ΑΘΗΝΑ
18:15
|
07.11.2024
Μια Ανατολική Ευρώπη διχασμένη ως προς το Ουκρανικό με τον Ντόναλντ Τουσκ και τον Βίκτορ Όρμπαν να αποτελούν τους δύο πόλους της αντίθεσης.
Ντόναλντ Τουσκ VS Βίκτορ Όρμπαν
Το μοιράζομαι:
Το εκτυπώνω

Η Ουγγαρία δακτυλοδεικνύεται με πολλούς τρόπους το τελευταίο διάστημα ως το «μαύρο πρόβατο» της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω των οικονομικών σχέσεων που διατηρεί με τη Ρωσία και λόγω της κριτικής του Βίκτορ Όρμπαν προς την ευρωπαϊκή εμπλοκή στον πόλεμο στην Ουκρανία. Μετά, ωστόσο, από την εκλογή του Ρόμπερτ Φίτσο στη Σλοβακία ο Ούγγρος πολιτικός ηγέτης είναι λιγότερο απομονωμένος, αντιμετωπίζει, ωστόσο, την κριτική της Πολωνίας, στην οποία έχει υπερισχύσει εκ νέου η φιλελεύθερη παράταξη. Από την άλλη, στις διαφοροποιήσεις του Ούγγρου πρωθυπουργού προσβλέπουν και ευρωπαϊκές χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως η Σερβία του Αλεξάνταρ Βούτσιτς.

Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και το σχέδιο να υπάρξει μήνυση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (σύμφωνα με υπόδειξη της Επιτροπής Νομικών Υποθέσεων) προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με την απόφαση του τέλους του 2023 να ξεπαγώσουν 10,2 δισεκατομμύρια ευρώ από το Ταμείο Συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Ουγγαρία. Το σκεπτικό είναι ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει υποχρέωση να προστατεύει τα χρήματα των φορολογουμένων και γίνεται επίκληση στη θεωρούμενη ως κακή κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου στην Ουγγαρία. Ωστόσο, η Ουγγαρία είχε θέσει υπ’ όψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τα στοιχεία που δείχνουν ανεξαρτησία του δικαστικού της σώματος και για αυτό η Επιτροπή θεώρησε ότι δεν μπορούσε παρά να προχωρήσει στις ενέργειες που προβλέπονται για το «ξεπάγωμα» των κεφαλαίων. Η προσφυγή στο Δικαστήριο εναντίον της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υποστηρίζεται από πολιτικές δυνάμεις της συμμαχίας Σοσιαλιστών, Δημοκρατών, Πρασίνων, Φιλελευθέρων, αλλά και από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα. Θεωρείται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να δείξει σκληρή στάση έναντι της Ουγγαρίας, προκειμένου να την οδηγήσει σε ευθυγράμμιση.

Σε ένταση βρίσκονται οι σχέσεις της Ουγγαρίας κατ εξοχήν με την Πολωνία. Παλαιότερα οι δύο χώρες αποτελούσαν τους κύριους εκφραστές του ανατολικοευρωπαϊκού κυριαρχισμού, δηλαδή της διεκδίκησης ανεξαρτησίας απέναντι στις ντιρεκτίβες των Βρυξελλών για χάρη των εθνικών συμφερόντων. Αυτό έχει τελειώσει μετά την πρόσφατη επιστροφή στην εξουσία του (πρώην προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου) Ντόναλντ Τουσκ στην Πολωνία, ο οποίος βρίσκεται στους αντίποδες της πολιτικής του Βίκτορ Όρμπαν. Ήταν χαρακτηριστικό το ότι η συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών της Ουγγαρίας Πέτερ Σίγιαρτο και της Σλοβακίας Γιούραϊ Μπλάναρ με τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ στο Φόρουμ της Αττάλειας επέσυρε δριμεία κριτική από τον πρωθυπουργό της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ, ο οποίος τόνισε ότι το κύριο διακύβευμα είναι η μη πλήρης ευθυγράμμισή της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας σχετικά με το Ουκρανικό. Ο υπουργός Εξωτερικών της Σλοβακίας υπερασπίστηκε τον εαυτό του, παρατηρώντας ότι η επικοινωνία και η διπλωματία είναι απαραίτητες για να τελειώνουν οι πόλεμοι και υπογράμμισε την ανάγκη ειρήνευσης στην Ευρώπη.

