Η μητέρα των μαχών τη δεδομένη χρονική στιγμή δεν είναι ούτε το κράτος δικαίου στην Ελλάδα, ούτε και η εσωτερική πολιτική σκηνή. Η μητέρα των μαχών για την ελληνική κοινωνία στο σήμερα είναι η εμπλοκή ή όχι της χώρας μας σε έναν ιδιόμορφο Γ΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ίσως ένα παρατηρητικό μάτι υπογραμμίσει πως μιλάμε σε ενεστώτα χρόνο. Το αυτό συμβαίνει γιατί κάλλιστα αυτός ο περίφημος, τρομακτικός Γ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος μπορεί να έχει ξεκινήσει ήδη εδώ και χρόνια. Απλώς δεν έχει ξεσπάσει ακόμη σε όλη του την ένταση, δεν έχουν τοποθετηθεί όλα τα πιόνια στην σκακιέρα, υπάρχουν απέλπιδες προσπάθειες να καθυστερήσει η υπερχείλιση του ποτηριού -υπερχείλιση με συγκεκριμένες ευθύνες, στις οποίες θα αναφερθούμε παρακάτω, αλλά ευρείες συνέπειες.
Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος δεν ξεκίνησε για όλες τις χώρες ταυτόχρονα. Για την Ισπανία οι μάχες ξεκίνησαν ως πρελούδιο της γενικευμένης σύρραξης το 1936. Για την Ελλάδα τον Οκτώβριο του 1940, αλλά το Βέλγιο είχε δει μάχες από τον Μάιο. Στην Ασία τα ιαπωνικά αεροπλάνα απογειώθηκαν το 1937, ενώ οι ΗΠΑ εισήλθαν στη μάχη τον Δεκέμβριο του 1941. Η Σοβιετική Ένωση ξεκίνησε να πολεμά τους Ιάπωνες το 1939, αλλά η πραγματική φρίκη ξεκίνησε με τη γερμανική εισβολή τον Ιούνιο του 1941, ενώ η Βραζιλία έστειλε στρατό στην Ιταλία το 1944. Ο πόλεμος δεν χτύπησε την πόρτα ταυτόχρονα σε όλους -ούτε και αυτό θα συμβεί σήμερα. Αν περιμένουμε να μας χτυπήσει την πόρτα για να κινητοποιηθούμε, φοβόμαστε πως θα είναι αργά.
Ο πόλεμος είναι ήδη πραγματικότητα από τις ρωσικές στέπες και την ουκρανική γη, μέχρι τον Περσικό Κόλπο και τη Λιβύη. Αρμενία, Αζερμπαϊτζάν, Ισραήλ, Λίβανος, Συρία κλπ. βιώνουν μια πραγματικότητα πολύ διαφορετική από τη δική μας -μια πραγματικότητα την οποία αν παρατηρήσουμε προσεκτικά μας κυκλώνει και μας ζυγώνει. Ταυτόχρονα, εντάσεις έχουμε από τις εδαφικές διεκδικήσεις στη Λατινική Αμερική μέχρι τη Σινική Θάλασσα και τους πρόποδες των Ιμαλαΐων. Η ελληνική κοινωνία, μαζί με τις ευρωπαϊκές, ως υπνοβάτες προχωρούν προς την καταστροφή, αρνούμενες να κοιτάξουν στα μάτια την πραγματικότητα.
Πανστρατιά για την ειρήνη
Απαιτείται άμεσα μια ανοιχτή πρωτοβουλία πολιτικών δυνάμεων, με μίνιμουμ περιεχόμενο την τήρηση ουδετερότητας από τη χώρα μας. Η Ελλάδα θα πρέπει να αποσύρει άμεσα στρατεύματα και φρεγάτες από τα πεδία της σύγκρουσης και να εργαστεί για τη διπλωματική επίλυση των συγκρούσεων, και όχι να υποστηρίζει τυφλά δυτικούς συμμάχους.
Κανονικά την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές οι δρόμοι των Αθηνών θα έπρεπε να γεμάτοι αφίσες που καλούν τον ελληνικό λαό να δράσει για να υπερασπιστεί την ειρήνη. Δεν συμβαίνει αυτό. Κανονικά θα έπρεπε να υπάρχουν συνεννοήσεις των πολιτικών χώρων που αντιλαμβάνονται τον κίνδυνο και να αναλάβουν πρωτοβουλίες. Ούτε αυτό συμβαίνει. Η αντιπολίτευση κατόρθωσε να συντονιστεί για μια πρόταση δυσπιστίας: ένα γιγαντωμένο αντιπολεμικό κίνημα όμως θα είχε υψηλότερες πιθανότητες να ρίξει την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Ο καβγάς για το ποιος φταίει που η ανθρωπότητα περιήλθε σε αυτή τη δεινή θέση μπορεί να περιμένει: αν ο πόλεμος φτάσει στα νερά μας, το ερώτημα ποιος φταίει θα έχει μικρή σημασία -η απάντηση θα απασχολήσει τον νικητή την επαύριο.
