Στις 26 Ιανουαρίου είχαμε την πρώτη απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου (ICJ) κατόπιν προσφυγής της Νότιας Αφρικής εναντίον του Ισραήλ. Πρόκειται για μια από πολλές απόψεις, ιστορική απόφαση, η οποία διόλου τυχαίως έχει θαφτεί από τα εγχώρια, φιλοσιωνιστικά μέσα ενημέρωσης.
Έχει σημασία να σταθούμε σε κάποια βασικά σημεία της προκειμένου να δούμε τις εν δυνάμει συνέπειες και για τη στάση της ελληνικής κυβέρνησης. Τα αιτήματα της Νότιας Αφρικής προς το Δικαστήριο ήταν να κρίνει ότι «ότι η Δημοκρατία της Νοτίου Αφρικής και το κράτος του Ισραήλ έχουν καθήκον να ενεργούν σύμφωνα με τις υποχρεώσεις τους δυνάμει της σύμβασης για την πρόληψη και καταστολή του εγκλήματος της γενοκτονίας, σε σχέση με τα μέλη της παλαιστινιακής ομάδας, να λαμβάνουν όλα τα εύλογα μέτρα που εμπίπτουν στις αρμοδιότητές τους για την πρόληψη της γενοκτονίας· και ότι το κράτος του Ισραήλ:
α) έχει παραβιάσει και εξακολουθεί να παραβιάζει τις υποχρεώσεις που υπέχει δυνάμει της σύμβασης για τη γενοκτονία, ιδίως τις υποχρεώσεις που προβλέπονται στο άρθρο Ι, σε συνδυασμό με το άρθρο ΙΙ, και στα άρθρα ΙΙΙ στοιχεία α), β), γ), γ), δ), ιιι ε), IV, V και VI·
β) πρέπει να παύσει αμέσως κάθε πράξη και μέτρο που παραβιάζει τις υποχρεώσεις αυτές, συμπεριλαμβανομένων των πράξεων ή μέτρων που θα μπορούσαν να σκοτώσουν ή να συνεχίσουν να σκοτώνουν Παλαιστινίους, ή να προκαλέσουν ή να συνεχίσουν να προκαλούν σοβαρή σωματική ή ψυχική βλάβη στους Παλαιστινίους ή να επιβάλλουν σκόπιμα στην ομάδα τους, ή να συνεχίσουν να επιβάλλουν στην ομάδα τους, συνθήκες ζωής που έχουν υπολογιστεί ότι θα επιφέρουν τη φυσική καταστροφή της, εν όλω ή εν μέρει, και να τηρεί πλήρως τις υποχρεώσεις του δυνάμει της σύμβασης για τη γενοκτονία, ιδίως τις υποχρεώσεις που προβλέπονται στα άρθρα Ι, ΙΙΙ στοιχείο α), ΙΙΙ β), ΙΙΙ γ), ΙΙΙ δ), ΙΙΙ ε), IV, V και VI·
γ) πρέπει να διασφαλίζουν ότι τα πρόσωπα που διαπράττουν γενοκτονία, συνωμοτούν για τη διάπραξη γενοκτονίας, υποκινούν άμεσα και δημοσίως γενοκτονία, αποπειρώνται να διαπράξουν γενοκτονία και συνεργούν σε γενοκτονία αντίθετη προς τα άρθρα Ι, ΙΙΙ στοιχείο α), ΙΙΙ β), ΙΙΙ γ), ΙΙΙ δ) και ΙΙΙ στοιχείο ε) τιμωρούνται από αρμόδιο εθνικό ή διεθνές δικαστήριο, όπως απαιτείται από τα άρθρα Ι, IV, V και VI·
δ) για το σκοπό αυτό και προς εκπλήρωση των υποχρεώσεων που απορρέουν από τα άρθρα I, IV, V και VI, πρέπει να συλλέγει και να διατηρεί αποδεικτικά στοιχεία και να εξασφαλίζει, να επιτρέπει ή/και να μην εμποδίζει, άμεσα ή έμμεσα, τη συλλογή και διατήρηση αποδεικτικών στοιχείων για γενοκτονικές πράξεις που διαπράχθηκαν κατά των Παλαιστινίων στη Γάζα, συμπεριλαμβανομένων των μελών της ομάδας που εκτοπίστηκαν από τη Γάζα·
ε) πρέπει να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις αποζημίωσης προς το συμφέρον των Παλαιστινίων θυμάτων, συμπεριλαμβανομένης, μεταξύ άλλων, της δυνατότητας ασφαλούς και αξιοπρεπούς επιστροφής των βίαια εκτοπισμένων ή/και απαχθέντων Παλαιστινίων στα σπίτια τους, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους και της προστασίας τους από περαιτέρω διακρίσεις, διώξεις και άλλες συναφείς πράξεις, και να μεριμνήσει για την ανοικοδόμηση όσων κατέστρεψε στη Γάζα, συνάδει με την υποχρέωση πρόληψης της γενοκτονίας βάσει του άρθρου Ι· και
στ) πρέπει να παρέχουν εγγυήσεις και εγγυήσεις για τη μη επανάληψη των παραβιάσεων της σύμβασης για τη γενοκτονία, ιδίως των υποχρεώσεων που προβλέπονται στα άρθρα Ι, ΙΙΙ στοιχείο α), ΙΙΙ β), ΙΙΙ γ), ΙΙΙ δ), ΙΙΙ ε), IV, V και VI».
