Ενός λεπτού σιγή τήρησε η Ολομέλεια της Βουλής, στη μνήμη των θυμάτων των Ελλήνων Εβραίων Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος. Και πολύ καλά έκανε, αφού οι ελληνικές κατοχικές κυβερνήσεις ευθύνονται σε τεράστιο βαθμό για τη σφαγή εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων Εβραίων που κατέληξαν στα κρεματόρια των στρατοπέδων συγκέντρωσης.

Η συλλογική μνήμη είναι μια σκιά που μας στοιχειώνει και η διατήρησή της είναι καθήκον των επόμενων γενιών που αγωνίζονται για το δίκαιο και την ελευθερία των ανθρώπων. Συνήθως, όμως, όταν εμπλέκεται η αστική τάξη, πολλοί από αυτούς απόγονοι εκείνων που έδιναν τις λίστες με τα ονόματα των Εβραίων στους Ναζί κατακτητές, καταλήξει η μνήμη να αμαυρώνεται, να ευτελίζεται και να γίνεται εργαλείο για εξατομικευμένους και προσωπικούς πολιτικούς σκοπούς.

Επίσης, η συλλογική μνήμη είναι μια διαδικασία που κατακτιέται επίπονα και δύσκολα, με τη δυναμική δράση πολλών μελών της κοινότητας, με τη συλλογική δράση της ίδιας της κοινότητας, η οποία παίρνει η ίδια την απόφαση να έρθει αντιμέτωπη με το παρελθόν της, με τα κρίματά της. Πάντα, όμως, γειωμένη και στο παρόν, έχοντας τα μάτια και τα αυτιά ανοιχτά για όσα συμβαίνουν τώρα, έτσι ώστε η ιστορική μνήμη να μην καταλήξει ακόμα ένα μουσειακό έκθεμα αλλά να συμβάλλει ουσιαστικά στην αποτροπή της αιματηρής της επανάληψης.

Και στην Ελλάδα των ταγματασφαλιτών, των σεσημασμένων αντισημιτών, των απογόνων των συνεργατών των Ναζί, δόθηκαν τεράστιες μάχες για τη διατήρηση της μνήμης του Ολοκαυτώματος. Ακόμα και σήμερα δίνονται αυτές οι μάχες, πίσω από τα βεβηλωμένα εβραϊκά μνημεία της Θεσσαλονίκης, πίσω από τις οδούς με ονόματα φρουράρχων των Ναζί που στοιχειώνουν ακόμα τα θύματά τους, σαν φαντάσματα που δεν λένε να σταματήσουν το ανελέητο κυνηγητό μέσα στη δίνη της ιστορίας.

Όπως και τότε, έτσι και τώρα, φαίνεται πως συνεχίζουν να υπάρχουν άνθρωποι με διαφορετική αξία, άλλοτε μικρότερη άλλοτε μεγαλύτερη. Τα νεκρά παιδιά της Λωρίδας της Γάζας εκτιμήθηκαν από τις κυβερνήσεις αυτού του πλανήτη, όπως και από τους κυβερνώντες αυτής της χώρας μας, και φάνηκαν λειψά, ανάξια κάποιας αναφοράς. Για τους νεκρούς της Παλαιστίνης η ιστορία δεν θέλει να αποφανθεί ακόμα, όπως για δεκαετίες η ιστορία δεν ήθελε να αποφανθεί για τους εκατομμύρια νεκρούς Εβραίους.

Ίσως κάποτε, σε ένα μακρινό μέλλον, η ιστορία να αλλάξει πάλι πλευρά και να σταθεί στην πλευρά των θυμάτων, των αδικημένων και των φτωχών. Ίσως, όπως είχε πει και ποιητής, να αποδίδουμε δικαιοσύνη με ένα άστρο και με ένα γιασεμί. Ίσως, κάποτε στο μέλλον, τα παιδιά της Γάζας να αποκτήσουν και αυτά αξία και ανθρώπινη υπόσταση, όπως τα Εβραιόπουλα που χάθηκαν μέσα στα κολαστήρια των Ναζί.

Τότε θα κρατήσουμε ενός λεπτού σιγή για αυτής της γης τους κολασμένους, χωρίς αστερίσκους και προϋποθέσεις.

Τότε, που θα είμαστε επιτέλους, με τον Άνθρωπο.