Σε μια σειρά άρθρων που έγραψα με αφορμή τον θάνατο του φίλου Ρώσου καθηγητή Αλεξάντρ Μπουζγκάλιν, έκανα μια σύντομη επισκόπηση κρίσιμων πτυχών της σοβιετικής μεταρρύθμισης (περεστρόικα) που εξελίχθηκε σε καταστροφή του σοβιετικού κράτους και του κοινωνικού σχηματισμού, ένα είδος «Καταστρόικα». Κλείνω σήμερα αυτή τη σειρά άρθρων παραθέτοντας το κείμενο μιας πλειάδας κορυφαίων Ρώσων διανοουμένων, μεταξύ των οποίων και ο Μπουζγκάλιν, που συνυπέγραψαν με αφορμή τα 90 χρόνια της Οκτωβριανής Επανάστασης το 2007.
Μπορεί κανείς να ερμηνεύσει την εμφάνιση των ιδεών από τις ιστορικές εξελίξεις που τις έχουν ανάγκη. Αλλά επίσης μπορεί να ανιχνεύσει σε αυτές και τον προάγγελο των πολιτικών και κοινωνικών εξελίξεων που έρχονται. Στην αρχή, η κυρίαρχη ιδεολογία των «γκορμπατσωφικών» ήταν η «επιστροφή στον Λένιν». Καθώς αναπτύσσονταν όμως οι φιλοδυτικές και φιλοκαπιταλιστικές τάσεις, το ίδιο το Κόμμα αρχίζει να υιοθετεί την άποψη ότι ο σταλινισμός είναι προϊόν του λενινισμού. Ταυτόχρονα, η κυρίαρχη δημόσια άποψη προσανατολίζεται προς την άποψη ότι η Επανάσταση του Φλεβάρη 1917 ήταν καλή, δεν έπρεπε όμως να την ακολουθήσει η Οκτωβριανή Επανάσταση. Δυστυχώς για αυτούς, η Οκτωβριανή Επανάσταση ήταν η φυσιολογική συνέχεια μιας επαναστατικής διαδικασίας που δεν μπορούσε να μείνει στον Φλεβάρη του 1917. Και αντίστροφα επίσης, η ΕΣΣΔ δεν μπορούσε να μείνει σε ένα φανταστικό «σοσιαλδημοκρατικό» στάδιο.
Από τη στιγμή που πήρε τον δρόμο της καπιταλιστικής παλινόρθωσης έπρεπε να τον ολοκληρώσει και οι ιστορικές ερμηνείες του «καλού Φλεβάρη και του κακού Οκτώβρη», δεν χρησίμευαν πρακτικά παρά στο να βοηθήσουν την κατεδάφιση των τελευταίων σοσιαλιστικών, αντικαπιταλιστικών στοιχείων του σοβιετικού κράτους και κοινωνίας. Αυτή όμως η παλινόρθωση, αν και διεξαγόταν αρχικά υπό δημοκρατικά συνθήματα, ήταν μια βαθειά αντιδημοκρατική και αντικοινωνική αντεπανάσταση, που χρειαζόταν μια πλήρη ιδεολογική στροφή. Στο τρίτο στάδιο αυτής της διαδικασίας, καθώς η χώρα διαλύεται και λεηλατείται, βαδίζοντας στις πιο άγριες και εγκληματικές μορφές καπιταλισμού και στην πλήρη υποταγή στην αμερικανική πολιτική, γίνονται της μόδας ιδεολόγοι που θεωρούν την ίδια την αναζήτηση της Ουτοπίας «εγκληματική», ανακαλύπτουν μια εξωραϊσμένη Ρωσία των Τσάρων, μηδενίζουν κάθε σοβιετικό επίτευγμα, θεωρούν την Οκτωβριανή Επανάσταση έργο μιας δράκας συνωμοτών, πληρωμένων από ξένες δυνάμεις και αποθεώνουν τον αμερικανικό καπιταλισμό, με τον ίδιο τρόπο ακριβώς που η σοβιετική προπαγάνδα στο παρελθόν μηδένιζε κάθε του επίτευγμα. Η ποιότητα της πνευματικής παραγωγής αυτής της περιόδου είναι κάτω του μηδενός, προαναγγέλλει, αντανακλά και αντανακλάται στο χάος που επικρατεί σταδιακά με αποκορύφωμα την ίδια τη διάλυση της ΕΣΣΔ.