Η Νότια Αφρική αιτήθηκε επίσης τη λήψη προσωρινών μέτρων, η οποία να περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τον τερματισμό των στρατιωτικών επιχειρήσεων του Ισραήλ στη Γάζα, την παροχή ανθρωπιστική βοήθειας, τη διακοπή των πολιτικών του Ισραήλ καταστροφής της ύπαρξης των Παλαιστινίων στη Γάζα και άλλα.
Η απόφαση, η οποία εκδόθηκε, ακριβώς αφορά την αίτηση λήψης προσωρινών μέτρων. Δεν αποτελεί την οριστική κρίση του Δικαστηρίου, ωστόσο είναι εν πολλοίς ενδεικτική της τελευταίας, η οποία θα ακολουθήσει στο μέλλον. Ας σταθούμε σε κάποια ενδιαφέροντα σημεία.
Στην παράγραφο 13 αναφέρονται τα εξής: «Στις 7 Οκτωβρίου 2023, η Χαμάς και άλλες ένοπλες ομάδες που δραστηριοποιούνται στη Λωρίδα της Γάζας πραγματοποίησαν επίθεση στο Ισραήλ, σκοτώνοντας περισσότερα από 1.200 άτομα, τραυματίζοντας χιλιάδες και απάγοντας περίπου 240 άτομα, πολλά από τα οποία εξακολουθούν να κρατούνται όμηροι. Μετά από αυτή την επίθεση, το Ισραήλ ξεκίνησε μια μεγάλης κλίμακας στρατιωτική επιχείρηση στη Γάζα, από ξηρά, αέρα και θάλασσα, η οποία προκαλεί μαζικές απώλειες αμάχων, εκτεταμένες καταστροφές πολιτικών υποδομών και τον εκτοπισμό της συντριπτικής πλειοψηφίας του πληθυσμού στη Γάζα». Είναι ενδεικτικό και αναμενόμενο ότι το Δικαστήριο πουθενά δεν προβαίνει σε μνεία του όρου «τρομοκρατία», όπως και δεν θα μπορούσε να κάνει άλλωστε, αφού, όπως πολλοί λίγοι στην Ελλάδα τολμούσαμε να πούμε και να γράψουμε, η χρήση βίας από όλες τις παλαιστινιακές οργανώσεις είναι επί της αρχής νόμιμη (ενώ του Ισραήλ παράνομη, καθότι αποτελεί κατοχική δύναμη). Επίσης το δικαστήριο κάνει σαφή διάκριση μεταξύ των δύο πλευρών (υπόρρητα βεβαίως) καταγράφοντας τις συνέπειες της μιας επιχείρησης και της άλλης.
Στην παράγραφο 30 το Δικαστήριο εξηγεί ότι: «Στο παρόν στάδιο της διαδικασίας, το Δικαστήριο δεν υποχρεούται να εξακριβώσει εάν έχουν σημειωθεί παραβιάσεις των υποχρεώσεων του Ισραήλ βάσει της Σύμβασης για τη Γενοκτονία. Κατά το στάδιο της έκδοσης απόφασης επί αιτήματος για την υπόδειξη προσωρινών μέτρων, έργο του Δικαστηρίου είναι να διαπιστώσει εάν οι πράξεις και παραλείψεις που καταγγέλλει ο προσφεύγων φαίνεται να μπορούν να εμπίπτουν στις διατάξεις της Σύμβασης για τη Γενοκτονία … Κατά την άποψη του Δικαστηρίου, τουλάχιστον ορισμένες από τις πράξεις και παραλείψεις που ισχυρίζεται η Νότια Αφρική ότι έχουν διαπραχθεί από το Ισραήλ στη Γάζα φαίνεται να εμπίπτουν στις διατάξεις της Σύμβασης».
