Φωτιά σημειώθηκε νωρίς το απόγευμα σε τμήμα του κτιρίου του κοινοβουλίου της Κένυας στο Ναϊρόμπι μετά την ορμητική είσοδο πλήθους εκατοντάδων νεαρών διαδηλωτών που αντιτίθενται στην ψήφιση νομοσχεδίου για σημαντική αύξηση της φορολογίας και οι οποίοι κατάφεραν να σπάσουν τον αστυνομικό κλοιό.
Η αστυνομική καταστολή και βία έχει ήδη προκαλέσει σύμφωνα με πληροφορίες του πρακτορείου Reuters το θάνατο τουλάχιστον 10 διαδηλωτών και τον τραυματισμό δεκάδων καθώς οι αστυνομικοί έχουν πάρει εντολή να πυροβολούν ακόμη και κατά του πλήθους.
🚨🇰🇪 BREAKING: AT LEAST 10 DEAD IN KENYA RIOT AS POLICE OPENS FIRE
— Mario Nawfal (@MarioNawfal) June 25, 2024
Rioters have burned down the Parliament in the Kenyan capital.
Security forces have begun using live rounds and the death toll is expected to rise.
Source: Reuters https://t.co/nJyxDPDpHk pic.twitter.com/1RhUvEboJ4
Αγνοούνται ή απήχθησαν 21 διαδηλωτές
Επιπλέον, σε κοινή ανακοίνωση που εξέδωσαν σήμερα οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων μεταξύ των οποίων το τμήμα της Διεθνούς Αμνηστίας στην Κένυα, οι ενώσεις Γιατρών και Δικηγόρων Κένυας και η «Ομάδα Εργασίας για Αλλαγές στην Αστυνομία Κένυας» καταγγέλλουν πως έχουν απαχθεί ή αγνοούνται τα ίχνη τουλάχιστον 21 διαδηλωτών μέσα στο τελευταίο 24ωρο.
Οι διαδηλώσεις γίνονται εδώ και μέρες κυρίως από νεαρούς διαδηλωτές που δεν πείθονται από τα επιχειρήματα της κυβέρνησης του Προέδρου Γουίλιαμ Ρούτο που ενδίδει στις εντολές των δανειστών του ΔΝΤ επιβάλλοντας αντιλαϊκά μέτρα που πλήττουν τα ήδη καταπονημένα φτωχά, λαϊκά στρώματα. Κυβερνητικοί αξιωματούχοι είχαν παράλληλα αποθαρρύνει τους διαδηλωτές να εμπλακούν σε βίαιες ενέργειες απαιτώντας να τερματίσουν τις όποιες διαμαρτυρίες τους.
Marsabit tuko ground 🔥#RejectFinanceBill2024 pic.twitter.com/qjwSVwnd4T
— Mwarimū Mūtemi wa Kīama (@MutemiWaKiama) June 25, 2024
Ο πρώτος διαδηλωτής έπεσε νεκρός από τα πυρά αστυνομικών την περασμένη Πέμπτη, 20 Ιουνίου, στο Ναϊρόμπι όταν αστυνομικοί με εντολή της κυβέρνησης έβαλαν κατά χιλιάδων οργισμένων νεαρών εν μέσω μαζικών διαδηλώσεων κατά του προτεινόμενου νόμου.
Εκτιμάται πως έκτοτε πάνω 200 διαδηλωτές τραυματίστηκαν και πολλές δεκάδες συνελήφθησαν σε συγκρούσεις, σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία και άλλες οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Οι διαδηλώσεις που ξεκίνησαν πάνω από δέκα ημέρες ηγούνται νεαροί Κενυάτες και ήταν σε μεγάλο βαθμό ειρηνικές. Αλλά την Πέμπτη, καθώς το πλήθος μεγάλωνε στην πρωτεύουσα Ναϊρόμπι, οι αστυνομικοί, ορισμένοι από αυτούς έφιπποι, εκτόξευσαν δακρυγόνα και στόχευσαν με κανόνια νερού για να εμποδίσουν τους διαδηλωτές να παραβιάσουν τα κυβερνητικά γραφεία στην επιχειρηματική περιοχή της πόλης.
Mumias town, Kakamega County.
— Eric (@amerix) June 25, 2024
Protest against Mumias West MP for voting YES.
Rashid (Former CS) vs Naicca (Area MP)#RejectFinanceBill2024 pic.twitter.com/pWffmADiq5
Αν και αρχικά περιορίζονταν στο Ναϊρόμπι, οι διαδηλώσεις εξαπλώθηκαν σε ολόκληρη τη χώρα, συμπεριλαμβανομένου του Νακούρου, του Κισούμου και της πατρίδας του Ρούτο, Ελντορέτ.
Το οικονομικό νομοσχέδιο που συζητείται στο κοινοβούλιο εισήχθη νωρίτερα τον Μάιο και συζητήθηκε έντονα όλη την εβδομάδα καθώς οι βουλευτές της αντιπολίτευσης στήριξαν τους διαδηλωτές. Περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα φορολογικών αυξήσεων, συμπεριλαμβανομένων νέων εισφορών για τη δημιουργία ψηφιακού περιεχομένου με χρηματοδότηση και αύξησης φόρου 5% στις ψηφιακές πληρωμές, όπως τραπεζικές μεταφορές.
