Ολοκληρώθηκε λίγο μετά τις 17.40 η συνάντηση ανάμεσα στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Τούρκο Πρόεδρο Ρ.Τ. Ερντογάν λέγοντας πως είναι αποφασισμένοι να εστιάσουν στην «θετική ατζέντα», κάνοντας αρχικά αναφορά στην διαμαρτυρία της Αθήνας για τη μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τέμενος.
«Εύχομαι οι συμφωνίες που υπογράφηκαν να έχουν καλά αποτελέσματα για όλη την ανθρωπότητα και ιδιαίτερα για τις χώρες μας. Περιμένω τον κύριο Μητσοτάκη ξανά στην Άγκυρα για το Επόμενο Συμβούλιο Συνεργασίας μας» είπε ο Τούρκος ηγέτης.
Η πλήρης δήλωση του Τούρκου Προέδρου είναι η ακόλουθη:
«Σας χαιρετώ εγκάρδια και με σεβασμό. Αισθάνομαι μεγαλη ικανοποιήση που φιλοξενώ τον αξιότιμο κ. Μητσοτάκη και την αντιπροσωπεία του. Επισκέφτηκα την Αθήνα τον Δεκέμβριο στο πλαίσιο του 5ου Συνεδρίου Συνεργασίας, είχαμε επιβεβαιώσει την αμοιβαία συμφωνία για ανοικτούς διαύλους διαλόγου. Καταγράψαμε τη συναντίληψη με τη διακήρυξη των Αθηνών περί σχέσεων φιλίας και καλής γειτονίας. Η επίσκεψη του αξιότιμου Κυριάκου αποτελεί αντικατοπτρισμό αυτής της συμφωνίας. Τον ευχαριστώ για την ειλικρίνεια του στην ανάπτυξη των διμερών μας σχέσεων. Πεποίθησή μου είναι πως η ενίσχυση συνεργασίας Τουρκίας και Ελλάδας θα είναι για το καλό των χωρών και της ευρύτερης περιοχής. Εξετάσαμε τα θέματα της κοινής ατζέντας. Εργαζόμαστε να ανεβάσουμε στα 10 δισ. δολάρια το διμερές εμπόριο που έφτασε στα 5,8 δισ. δολάρια. Το κοινό επιχειρηματικό συμβούλιο θα έχει μεγάλη συμβολή στις προσπάθειές μας. Οι χώρες μας που βρίσκονται σε σεισμική ζώνη έχουν εμπεδώσει αυτό που απαιτεί το δίκαιο του γείτονα. Υπεγράφη γι’ αυτό, το μνημόνιο διαχείρισης φυσικών καταστροφών. Συζητήσαμε και τα αλληλένδετα προβλήματα στις διμερείς σχέσεις. Θέλουμε να τα επιλύσουμε στο πλαίσιο καλού διαλόγου και γειτονίας. Η καταπολέμηση τρομοκρατικών οργανώσεων βρέθηκε ψηλά στην ατζέντα. Είμαστε σύμφωνοι πως δεν υπάρχει θέση για αυτές στην περιοχή μας. Προσμένουμε η θετική ατμόσφαιρα στη σχέση μας να συμβάλλει στην πλήρωση των δικαιωμάτων της τουρκικής μειονότητας στην Ελλάδα. Να επιτευχθεί μια δίκαιη λύση στο Κυπριακό, που θα ενισχύσει τη γαλήνη στην περιοχή. Μιλήσαμε για τη γενοκτονία στη Γάζα. Η ισραηλινή διοίκηση κλείνει τα αυτιά στις εκκλήσεις για κατάπαυση του πυρός και στοχοποιεί τη Ράφα. Οι δυτικές χώρες πρέπει να μιλήσουν πιο δυνατά απέναντι στη σφαγή αμάχων, μεταξύ τους 15.000 παιδιά. Ευχαριστώ τον κ. πρωθυπουργό για τη στάση της Ελλάδας στον ΟΗΕ σχετικά με την Παλαιστίνη. Περιμένουμε να υποστηρίξει τις ενέργειές μας για τις σφαγές στη Γάζα. Τον Δεκέμβριο στην Αθήνα σας είχα πει πως δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα τόσο μεγάλο, που δεν μπορεί να λυθεί. Οι ελπίδες μας για το μέλλον της συνεργασίας μας αυξάνονται. Θέλω να διευκρινίσω ένα θέμα: η Τουρκία είναι χώρα υπόδειγμα στην προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς. Ανοίξαμε ξανά τη Μονή της Χώρας για λατρεία και επίσκεψη, μετά την απόφαση του 2020. Αποδίδουμε μεγάλη σημασία να δοθεί στον κατάλογο πολιτιστικής κληρονομιάς τη UNESCO».
Πώς τοποθετήθηκε ο Μητσοτάκης
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης παίρνοντας το λόγο εξέφρασε την ελπίδα μίας «παραγωγικής κανονικότητας» στις διμερείς σχέσεις που θα διαμορφώνει μία «καλύτερη καθημερινή πραγματικότητα».
Εξέφρασε επίσης την ικανοποίησή του για τις συμφωνίες που υπογράφηκαν σήμερα, τονίζοντας πως είναι «ένα από τα πολλά βήματα που θα ακολουθήσουν» για πρόοδο στις διμερείς σχέσεις συνεργασίας τα επόμενα χρόνια «παρά τις διεθνείς αντιξοότητες».
