Σε μία πιθανώς ιστορικής σημασίας απόφαση προχώρησε σήμερα το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων καθώς αποφάνθηκε με 16 ψήφους υπέρ και μία κατά πως η Ελβετία απέτυχε να προστατεύσει τους πολίτες της από τις καταστροφικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Η υπόθεση έφθασε στο Δικαστήριο μετά την προσφυγή τεσσάρων Ελβετίδων και της ελβετικής ένωσης των «Ηλικιωμένων για την προστασία του κλίματος», στην οποία συμμετέχουν 2.500 γυναίκες ηλικίας 73 ετών κατά μέσο όρο, έπειτα από θερμοκρασίες ρεκόρ για τα δεδομένα της χώρας τους και το λιώσιμο των παγετώνων που πυροδότησε πυρκαγιές ή και πλημμύρες όχι μόνο στην Ελβετία αλλά και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας.
Η ελβετική ένωση των «Ηλικιωμένων για την προστασία του κλίματος», στην οποία συμμετέχουν 2.500 γυναίκες ηλικίας 73 ετών κατά μέσο όρο, επεδίωκε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο να αναγκάσει τη Βέρνη να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τα ορυκτά καύσιμα πιο γρήγορα από όσο έχει σχεδιάσει.
Εντούτοις, η απόφαση αποτελεί μόνον μερική νίκη, καθώς αναφέρει ότι οι τέσσερις Ελβετίδες δεν πληρούσαν τα κριτήρια της κατάστασης «θύματος» και κήρυξαν τις αγωγές τους απαράδεκτες.
Δύο άλλες αξιώσεις που υποβλήθηκαν από έναν Γάλλο και μια ομάδα νεαρών στην Πορτογαλία απορρίφθηκαν επίσης ως απαράδεκτες, επειδή ο άνδρας δε ζούσε πλέον στη Γαλλία και οι Πορτογάλοι νεολαίοι δεν είχαν ακόμη ακολουθήσει καμία εγχώρια νομική οδό για άσκηση έφεσης.
Αυτή η υπόθεση απέκτησε τεράστια σημασία επειδή οι αποφάσεις του δικαστηρίου είναι δεσμευτικές και για τα 46 κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης και επειδή υπερβαίνει τις αποφάσεις που έχουν ληφθεί μέχρι σήμερα από μεμονωμένα ανώτατα δικαστήρια των ευρωπαϊκών χωρών.
Το ελβετικό Υπουργείο Περιβάλλοντος αρνήθηκε να σχολιάσει την απόφαση και το Υπουργείο Δικαιοσύνης δεν απάντησε αμέσως σε αίτημα του Bloomberg για σχολιασμό. Ωστόσο, οι Σοσιαλδημοκράτες εξέδωσαν ανακοίνωση χαρακτηρίζοντας την απόφαση «πλήγμα» για την κυβέρνηση και την «αδράνειά της για το κλίμα».
Τα τελευταία χρόνια διάφορα ευρωπαϊκά δικαστήρια έχουν πάρει αποφάσεις ασκώντας πιέσεις στις κυβερνήσεις για τη λήψη πιο αποτελεσματικών πολιτικών που θα θωρακίζουν τους πολίτες από τις δυσμενείς επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.
Το 2019, το Ανώτατο Δικαστήριο της Ολλανδίας αποφάσισε ότι η Ολλανδία πρέπει να ενισχύσει τους στόχους της για τις εκπομπές ρύπων.
Το 2021, το γερμανικό Συνταγματικό Δικαστήριο αποφάσισε ότι η μετατόπιση των μέτρων για την κλιματική αλλαγή στο μακρινό μέλλον μετατοπίζει δυσανάλογο βάρος στους νέους.