Τελείωσε, μετά από 14 καταστροφικά χρόνια. Το Ηνωμένο Βασίλειο εξέλεξε μια κυβέρνηση από το κόμμα των Εργατικών, οι οποίοι συνέτριψαν τη Συντηρητική κυβέρνηση του Ρίσι Σούνακ, κερδίζοντας 412 από τις 650 έδρες στο εθνικό κοινοβούλιο του Ηνωμένου Βασιλείου. Οι Εργατικοί κέρδισαν σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο. Στην Αγγλία, πήραν πίσω τις εστίες της εργατικής τάξης που είχαν χάσει από τους Συντηρητικούς του Μπόρις Τζόνσον το 2019,έλαβαν 36 από τις 46 έδρες του Εθνικού Κόμματος της Σκωτίας, αποδυναμώνοντας σοβαρά το κίνημα ανεξαρτησίας της Σκωτίας, και κέρδισαν 27 από τις 32 έδρες στην Ουαλία. Παρότι όμως περιεκτική και ευρεία, η νίκη των Εργατικών είναι ρηχή. Οι άνθρωποι δεν ψήφισαν υπέρ τους, αλλά καταψήφισαν το θλιβερό ρεκόρ πέντε Συντηρητικών πρωθυπουργών επί 14 χρόνια.
Ο πρώτος, ο Ντέιβιντ Κάμερον, ξεκίνησε μια σκληρή, ιδεολογική λιτότητα. Ο Κάμερον και οι διάδοχοί του, σκόπιμα λιμοκτονούσαν τις δημόσιες υπηρεσίες για να μειώσουν τους φόρους, ωθώντας τους ανθρώπους στη φτώχεια, καθυστερώντας τη νοσοκομειακή περίθαλψη για εκατομμύρια και αφήνοντας τα σχολικά κτίρια να καταρρέουν. Ο Κάμερον ήταν επίσης απερίσκεπτος, προκηρύσσοντας το δημοψήφισμα για το Brexit (Η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση) το 2016, όχι προς το συμφέρον του Ηνωμένου Βασιλείου, αλλά για να εξευμενίσει τη δεξιά πτέρυγα του Συντηρητικού κόμματός του.
Η πρωθυπουργός Τερέζα Μέι, δεν μπόρεσε να πραγματοποιήσει τις ψεύτικες υποσχέσεις του Brexit, φέρνοντας τον Μπόρις Τζόνσον στην εξουσία. Η ανικανότητα του Τζόνσον οδήγησε πρώτα σε μια συμφωνία για το Brexit που έκανε το Ηνωμένο Βασίλειο φτωχότερο, ενώ στη συνέχεια χειρίστηκε λάθος την πανδημία του Covid-19. Εν τέλει, ήταν τα εγωκεντρικά ψέματα και η αδιαφορία του για τα πάρτι κατά τη διάρκεια του lockdown που τον αποκαθήλωσαν. Η Λιζ Τρας, πρωθυπουργός για 49 ημέρες, κατέστρεψε την οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου προσθέτοντας εκατοντάδες λίρες το μήνα στις πληρωμές στεγαστικών δανείων και αναγκάζοντας την Τράπεζα της Αγγλίας να παρέμβει για τη διάσωση των συνταξιοδοτικών ταμείων.
Τελικά ήρθε η ψυχρή αδιαφορία του Ρίσι Σούνακ για την κρίση κόστους ζωής. Ένας πολύ πλούσιος άνθρωπος, αγνοώντας τα προβλήματα της φτώχειας, ο Σούνακ επέλεξε να πιστέψει τα στοιχεία για την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό στο υπολογιστικό φύλλο του Excel, αντί να αποδεχτεί τον καθημερινό αγώνα επιβίωσης των απλών ανθρώπων. Οι Συντηρητικοί κέρδισαν μόλις 121 έδρες, τις χαμηλότερες στο εθνικό κοινοβούλιο από την ίδρυση του σύγχρονου κόμματος το 1832. Η πρώην πρωθυπουργός Λιζ Τρας, δεν επανεξελέγη.
Η έκπληξη δεν είναι ότι οι Συντηρητικοί τιμωρήθηκαν, αλλά ότι χρειάστηκαν 14 χρόνια. Τα πράγματα έμοιαζαν πολύ διαφορετικά τον Δεκέμβριο του 2019, όταν, μετά από μια μεγάλη εκλογική νίκη υπό τον Μπόρις Τζόνσον, οι Συντηρητικοί αναμενόταν να βρίσκονται στην εξουσία για μια δεκαετία, ίσως και περισσότερο. Αυτή η νίκη βασίστηκε στην υπόσχεση του Τζόνσον να πραγματοποιήσει το Brexit, για την οποία πολλοί άνθρωποι πείστηκαν ότι θα έλυνε τα προβλήματα της χώρας. Το Ηνωμένο Βασίλειο αποχώρησε από την ΕΕ τον Ιανουάριο του 2020, αλλά το Brexit συνεχίζει να στοιχειώνει και να διχάζει τους Βρετανούς.