Με άλλα λόγια, ήδη από τώρα, πριν την οριστική κρίση, υπάρχουν κομβικές αποδείξεις, οι οποίες προδιαθέτουν το Δικαστήριο ότι το Ισραήλ διαπράττει παραβιάσεις της Σύμβασης για τη Γενοκτονία. Πρόκειται για ιστορικών διαστάσεων κρίση (την οποία θα σχολιάσουμε πολιτικά πιο κάτω). Το Ισραήλ, το κράτος το οποίο έχει χειραγωγήσει και αξιοποιήσει σε αδιανόητο βαθμό υπέρ του τη γενοκτονία των Εβραίων, το κράτος το οποίο αν το κατηγορήσεις για ρατσισμό, απαρτχάιντ, φασισμό και γενοκτονικές πολιτικές κινητοποιεί χιλιάδες «γραφίδων» εναντίον σου, ενώπιον της διεθνούς δικαιοσύνης φαίνεται ότι θα αναγορευτεί σε υπαίτιο, σε ένοχο του «εγκλήματος των εγκλημάτων», της γενοκτονίας.
Μια πρώτη παρένθεση: ας θυμηθούμε τον επίδοξο υφυπουργό, της «πατριωτικής» Δεξιάς που μας μιλούσε για «πόλεμο των πολιτισμών». Τον υπουργό που μας έλεγε ότι το Ισραήλ στέλνει τουρίστες, ενώ οι Παλαιστίνιοι όχι. Τον πρωθυπουργό που αγκαλιαζόταν με τον Μπίμπι Νετανιάχου εν μέσω γενοκτονίας. Το ΚΙΝΑΛ και τον ΣΥΡΙΖΑ που μιλούσαν για δικαίωμα αυτοάμυνας του Ισραήλ. Την ντόπια ακροδεξιά και την κυβέρνηση που μας έλεγαν ότι το Ισραήλ είναι φρουρός του πολιτισμού στην περιοχή. Τους διεθνολόγους και διεθνολογούντες, τους νομικούς κύρους, τους «πατριώτες», που μας έλεγαν και μας λένε ότι πρέπει να είμαστε με το Ισραήλ μην τυχόν και μας ορμήξει η Χαμάς (μάλλον είχαν ανακαλύψει κάποιο σχέδιο απόβασης φενταγίν στη νότια Κρήτη). Όλος αυτός ο εσμός τώρα σωπαίνει ένοχα και ντροπιαστικά.
Επιστρέφουμε στο νομικό σκέλος, γιατί έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον. Στην παράγραφο 33, το Δικαστήριο γράφει: «Όλα τα κράτη μέρη της Σύμβασης έχουν κοινό συμφέρον να διασφαλίσουν την πρόληψη, καταστολή και τιμωρία της γενοκτονίας, δεσμευόμενα να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις που περιέχονται στη Σύμβαση. Αυτό το κοινό συμφέρον συνεπάγεται ότι οι εν λόγω υποχρεώσεις οφείλονται από κάθε κράτος μέρος σε όλα τα άλλα κράτη μέρη της σχετικής σύμβασης· Είναι υποχρεώσεις erga omnes partes, υπό την έννοια ότι κάθε συμβαλλόμενο κράτος έχει συμφέρον να συμμορφωθεί με αυτές σε κάθε δεδομένη περίπτωση. Το κοινό συμφέρον για τη συμμόρφωση με τις σχετικές υποχρεώσεις που απορρέουν από τη Σύμβαση για τη Γενοκτονία συνεπάγεται ότι κάθε συμβαλλόμενο κράτος, χωρίς διάκριση, δικαιούται να επικαλεστεί την ευθύνη άλλου συμβαλλόμενου κράτους για εικαζόμενη παραβίαση των υποχρεώσεών του erga omnes partes». Με άλλα λόγια: κάθε κράτος που είναι συμβαλλόμενο στη Σύμβαση κατά της Γενοκτονίας οφείλει να κάνει ό,τι μπορεί (οφείλει: έχει υποχρέωση δηλαδή, κατά το διεθνές δίκαιο) να δράσει μέσα στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου προκειμένου να παύσει η οποιαδήποτε παραβίαση της Σύμβασης κατά της Γενοκτονίας. Για παράδειγμα: χρησιμοποιούνται λιμάνια, αεροδρόμια ή άλλες εγκαταστάσεις του κράτους σου από το στρατό που τελεί τη γενοκτονία; Στέλνεις όπλα, αεροσκάφη, πλοία για να ενισχύσουν τις ένοπλες δυνάμεις του κράτους το οποίο παραβιάζει τη σύμβαση; Είσαι συνένοχος και θα πρέπει να δικαστείς, τόσο κατά το διεθνές δίκαιο, όσο και κατά το εγχώριο, εν προκειμένω, ελληνικό δίκαιο το οποίο έχει ενσωματώσει την εν λόγω διεθνή σύμβαση.
