μας άφησε σε τροχιά προς τον υπερπληθωρισμό», είπε ο Μιλέι. «Θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να αποφύγουμε μια τέτοια καταστροφή».
Αν και η ομιλία δεν εστίασε στις λεπτομέρειες, είπε ότι τα βασικά βήματα θα περιλαμβάνουν μια δημοσιονομική προσαρμογή ισοδύναμη με το 5% του ΑΕΠ της χώρας μέσω περικοπών που, όπως είπε, θα βαρύνουν «το κράτος και όχι τον ιδιωτικό τομέα».
Ο άγριος αουτσάιντερ σηματοδοτεί ένα μεγάλο στοίχημα για την Αργεντινή: το οικονομικό του σχέδιο θεραπείας σοκ για απότομες περικοπές δαπανών έχει πάει καλά με τους επενδυτές και θα μπορούσε να σταθεροποιήσει την ταλαιπωρημένη οικονομία, αλλά κινδυνεύει να ωθήσει περισσότερους ανθρώπους σε κακουχίες με πάνω από τα δύο πέμπτα να βρίσκονται ήδη σε φτώχεια.
Ωστόσο, οι ψηφοφόροι – που οδήγησαν τον Μιλέι στη νίκη στον δεύτερο γύρο του Νοεμβρίου εναντίον ενός υποψήφιου κυβερνώντος συνασπισμού Περονιστών – είπαν ότι ήταν πρόθυμοι να ρίξουν τα ζάρια στις μερικές φορές ριζοσπαστικές ιδέες του που περιλαμβάνουν το κλείσιμο της κεντρικής τράπεζας και τη δολαριοποίηση.
«Είναι η τελευταία ελπίδα που μας έχει απομείνει», είπε ο 72χρονος γιατρός Μαρσέλο Αλταμίρα, ο οποίος κατέκρουσε τις «άχρηστες και ανίκανες» κυβερνήσεις για χρόνια οικονομικής κρίσης με άνθηση-κατάρρευση. Η απερχόμενη περονιστική κυβέρνηση, είπε, «είχε καταστρέψει τη χώρα».
Έντονες διακυμάνσεις
Οι προκλήσεις είναι τεράστιες. Τα καθαρά συναλλαγματικά αποθέματα της Αργεντινής υπολογίζονται στα 10 δισεκατομμύρια δολάρια, ο ετήσιος πληθωρισμός είναι 143% και αυξάνεται, η ύφεση είναι προ των πυλών και τα capital controls παραμορφώνουν τη συναλλαγματική ισοτιμία.
Η Αργεντινή έχει περάσει από κύκλους άνθησης-κατάρρευσης για δεκαετίες με την εκτύπωση χρήματος για τη χρηματοδότηση τακτικών ελλειμμάτων που τροφοδοτούν τον πληθωρισμό και αποδυναμώνουν το πέσο. Αυτό έχει επιδεινωθεί τα τελευταία χρόνια καθώς τα αποθέματα έχουν μειωθεί με μια μεγάλη ξηρασία νωρίτερα φέτος που έπληξε τις κύριες καλλιέργειες σόγιας και καλαμποκιού.
Αν δεν εξημερωθεί, ο πληθωρισμός θα μπορούσε να φτάσει το 15.000% ετησίως, προειδοποίησε ο Μιλέι στην ομιλία του, δεσμευόμενος να «παλέψει με νύχια και με δόντια» για να τον εξαλείψει. Προειδοποίησε επίσης για μια «βόμβα» χρέους 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Ο σημαντικός εξαγωγέας σιτηρών πρέπει να ανανεώσει ένα πρόγραμμα δανείων 44 δισεκατομμυρίων δολαρίων με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), ενώ ο Μιλέι πρέπει να διευθετήσει τις σχέσεις του με σημαντικούς εμπορικούς εταίρους όπως την Κίνα και τη Βραζιλία, τους οποίους επέκρινε κατά τη διάρκεια της εκστρατείας.