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επανήλθε στο θέμα της μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη τονίζοντας πως οι μειονότητες σε Ελλάδα και Τουρκία «καθορίζονται από τη συνθήκη της Λωζάννης». Παρατήρησε πως η ελληνική μειονότητα στην Τουρκία είναι «δραστικά μειωμένη», πως συμβάλει στην πολιτισμική ανάπτυξη, αλλά χρειάζεται στήριξη.
Πρόσθεσε πως στην Θράκη, η μουσουλμάνοι και χριστιανοί συμβιώνουν αρμονικά και σε αυτόν τον στόχο είμαι προσηλωμένος και το ενδιαφέρον της ελληνικής πολιτείας είναι έμπρακτο.
«Είναι επιτυχία μας η ενεργή παρουσία της μειονότητας στην ελληνική ζωή και θα ήταν ευχής έργο αν την ίδια άνθηση γνώριζε ο ελληνισμός στην Τουρκία» τονίζοντας πως «στο πνεύμα της συνύπαρξης ο σεβασμός των κανόνων προστασίας της κληρονομιάς».
Αναφέρθηκε σε «μνημεία που αποτελούν πανανθρώπινη περιουσία» εκφράζοντας «στενοχώρια και δυσαρέσκεια» για το γεγονός ότι η Μονή της Χώρας θα λειτουργήσει πια ως τέμενος.
«Άκουσα αυτά που είπε ο κύριος Πρόεδρος και πιστεύω ότι κατ’ ελάχιστον είναι σημαντικό να προστατεύσουμε την πολιτιστική αξία αυτού του μνημείου για να είναι επισκέψιμο από όλους και όλοι να απολαμβάνουν αυτόν τον πολιτιστικό θησαυρό» ανέφερε ο Μητσοτάκης.
Σε ό,τι αφορά το παλαιστινιακό και την επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα, ο Μητσοτάκης είπε πως διαφωνούν επαναλαμβάνοντας πως η κυβέρνησή του αντιμετωπίζει την Χαμάς σαν «τρομοκρατική οργάνωση» που «δεν εκπροσωπεί τον παλαιστινιακό λαό».
«Συμφωνούμε ότι πρέπει να προστατευτούν οι άμαχοι της Γάζας, ότι «οι Παλαιστίνιοι πρέπει να αποκτήσουν πρόσβαση σε ανθρωπιστική βοήθεια όπως επίσης συμφωνούμε και στο γεγονός πως η μόνη βιώσιμη προοπτική είναι η πολιτική διαδικασία και η λύση των δύο κρατών» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Μητσοτάκης.
Η κόντρα Ερντογάν-Μητσοτάκη για τη Χαμάς
Οι παραπάνω αναφορές του Κυριάκου Μητσοτάκη στη Χαμάς και η χαρακτηρισμός της «τρομοκρατική οργάνωση» που της έδωσε προκάλεσε την άμεση αντίδραση του Τούρκου ηγέτη.
Ο Ρ.Τ. Ερντογάν παίρνοντας ξανά το λόγο ξεκαθάρισε ότι η Χαμάς δεν είναι τρομοκρατική οργάνωση αλλά είναι αντιθέτως μία οργάνωση που ιδρύθηκε το 1947 όταν κατακτήθηκαν τα εδάφη τους. Είναι μία αντιστασιακή οργάνωση που δυστυχώς απέναντι στην απώλεια ανθρώπινων ζωών που φθάνουν τις 45.000 δίνει αγώνα προστασίας…ανέφερε χαρακτηριστικά.
«Αν την ονομάσουμε τρομοκρατική οργάνωση θα έλεγα πως αυτό θα ήταν μία βάναυση προσέγγιση. Θεωρώ πως είναι μία οργάνωση που δίνει αγώνα για να προστατεύσει τα εδάφη του λαού της. Θα ήθελα και εσείς, άλλωστε και εσείς δώσατε θετική ψήφο στον ΟΗΕ και δεν γίνατε συνεργοί σε αυτό το πράγμα…και σας ευχαρίστησα γι ‘αυτό…Αν την πείτε τρομοκρατική οργάνωση αυτό θα μας λυπούσε. Ποτέ δεν την θεώρησα τρομοκρατική οργάνωση και παρακολουθώ τη Χαμάς… Στη χώρα μου υπάρχουν πάνω από 1.000 μέλη της Χαμάς που νοσηλεύονται σε νοσοκομεία της χώρας…Πιστεύω ότι μαζί σας έχουμε μία λανθασμένη προσέγγιση με την οποία δεν μπορώ να συμφωνήσω. Διότι σκοτώνονται τόσα μέλη της Χαμάς με τη Δύση να τους επιτίθεται με κάθε όπλο και κάθε πυρομαχικά… Εκτοπίζονται συνέχεια από το 1947…από αυτά τα εδάφη».
«Ας συμφωνήσουμε πως συμφωνούμε πως υπάρχει ανάγκη για άμεση κατάπαυση πυρός και να προστατευτούν οι άμαχοι Παλαιστίνιοι που είναι τα μεγάλα θύματα» είπε ο Μητσοτάκης.
«Αυτό μπορεί να γίνει. Σας Ευχαριστώ» ανταπάντησε ο Ερντογάν.