Ο πρωθυπουργός της Πολωνίας, ωστόσο, έχει κλιμακώσει τη δράση του, συνιστώντας πλέον μια άτυπη τριάδα με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν και τον Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς, με τους οποίους είχε συνάντηση στο Βερολίνο την Παρασκευή, προκειμένου, μεταξύ άλλων, να χαραχθεί μια ενιαία ευρωπαϊκή διπλωματική γραμμή στο Ουκρανικό, υπερβαίνοντας τους σκοπέλους των «κυριαρχιστών» της Ανατολικής Ευρώπης. Το κυρίως διακύβευμα είναι, ασφαλώς, το αν θα αποσταλεί ευρωπαϊκό στρατιωτικό προσωπικό στην Ουκρανία και ως προς αυτό ο Γερμανός καγκελάριος υπήρξε αρνητικός, ενώ οι δηλώσεις του Γάλλου προέδρου χαρακτηρίστηκαν από μία επιτηδευμένη δημιουργική ασάφεια. Η συνάντηση έλαβε χώρα στο πλαίσιο του λεγόμενου «Τριγώνου της Βαϊμάρης», δηλαδή της πλατφόρμας για πολιτική συνεργασία, η οποία περιλαμβάνει τον άξονα Γερμανίας, Γαλλίας και Πολωνίας από το 1991 και μετά. Ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ δήλωσε ότι προτεραιότητα της συνάντησης ήταν η κινητοποίηση των Ευρωπαίων στο Ουκρανικό. Ο Τουσκ ασκεί και έναν οιονεί κατευναστικό και συνθετικό ρόλο σχετικά με τις αντιθέσεις Μακρόν και Σολτς, καθώς ο μεν Μακρόν είχε κάνει λόγο για ανάπτυξη χερσαίου στρατού στην Ουκρανία, αν παραστεί ανάγκη, ενώ ο Γερμανός καγκελάριος απέκλεισε τη συμμετοχή στρατού από ευρωπαϊκές χώρες. Η εκλογή του Τουσκ πάντως στην Πολωνία σημαίνει ότι θα επιδιωχθεί μια εντατικοποίηση της διπλωματικής κινητικότητας μεταξύ Πολωνίας, Γαλλίας και Γερμανίας με έμφαση στο Ουκρανικό.

Οι εξελίξεις αυτές οφείλονται στο ότι η αντίθεση κυριαρχισμού και ευρωατλαντισμού δεν περιορίζεται στην Ανατολική Ευρώπη, αλλά φτάνει και σε αυτό το ευρωπαϊκό κέντρο της Γαλλίας, όπου εν όψει των ευρωεκλογών η Μαρίν Λεπέν εκδιπλώνει επίσης έναν σκεπτικισμό ως προς την ευρωπαϊκή εμπλοκή στην Ουκρανία και για τον λόγο αυτό ο Εμανουέλ Μακρόν προσπαθεί να τονίσει εκ νέου τον φιλελεύθερο, ευρωπαϊστικό και περισσότερο μιλιταριστικό χαρακτήρα της δικής του πολιτικής ταυτότητας. Φιλοδοξία του Μακρόν αποτελεί ενδεχομένως να πάρει μία έστω ρητορική ρεβάνς για την απώλεια της γαλλικής σφαίρας επιρροής στη Δυτική Αφρική υπέρ των Ρώσων μέσω μιας απόσπασης χωρών στο μαλακό υπογάστριο της Ρωσίας, όπως η Αρμενία, από τον ευρύτερο «ρωσικό κόσμο». Γαλλική διπλωματική δραστηριότητα υπάρχει και στη Μολδαβία.