Ο Μιλέι αναλαμβάνει μετά τον αντιδημοφιλή απερχόμενο κεντροαριστερό πρόεδρο Φερνάντες, αλλά θα χρειαστεί να διαπραγματευτεί με τους αντιπάλους του, καθώς ο ελευθεριακός συνασπισμός του έχει μόνο ένα μικρό μπλοκ στο Κογκρέσο. Έχει συμμαχήσει με την κύρια συντηρητική ομάδα.
Αυτό είχε ήδη αντίκτυπο. Έχει μετριάσει τον τόνο του τις τελευταίες εβδομάδες, γέμισε το πρώτο του υπουργικό συμβούλιο με κυρίαρχους συντηρητικούς και όχι ιδεολογικούς ελευθεριακούς συμμάχους, και έβαλε πιο ριζοσπαστικές ιδέες όπως η δολαριοποίηση στα μετόπισθεν.
Αυτό βοήθησε να ενισχύσουν τις αγορές και να καθησυχάσουν τους ψηφοφόρους.
«Πιστεύω ότι θα τα πάει καλά. Για νομικούς και για λόγους Κογκρέσου θα πρέπει τελικά να επικεντρωθεί σε πιο συνεκτικά πράγματα», είπε η Λάουρα Σότο, 35 ετών, υπάλληλος εστιατορίου στο Μπουένος Άιρες.
Είπε ότι ορισμένες πιο ριζοσπαστικές κοινωνικές ιδέες για τις οποίες είχε μιλήσει κατά τη διάρκεια της εκστρατείας ήταν επίσης απίθανο να πραγματοποιηθούν, συμπεριλαμβανομένης της χαλάρωσης της ρύθμισης για τα όπλα και της επανέναρξης της συζήτησης για την άμβλωση, η οποία νομιμοποιήθηκε στην Αργεντινή πριν από τρία χρόνια.
«Η αλλαγή ήταν απαραίτητη»
Για να διορθώσει το οικονομικό χάος, ο Μιλέι επέλεξε τον κυρίαρχο συντηρητικό Λούις Καπούτο για να διευθύνει το υπουργείο Οικονομίας, με έναν στενό σύμμαχο του Καπούτο Σαντιάγκο Μπαουσίλι ως επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας.
Ο Μιλέι αναμένεται να παρουσιάσει ένα πιο λεπτομερές οικονομικό σχέδιο την Τρίτη ή την Τετάρτη, ανέφεραν στο Reuters πηγές από την ομάδα του.
Οι καλεσμένοι της τελετής ήταν ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν και μια αντιπροσωπεία των ΗΠΑ.
Παρευρέθηκε επίσης ο δεξιός πρώην ηγέτης της Βραζιλίας Ζαΐρ Μπολσονάρο, καθώς και ο συντηρητικός ηγέτης της Ουρουγουάης Λουίς Λακάλε Που. Ο αριστερός πρόεδρος της Χιλής Γκάμπριελ Μπόριτς ήταν επίσης παρών, αλλά οι αριστεροί Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα της Βραζιλίας και ο Μεξικανός Αντρές Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ ήταν μερικές από τις σημαντικότερες απουσίες.
Σε ένδειξη προκλήσεων, η κρατική ενεργειακή εταιρεία YPF αύξησε τις τιμές των αντλιών βενζίνης αυτή την εβδομάδα κατά μέσο όρο κατά 25%, με τους αναλυτές και τις αγορές να αναμένουν απότομη υποτίμηση του υπερτιμημένου νομίσματος πέσο λίγο μετά την ανάληψη των καθηκόντων του Μιλέι.
«Γνωρίζουμε ότι βραχυπρόθεσμα η κατάσταση θα επιδεινωθεί, αλλά τότε θα δούμε τους καρπούς των προσπαθειών μας», είπε ο Μιλέι. «Δεν επιδιώκουμε ούτε επιθυμούμε τις δύσκολες αποφάσεις που θα χρειαστεί να ληφθούν τις επόμενες εβδομάδες, αλλά δυστυχώς δεν έχουμε άλλη επιλογή».