Στην παράγραφο 45 επιβεβαιώνεται ότι: «Οι Παλαιστίνιοι φαίνεται να αποτελούν μια ξεχωριστή «εθνική, εθνοτική, φυλετική ή θρησκευτική ομάδα» και ως εκ τούτου μια προστατευόμενη ομάδα κατά την έννοια του άρθρου ΙΙ της Σύμβασης για τη Γενοκτονία. Το Δικαστήριο παρατηρεί ότι, σύμφωνα με πηγές των Ηνωμένων Εθνών, ο παλαιστινιακός πληθυσμός της Λωρίδας της Γάζας περιλαμβάνει πάνω από 2 εκατομμύρια ανθρώπους. Οι Παλαιστίνιοι στη Λωρίδα της Γάζας αποτελούν σημαντικό μέρος της προστατευόμενης ομάδας».
Αφού παραθέσει στοιχεία από τις υπηρεσίες του ΟΗΕ, τον ΠΟΥ και από την UNRWA το δικαστήριο παραθέτει μια σειρά δηλώσεων από κυβερνητικούς αξιωματούχους του Ισραήλ. Παράγραφος 52: «Στις 9 Οκτωβρίου 2023, ο κ. Yoav Gallant, υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, ανακοίνωσε ότι είχε διατάξει μια «πλήρη πολιορκία» της πόλης της Γάζας και ότι δεν θα υπήρχε «ηλεκτρικό ρεύμα, τρόφιμα, καύσιμα» και ότι «όλα έκλεισαν». Την επόμενη μέρα, ο υπουργός Γκάλαντ δήλωσε, μιλώντας στα ισραηλινά στρατεύματα στα σύνορα της Γάζας: «Έχω απελευθερώσει όλους τους περιορισμούς… Είδατε εναντίον τίνος αγωνιζόμαστε. Πολεμάμε ανθρώπινα ζώα. Αυτό είναι το ISIS της Γάζας. Αυτό είναι που πολεμάμε. . . Η Γάζα δεν θα επιστρέψει σε αυτό που ήταν πριν. Δεν θα υπάρξει Χαμάς. Θα εξαλείψουμε τα πάντα. Αν δεν πάρει μια μέρα, θα πάρει μια εβδομάδα, θα πάρει εβδομάδες ή ακόμα και μήνες, θα φτάσουμε σε όλα τα μέρη».
Στις 12 Οκτωβρίου 2023, ο κ. Isaac Herzog, πρόεδρος του Ισραήλ, δήλωσε, αναφερόμενος στη Γάζα: «Εργαζόμαστε, λειτουργούμε στρατιωτικά σύμφωνα με τους κανόνες του διεθνούς δικαίου. Κατηγορηματικά. Είναι ένα ολόκληρο έθνος εκεί έξω που είναι υπεύθυνο. Δεν είναι αλήθεια αυτή η ρητορική για τους πολίτες που δεν γνωρίζουν, δεν εμπλέκονται. Δεν είναι απολύτως αληθές. Θα μπορούσαν να είχαν ξεσηκωθεί. Θα μπορούσαν να είχαν πολεμήσει εναντίον αυτού του σατανικού καθεστώτος που κατέλαβε τη Γάζα με πραξικόπημα. Αλλά είμαστε σε πόλεμο. Είμαστε σε πόλεμο. Είμαστε σε πόλεμο. Υπερασπιζόμαστε τα σπίτια μας. Προστατεύουμε τα σπίτια μας. Αυτή είναι η αλήθεια. Και όταν ένα έθνος προστατεύει το σπίτι του, πολεμάει. Και θα παλέψουμε μέχρι να σπάσουμε τη ραχοκοκαλιά τους».
