Το 2022 τα νοικοκυριά σε όλες τις ηπείρους του πλανήτη πέταξαν στα σκουπίδια περίπου ένα δισεκατομμύριο γεύματα τη μέρα, ενώ από την άλλη 783.000.000 άνθρωποι το ίδιο διάστημα πεινούσαν και το ένα τρίτο της ανθρωπότητας ένιωθε αβέβαιο για το εάν θα κατάφερνε να εξασφαλίσει φαγητό στο τραπέζι της οικογένειας. Πρόκειται για διαπιστώσεις που συμπεριλαμβάνονται στην έκθεση που δημοσιοποίησε σήμερα το Πρόγραμμα Περιβάλλοντος του ΟΗΕ (UNEP) με αφορμή τη σημερινή Διεθνή Ημέρα Μηδενικών Αποβλήτων.
Οι συντάκτες της έκθεσης καταγγέλλουν «την παγκόσμια τραγωδία» της σπατάλης τροφίμων, κάνοντας υπολογισμούς για τρόφιμα που μπορούν να καταναλωθούν αλλά πετάγονται στα σκουπίδια.
Στην έκθεση του Προγράμματος για το Περιβάλλον επισημαίνεται πως εκατομμύρια άνθρωποι θα πεινάνε σήμερα σε όλο τον κόσμο ενώ τρόφιμα πετιούνται στα σκουπίδια.
Η Ίνγκερ Άντερσεν, εκτελεστική διευθύντρια της UNEP τόνισε πως αυτό έχει επιπτώσεις μεταξύ άλλων και στο κλίμα και το φυσικό περιβάλλον, λόγω της διασπάθισης πόρων, προσθέτοντας πως πλέον γνωρίζουμε πως εάν οι χώρες βάλουν σε προτεραιότητα το να μην πετάμε τα τρόφιμα στα σκουπίδια μπορούν να αντιστρέψουν την κατάσταση, να μειώσουν την πείνα σε εκατομμύρια ανθρώπους όπως επίσης και τις επιπτώσεις σε κλίμα, φυσικό περιβάλλον και οικονομικές απώλειες.
Από την άλλη, ο Ρίτσαρντ Σουάνελ από τη ΜΚΟ WRAP, που συμμετείχε στη σύνταξη της έκθεσης, εξήγησε πως «θα μπορούσαμε να θρέψουμε όλους τους ανθρώπους που υποφέρουν από λιμό στον κόσμο» και οι οποίοι είναι περίπου 800 εκατομμύρια, εξασφαλίζοντάς τους τουλάχιστον ένα γεύμα την ημέρα, ακριβώς με τα τρόφιμα που σπαταλιούνται.
Τα νοικοκυριά αντιπροσώπευαν το 60% αυτής της σπατάλης, δηλαδή 631 εκατομμύρια τόνους στον κόσμο το 2022 σε ένα και πλέον δισεκατομμύριο συνολικά.
Στη δεύτερη θέση της σπατάλης τροφίμων έρχονται οι ι υπηρεσίες εστίασης (καντίνες, εστιατόρια κ.λπ.) που «συνεισέφεραν» το 28% ενώ το 12% της κατασπατάλησης τροφίμων που πετάχτηκαν στα σκουπίδια το έκαναν μαζί σουπερμάρκετ, κρεοπωλεία και παντοπωλεία.
Όλα αυτά ισοδυναμούν με πάνω από 1 τρισεκατομμύριο δολάρια ετησίως που χάνονται άδικα.
Η έκθεση, η δεύτερη που δημοσιεύει ο ΟΗΕ για το θέμα, παρουσιάζει την πιο ολοκληρωμένη μέχρι σήμερα επισκόπηση της κατάστασης, με την Κλεμεντίν Ο’ Κόνορ του οργανισμού να επισημαίνει πως «όσο πιο πολύ ψάχνουμε τη σπατάλη τροφίμων τόσο περισσότερα βρίσκουμε».
«Ευκαιρία»;
Ένα μεγάλο μέρος της σπατάλης που σημειώθηκε στο σπίτι συνδέεται με το γεγονός ότι οι άνθρωποι αγοράζουν περισσότερα από αυτά που έχουν πραγματικά ανάγκη, εκτιμώντας λανθασμένα το μέγεθος των μερίδων και δεν τρώνε το υπόλοιπο, σύμφωνα με τον Ρίτσαρντ Σουάνελ.
Έτσι, οι καταναλωτές πετάνε στα σκουπίδια προϊόντα που μπορούν κάλλιστα να φαγωθούν αλλά η ημερομηνία λήξης των οποίων έχει περάσει.
Πολλά τρόφιμα χάνονται επίσης για άλλους λόγους εκτός από την απλή αμέλεια, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες, για παράδειγμα λόγω προβλημάτων ψύξης.
Όμως, αντίθετα από την ευρέως διαδεδομένη αντίληψη, η σπατάλη τροφίμων δεν είναι μόνο πρόβλημα των πλούσιων χωρών αφού παρατηρείται σε όλο τον κόσμο.
Από την πλευρά των επιχειρήσεων, κοστίζει τώρα λιγότερο να πετάξουν τα τρόφιμα από το να βρουν μια πιο βιώσιμη εναλλακτική.
«Είναι πιο γρήγορο και πιο εύκολο επειδή οι φόροι για τα απορρίμματα είναι μηδενικοί ή πολύ χαμηλοί» λέει η Κλεμεντίν Ο’Κόνορ.
Η σπατάλη τροφίμων, που αφορά σχεδόν το ένα πέμπτο των διαθέσιμων τροφίμων, είναι συνώνυμη της «περιβαλλοντικής αποτυχίας» αναφέρουν οι συντάκτες της έκθεσης για τους ακόλουθους λόγους:
Προκαλεί έως το 10% των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου στον κόσμο.
Απαιτεί τεράστιες εκτάσεις αγροτικής γης για καλλιέργεια βρώσιμων προϊόντων που δεν θα καταναλωθούν ποτέ.
Αν ήταν μια χώρα, «θα ήταν η τρίτη στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα».
Και ο Ρίτσαρντ Σουάνελ από την ΜΚΟ WRAP καταλήγει:
«Ελπίζουμε πως η έκθεση αυτή υπογραμμίζει την ευκαιρία για τον καθένα από εμάς να μειώσει τις εκπομπές μας αερίων του θερμοκηπίου και να εξοικονομήσει χρήματα, απλώς χρησιμοποιώντας καλύτερα τα τρόφιμα που έχουμε αγοράσει ήδη».
