Σε οριακό σημείο με διακύβευμα τη συνέχιση της λειτουργίας του βρίσκεται το Μπιτ Παζάρ που λειτουργεί από το 1928 στην καρδιά της Θεσσαλονίκης. Το κτιριακό συγκρότημα που βρίσκεται στο πολεοδομικό τετράγωνο μεταξύ των οδών Ολύμπου, Φιλίππου, Τοσίτσα και Βενιζέλου έχει τη δική του ιδιαίτερη και «βαριά» ιστορία:
Η αγορά του Μπιτ Παζάρ που έχει χαρακτηριστεί ως διατηρητέα, είναι ένα ιδιωτικό κτιριακό συγκρότημα και η πλατεία της είναι ο ακάλυπτος των γύρω χτισμάτων. Ξεκίνησε να λειτουργεί σχεδόν πριν από έναν αιώνα ως η προσφυγική αγορά της Θεσσαλονίκης και πήρε το όνομά της από τα ρούχα που είχαν ψείρες (bit=ψείρα στα τουρκικά) και πουλούσαν Μικρασιάτες στους οποίους παραχωρήθηκε το κτιριακό συγκρότημα από τον Οικοδομικό Συνεταιρισμό Προσφύγων Θεσσαλονίκης προκειμένου να πουλούν μεταχειρισμένα πράγματα. Στο συγκρότημα κατασκευάστηκαν αρχικά διώροφα κτίρια, με τους επάνω ορόφους να είναι κατοικίες και τα ισόγειά τους εμπορικά μαγαζιά και στο κέντρο δημιουργήθηκε μια περίκλειστη πλατεία με έξι στοές.
Τις δεκαετίες που ακολούθησαν ο χώρος κατάφερε να αντισταθεί στη μεταμόρφωση του κέντρου της Θεσσαλονίκης και να αποτελεί ζώσα ανάμνηση μίας άλλης εποχής. Αυτό αφορά τόσο τον χαρακτήρα των κτιρίων που στέκονται σαν νάνοι δίπλα στους γίγαντες πολυώροφων ξενοδοχείων και πολυκατοικιών, όσο όμως και στις δραστηριότητες που φιλοξενεί.
Τα πρωινά και τα μεσημέρια του μας δείχνει ως άλλος Ιανός το ένα του πρόσωπο: Παλαιοπωλεία όπου μπορεί κανείς να βρει πραγματικούς θησαυρούς, υπαίθριοι πάγκοι μικροπωλητών, παραδοσιακά καφενεία που συνηθίζονται οι φιλικοί καβγάδες για το ποδόσφαιρο ή την πολιτική μεταξύ, των μεγαλύτερων σε ηλικία, θαμώνων.
Μετά το σούρουπο παραδοσιακές ταβέρνες απλώνουν τα τραπέζια τους και φιλοξενούν εκατοντάδες νέους και νέες, κάτι που κυρίως οφείλεται στις φτηνές τιμές που έχουν σε σύγκριση με άλλα καταστήματα του κέντρου. Λίγα χρόνια νωρίτερα μπορούσε να βρει κανείς στις στοές και στα πιο «ψαγμένα» σημεία του, μαγαζιά που ήταν στέκια των ροκάδων, μεταλλάδων και πάνκηδων της πόλης, μουσικές αλλά και ανθρωπότυποι που επίσης αποτελούν στις μέρες μας σπάνιο και μουσειακό είδος.
Εγκατάλειψη και κίνδυνος για τους επισκέπτες
Την προηγούμενη εβδομάδα το Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων έφερε στη δημοσιότητα την έκθεση επικινδύνου στο κτιριακό συγκρότημα Μπιτ Παζάρ, που συντάχθηκε κατόπιν αυτοψίας αρμόδιου υπαλλήλου της Πολεοδομίας.