Στις 13 Οκτωβρίου 2023, ο κ. Israel Katz, τότε υπουργός Ενέργειας και Υποδομών του Ισραήλ, δήλωσε στο X (πρώην Twitter): «Θα πολεμήσουμε την τρομοκρατική οργάνωση Χαμάς και θα την καταστρέψουμε. Όλος ο άμαχος πληθυσμός στη Γάζα διατάσσεται να φύγει αμέσως. Θα νικήσουμε. Δεν θα λάβουν ούτε μια σταγόνα νερό ή ούτε μια μπαταρία μέχρι να φύγουν από τον κόσμο».
Και στην παράγραφο 54 το δικαστήριο καταλήγει: «Κατά την άποψη του Δικαστηρίου, τα γεγονότα και οι περιστάσεις που αναφέρονται παραπάνω αρκούν για να συμπεράνουμε ότι τουλάχιστον ορισμένα από τα δικαιώματα που διεκδικεί η Νότια Αφρική και για τα οποία ζητά προστασία είναι εύλογα. Αυτό ισχύει όσον αφορά το δικαίωμα των Παλαιστινίων στη Γάζα να προστατεύονται από πράξεις γενοκτονίας και συναφείς απαγορευμένες πράξεις που προσδιορίζονται στο άρθρο ΙΙΙ, καθώς και το δικαίωμα της Νότιας Αφρικής να επιδιώξει τη συμμόρφωση του Ισραήλ με τις υποχρεώσεις του τελευταίου βάσει της Σύμβασης». Με άλλα λόγια, ναι, κατά το δικαστήριο υπάρχουν σαφείς ενδείξεις τέλεσης πράξεων από πλευράς Ισραήλ, οι οποίες συνιστούν παραβιάσεις της Σύμβασης κατά της Γενοκτονίας.
Στην παράγραφο 60 και 61, σε σχέση με την πιθανή λήψη απόφασης περί προσωρινών μέτρων εξηγεί: «Το Δικαστήριο, σύμφωνα με το άρθρο 41 του Οργανισμού του, έχει την εξουσία να υποδεικνύει προσωρινά μέτρα όταν μπορεί να προκληθεί ανεπανόρθωτη προσβολή δικαιωμάτων που αποτελούν αντικείμενο ένδικης διαδικασίας ή όταν η προβαλλόμενη προσβολή των δικαιωμάτων αυτών μπορεί να έχει ανεπανόρθωτες συνέπειες…Ωστόσο, η εξουσία του Δικαστηρίου να υποδείξει προσωρινά μέτρα θα ασκηθεί μόνο εάν συντρέχει επείγουσα περίπτωση, υπό την έννοια ότι υπάρχει πραγματικός και άμεσος κίνδυνος πρόκλησης ανεπανόρθωτης ζημίας στα δικαιώματα των οποίων γίνεται επίκληση πριν το Δικαστήριο εκδώσει την τελική του απόφαση. Η προϋπόθεση του επείγοντος πληρούται, όταν οι πράξεις που μπορούν να προκαλέσουν ανεπανόρθωτη ζημία μπορούν να «συμβούν ανά πάσα στιγμή» πριν το Δικαστήριο εκδώσει οριστική απόφαση επί της υπόθεσης».
Το Δικαστήριο εξηγεί αμέσως πιο κάτω ότι δεν μπορεί σε αυτή τη φάση να προβεί σε οριστικές κρίσεις περί της τέλεσης γενοκτονίας. Σε σχέση με τον άμεσο και ανεπανόρθωτο κίνδυνο, του οποίου η διαπίστωση είναι απαραίτητη, ούτως ώστε να διατάξει προσωρινά μέτρα, διαπιστώνει στην παράγραφο 72 ότι: «Υπό τις συνθήκες αυτές, το Δικαστήριο θεωρεί ότι η καταστροφική ανθρωπιστική κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας διατρέχει σοβαρό κίνδυνο περαιτέρω επιδείνωσης πριν το Δικαστήριο εκδώσει την τελική του απόφαση». Παρακάτω δε, στην παράγραφο 74 ότι: «Υπό το πρίσμα των προεκτεθέντων, το Δικαστήριο κρίνει ότι υπάρχει επείγουσα ανάγκη, υπό την έννοια ότι υπάρχει πραγματικός και άμεσος κίνδυνος πρόκλησης ανεπανόρθωτης ζημίας στα δικαιώματα που το Δικαστήριο έκρινε εύλογα, πριν εκδώσει την τελική του απόφαση».
