Στην Κίνα εκδηλώνεται το τελευταίο διάστημα ένα ενδιαφέρον κίνημα διαμαρτυρίας αλλιώτικο από τα άλλα. Πρόκειται για μία (επιπλέον) προσπάθεια διαμαρτυρίας απέναντι στους κακούς εργοδότες που είναι κακοπληρωτές, ασύδοτοι στις απαιτήσεις, τσιγκούνηδες στα επιδόματα ή προσποιούνται τις πάπιες όταν είναι να πληρώσουν υπερωρίες.
Πρόκειται για το κίνημα των (σκόπιμα) κακοντυμένων και ατημέλητων νεαρών εργαζομένων που διαπίστωσαν από νωρίς πως είναι αβάσταχτα απατηλό το παραμύθι της οικονομικής ευμάρειας και ευδαιμονίας μέσω ενός τύπου εργασίας (που δυστυχώς «ανθεί» πολύ στην Ελλάδα) και απαιτεί διαρκώς «θυσίες» από τους εργαζόμενους και ισοπέδωση της προσωπικής τους ζωής.
Για τους λόγους αυτούς, στα κινέζικα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης θα συναντήσει κανείς αμέτρητες φωτογραφίες κακοντυμένων νεαρών με τα χάσταγκ #grossoutfitforwork #uglyclothesshouldbeforwork #ootd (outfit of the day).
Οι αναρτήσεις με αυτά τα χάσταγκ ξεπερνούν συχνά τις 140.000.000 θεάσεις ενώ μόνον στην δημοφιλή κινέζικη πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης Weibo οι λογαριασμοί με συζητήσεις που επικεντρώνονται σε αυτή τη θεματολογία εκτιμώνται πως είναι πολλές δεκάδες χιλιάδες.
Όμως, αυτοί οι ιδιότυποι διαγωνισμοί κακογουστιάς έχουν βαθύτερες ρίζες. Αφορούν μία απλή μορφή έμμεσης, παθητικής διαμαρτυρίας απέναντι στην αδικία της εργοδοσίας που αντιμετωπίζει τους εργαζόμενους σαν υποτελείς και θεωρεί πως επειδή δίνει έναν μισθό αποκτά «αυτόματα» και δικαιώματα στη ζωή του εργαζόμενου.
Κάποιοι από τους αντιρρησίες της…καλογουστιάς στο ντύσιμο κατά την προσέλευση στην εργασία, αμφισβητούν την κινέζικη εκδοχή του «αμερικάνικου ονείρου» αλλά και το καταναλωτικό μοντέλο ζωής που στην τελική σε αναγκάζει να δουλεύεις περισσότερο για να αποκτάς υλικά «αγαθά» που δεν οδηγούν απαραίτητα στη βελτίωση της ποιότητας ζωής…
Οι νέοι αυτοί υιοθετούν την φιλοσοφία του «Τανγκ Πινγκ» («tang ping» ή 躺平 ): Την απόρριψη των κοινωνικών πιέσεων για υπερκόπωση και υπερβολική επιτυχία, όπως στο σύστημα 996 ωρών εργασίας, το οποίο συχνά αντιμετωπίζεται σαν «μαραθώνιος αγώνας» εργασιακής ματαιοπονίας με ολοένα και λιγότερες αποδόσεις. Πρόκειται για το μοντέλο «996» που σημαίνει δουλειά από τις 9.00 το πρωί ως τις 9.00 το βράδυ έξι μέρες τη βδομάδα. Το μοντέλο αυτό, όπως τονίζουν οι νεαροί εργαζόμενοι πολέμιοί του, είναι ο πιο σύντομος δρόμος για να βρεθείς στην εντατική καθώς είναι επιστημονικά επιβεβαιωμένες οι δυσμενέστατες επιπτώσεις που επιφέρουν στην υγεία των εργαζόμενων οι εξαντλητικοί ρυθμοί υπερωριακής απασχόλησης…
Τανγκ Πινγκ, με άλλα λόγια, σημαίνει να κάνεις «οικονομία» δυνάμεων, να έχεις χαμηλές προσδοκίες και να αντιμετωπίζεις τη ζωή με χαμηλό προφίλ, αναγνωρίζοντας τις πιο απλές και βασικές χαρές ή αξίες της ζωής.
Το κίνημα αυτό θυμίζει με άλλα λόγια μία παρόμοια αντίδραση νεαρών εργαζομένων στις ΗΠΑ, απότοκο του δυτικού καπιταλισμού που άνθησε στη διάρκεια της πανδημίας και έγινε γνωστό σαν το κίνημα της «Μεγάλης Παραίτησης» (ή ακριβέστερα των μαζικών παραιτήσεων εργαζομένων που δούλευαν σε κακοπληρωμένες και εξαντλητικές θέσεις εργασίας δίχως «αύριο»).
Το μοντέλο της υπερωριακής εργασίας συμβαδίζει με την ενθάρρυνση του καταναλωτικού μοντέλου διαβίωσης που φθίνει την υγεία με αντάλλαγμα την απόκτηση μερικών καταναλωτικών αγαθών τροφοδοτώντας, στην ουσία, έναν φαύλο κύκλο μίας κακής ποιότητας ζωής. Αυτά, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε, πως αφορούν μία χώρα στην οποία ο άγριος ανταγωνισμός ξεκινά από τα «άγουρα» μαθητικά χρόνια, εντείνεται στη διάρκεια της φοιτητικής ζωής και κλιμακώνεται με γεωμετρική πρόοδο κατά την έναρξη του εργασιακού βίου.
Η κινέζικη εκδοχή των «Αφεντικών για Σκότωμα», όπως παρουσιάστηκε πρόσφατα σε ρεπορτάζ του αμερικανικού δικτύου CNN, πολλαπλασιάζει μοιραία τα μέλη του «κινήματος» των κακοντυμένων υπαλλήλων που νιώθουν, σε τελική ανάλυση, πως η ζωή είναι κάτι παραπάνω από (ηλεκτρονική ή μη) κατανάλωση.
Υπό αυτή την έννοια η αμφισβήτηση αυτού του μοντέλου εν αποκλείεται μακροπρόθεσμα να έχει πιο βαθιές προεκτάσεις καθώς η κατανάλωση, μαζί με την καινοτομία θεωρούνται δύο από τους βασικούς «πυλώνες» ανάπτυξης του μέλλοντος της οικονομίας της Κίνας.
Συνεπώς, εάν δεν μπουν στην Κίνα (αλλά και σε άλλες μικρές ή μεγάλες καπιταλιστικές χώρες) κανόνες και φραγμοί στην εργοδοτική ασυδοσία και δεν βελτιωθούν σημαντικά οι συνθήκες δουλειάς των εργαζομένων ώστε εκτός από καλές αποδοχές, να εξασφαλίζουν και υψηλή ποιότητα ζωής, τότε είναι μάλλον βέβαιο πως το πράγμα, πίσω από την ενδιαφέρουσα ή αστεία πλευρά του κινήματος των κακοντυμένων εργαζομένων, θα σοβαρέψει…