Σήμερα βέβαια, παρατηρούμε την αντίστροφη διαδικασία, καθώς η Ρωσία αναθεωρεί και πάλι, υπό την πίεση της σύγκρουσής της με τη Δύση, την άποψή της για την ιστορία της, δηλαδή για τον εαυτό της και τη θέση της στον κόσμο. Θα δούμε που θα καταλήξει και από ποια στάδια θα περάσει αυτή η διαδικασία.
Το κείμενο που δημοσιεύουμε στη συνέχεια φέρει τον τίτλο «Ένας Οκτώβρης δικός μας, της Ρωσίας και ολόκληρου του κόσμου», είναι γραμμένο στο ενδιάμεσο ανάμεσα στην πλήρη καταστροφή του σοβιετικού παρελθόντος και την ανάδυση μιας Ρωσίας μαχόμενης για τη θέση της στον κόσμο και αντιπροσωπεύει κατά τη γνώμη μας ένα από τα καλύτερα δείγματα σκέψης που παρήχθησαν στη άγρια μετασοβιετική περίοδο της Ρωσίας:
Έκκληση Ρώσων διανοουμένων
ΔΕΝ αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η επικείμενη 90ή επέτειος της Οκτωβριανής Επανάστασης στη Ρωσία έχει γίνει αντικείμενο ευρείας προσοχής. Τα γεγονότα του Οκτωβρίου 1917 ήταν πράγματι ένας σεισμός που συγκλόνισε τον κόσμο, αλλάζοντας τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά του θεμέλια.
Πολλοί στα μέσα ενημέρωσης παρουσιάζουν αυτό το κοσμοϊστορικό φαινόμενο ως ένα απλό πραξικόπημα, που πραγματοποιήθηκε από μια χούφτα συνωμότες και τυχοδιώκτες με τη βοήθεια των δυτικών υπηρεσιών ασφαλείας. Κυκλοφορούν κάθε λογής πράγματα – ξεκάθαρα ψέματα, διαστρέβλωση των γεγονότων και κακόβουλες συκοφαντίες για τους συμμετέχοντες και τους ηγέτες αυτού του μεγάλου συμβάντος.
Οι παλιοί μύθοι ότι το “Οκτωβριανό πραξικόπημα” προκλήθηκε από τον “Γερμανό πράκτορα” Λένιν και τον “Αγγλοαμερικανό κατάσκοπο” Τρότσκι εξακολουθούν να επαναλαμβάνονται, παρά το γεγονός ότι έχουν απορριφθεί από διακεκριμένους επιστήμονες από διάφορες χώρες. Στο μεταξύ, ο ρωσικός λαός παρουσιάζεται ως άβουλο παιχνίδι στα χέρια “εξτρεμιστών επαναστατών “, παρόλο που η επανάσταση δεν θα μπορούσε ούτε να ξεκινήσει ούτε να θριαμβεύσει χωρίς τον αποφασιστικό ρόλο του πληθυσμού.