Με βάση τα παραπάνω καταλήγει στο διατακτικό του, το οποίο προβλέπει τα εξής: «Το Δικαστήριο θεωρεί ότι, όσον αφορά την κατάσταση που περιγράφεται παραπάνω, το Ισραήλ πρέπει, σύμφωνα με τις υποχρεώσεις του βάσει της Σύμβασης για τη Γενοκτονία, σε σχέση με τους Παλαιστίνιους στη Γάζα, να λάβει όλα τα μέτρα εντός των εξουσιών του για να αποτρέψει τη διάπραξη όλων των πράξεων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Άρθρου ΙΙ της παρούσας Σύμβασης, ειδικότερα: (α) δολοφονία μελών της ομάδας· (β) πρόκληση σοβαρής σωματικής ή ψυχικής βλάβης στα μέλη της ομάδας· (γ) εσκεμμένη επιβολή στην ομάδα συνθηκών ζωής που έχουν υπολογιστεί ότι θα επιφέρουν τη φυσική καταστροφή της, εν όλω ή εν μέρει· και (δ) την επιβολή μέτρων που αποσκοπούν στην πρόληψη των γεννήσεων εντός της ομάδας» (παράγραφος 78). «Το Δικαστήριο είναι επίσης της άποψης ότι το Ισραήλ πρέπει να λάβει όλα τα μέτρα στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του για να αποτρέψει και να τιμωρήσει την άμεση και δημόσια υποκίνηση για διάπραξη γενοκτονίας σε σχέση με μέλη της παλαιστινιακής ομάδας στη Λωρίδα της Γάζας. Το Δικαστήριο θεωρεί περαιτέρω ότι το Ισραήλ πρέπει να λάβει άμεσα και αποτελεσματικά μέτρα για να καταστεί δυνατή η παροχή επειγόντως αναγκαίων βασικών υπηρεσιών και ανθρωπιστικής βοήθειας για την αντιμετώπιση των δυσμενών συνθηκών ζωής που αντιμετωπίζουν οι Παλαιστίνιοι στη Λωρίδα της Γάζας. Το Ισραήλ πρέπει επίσης να λάβει αποτελεσματικά μέτρα για να αποτρέψει την καταστροφή και να διασφαλίσει τη διατήρηση των αποδεικτικών στοιχείων που σχετίζονται με ισχυρισμούς για πράξεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου ΙΙ και του άρθρου ΙΙΙ της Σύμβασης για τη Γενοκτονία κατά μελών της παλαιστινιακής ομάδας στη Λωρίδα της Γάζας» (παράγραφοι 79-81).
Στη βάση των ανωτέρω, κατά πλειοψηφία το δικαστήριο αποφάσισε ότι το Ισραήλ πρέπει να κάνει ό,τι μπορεί για να αποτρέψει την τέλεση πράξεων, οι οποίες απαγορεύονται από το άρθρο ΙΙ της Σύμβασης κατά της Γενοκτονίας, οφείλει να διασφαλίσει ότι οι ένοπλες δυνάμεις του δεν θα τελέσουν καμία από τις παραπάνω πράξεις, έχει υποχρέωση να τιμωρήσει όλες και όλους εκείνους που καλούν σε πράξεις απαγορευμένες από τη Σύμβαση κατά της Γενοκτονίας (δηλαδή όλη την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία του) πρέπει να διασφαλίσει την απρόσκοπτη παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, να εξασφαλίσει ότι δεν θα καταστραφούν κρίσιμα στοιχεία για την απόδειξη της τυχόν τέλεσης τέτοιων αδικημάτων και να επανέλθει στο Δικαστήριο εντός ενός μήνα με αναφορά ως προς το τι έχει πράξει προκειμένου περί της εφαρμογής του διατακτικού του Δικαστηρίου.
Αν συμπυκνώναμε, θα λέγαμε ότι χωρίς να καταλήγει σε οριστική απόφαση περί του αν το Ισραήλ διαπράττει γενοκτονία (και δεν θα μπορούσε, αφού πρόκειται περί προσωρινών μέτρων) το Δικαστήριο εντοπίζει σοβαρές ενδείξεις περί της τέλεσης γενοκτονίας και άμεσο κίνδυνο ο οποίος θα πρέπει να παύσει.
