Εάν στην Ελλάδα τα ΜΑΤ εισβάλλουν στα Πανεπιστήμια, στην Ιταλία της νεοφασιστικής κυβέρνησης της Τζόρτζιας Μελόνι έχουν περάσει σε υψηλότερο επίπεδο: η ασφάλεια συλλαμβάνει προληπτικά φοιτητές για να μη διαδηλώσουν. Ούτε καν ειρηνικά. Αυτό συνέβη στις 8 Φεβρουάριου κατά την τελετή για την έναρξη του ακαδημαϊκού έτους στο πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας, που φέτος γιορτάζει 100 από την ίδρυσή του.

Παρόντες στην εκδήλωση εξόν από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας Σέρτζο Ματαρέλα, γερουσιαστές, ακαδημαϊκούς, ήταν και εκπρόσωποι φοιτητών από την Πανεπιστημιακή Ένωση (UDU). Με την ευκαιρία, οι οκτώ εκπρόσωποι των φοιτητών σκόπευαν να παρευρεθούν με τυπωμένα συνθήματα για να διαμαρτυρηθούν ειρηνικά για την ασφυκτική κατάσταση στα ιταλικά πανεπιστήμια.  Μόνο που δεν μπόρεσαν καν να μπουν μέσα στο κτίριο. Η ασφάλεια ειδοποιήθηκε από τις πρυτανικές αρχές και οι οκτώ φοιτητές, μαζί τους κι ο εκλεγμένος εκπρόσωπός τους στα όργανα του Πανεπιστημίου, κρατήθηκαν «προληπτικά» από τις δυνάμεις της Digos στα σκαλιά της εξόδου κινδύνου.

Μία κίνηση που προκαλεί πολλά ερωτήματα ως προς το νομικό προηγούμενο που αυτή η «πρόληψη» μπορεί να θεμελιώσει και πού και πότε θα μπορεί να εφαρμόζεται. Μία «προληπτική» επέμβαση, που επίσης έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και στοχεύει καθορισμένα πολιτικά και κοινωνικά υποκείμενα, μιας και οι «προληπτικές ταυτοποιήσεις και κρατήσεις» δεν φάνηκε να εφαρμόζονται πριν από ένα χρόνο, όταν νεοφασιστικές ομάδες επιτέθηκαν και χτύπησαν μαθητές στο Λύκειο Μικελάντζελο στην ίδια πόλη, τη Φλωρεντία, όπου τώρα κρατούνται φοιτητές για ειρηνική διαμαρτυρία. Όπως αφηγούνται οι φοιτητές, οι ίδιοι είχαν προγραμματίσει να εκφράσουν ειρηνικά και σιωπηλά την άποψή τους για τις εξευτελιστικές συνθήκες στις οποίες σπουδάζουν, διαμαρτυρόμενοι για την αδιαφορία των πολιτικών. «Για τον λόγο αυτό είχαμε ετοιμάσει φύλλα Α3 που περιείχαν συνθήματα αλλά και αποσπάσματα από τοποθετήσεις του προέδρου της Δημοκρατίας, που έδωσε το παρών στην αίθουσα, για τη σημασία του δικαιώματος στην εκπαίδευση. Πρόκειται για μια απολύτως σεβαστή και θεμιτή μορφή διαμαρτυρίας, η οποία είχε υιοθετηθεί και σε άλλα πανεπιστήμια, χωρίς προβλήματα», εξηγούν στη σχετική ανάρτησή τους στα social media. Σύμφωνα με τους ίδιους, με κάποιον τρόπο η πρυτανεία αντιλήφθηκε τις προθέσεις τους «και ενημέρωσε, όπως και για την παρουσία του ακαδημαϊκού εκπροσώπου, την Digos, η οποία παρενέβη δυναμικά για να μας συνοδεύσει έξω από το Teatro del Maggio Musicale, εμποδίζοντάς μας έτσι να συμμετάσχουμε στην εκδήλωση και προχώρησε σε έλεγχο ταυτοτήτων. Σα να μην έφτανε αυτό, κρατηθήκαμε παρά τη θέλησή μας για δύο ώρες, από τις 10:30 έως τις 12:30. Όταν μας ζητήθηκαν επανειλημμένα εξηγήσεις για το γιατί κρατούμασταν άδικα, οι αστυνομικοί μας είπαν ψέματα, συνεχίζοντας να απαντούν ότι εξακολουθούν να πραγματοποιούν ελέγχους ταυτότητας».

Φυσικά η είδης θυμίζει την αυταρχική επέμβαση της Digos ακριβώς δύο μήνες πριν, στην πρεμιέρα της Σκάλας του Μιλάνου. Όταν οι ομάδες της ασφάλειας με ωμό τρόπο παρενέβησαν και συνέλαβαν θεατή που φώναξε αντιφασιστικό σύνθημα για την παρουσία του νεοφασίστα προέδρου της Βουλής κι άλλων μελών της κυβέρνησης Μελόνι στα θεωρεία. Μία επέμβαση με αρκετή δόση αυταρχισμού, που προκάλεσε ακόμη και την διαμαρτυρία του δημάρχου του Μιλάνου Μπέπε Σάλα.