Το φόντο είναι ασφαλώς οι αμερικανικές εκλογές, καθώς σε περίπτωση νίκης του Ντόναλντ Τραμπ και (συγκριτικής πάντα) απόσυρσης των Ηνωμένων Πολιτειών από τα θέατρα του πολέμου στην Ευρώπη, πολιτικοί όπως ο Εμμανουέλ Μακρόν, αλλά και ο Ντόναλντ Τουσκ, με τον οποίο είχε συνεργασία κατά τις προηγούμενες θητείες του σε κορυφαίους ευρωπαϊκούς θεσμούς, θα κληθούν να αναλάβουν τη νεοφιλελεύθερη γεωπολιτική παράδοση, όπως σε μικρότερο βαθμό αλλά και σε άλλα πολύ λιγότερο επικίνδυνα συγκείμενα είχε συμβεί κατά την πρώτη τετραετία του Ντόναλντ Τραμπ. Στο προεκλογικό αυτό πλαίσιο ο Εμανουέλ Μακρόν επιχειρεί να παρουσιάσει την Μαρίν Λεπέν ως την εκλεκτή της Ρωσίας, αναλαμβάνοντας ο ίδιος θεαματικές πρωτοβουλίες στη Μολδαβία και την Αρμενία.

Από την άλλη, ο Ούγγρος ηγέτης Βίκτορ Όρμπαν δήλωσε ευθαρσώς (10/3) για το ίδιο θέμα ότι σε περίπτωση που εκλεγεί ο Ντόναλντ Τραμπ: «Δεν θα δώσει δεκάρα στον πόλεμο Ουκρανίας-Ρωσίας. Ως εκ τούτου, ο πόλεμος θα τελειώσει, διότι είναι προφανές ότι η Ουκρανία δεν μπορεί να σταθεί στα πόδια της». Ο Όρμπαν, που είχε συνάντηση με τον Ντόναλντ Τραμπ στη Φλόριντα, υποστηρίζει ανοικτά κατά την αμερικανική προεκλογική περίοδο τον Ρεπουμπλικανό υποψήφιο, μεταξύ άλλων με την ελπίδα για μια λήξη του πολέμου στην Ουκρανία, χαρακτηρίζοντάς τον μάλιστα ως «άνθρωπο της ειρήνης», βάσει λεπτομερούς σχεδίου που θα οδηγήσει στην ειρήνευση.

Το σίγουρο είναι ότι η Ανατολική Ευρώπη παρουσιάζεται διχασμένη ως προς το Ουκρανικό με τον Ντόναλντ Τουσκ της Πολωνίας και τον Βίκτορ Όρμπαν της Ουγγαρίας να αποτελούν τους δύο πόλους της αντίθεσης. Ο κυριαρχισμός έχει σε αυτή τη συνάφεια τη δυνατότητα να εκμεταλλεύεται την κόπωση από τον πόλεμο και τη συνεχή αιμορραγία που προκαλεί, καταδεικνύοντας τον φιλοπόλεμο χαρακτήρα του νεοφιλελεύθερου ευρωατλαντισμού.

Το μοιράζομαι:
Το εκτυπώνω
ΣΥΝΑΦΗ

Πολλαπλασιασμός του ουκρανικού μοντέλου στην Ανατολική Ευρώπη

Σχέδιο Τραμπ για την Ουκρανία αναφέρει η WSJ-Πώς αντιδρούν στο ρεπορτάζ Ουκρανοί και Ρώσοι

Μητσοτάκης: Ώρα να «ξυπνήσουμε» από τη γεωπολιτική μας αφέλεια

Η Ουκρανία βασικός παράγοντας της κατάρρευσης του κυβερνητικού συνασπισμού της Γερμανίας

Γραφτείτε συνδρομητές
Ενισχύστε την προσπάθεια του Κοσμοδρομίου με μια συνδρομή από €1/μήνα