Είναι σημαντικό δε ότι το δικαστήριο τονίζει πως αποτελεί υποχρέωση όλων των κρατών που είναι συμβαλλόμενα στη Σύμβαση κατά της Γενοκτονίας να δράσουν, προκειμένου να παύσει ο παραπάνω κίνδυνος. Αν μάλιστα σταθούμε σε προγενέστερες κρίσεις, σύμφωνα με τις οποίες η απαγόρευση της γενοκτονίας αποτελεί κανόνα jus cogens (δηλαδή κανόνα αναγκαστικού δικαίου, δεσμευτικό για όλα τα κράτη πέραν του συμβατικού δικαίου), η εν λόγω υποχρέωση καταλαμβάνει το σύνολο της διεθνούς κοινότητας.
Πώς εμπλέκεται η Ελλάδα
Εδώ λοιπόν ξεκινούν τα ερωτήματα και για τη δική μας χώρα. Όπως γνωρίζουμε από επίσημες δηλώσεις τα τελευταία χρόνια πρωθυπουργών, υπουργών Εξωτερικών, υπουργών Άμυνας και ανωτάτων αξιωματικών των ενόπλων δυνάμεών μας, με το Ισραήλ διατηρούμε σχέση στενής στρατιωτικής συνεργασίας. Ενδεικτικώς, στις 16 Μαρτίου 2023 υπεγράφη το «Πρόγραμμα Αμυντικής Συνεργασίας (ΠΑΣ) Ελλάδας-Ισραήλ» (Defence Cooperation Program) για το έτος 2023 από τον επικεφαλής της Διεύθυνσης Διεθνών Σχέσεων του ΓΕΕΘΑ, ταξίαρχο Νικόλαο Χολέβα και τον επικεφαλής του Τμήματος Διεθνών Συνεργασιών του Γενικού Επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων του Ισραήλ, συνταγματάρχη Gil Dolov. Το εν λόγω ΠΑΣ περιλαμβάνει 58 δραστηριότητες, εκ των οποίων 25 ασκήσεις, 15 εκπαιδεύσεις και 18 λοιπές δράσεις που θα λάβουν χώρα και στις δύο Χώρες, και αφορούν μεταξύ άλλων σε: «Συμμετοχή σε διακλαδικές ασκήσεις, όπως και σε αντίστοιχες των επιμέρους Κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων. Συνεκπαιδεύσεις Ειδικών Δυνάμεων-Δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων. Συμμετοχή εκπαιδευομένων σε εθνικές-διακλαδικές σχολές και πολυεθνικά σχολεία, καθώς και σε σεμινάρια. Επιτελικές συναντήσεις και συνομιλίες σε θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος. Συνεκπαιδεύσεις σε αντικείμενα Διαχείρισης Κρίσεων, Ηλεκτρονικού Πολέμου, καθώς και Έρευνας και Διάσωσης».
Στην ίδια ανακοίνωση αναγράφεται ότι: «Η υπογραφή του εν λόγω Προγράμματος επιβεβαιώνει την ήδη στενή στρατιωτική συνεργασία Ελλάδας και Ισραήλ και εμβαθύνει περαιτέρω τους ισχυρούς δεσμούς των Ενόπλων Δυνάμεών τους, συμβάλλοντας στην ενίσχυση του ρόλου που διαδραματίζουν οι δύο χώρες για την εξασφάλιση της σταθερότητας και της ασφάλειας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και πέραν αυτής».
Το 2020 η Βουλή είχε ψηφίσει συμφωνία στρατηγικής συνεργασίας των δύο κρατών. Μάλιστα με όσα έχει αναφέρει ο πρώην αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Άμυνας Κώστας Ήσυχος, η Ελλάδα και το Ισραήλ έχουν υπογράψει περίπου 50 συμφωνίες αμυντικής-στρατιωτικής συνεργασίας, πολλές εκ των οποίων (ή μάλλον, οι περισσότερες) δεν έχουν δημοσιοποιηθεί ποτέ.
Σύμφωνα δε, με το Σύνταγμα και ειδικότερα με το άρθρο 28, παράγραφο 1, «Oι γενικά παραδεδεγμένοι κανόνες του διεθνούς δικαίου, καθώς και οι διεθνείς συμβάσεις, από την επικύρωσή τους με νόμο και τη θέση τους σε ισχύ σύμφωνα με τους όρους καθεμιάς, αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του εσωτερικού ελληνικού δικαίου και υπερισχύουν από κάθε άλλη αντίθετη διάταξη νόμου». Η απαγόρευση της γενοκτονίας είναι και γενικώς παραδεδεγμένος κανόνας διεθνούς δικαίου και αντικείμενο σύμβασης που έχει ενσωματωθεί με τυπικό νόμο. Κατά συνέπεια διεθνείς συμφωνίες, οι οποίες δύνανται να συμβάλλουν στην τέλεση του εγκλήματος της γενοκτονίας είναι παράνομες, ενώ όσες και όσοι συμβάλλουν στην τέλεσή του είναι υπόλογοι ενώπιον και της ελληνικής δικαιοσύνης.