Στην έκθεση που θυροκολλήθηκε στις 17 Ιουνίου, ο υπάλληλος της Πολεοδομίας αποφαίνεται ότι υπάρχει κίνδυνος ασφάλειας κυκλοφορίας του κοινού στο σύνολο των εσωτερικών στοών, στον εσωτερικό αύλειο χώρο του ακινήτου και στα πεζοδρόμια επί των οδών Τοσίτσα, μεταξύ των αριθμών 3 και 9 και Ολύμπου, μεταξύ των αριθμών 68 και 70. Αναφέρεται δε ότι οι ιδιοκτήτες «οφείλουν ΑΜΕΣΩΣ να λάβουν μέτρα ασφαλείας με ευθύνη αρμόδιου ιδιώτη μηχανικού που θα οριστεί από τους ίδιους για να αποτρέπεται η πρόκληση ατυχημάτων, π.χ. τοποθέτηση σταθερού εμποδίου- περιφράγματος για τον πλήρη αποκλεισμό πρόσβασης στις στοές με είσοδο στην οδό Τοσίτσα, Ολύμπου και Ελευθερίου Βενιζέλου και αποτροπή προσέγγισης των κτιρίων επί των οδών Τοσίτσα και Ολύμπου σε απόσταση 2 μέτρων από τα κτίρια στο χώρο πεζοδρομίου με ασφαλές περίφραγμα».
Λίγες ημέρες πριν είχε προηγηθεί η αποκόλληση σοβάδων από το περβάζι κλειστού καταστήματος επί της οδού Τοσίτσα, ενώ ευτυχώς δεν περνούσε από το σημείο κάποιος περαστικός. Αυτό όμως το περιστατικό δεν είναι το πρώτο, ούτε και το πιο σοβαρό, καθώς τον περασμένο Ιανουάριο σε μία από τις στοές και πάλι στην οδό Τοσίτσα, είχε υποχωρήσει μεγάλο κομμάτι τσιμέντου από το οδόστρωμα με αποτέλεσμα τον τραυματισμό δύο νέων που βρέθηκαν μέσα σε μία τρύπα ύψους τριών μέτρων.
Η έκθεση της Πολεοδομίας, οι 300 ιδιοκτήτες και ο αγώνας δρόμου για να μείνει ανοιχτή η αγορά
Στην έκθεση επικινδύνου της Πολεοδομίας καλούνται οι ιδιοκτήτες, που υπολογίζονται σε 300, να αποκαταστήσουν άμεσα τις ζημιές, να λάβουν μέτρα ασφαλείας με την ευθύνη αρμόδιου ιδιώτη μηχανικού, να τοποθετήσουν ενημερωτικές πινακίδες για τους πεζούς στα πεζοδρόμια γύρω από το συγκρότημα αλλά και στον εσωτερικό αύλειο χώρο επισημαίνοντας τον κίνδυνο, να ελεγχθούν όλες οι όψεις του συγκροτήματος και να εκδοθεί διοικητική πράξη αποκατάστασης.
Γνωρίζοντας το πόσο δύσκολο έργο αποτελεί η συνεννόηση και ο συντονισμός μεταξύ 300 (!!!) ιδιοκτητών έτσι ώστε να προβούν στις απαιτούμενες ενέργειες, το Κοσμοδρόμιο βρέθηκε στο Μπιτ Παζάρ, μιλώντας με αρκετούς πωλητές και ενοικιαστές αλλά και με δύο από τους ιδιοκτήτες, τον Λουκά Μαδεντζίδη και τον Μανώλη Φωσκόπουλο, λίγες ημέρες πριν λήξει το τελεσίγραφο της Πολεοδομίας:
«Αντιλαμβανόμαστε το πρόβλημα και πρέπει να παρθούν άμεσα μέτρα έτσι ώστε και η αγορά να συνεχίσει να λειτουργεί και η λειτουργία της να γίνεται με ασφάλεια για τους περαστικούς, τους γείτονες, εμάς τους ίδιους. Είναι όμως ιδιαίτερα δύσκολο σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα το να μαζέψουμε το απαιτούμενο ποσό, αλλά ακόμα και να βρεθούμε με όλους τους ιδιοκτήτες» μας δήλωσαν ενώ συμπλήρωσαν: «Πραγματοποιήσαμε την πρώτη συνέλευση, δεν ήρθαν όλοι οι ιδιοκτήτες, αλλά ξεκαθαρίσαμε το ότι οι εργασίες πρέπει να γίνουν άμεσα και με ισοκατανεμημένο το βάρος για όλους μας. Αυτό που ζητάμε από τον Δήμο, είναι λίγες ημέρες προθεσμία, έτσι ώστε να καταφέρουμε να μαζέψουμε τα απαιτούμενα χρήματα, κάποια εκ των οποίων θα βάλουμε από την τσέπη μας και για όσους δεν ήρθαν στη συνέλευση έτσι ώστε να πραγματοποιηθούν έγκαιρα όσα προβλέπονται και απαιτούνται. Ζούμε με διαρκές άγχος για το πότε θα συμβεί κάποιο ατύχημα αλλά και για το πότε θα μας κλείσουν».
