Ο Νίγηρας ανέστειλε τη στρατιωτική του συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες «με άμεση ισχύ», σύμφωνα με τον κυβερνών εκπρόσωπο του στρατού, συνταγματάρχη Αμάντου Αμπραμανέ, σε πλήγμα για τα συμφέροντα ασφαλείας των ΗΠΑ στην περιοχή, μεταδίδει το Al Jazeera.
Το σύμφωνο επέτρεψε στο αμερικανικό στρατιωτικό προσωπικό και στο πολιτικό προσωπικό άμυνας να επιχειρούν από τον Νίγηρα, ο οποίος διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στις επιχειρήσεις του αμερικανικού στρατού στην περιοχή Σαχέλ της Αφρικής και φιλοξενεί μια μεγάλη αεροπορική βάση.
Η απόφαση, που ανακοινώθηκε το Σάββατο, ήρθε μετά την επίσκεψη ανώτερων αξιωματούχων των ΗΠΑ – με επικεφαλής τη Βοηθό Υπουργό Εξωτερικών για Αφρικανικές Υποθέσεις Μόλι Φι και τον αρχηγό της Διοίκησης για την Αφρική των ΗΠΑ, στρατηγό Μάικλ Λάνγκλεϊ – οι οποίοι επισκέφθηκαν τη δυτικοαφρικανική χώρα νωρίτερα αυτή την εβδομάδα για να συζητήσουν τη δημοκρατική μετάβαση.
Μιλώντας στην τοπική τηλεόραση, ο Αμπραμανέ είπε ότι η αμερικανική αντιπροσωπεία δεν τήρησε το διπλωματικό πρωτόκολλο και ότι ο Νίγηρας δεν ενημερώθηκε για τη σύνθεση της αντιπροσωπείας, την ημερομηνία άφιξής της ή την ημερήσια διάταξη.
«Ο Νίγηρας λυπάται για την πρόθεση της αμερικανικής αντιπροσωπείας να αρνηθεί στον κυρίαρχο λαό της Νιγηρίας το δικαίωμα να επιλέγει τους εταίρους του και τύπους συνεργασιών ικανών να τον βοηθήσουν πραγματικά να πολεμήσουν κατά της τρομοκρατίας», είπε ο Αμπραμανέ.
Ο αμερικανικός στρατός είχε περίπου 650 άτομα που εργάζονταν στον Νίγηρα τον Δεκέμβριο, σύμφωνα με έκθεση του Λευκού Οίκου προς το Κογκρέσο. Ο αμερικανικός στρατός λειτουργεί μια μεγάλη αεροπορική βάση στην πόλη Agadez του Νίγηρα, περίπου 920 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα του Niamey, χρησιμοποιώντας την για επανδρωμένες και μη επανδρωμένες πτήσεις επιτήρησης και άλλες επιχειρήσεις.
Μια βάση drone γνωστή ως Air Base 201 κοντά στο Agadez κατασκευάστηκε με κόστος άνω των 100 εκατομμυρίων δολαρίων. Από το 2018 η βάση χρησιμοποιείται για να στοχεύσει μαχητές του ISIL (ISIS) και της Jama’at Nusrat al-Islam wal Muslimeen (JNIM), μια θυγατρική της Αλ Κάιντα, στην περιοχή Σαχέλ.
«Ένα τεράστιο πλήγμα για τις ΗΠΑ»
Σε ρεπορτάζ από την Ουάσιγκτον, ο ανταποκριτής του Al Jazeera, Σιχάμπ Ρατάνσι, είπε ότι η κίνηση είναι «ένα τεράστιο πλήγμα για τις ΗΠΑ».
«Ο Νίγηρας είναι το κέντρο των επιχειρήσεων των ΗΠΑ στη δυτική και βόρεια Αφρική, ιδίως στην αεροπορική βάση 201, το πιο ακριβό κατασκευαστικό έργο που έχει αναλάβει ποτέ η αμερικανική κυβέρνηση. Είναι εκεί για τον πόλεμο κατά των τρομοκρατικών επιχειρήσεων, αλλά είναι πραγματικά εκεί και για την προβολή μεγάλης ισχύος εναντίον χωρών όπως η Ρωσία και η Κίνα».
Τον περασμένο Οκτώβριο, η Ουάσιγκτον χαρακτήρισε επίσημα τη στρατιωτική ανάληψη ως πραξικόπημα. Όμως, τον Δεκέμβριο, ο κορυφαίος απεσταλμένος των ΗΠΑ για την Αφρική, Phee, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ ήταν πρόθυμες να αποκαταστήσουν τους δεσμούς βοήθειας και ασφάλειας εάν ο Νίγηρας πληρούσε ορισμένες προϋποθέσεις.
Ο στρατός είπε ότι η αντιπροσωπεία είχε κατηγορήσει τον Νίγηρα ότι συνεργάζεται με τη Ρωσία και το Ιράν σε «μυστικές» συμφωνίες, τις οποίες η κυβέρνηση αρνείται. Αξιωματούχοι δήλωσαν επίσης ότι οι ΗΠΑ είχαν «απειλήσει» με δράση κατά του Νίγηρα εάν το Niamey αποτύχει να διακόψει τους δεσμούς και με τις δύο χώρες.
Η στρατιωτική κυβέρνηση «καταγγέλλει βίαια τη συγκαταβατική στάση που συνοδεύεται από την απειλή αντιποίνων από τον επικεφαλής της αμερικανικής αντιπροσωπείας προς την κυβέρνηση και τον λαό της Νιγηρίας», πρόσθεσε ο εκπρόσωπος Αμπραμανέ.
Ένας Αμερικανός αξιωματούχος, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters, είπε ότι οι αξιωματούχοι είχαν «ειλικρινείς συζητήσεις» στο Niamey νωρίτερα αυτή την εβδομάδα σχετικά με την πορεία του κυβερνώντος στρατιωτικού συμβουλίου του Νίγηρα – γνωστό με τα γαλλικά αρχικά του CNSP.
«Είμαστε σε επαφή με το CNSP και θα παρέχουμε περαιτέρω ενημερώσεις όπως απαιτείται», πρόσθεσε ο αξιωματούχος.
Ο Νίγηρας βρίσκεται υπό στρατιωτική κυριαρχία από τον Ιούλιο του 2023, όταν μια ελίτ δύναμη φρουρών με επικεφαλής τον στρατηγό Αμπντουραχαμανέ Τσιάνι συνέλαβε τον Πρόεδρο Μοχάμεντ Μπαζούμ και ανακήρυξε τον Τσιάνι ηγεμόνα.
Όπως οι στρατιωτικοί ηγέτες στο γειτονικό Μάλι και την Μπουρκίνα Φάσο, ο Νίγηρας έχει επίσης εκδιώξει γαλλικές και άλλες ευρωπαϊκές δυνάμεις. Τόσο το Μάλι όσο και η Μπουρκίνα Φάσο έχουν στραφεί στη Ρωσία για υποστήριξη.