Κοινωνική επανάσταση, όχι συνωμοσία
Η Οκτωβριανή Επανάσταση ήταν ένας κοινωνικός σεισμός, ένας τυφώνας, ένα τσουνάμι, το οποίο κανείς δεν θα μπορούσε ποτέ να προκαλέσει με απλές εκκλήσεις. Η επανάσταση προέκυψε από την εσωτερική λογική των γεγονότων, όταν ένα πλήθος πηγών λαϊκής δυσαρέσκειας συνέκλινε σε ένα ενιαίο, πανίσχυρο ρεύμα. Η ερμηνεία της ως προϊόντος συνωμοσίας είναι τουλάχιστον παράξενη. Αν αυτό ήταν αλήθεια, πώς δημιουργήθηκε μια νέα κυβερνητική αρχή στη θέση της παλιάς σε μια γιγαντιαία χώρα και σε σύντομο χρονικό διάστημα, και γιατί ο ρωσικός λαός όχι μόνο υποστήριξε αυτή την κυβέρνηση, αλλά και την υπερασπίστηκε με τα όπλα στο χέρι κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου;
Για κάποιο λόγο, οι επικριτές του “Οκτωβριανού πραξικοπήματος” ξεχνούν τη βαθιά κρίση στην οποία είχε βυθιστεί η Ρωσία από την τσαρική μοναρχία και την Προσωρινή Κυβέρνηση που τη διαδέχθηκε.
Μαγεμένες από το σύνθημα “Πόλεμος μέχρι την τελική νίκη!” οι αρχές αρνήθηκαν να λάβουν υπόψη τους τις πραγματικές ανάγκες του λαού. Οι επικριτές ξεχνούν επίσης την αυθόρμητη αποσύνθεση της μοναρχίας την παραμονή της επανάστασης, παρά τις άμεσες αποδείξεις με τη μορφή των ατελείωτων δολοπλοκιών και συγκρούσεων στο εσωτερικό της τσαρικής αυλής, των στρατιωτικών ηττών στο μέτωπο και, τέλος, της ευθείας παραίτησης του Νικολάι Β’, του αυτοκράτορα και αρχιστράτηγου του ρωσικού στρατού.
Η αστική κυβέρνηση που αντικατέστησε τη μοναρχία αποδείχθηκε επίσης ανίκανη, καθώς απέτυχε να ανταποκριθεί στις μεγάλες προκλήσεις της εποχής – να σταματήσει τον πόλεμο και να δώσει γη στους αγρότες. Ο Οκτώβριος του 1917 σηματοδότησε το αποκορύφωμα της μεγάλης ρωσικής κοινωνικής επανάστασης του 20ού αιώνα. Ηγήθηκαν σοσιαλδημοκράτες επαναστάτες που, νωρίτερα από άλλους, είχαν αναγνωρίσει τις ανάγκες και τις ελπίδες των απλών ανθρώπων – τα πιεστικά προβλήματα στα οποία η ρωσική κοινωνία της εποχής απαιτούσε λύσεις.
Μεταξύ των ηγετών, ο Λένιν και οι στενότεροι συνεργάτες του έπαιξαν φυσικά τους βασικούς ρόλους. Κανένας από τους ηγέτες της Οκτωβριανής Επανάστασης δεν ήταν άψογος, αλλά είναι εξίσου λάθος να τους δαιμονοποιούμε όσο και να τους ειδωλοποιούμε.
Η Οκτωβριανή Επανάσταση χαρακτηρίζεται συχνά ως “βίαιη ανατροπή”. Ωστόσο, η πραγματική “ανατροπή” στην Πετρούπολη έγινε σχεδόν χωρίς ανθρώπινα θύματα. Αν και δεν είμαστε υπέρμαχοι της βίας, αναγνωρίζουμε ότι είναι αναπόφευκτη σε συγκεκριμένα στάδια της ιστορικής εξέλιξης, όταν συνδέεται με την ύπαρξη ταξικών και εθνικών ανταγωνισμών.
Η επανάσταση συνδέεται πράγματι από πολλές απόψεις με τη βία, όπως δείχνουν καθαρά, για παράδειγμα, οι αστικές επαναστάσεις στις Κάτω Χώρες, την Αγγλία, τη Γαλλία και ούτω καθεξής. Ο τερματισμός της δουλείας στις Ηνωμένες Πολιτείες συνοδεύτηκε από την πιο αιματηρή σύγκρουση του 19ου αιώνα, τον αμερικανικό εμφύλιο πόλεμο. Στη Ρωσία, το τέλος της φεουδαρχίας συνοδεύτηκε επίσης από πολέμους και επαναστάσεις.