Από την πλευρά της η, Αντιδήμαρχος Αστικής Ανάπτυξης και Πολεοδομίας, Δήμητρα Αγκαθίδου η οποία παρακολουθεί την κατάσταση ξεκαθάρισε σε επικοινωνία που είχαμε μαζί της πως ο Δήμος έχει τη διάθεση να βοηθήσει με κάθε δυνατό τρόπο και πως η μη έναρξη των εργασιών και της σχετικής μελέτης που απαιτείται δεν σημαίνει αυτόματο κλείσιμο του χώρου της αγοράς. Αφού ενημερώθηκε για τις κινήσεις και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ιδιοκτήτες δήλωσε πως αυτό που οφείλει να γίνει άμεσα, αποτελώντας στην ουσία το προαπαιτούμενο για τη λειτουργία του χώρου, είναι η σήμανση και λήψη μέτρων στα σημεία στα οποία υπάρχει αυξημένη επικινδυνότητα έτσι ώστε να μην υπάρξει κάποιος τραυματισμός εργαζόμενου ή επισκέπτη.
Άλλωστε, σύμφωνα με τον πολιτικό μηχανικό της Πολεοδομίας που έκανε την αυτοψία, ως ενδεδειγμένη λύση για τη διερεύνηση των αιτιών για τις ζημιές στο κτιριακό συγκρότημα, προτείνεται η διενέργεια τεχνικής πραγματογνωμοσύνης από το αρμόδιο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, ενώ ξεκαθαρίζεται, ότι η λήψη των μέτρων ασφαλείας που περιέχοντα στην έκθεση, πρέπει να γίνουν εντός 20 ημερών από τη θυροκόλληση της έκθεσης (17/6/2024) με τις εργασίες αποκατάστασης της επικινδυνότητας να πρέπει να πραγματοποιηθούν εντός 120 ημερών.
Με την υγεία και τη ζωή των εργαζομένων, των γειτόνων και των περαστικών να αποτελούν προτεραιότητα για όλους, το μόνο που μένει να πραγματοποιηθεί για να υλοποιηθεί το αυτονόητο, είναι ο έγκαιρος -και με κατανόηση- συντονισμός ιδιοκτητών, Πολεοδομίας και Δήμου έτσι ώστε να μπορέσει να το Μπιτ Παζάρ να είναι ασφαλές και ταυτόχρονα ανοιχτό.
Με τη Δευτέρα 8 Ιουλίου να αποτελεί την ημερομηνία λήξης της σχετικής διορίας έχουμε κάθε λόγο να περιμένουμε να παρθούν όλες οι απαραίτητες πρωτοβουλίες έτσι ώστε η προσφυγική αγορά, που εδώ και 96 χρόνια αντιστέκεται και κρατά ζωντανές τις μνήμες μιας εποχής για την οποία διαβάζουμε πλέον μόνο στα βιβλία, να συνεχίσει να το κάνει.