Οι δυνατότητες για ένα νικηφόρο αντιπολεμικό κίνημα στην Ελλάδα υπάρχουν. Το ΚΚΕ έχει την ικανότητα να μπλοκάρει λιμάνια και λοιπές υποδομές, το ΠΑΣΟΚ έχει ακόμη επιρροή σε μια σειρά συνδικαλιστικών φορέων, η εξωκοινοβουλευτική Αριστερά έχει αξιοσημείωτη δυναμική στη νεολαία, μέχρι και ο ΣΥΡΙΖΑ ίσως ξαναβρεί έναν ρόλο σε αυτή τη διαδικασία. Ακόμη και συντηρητικές, δεξιές δυνάμεις, μπορούν να συσπειρωθούν σε αυτή τη πρωτοβουλία -αν και δεν δίνουμε ελπίδες σε αυτό το σενάριο.
Φίλοι και εχθροί
Προφανώς υπάρχουν ξεκάθαρες ευθύνες για το αδιέξοδο στο οποίο μεθοδικά οδηγηθήκαμε και μάλλον δεν πρέπει να κοιτάξουμε προς την πλευρά του λεγόμενου «άξονα του κακού» (Μόσχα-Τεχεράνη) αλλά προς τους συμμάχους μας -και τον καθρέφτη μας, θα προσθέσουμε.
Οι σύμμαχοι είναι αυτοί που κατεβάζουν ωραίες ιδέες για αποστολή στρατευμάτων στην Ουκρανία (άραγε που θα οδηγούσε αυτό;), οι σύμμαχοι είναι αυτοί που στηρίζουν το Ισραήλ εδώ και μήνες ενώ διαπράττει γενοκτονία, ο σύμμαχος Ισραήλ βομβάρδισε την πρεσβεία του Ιράν στη Δαμασκό, καταπατώντας κάθε διεθνή συνθήκη. Η χθεσινοβραδινή απάντηση της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν ήταν ζυγιασμένη για το μέγεθος της πρόκλησης που δέχθηκε. Συνοδεύτηκε δε και με το μήνυμα «τώρα είμαστε ίσα βάρκα, ίσα νερά -καθίστε φρόνιμα να τελειώνουμε». Το Τελ Αβίβ, στο οποίο η ελληνική κυβέρνηση έσπευσε να προσφέρει στήριξη, δηλώνει πως θα απαντήσει εκ νέου, εξωθώντας την κατάσταση στα άκρα. Οι ακροδεξιοί υπουργοί του καλούν σε πλήρη κατάληψη της Γάζας, ενώ η στρατιωτική απάντηση στο Ιράν πλέον δεν θα περάσει από το Συμβούλιο Ασφαλείας, το αντίστοιχο πολιτικό θεσμικό όργανο, αλλά το Πολεμικό Συμβούλιο έχει το δικαίωμα να δράσει χωρίς να λάβει πράσινο φως. Πρόκειται για την πιο ξεκάθαρη δήλωση προθέσεων: «Είμαστε σε πόλεμο».
Είναι σημαντικό η Ελλάδα να μην δέσει τη μοίρα της με τους συμμάχους οι οποίοι επιθετικά και συνήθως απάνθρωπα τεντώνουν το σχοινί. Οι συμμαχίες που έχουμε με μια σειρά δυτικών χωρών δεν λειτουργούν πια ως εγγυητής ειρήνης, αλλά το ακριβώς αντίθετο. Οι υποτιθέμενοι φίλοι μας είναι στην πραγματικότητα ο χειρότερος εχθρός μας. Ας μην χύσουμε το αίμα μας για τα συμφέροντα των ΗΠΑ και λοιπών ανεύθυνων. Θα είναι πραγματικά κρίμα. Σηκωμένα μανίκια, περιορισμός των ιδεοληψιών και τείχος ειρήνης η μόνη μας πραγματική επιλογή. Το επόμενο διάστημα πρέπει να βουλιάξουν οι μεγάλες πόλεις για το μήνυμα «καμία εμπλοκή, όχι στον πόλεμο». Αλλιώς θα βουλιάξουμε εμείς.