Οι εξελίξεις αυτές δεν προκλήθηκαν από τις μηχανορραφίες κάποιων πολιτικών, αλλά από την κρίση του παλαιού συστήματος και από την αδυναμία επίλυσης παμπάλαιων προβλημάτων με εξελικτικές μεθόδους. Οι λαοί καταφεύγουν στην επαναστατική βία σε συγκεκριμένες περιστάσεις, όταν οι άρχουσες τάξεις, τυφλωμένες από τη δίψα για το δικό τους πλουτισμό και τη διατήρηση των προνομίων τους, παραμελούν την ευημερία του λαού.
Οι αποστερημένες τάξεις δεν έχουν τότε άλλη επιλογή από το να πάρουν τη μοίρα τους στα χέρια τους. Αυτό είναι το κύριο μάθημα της Ρωσικής Επανάστασης για τον 20ό αιώνα.
Τι κατάφερε η Οκτωβριανή Επανάσταση
Η ιστορία πολλών χωρών περιλαμβάνει πολυάριθμους αγώνες των εργαζομένων κατά του καπιταλισμού. Μόνο στη Ρωσία, όμως, οι δράσεις αυτές πήραν τόσο εκτεταμένο χαρακτήρα. Αυτό κατέστησε τη Ρωσία του 20ού αιώνα το επίκεντρο της παγκόσμιας ανάπτυξης, όπου διασταυρώθηκαν όλα τα κύρια ζητήματα του σύγχρονου κόσμου.
Η επανάσταση επιβεβαίωσε τα σοβιέτ ως την πιο δημοκρατική μορφή πολιτικής εξουσίας, παρέχοντας στον κουρασμένο από τον πόλεμο πληθυσμό την πολυπόθητη ειρήνη μαζί με τη γη και την ευκαιρία για εθνική αυτοδιάθεση. Ανεβάζοντας εκατομμύρια εργάτες στο σημείο όπου θα μπορούσαν να γίνουν κοινωνικά δημιουργικοί, η επανάσταση έδειξε ξεκάθαρα ότι δεν είναι μόνο οι “ελίτ” ικανές να αποτελέσουν το υποκείμενο και την κινητήρια δύναμη της ιστορίας.
Η σοβιετική ιστορία περιλαμβάνει και μεγάλα επιτεύγματα και τρομακτικές τραγωδίες. Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι μετά την ειρηνική μεταβίβαση της εξουσίας στους εργάτες στις περισσότερες επαρχίες της Ρωσίας, άρχισε ένας αιματηρός εμφύλιος πόλεμος, συνοδευόμενος από ξένη επέμβαση και από λευκή και κόκκινη τρομοκρατία.
Οι σοβιετικές αρχές έκαναν φυσικά πολλά λάθη. Ένα ιδιαίτερο λάθος ήταν η πολιτική του “πολεμικού κομμουνισμού”, προϊόν της γενικής εθνικής κρίσης. Προς τιμήν τους, οι Μπολσεβίκοι την απέρριψαν αποφασιστικά και προχώρησαν σε μια συνειδητή στροφή προς τη Νέα Οικονομική Πολιτική – το πρώτο ιστορικό μοντέλο στο οποίο συνδυάστηκαν επιτυχώς οι αρχές του σοσιαλισμού και του καπιταλισμού. Πολλά χαρακτηριστικά της ΝΕΠ αναπαράχθηκαν αργότερα στο πλαίσιο της ανάπτυξης πολλών ευρωπαϊκών χωρών και της σύγχρονης Κίνας. Η ΝΕΠ επέτρεψε επίσης την ταχεία επούλωση των πληγών του πολέμου και την επαναφορά της παραγωγής της ρωσικής οικονομίας στο προπολεμικό της επίπεδο.