Από την 7η Οκτωβρίου και έπειτα, καμία από τις στρατιωτικές συμφωνίες δεν έχει έστω τεθεί σε παύση. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ενεργή συνεργασία με ένοπλες δυνάμεις οι οποίες πλέον και κατά το Διεθνές Δικαστήριο ελέγχονται, είναι ύποπτες και μάλιστα με αποχρώσες ενδείξεις, για την τέλεση του εγκλήματος της γενοκτονίας.
Στα παραπάνω πρέπει να προσθέσουμε πλείστες δηλώσεις κυβερνητικών αξιωματούχων με πρώτο τον πρωθυπουργό, οι οποίες δεν έχουν αναιρεθεί έως και σήμερα, σύμφωνα με τις οποίες, το Ισραήλ εξασκεί το δικαίωμά του στην αυτοάμυνα στη Γάζα, παρότι σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ αποτελεί παράνομη, κατοχική δύναμη. Την ίδια θέση, σε εξόχως ντροπιαστικές στιγμές ασπάζονται ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΙΝΑΛ. Το ΚΙΝΑΛ μάλιστα, με προφανές αντι-Ανδρεϊκό μένος υπερψηφίζει συστηματικώς κάθε συμφωνία συνεργασίας με το Ισραήλ.
Για να το θέσουμε πιο καθαρά, όλες οι ενδείξεις της ελληνικής συνενοχής είναι εδώ. Αναρωτιέται κανείς αν θα βρεθεί εισαγγελικός λειτουργός με το αναγκαίο θάρρος και τι θα πράξει ο νομικός κόσμος της πατρίδας μας. Θα διεκδικήσει να διερευνηθεί τυχόν ελληνική συμμετοχή στην υπό διερεύνηση γενοκτονία στην Παλαιστίνη; Τι συμβαίνει στη βάση της Σούδας και στις άλλες βάσεις των ΗΠΑ; Μεταφέρονται εφόδια στις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις από εκεί; Συμβάλλουν στην ισραηλινή πολεμική εκστρατεία, εταιρείες ιδιοκτησίας ή διαχείρισης ισραηλινών συμφερόντων; Γίνονται συνεκπαιδεύσεις με μέλη των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων που τελούν παράνομες πράξεις; Υπάρχουν Έλληνες πολίτες που πολεμούν στον ισραηλινό στρατό;
Περιττεύει δε, να μιλήσουμε για τη συνενοχή των ΗΠΑ, της Βρετανίας, της Αυστραλίας, του Καναδά. Οι πολιτικοί και στρατιωτικοί ηγέτες τους πρέπει να δικαστούν μαζί με τους Ισραηλινούς ομολόγους τους για τη συντελούμενη γενοκτονία.
Βεβαίως, το Διεθνές Δικαστήριο δεν πρέπει να αγιοποιείται. Κάθε άλλο. Ποιός μπορεί να ξεχάσει κρίσεις όπως αυτή για το Κοσσυφοπέδιο, η οποία εν πολλοίς κατακρήμνισε το διεθνές δίκαιο και ειδικότερα την αρχιτεκτονική διεθνούς ασφάλειας και ειρήνης με αδιανόητες νομικές ακροβασίες; Ούτε πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας ότι δεν διέταξε την άμεση απόσυρση των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων και την παύση των εχθροπραξιών από πλευράς τους. Έστω και έτσι όμως, η εν λόγω απόφαση συνιστά ράπισμα για το Ισραήλ και τους συνενόχους εκτός των συνόρων του. Ράπισμα για τα κόμματα στη χώρα μας, που συντάσσονται με γενοκτονικές πολιτικές, πουλώντας φτηνή εθνικοφροσύνη εκεί που υπάρχουν απλώς ύποπτες μπίζνες. Η νίκη και η απελευθέρωση των Παλαιστινίων θα έρθει από τα πεδία των μαχών. Εμείς όμως πρέπει να αξιοποιήσουμε και το παραμικρό μέσο για να εκθέσουμε τη γενοκτονία, το σιωνισμό, το απαρτχάιντ, την αποικιοκρατία και την υποτέλεια.