Το Brexit συνεχίζει να διχάζει
Οι περισσότεροι πιστεύουν ότι το Brexit υπήρξε μια αποτυχία. Η διαφωνία έγκειται στους λόγους για τους οποίους δεν υπήρξαν οφέλη από την αποχώρηση. Για όσους ψήφισαν να παραμείνουν, ο λόγος είναι προφανής. Δεν υπάρχουν οφέλη γιατί το Brexit ήταν μια φαντασίωση βασισμένη σε ψέματα. Πολλοί που ψήφισαν υπέρ του Brexit ωστόσο, πιστεύουν ότι δεν υπάρχουν οφέλη επειδή η Συντηρητική κυβέρνηση δεν το χειρίστηκε σωστά. Υποστηρίζουν ότι το Ηνωμένο Βασίλειο χαράμισε την «ανεξαρτησία» του μην απορρυθμίζοντας την οικονομία ή μην περιορίζοντας τη μετανάστευση, η οποία είναι υψηλότερη τώρα από ό,τι όταν ηχώρα ήταν στην Ε.Ε..
Το 2024, οι «Brexiters» εγκατέλειψαν το Συντηρητικό κόμμα και ψήφισαν υπέρ του Reform UK, τη νέα εκδοχή του κόμματος Brexit με επικεφαλής τον βετεράνο αγωνιστή κατά της Ευρώπης και του μεταναστευτικού, Νάιτζελ Φάρατζ. Το σύνολο των ψήφων υπέρ του κόμματος Reform UK ήταν ένας σημαντικός λόγος για τον οποίο η νίκη των Εργατικών ήταν τόσο μεγάλη. Με μερίδιο 14,3% των ψήφων, το Reform UK ήταν τρίτο κόμμα, πίσω από τους Εργατικούς (33,8%) και τους Συντηρητικούς (23,7%). Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι έλαβε περισσότερες από 4,1 εκατομμύρια ψήφους, το Reform UK κέρδισε μόνο πέντε κοινοβουλευτικές έδρες. Αντίθετα, οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες με 12,2% των ψήφων και κέρδισαν 72 έδρες.
Αυτό οφείλεται στο εκλογικό σύστημα του Ηνωμένου Βασιλείου «first-past-the-post». Νικητής είναι όποιος λάβει τις περισσότερες ψήφους στην εκλογική περιφέρεια και η κυβέρνηση σχηματίζεται από όποιο κόμμα κερδίσει τις περισσότερες εκλογικές περιφέρειες. Το ποσοστό των ψήφων δεν έχει σημασία. Οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες επωφελήθηκαν από την «τακτική» ψηφοφορία, ιδιαίτερα στις αγροτικές εκλογικές περιφέρειες. Εκεί, όλοι όσοι αντιτάχθηκαν στους Συντηρητικούς ψήφισαν υπέρ των Φιλελεύθερων Δημοκρατικών. Οι Εργατικοί επωφελήθηκαν επίσης, κερδίζοντας πολλές θέσεις στις παραδοσιακές βιομηχανικές εστίες τους, επειδή το Reform UK πήρε τις ψήφους των υποστηρικτών του Brexit από τους Συντηρητικούς.
Κατά συνέπεια, παρόλο που η κοινοβουλευτική πλειοψηφία των 174 εδρών δίνει στην κυβέρνηση των Εργατικών την εξουσία να κάνει ό,τι θέλει, δεν θα υπάρξουν κινήσεις για την αναστροφή του Brexit σύντομα. Παρόλο που μια νέα συμφωνία με την Ε.Ε. θα ήταν ο ευκολότερος τρόπος για να εξασφαλιστεί η οικονομική ανάπτυξη από την οποία εξαρτάται η επιτυχία της κυβέρνησης των Εργατικών, ο Πρωθυπουργός KιρΣτάρμερδεν θα επιθυμήσει να αποξενώσει τα 4,1 εκατομμύρια «Brexiters» που ψήφισαν υπέρ του Reform UK.
Στο Κοινοβούλιο θα είναι και ο Νάιτζελ Φάρατζ. Έχει πιστούς υποστηρικτές και ταλέντο στο να εκφράζει τα παράπονά τους. Το κόμμα Reform UK του Φάρατζ θα συνεχίσει να αποδίδει τα προβλήματα του Ηνωμένου Βασιλείου στη μετανάστευση και την αποτυχία να εφαρμοστεί σωστά το Brexit. Η πραγματικότητα όμως είναι διαφορετική. Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι μια προηγμένη, πολύπλοκη, πολυφυλετική, πολυπολιτισμική χώρα. Έχει πολλά πλεονεκτήματα και αδυναμίες και, όπως πολλές άλλες χώρες, αντιμετωπίζει την πρόκληση της οικοδόμησης μιας πιο δίκαιης και βιώσιμης οικονομίας και κοινωνίας σε έναν ταραγμένο κόσμο.
Λιγότερο από πέντε χρόνια πριν, το Συντηρητικό κόμμα προέβλεπε μια δεκαετία στην εξουσία. Τώρα ταπεινώνεται από μια συντριπτική εκλογική ήττα επειδή έχασε τον συνασπισμό των υποστηρικτών της, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που υποστηρίζουν το Brexit. Τώρα που το Εργατικό Κόμμα έχει την προοπτική να βρίσκεται στην εξουσία για μια δεκαετία, καλά θα ήταν ο Kιρ Στάρμερ να μην επαναλάβει τα λάθη του Συντηρητικού κόμματος.