Ο Λένιν εκπόνησε ένα σχέδιο για την περαιτέρω ανάπτυξη του σοβιετικού κράτους, ένα σχέδιο που περιελάμβανε ριζικές οικονομικές και πολιτικές αλλαγές. Οι μετασχηματισμοί αυτοί στόχευαν κυρίως στην ανεύρεση ρηξικέλευθων λύσεων για την ανάπτυξη της παραγωγής ενέργειας, του πολιτισμού και της εκπαίδευσης – τομέων που ήταν καθοριστικοί στον 20ό αιώνα και παραμένουν καθοριστικοί και στον 21ο αιώνα. Οι αλλαγές αυτές προϋπέθεταν τον εκδημοκρατισμό του πολιτικού συστήματος μέσω της συμμετοχής των εργαζομένων στη διοίκηση του κράτους και μέσω της ανανέωσης του κόμματος.
Μία από τις σχετικές κινήσεις που σχεδίασε ο Λένιν ήταν η απομάκρυνση του Ιωσήφ Στάλιν από τη θέση του γενικού γραμματέα. Ο Στάλιν είχε ήδη από τότε δείξει την ανεντιμότητα, τη σκαιότητα και τη ροπή για κατάχρηση της εξουσίας που θα τον χαρακτήριζαν.
Δεν ήταν γραφτό όμως να πραγματοποιηθούν τα σχέδια αυτά. Το αυταρχικό καθεστώς που εδραιώθηκε μετά το θάνατο του Λένιν, ενώ δήλωνε ότι ο σοσιαλισμός ήταν ο στόχος του, έκανε πολλά πράγματα που ήταν ασύμβατα με το σοσιαλισμό. Οι πολιτικές ελευθερίες των πολιτών που είχε διακηρύξει η επανάσταση παραβιάστηκαν συνολικά. Το τίμημα που καταβλήθηκε για την εκβιομηχάνιση και την αναγκαστική κολεκτιβοποίηση ήταν υπέρογκο.
Εν ολίγοις, η λαϊκή εξουσία των πρώτων χρόνων της επανάστασης εκφυλίστηκε σε κυριαρχία της γραφειοκρατίας και του ηγέτη της, του Στάλιν. Θεωρούμε ότι οι μαζικές σταλινικές καταπιέσεις, μαζί με την παραβίαση των δικαιωμάτων του ατόμου και ολόκληρων εθνοτήτων στην ΕΣΣΔ, ήταν ένα έγκλημα. Όλα αυτά απαξίωσαν τα ιδανικά της επανάστασης και του σοσιαλισμού.
Αναγνωρίζοντας αυτά τα γεγονότα, δεν δεχόμαστε τα επιστημονικά ηχηρά ψέματα και την εκπληκτικά μονόπλευρη προπαγάνδα που στοχεύει το σύνολο της σοβιετικής ιστορίας. Αυτή η ιστορία ήταν ποικιλόμορφη- στο εσωτερικό της, δημοκρατικές και γραφειοκρατικές τάσεις συγκρούονταν και αντικαθιστούσαν η μία την άλλη. Έτσι οι ελευθερίες των ετών της ΝΕΠ αντικαταστάθηκαν από τον σταλινικό ολοκληρωτισμό, ο οποίος με τη σειρά του έδωσε τη θέση του στο “λιώσιμο του πάγου” από τον Χρουστσόφ. Αργότερα, ο αυταρχισμός του Μπρέζνιεφ αντικαταστάθηκε από την περεστρόικα, η οποία διακήρυξε ως στόχο της τη δημιουργία ενός ανθρώπινου, δημοκρατικού σοσιαλισμού.
Η ιστορία κάθε χώρας αποτελεί αντικείμενο διαφωνιών και συζητήσεων. Οι σκληρότητες του βρετανικού και του γαλλικού αποικιακού πολέμου και της δουλείας στις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν ελάχιστα καλύτερες από τα σοβιετικά γκουλάγκ. Αυτό δεν αναιρεί όμως τα κοινωνικά και πολιτιστικά επιτεύγματα αυτών των χωρών.