Marsabit tuko ground 🔥#RejectFinanceBill2024 pic.twitter.com/qjwSVwnd4T
— Mwarimū Mūtemi wa Kīama (@MutemiWaKiama) June 25, 2024
Ωστόσο, μερικά από τα σχέδια που έχουν ενοχλήσει περισσότερο τους Κενυάτες ήταν οι προτάσεις για εισαγωγή φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) 16% τοις εκατό στο ψωμί και 25% ειδικού φόρου κατανάλωσης στα εγχώρια φυτικά μαγειρικά έλαια. Επιπλέον, προβλέπεται πρόσθετη επιβάρυνση εισοδήματος 2,75% για τους μισθωτούς που είναι εγγεγραμμένοι στο εθνικό πρόγραμμα ιατρικής ασφάλισης της χώρας και ετήσιος φόρος 2,5% στα μηχανοκίνητα οχήματα.
Οι διαδηλωτές λένε ότι όλοι αυτοί οι φόροι, ειδικά στο ψωμί και το φυτικό λάδι, θα αυξήσουν τελικά το συνολικό κόστος ζωής, ενώ διαμαρτύρονται έντονα γιατί το νομοσχέδιο, που ψηφίστηκε τελικά παρά τις σφοδρές διαμαρτυρίες, δίνει στις αρχές εσόδων της Κένυας εξουσίες για την επιβολή της είσπραξης φόρων μέσω της πρόσβασης σε τραπεζικούς λογαριασμούς.
Την περασμένη Τρίτη, μετά την έναρξη των διαδηλώσεων, ο πρόεδρος της επιτροπής οικονομικών, ανακοίνωσε ότι οι νομοθέτες θα αποσύρουν τους φόρους στο ψωμί, το πετρέλαιο, τα μηχανοκίνητα οχήματα και τις χρηματοοικονομικές συναλλαγές, συμπεριλαμβανομένων των πληρωμών μέσω κινητού.
Mumias town, Kakamega County.
— Eric (@amerix) June 25, 2024
Protest against Mumias West MP for voting YES.
Rashid (Former CS) vs Naicca (Area MP)#RejectFinanceBill2024 pic.twitter.com/pWffmADiq5
Ωστόσο, οι διαδηλωτές δεν κατευνάστηκαν και οι διαδηλώσεις συνεχίστηκαν παρά τις συλλήψεις περισσότερων από 200 ατόμων στις 18 Ιουνίου. Πολλοί είπαν ότι ήθελαν να απορριφθεί ολόκληρο το νομοσχέδιο.
Την Πέμπτη, διαδηλωτές επιχείρησαν να καταλάβουν τα κτήρια του Κοινοβουλίου όπου οι νομοθέτες συγκεντρώνονταν για τη δεύτερη ανάγνωση του νομοσχεδίου.
Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι νέοι συγκεντρώθηκαν με τα hashtags #RejectFinanceBill2024 και #OccupyParliament. Κινητοποιήθηκαν επίσης δικηγόροι και γιατροί για τον απεγκλωβισμό των κρατουμένων και την περίθαλψη των τραυματιών.
Αξιωματούχοι ασφαλείας δικαιολόγησαν τη βία στο Ναϊρόμπι, λέγοντας ότι σέβονται το συνταγματικό δικαίωμα διαμαρτυρίας, αλλά ότι έπρεπε να προστατεύσουν τους κυβερνητικούς θεσμούς και έτσι ενήργησαν όταν οι διαδηλωτές (σύμφωνα με τις αρχές) απειλούσαν την ασφάλεια γύρω από τη Βουλή. Σε άλλες πόλεις, οι διαδηλώσεις παρέμειναν ειρηνικές.
Τα νέα μέτρα είναι ιδιαίτερα επώδυνα λένε οι διαδηλωτές, επειδή έρχονται εν μέσω αύξησης του κόστους διατροφής και διαβίωσης στην Κένυα και στον απόηχο των προηγούμενων αυξήσεων φόρων το 2023.
Οι διαδηλωτές λένε ότι από τότε που ορκίστηκε η κυβέρνηση του Προέδρου Ρούτο το 2022, φορολογούνται όλο και περισσότερο, ενώ οι δημόσιες υπηρεσίες δεν έχουν βελτιωθεί αισθητά.
Πέρυσι, ένας οικονομικός νόμος εισήγαγε φόρο στέγασης 1,5 % στο ακαθάριστο εισόδημα των μισθωτών εργαζομένων και διπλασίασε τον ΦΠΑ στα πετρελαιοειδή από 8 σε 16%.
Ο Ρούτο, ο οποίος έκανε εκστρατεία με υποσχέσεις ότι θα διευκολύνει τη ζωή τής εργατικής τάξης της Κένυας, δικαιολόγησε τις πρόσφατες προτάσεις αύξησης των φόρων, λέγοντας ότι είναι απαραίτητο να εξοφληθεί ένα δημόσιο χρέος 82 δισεκατομμυρίων δολαρίων με το οποίο βαρύνεται η χώρα.
