Αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων κοκκύτη σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια καταγράφεται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες μεταξύ των οποίων η Δανία, το Βέλγιο, η Κροατία, η Τσεχία, η Νορβηγία, η Ισπανία, η Σουηδία, το Μαυροβούνιο, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ελβετία.
Σύμφωνα με σημερινή ανακοίνωση του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), η αύξηση των δηλωθέντων κρουσμάτων κοκκύτη πιθανώς συνδέεται με τον μη έγκαιρο εμβολιασμό διαφόρων ηλικιακών ομάδων καθώς και τη χαμηλότερη κυκλοφορία του παθογόνου κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία από το ECDC, οι ηλικιακές ομάδες που προσβάλλονται περισσότερο είναι τα παιδιά, οι νεαροί έφηβοι, καθώς και τα βρέφη που δεν έχουν ολοκληρώσει τον εμβολιασμό τους.
Τα κρούσματα στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα από τις αρχές του έτους 2024 έχουν καταγραφεί 34 κρούσματα κοκκύτη, ενώ κατά το έτος 2023 είχαν δηλωθεί 9 κρούσματα. Ανάμεσα στα κρούσματα συμπεριλαμβάνονται 17 παιδιά και έφηβοι, εκ των οποίων 6 αφορούν σε βρέφη ηλικίας κάτω του έτους ενώ ένα νεογνό κατέληξε.
Τα βρέφη διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρής νόσου και θανάτου και σχεδόν όλοι οι θάνατοι στις χώρες της Ευρώπης, έχουν καταγραφεί σε βρέφη κάτω των τριών μηνών.
Η προστασία των βρεφών από σοβαρή νόσηση και θάνατο από κοκκύτη, αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους των προγραμμάτων εμβολιασμού. Ο έγκαιρος εμβολιασμός, από τον 2ο μήνα ζωής σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών (ΕΠΕ), και η ολοκλήρωση του εμβολιασμού με όλες τις απαιτούμενες δόσεις εμβολίων των παιδιών και των ενηλίκων σύμφωνα με το ΕΠΕ αποτελεί βασικό μέτρο πρόληψης του κοκκύτη.
Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δίδεται στον εμβολιασμό όλων των εγκύων (σε κάθε κύηση και κατά προτίμηση από την 27η έως την 36η εβδομάδα κύησης) καθώς και των λεχωΐδων που δεν εμβολιάστηκαν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Επίσης συστήνεται ο έγκαιρος εμβολιασμός όλων των μελών της οικογένειας που έρχονται σε επαφή με νεογνά και βρέφη (τουλάχιστον δύο εβδομάδες πριν την επαφή) ανεξάρτητα από προηγούμενη νόσηση ή εμβολιασμό.
Είναι επιβεβλημένη η εγρήγορση των επαγγελματιών υγείας (ιδιαίτερα παιδιάτρων, νεογνολόγων, μαιευτήρων-γυναικολόγων, γενικών ιατρών, παθολόγων, πνευμονολόγων), η αυξημένη κλινική υποψία (ιδιαίτερα σε ενήλικες με επίμονο παροξυσμικό βήχα, ακόμα και χωρίς άλλα συμπτώματα), η εργαστηριακή επιβεβαίωση της διάγνωσης του κοκκύτη όπως και η έγκαιρη έναρξη της κατάλληλης θεραπευτικής αγωγής.
Υπενθυμίζεται ότι όλα τα άτομα που ήρθαν σε επαφή με κρούσμα κοκκύτη χρήζουν αντιμικροβιακής αγωγής ανεξάρτητα από προηγούμενη νόσηση ή εμβολιασμό.
Τι είναι ο κοκκύτης
Ο κοκκύτης είναι μια ενδημική νόσος παγκοσμίως με εξάρσεις της νόσου κάθε τρία έως πέντε χρόνια, ακόμη και σε περιοχές με υψηλή εμβολιαστική κάλυψη.
Είναι γνωστός ως βήχας των 100 ημερών και είναι μία εξαιρετικά μεταδοτική βακτηριακή νόσος που οφείλεται στο βακτήριο Bordetella pertussis. Είναι αερομεταφερόμενη ασθένεια που μεταδίδεται εύκολα μέσω του βήχα και του φταρνίσματος από ένα μολυσμένο άτομο.
Τα πρώτα συμπτώματα θυμίζουν ένα κοινό κρυολόγημα, όπως ήπιος βήχας, καταρροή και πυρετός. Ωστόσο στη συνέχεια, ο βήχας γίνεται πολύ έντονος και συνεχής για βδομάδες.
Μετά από μία παύση του βήχα μπορεί να ακουστεί υψίσυχνος ήχος σαν κραυγή ή λαχάνιασμα καθώς το άτομο αναπνέει.
Ένα άτομο μπορεί να βήχει τόσο σκληρά ώστε να κάνει εμετό, να σπάσει ένα πλευρό ή να κουραστεί πολύ από την προσπάθεια. Τα παιδιά κάτω του ενός έτους μπορεί να έχουν λίγο ή καθόλου βήχα και αντί αυτού να έχουν περιόδους κατά τις οποίες δεν αναπνέουν. Η χρονική περίοδος μεταξύ μόλυνσης και έναρξης των συμπτωμάτων είναι συνήθως επτά έως δέκα ημέρες . Η ασθένεια μπορεί να εμφανιστεί σε εκείνους που έχουν εμβολιαστεί, αλλά τα συμπτώματα είναι τυπικά ηπιότερα.
Η διάγνωση είναι δυνατή από τη συλλογή ενός δείγματος από το πίσω μέρος της μύτης και του λαιμού.