Γιατί κατέρρευσε το σοβιετικό μοντέλο
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι εκπροσωπούμε πολλές διαφορετικές απόψεις σχετικά με τη φύση του κοινωνικού συστήματος που υπήρχε στην ΕΣΣΔ. Συμφωνούμε, ωστόσο, ότι η παραμέληση ή η απόρριψη των αρχών της λαϊκής εξουσίας, του διεθνισμού, της δικαιοσύνης και του ανθρωπισμού που γεννήθηκαν από την Οκτωβριανή Επανάσταση δεν μπορούσε παρά να έχει καταστροφικά αποτελέσματα για μια κοινωνία που θέλει να οικοδομήσει το σοσιαλισμό.
Αυτό συνέβη στη Σοβιετική Ένωση. Τα δεσμά που τέθηκαν στη δημιουργική πρωτοβουλία του λαού υπό το ολοκληρωτικό καθεστώς περιόρισαν δραματικά τις δυνατότητες ανάπτυξης της σοβιετικής οικονομίας. Η έλλειψη καταναλωτικών αγαθών ήταν ένα από τα χαρακτηριστικά της. Το αποτέλεσμα ήταν ότι δεν καταφέραμε να ανεβάσουμε το επίπεδο ευημερίας των εργαζομένων στο επίπεδο που συναντάται στις ανεπτυγμένες χώρες του κόσμου, και αυτό λειτούργησε ως μία από τις αιτίες της πτώσης του σοβιετικού συστήματος.
Μια άλλη ζωτική αιτία ήταν η έλλειψη πραγματικής οικονομικής και πολιτικής δημοκρατίας, η οποία έγινε ιδιαίτερα ανυπόφορη τη στιγμή που μια τεχνολογική και πληροφοριακή επανάσταση εκτυλισσόταν στον κόσμο. Μια από τις συνέπειες ήταν η πλήρης αποξένωση των γραφειοκρατικών αρχών και του κυβερνώντος κόμματος από τους εργαζόμενους. Η προσπάθεια να ξεπεραστεί αυτή η αποξένωση κατά τη διάρκεια της περεστρόικα δεν έφερε το απαιτούμενο αποτέλεσμα.
Εν ολίγοις, η κατάρρευση της ΕΣΣΔ και της σοβιετικής κυβέρνησης έγινε πραγματικότητα. Αυτό εκμεταλλεύτηκαν οι πολιτικές δυνάμεις που διέλυσαν την ΕΣΣΔ και οδήγησαν τη Ρωσία στο δρόμο της εγκατάστασης ενός άγριου ολιγαρχικού καπιταλισμού, που χαρακτηρίζεται από μαζική ανεργία, πτώση του βιοτικού επιπέδου του πληθυσμού, βαθιά ταξική διαστρωμάτωση, αχαλίνωτο εθνικισμό και αυξανόμενη εγκληματικότητα.
Η αποτυχία του σοβιετικού μοντέλου δεν σημαίνει ότι τα ιδανικά του Οκτώβρη ήταν ψεύτικα. Ακριβώς όπως οι ιδέες του χριστιανισμού δεν έφταιγαν για τις πρακτικές της Ιεράς Εξέτασης, ο σταλινικός ολοκληρωτισμός δεν μπόρεσε να καταστρέψει τα ιδανικά της επανάστασης.
Ο σοσιαλισμός ως ιστορική υπόθεση δεν μπορεί να υλοποιηθεί με τη μία. Μια νέα γενιά νέων ανθρώπων εμφανίζεται τώρα, ανθρώπων που δεν αποδέχονται τον καπιταλισμό ως σύστημα. Υπάρχει κάθε λόγος να ελπίζουμε ότι αυτή η γενιά θα μπορέσει να δώσει νέα πνοή στα ιδανικά της Οκτωβριανής Επανάστασης.
Η Ρωσία είναι ικανή να γίνει και πάλι μια μεγάλη δύναμη, οι αντίπαλοι της οποίας θα αναγκαστούν να την λάβουν υπόψη τους. Αυτό όμως θα συμβεί μόνο αν η χώρα ξεπεράσει τη φτώχεια και τη βαθιά ταξική διαστρωμάτωση του πληθυσμού της, βελτιώσει ποιοτικά τη ζωή των πολιτών της, διευρύνει τα κοινωνικά και δημοκρατικά τους δικαιώματα και διατηρήσει ό,τι καλύτερο έχει να επιδείξει το ιστορικό της παρελθόν.