Είναι φανερό πως και μετά το νέο επεισόδιο ξεσηκώθηκε νέο κύμα καταδίκης στην ποινικοποίηση της διαμαρτυρίας που τόσο ωμά οργανώνεται από την κυβέρνηση. Η εθνική συντονίστρια  της UDU Καμίλα Πιρέντα καταδίκασε ως απαράδεκτη την κράτηση, με τη δικαιολογία της ταυτοποίησης, των φοιτητών και δήλωσε πως θα εξετάσει το νομικό ενδεχόμενο να ασκηθεί δίωξη για απαγωγή και παράνομη κράτηση. Συνδέοντας το επεισόδιο τούτο με τα όσα συνέβησαν στη Σκάλα, η ίδια προσθέτει πως «στη Φλωρεντία ήταν αρκετό να προσπαθήσουν να δείξουν μια πινακίδα για να κρατηθούν για  δύο ώρες από την αστυνομία. Αυτή είναι ακόμη ένα περιστατικό όπου καταπνίγεται μία φωνή διαφωνίας. Ακριβώς, σε ένα πλαίσιο όπου οι κάθε μορφές διαμαρτυρίας καταστέλλονται διαρκώς και υπάρχουν όλο και λιγότεροι χώροι για συζήτηση, η τελετή εγκαινίων για το Ακαδημαϊκό Έτος αποτελούσε  μια κατάλληλη στιγμή για να ακουστεί η φωνή μας. Η καταγγελία είναι δικαίωμα μας. Ζητάμε αμέσως διευκρινίσεις για το τι έγινε από την πρύτανη Αλεσάντρα Πετρούτσι, τον υπουργό Εσωτερικών Ματέο Πιαντεντόζι και την υπουργό Πανεπιστημίων Άνα Μαρία Μπερνίνι, η οποία ήταν παρούσα στην εκδήλωση».

Αλληλεγγύη στους φοιτητές του UDU εξέφρασαν τοπικοί εκλεγμένοι με την Αριστερά, που επισήμαναν πως «η διαμαρτυρία πρέπει να είναι μέρος των χώρων εκπαίδευσης και πολιτισμού. Οι κενές γιορτές πνίγουν τη δημοκρατία». Υπογράμμισαν ότι οι «χώροι πολιτισμού και έρευνας θα πρέπει να είναι ανοικτοί σε συγκρούσεις, να τις αναγνωρίζουν και να είναι ευέλικτοι σε σχέση με τις μορφές διαμαρτυρίας» και εξέφρασαν την απαρέσκειά τους για μία τέτοια παρέμβαση ενάντια σε νεαρούς φοιτητές που απλώς κρατούσαν πινακίδες. Αλλά και για τους βουλευτές του Δημοκρατικού Κόμματος ( Pd) στις Επιτροπές Παιδείας της Βουλής και της Γερουσίας, χαρακτήρισαν το επεισόδιο ως «πολύ σοβαρό» γιατί αποτελεί μία «προληπτική μορφή καταστολής της διαφωνίας, την οποία αμφισβητούμε έντονα» και όπως ανακοίνωσαν κατέθεσαν σχετική ερώτηση στους δύο αρμόδιους υπουργούς Παιδείας και Πανεπιστημίων.

Επιπλέον, το εθνικό συμβούλιο του εργατικού συνδικάτου CGIL και το μητροπολιτικό Επιμελητήριο Εργασίας της πρωτεύουσας της Τοσκάνης εξέφρασαν την ανησυχία τους για το νομικό προηγούμενο που δημιουργεί για τις όποιες κινητοποιήσεις στο μέλλον. Μάλιστα, για την CGIL, άλλα  δύο  στοιχεία προκαλούν μεγάλη ανησυχία: «το πρώτο είναι ότι μεταξύ των κρατουμένων υπήρχε και ένας ακαδημαϊκός γερουσιαστής: έτσι, όχι μόνο εμποδίζεται η ειρηνική έκφραση διαφωνίας, αλλά παρακωλύεται και η άσκηση των καθηκόντων των τακτικά εκλεγμένων μελών στα θεσμικά όργανα του Πανεπιστημίου. Το δεύτερο στοιχείο αφορά την  ακατάλληλη χρήση που κάνει αυτή η κυβέρνηση των αστυνομικών δυνάμεων, ήδη υποστελεχωμένων, για να τους αναθέσει να ασκήσουν καθήκοντα λογοκρισίας και πολιτικού ελέγχου της ελευθερίας της έκφρασης». Μάλιστα, το συνδικάτο, πέρα από τις διευκρινήσεις καλεί την κυβέρνηση να αποφασίσει να ακούει «τις ανάγκες του λαού: οι πολίτες που διαμαρτύρονται για τις λανθασμένες επιλογές κάποιου κυβερνητικού στελέχους αξίζουν να λαμβάνουν συγκεκριμένες απαντήσεις. Όχι να φιμώνονται και να λογοκρίνονται».

Το γεγονός πάντως παραμένει πως αυτό το επεισόδιο αποτελεί ακόμη ένα τεκμήριο για την αυταρχικότητα που έχει αρχίσει να ξεδιπλώνει με κάθε τρόπο και με κάθε ευκαιρία, με βάση το πρόσχημα του νόμου και της τάξης, το νεοφασιστικό καθεστώς της Μελόνι.