Η Βενεζουέλα και η Γουιάνα συμφώνησαν να μην καταφύγουν στη βία για να επιλύσουν μια εδαφική διαμάχη για την πλούσια σε πετρέλαιο περιοχή Εσεκίμπο μετά από μια τεταμένη συνάντηση μεταξύ των ηγετών των δύο χωρών στην Καραϊβική.
Ο Πρόεδρος της Γουιάνας Ιρφάαν Αλί και ο Πρόεδρος της Βενεζουέλας Νικολάς Μαδούρο συμφώνησαν «να μην απειλήσουν ή να χρησιμοποιήσουν βία ο ένας εναντίον του άλλου σε καμία περίπτωση, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που συνεπάγονται τυχόν υπάρχουσες διαμάχες μεταξύ των δύο κρατών» και «να απέχουν, με λόγια ή με πράξεις, από την κλιμάκωση σύγκρουσης», σε μια δήλωση 11 σημείων που διαβάστηκε σε συνέντευξη Τύπου μετά τη συνάντηση.
Οι δύο άνδρες δεν κατάφεραν να σημειώσουν πρόοδο στην επίλυση της μακροχρόνιας διαμάχης για την επικράτεια, ωστόσο, με μια κοινή επιτροπή αποτελούμενη από τους υπουργούς Εξωτερικών και των δύο χωρών και άλλους αξιωματούχους που ζητήθηκε να εξετάσει το θέμα και να υποβάλει έκθεση εντός τριών μηνών.
Venezuela and Guyana agree not to use force in Essequibo dispute https://t.co/DjgOEcKdmu
— Al Jazeera English (@AJEnglish) December 15, 2023
Δεν επιτρεπόταν καμία ερώτηση στη συνέντευξη Τύπου.
Το Εσεκίμπο αντιστοιχεί σε περισσότερα από τα δύο τρίτα της επικράτειας της Γουιάνας και φιλοξενεί 125.000 από τους 800.000 πολίτες της.
Η ένταση έχει αυξηθεί τις τελευταίες εβδομάδες αφού η Βενεζουέλα διεξήγαγε δημοψήφισμα νωρίτερα αυτόν τον μήνα σχετικά με το αν θα ιδρύσει ένα κράτος της Βενεζουέλας εκεί, σε μια κίνηση που η Γουιάνα φοβόταν ότι ήταν πρόσχημα για αρπαγή γης.
Η Βενεζουέλα επιμένει ότι το Εσεκίμπο πρέπει να είναι υπό τον έλεγχό της επειδή ήταν εντός των συνόρων της κατά την περίοδο της ισπανικής αποικιοκρατίας, ενώ η Γουιάνα λέει ότι τα σύνορα που χαράχτηκαν από διεθνείς διαιτητές το 1899 σημαίνει ότι είναι μέρος της Γουιάνας.
Η πολύωρη συνάντηση μεταξύ του Αλί και του Μαδούρο πραγματοποιήθηκε στο κύριο διεθνές αεροδρόμιο στο νησί St Vincent της ανατολικής Καραϊβικής μετά από προσπάθειες διαμεσολάβησης των περιφερειακών ομάδων της Κοινότητας των Κρατών της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής (CELAC) και της Κοινότητας της Καραϊβικής (CARICOM).
Presidents of Venezuela and Guyana meet in Caribbean for talks but it appears they couldn't break the ice over their dispute on oil-rich Essequibo region https://t.co/tAznwrnUNr
— TRT World (@trtworld) December 15, 2023
Στην ανακοίνωση σημειώθηκε το αδιέξοδο μεταξύ των δύο ανδρών, οι οποίοι έσφιξαν τα χέρια πριν από τις συνομιλίες τους.
Η Γουιάνα υποστηρίζει ότι η διαφορά θα πρέπει να επιλυθεί από το Διεθνές Δικαστήριο της Ολλανδίας, ενώ η Βενεζουέλα λέει ότι το δικαστήριο δεν έχει δικαιοδοσία.
Νωρίτερα την ίδια μέρα, η κυβέρνηση της Γουιάνας εξέδωσε μια δήλωση λέγοντας ότι το Εσεκίμπο «δεν ήταν για συζήτηση, διαπραγμάτευση ή διαβούλευση». Ο Αλί επανέλαβε αυτά τα σχόλια κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης Τύπου που έδωσε κατά τη διάρκεια ενός διαλείμματος των συνομιλιών του με τον Μαδούρο.
«Όλα αυτά ανήκουν στη Γουιάνα», είπε ο Αλί, δείχνοντας ένα χοντρό δερμάτινο βραχιόλι στον δεξιό καρπό του με το περίγραμμα της Γουιάνας. «Καμία αφηγηματική προπαγάνδα [ή] διάταγμα δεν μπορεί να το αλλάξει αυτό. Αυτή είναι η Γουιάνα».
Ο Αλί σημείωσε ότι ενώ και τα δύο μέρη δεσμεύτηκαν να διατηρήσουν την ειρήνη στην περιοχή, η Γουιάνα «δεν είναι ο επιτιθέμενος».
«Η Γουιάνα δεν επιδιώκει πόλεμο, αλλά η Γουιάνα διατηρεί το δικαίωμα να συνεργαστεί με όλους τους εταίρους μας για να διασφαλίσει την άμυνα της χώρας μας», είπε.
Ο Μαδούρο είπε πριν από τη συνάντηση ότι «θα το αξιοποιήσουμε στο έπακρο ώστε η Λατινική Αμερική και η Καραϊβική μας να παραμείνουν μια ζώνη ειρήνης».
Ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου Τζον Κίρμπι δήλωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες παρακολουθούν στενά την κατάσταση. «Δεν θέλουμε να δούμε αυτό να καταλήγει σε σύγκρουση», είπε ο Κίρμπι. «Δεν υπάρχει κανένας λόγος και οι διπλωμάτες μας ασχολούνται σε πραγματικό χρόνο».
Ο Μαδούρο έχει δώσει εντολή σε κρατικές εταιρείες να εξερευνήσουν και να εκμεταλλευτούν το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και τα ορυχεία στο Εσεκίμπο. Και οι δύο πλευρές έχουν θέσει τους στρατιώτες τους σε επιφυλακή.