Ο Οκτώβριος απέδειξε ότι ένας άλλος, πιο δίκαιος κόσμος είναι εφικτός. Μια σειρά από κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις, χώρες και λαοί, αγωνίζονται τώρα για αυτόν τον νέο κόσμο. Αυτό φαίνεται από ένα νέο κύμα επαναστατικών μετασχηματισμών, που εκδηλώνεται με ιδιαίτερη δύναμη σε μια σειρά από χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Ασίας.
Η Οκτωβριανή Επανάσταση ήταν και παραμένει μοίρα μας και δεν μπορούμε να απορρίψουμε αυτό το κρίσιμα σημαντικό κομμάτι της ρωσικής ιστορίας. Πάντα και παντού υπήρχαν λάθη, και ούτε οι μεγάλες επαναστάσεις του παρελθόντος τα απέφυγαν. Παρ’ όλα αυτά, οι επέτειοι αυτών των επαναστάσεων γιορτάζονται σε όλες τις χώρες, ακόμη και σε κρατικό επίπεδο.
Μόνο στη Ρωσία δεν συμβαίνει αυτό. Στη Ρωσία, η δυσφήμιση του επαναστατικού παρελθόντος της χώρας συνεχίζεται. Την παραμονή της 90ής επετείου της Οκτωβριανής Επανάστασης, υψώνουμε τη φωνή μας ενάντια σε αυτή την πρακτική. Ο λαός πρέπει να έχει την επαναστατική του γιορτή και να του επιστραφεί η αλήθεια για τον Οκτώβρη. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ανήκουμε σε μια χώρα της οποίας η ιστορία περιλαμβάνει τη δική της μεγάλη επανάσταση. Μπορούμε και πρέπει να είμαστε περήφανοι γι’ αυτό.
***
Αρσλάνωφ Β., Καθηγητής, Ρωσική Παιδαγωγική Ακαδημία – Μπαγκατουρίγια Γκ, Καθηγήτρια, Κρατικό Πανεπιστήμιο Λομονόσοφ Μόσχας- Μπουζγκάλιν Α. Δρ οικονομικών, Καθηγητής, Κρατικό Πανεπιστήμιο Λομονόσοφ Μόσχας- Ντζαράσωφ Σ., Δρ. Οικονομικών, Ρωσική Ακαδημία Επιστημών, Γκάλκιν Α., Δρ. Ιστορίας, Καθηγητής, Ρωσική Ακαδημία Επιστημών- Ιστυάγκιν Λ., Δρ. Ιστορίας, Ρωσική Ακαδημία Επιστημών- Κέλλε Β., Δρ. φιλοσοφίας, Ρωσική Ακαδημία Επιστημών, Καλγκάνωφ Α. Δρ οικονομικών, Κρατικό Πανεπιστήμιο Λομονόσοφ Μόσχας – Λόγγινωφ Β. Δρ. Ιστορίας, Ρωσική Παιδαδωγική Ακαδημία, Μεντβέντιεφ Ρ., Δρ. Ιστορίας, Ρούντυκ Ε., Δρ Οικονομικών, Ρωσική Εργατική Ακαδημία- Σερεμπριάκοβα Ζ., Δρ. Ιστορίας, Σατρώφ Μ., συγγραφέας, Σλάβιν Μπ., Δρ. Φιλοσοφίας, Καθηγητής, Κρατικό Παιδαγωγικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας- Σμόλιν Ο., Δρ. Φιλοσοφίας, Καθηγητής, Βουλευτής, Βαέικωφ M., Δρ Οικονομικών, Ρωσική Ακαδημία Επιστημών- Βορομπιώφ A., Ακαδημαϊκός, Ρωσική Ακαδημία Επιστημών.
