Δεν είναι λίγοι (ανάμεσά τους και ο ίδιος ο Ζαΐχ Μπολσονάρου και οι γιοι του) εκείνοι που έσπευσαν, αμέσως μετά άκουσμα για την απόπειρα εναντίον του Τραμπ, να την παρομοιάσουν με την αντίστοιχη επίθεση ενάντια στον ακόμη τότε υποψήφιο πρόεδρο της Βραζιλίας και να σπεύσουν να εξομοιώσουν τα «οφέλη» της για τη συνέχεια της προεκλογικής εκστρατείας του διεκδικητή του Λευκού Οίκου. Φαινομενικά βέβαια, οι δύο επιθέσεις έχουν ομοειδή στοιχεία, όμως δεν θα πρέπει να διογκωθεί ο ρόλος που είχε η απόπειρα εναντίον του Τραμπ και όπως είναι μάλλον φανερό, ούτε καν πρόκειται να βαρύνει περισσότερο στην προεκλογική εκστρατεία του. Άλλωστε εάν έκανε κάτι τέτοιο θα αιτιολογούσε τους επικριτές του, που αμφισβητώντας ακόμη και την αληθινότητα της επίθεσης κατά του Μπολσονάρου, τη χαρακτηρίζουν ακόμη και ψεύτικη. Περισσότερο μάλλον, αυτή η απόπειρα λειτουργεί ως δείκτης του βαθμού που έχουν φθάσει στις ΗΠΑ η κοινωνική διαίρεση και ο πολιτικός διχασμός. Υπό μία έννοια, η επίθεση ενάντια στον Τραμπ πλησιάζει περισσότερο στον χαρακτήρα της με τη δολοφονική απόπειρα κατά της αντιπροέδρου της Αργεντινής Κριστίνας Κίρτσνερ Φερνάντες, παρά με εκείνη του Μπολσονάρου.
Και τούτο για διάφορους λόγους: πρώτον, η χρονική στιγμή που συνέβη η επίθεση. Όταν είχε πραγματοποιηθεί η επίθεση κατά του Μπολσονάρου, η προεκλογική εκστρατεία έβαινε προς το τέλος της και, τωόντι, η απόπειρα έγειρε την πλάστιγγα υπέρ του Βραζιλιάνου ακροδεξιού. Στην περίπτωση του Τραμπ -πέρα από το γεγονός ότι εάν πετύχαινε θα απάλλασσε την ανθρωπότητα από την προοπτική να ξαναηγηθεί της μεγαλύτερης παγκόσμιας δύναμης ένας ιδιόρρυθμος κι επικίνδυνα μεγαλομανής πρόεδρος-η επίθεση πραγματώθηκε πολύ νωρίς. Συνεπώς, όσο και εάν τη διόγκωνε και την εκμεταλλευόταν ο Τραμπ, μοιραία κάποια στιγμή θα αμβλυνόταν η σημασία της και το βάρος της κοινής γνώμης θα έπεφτε σε άλλα περιστατικά και συμβάντα που θα ακολουθούσαν και θα επικάλυπταν την εντύπωσή της.
Άλλωστε και η στάση του Τραμπ, ο οποίος κάθε άλλο παρά άρπαξε την ευκαιρία που του δόθηκε κι απεναντίας εμφανίσθηκε ενωτικός, δεν μέλλει να συντηρήσει τον θόρυβο γύρω από το συμβάν. Εξάλλου, η έλλειψη μέτρων ασφαλείας από μόνη της χρησίμευσε, δίχως να την επικαλεσθεί ο ίδιος, ως επιπλέον επιχείρημα στην εκστρατεία του. Ενώ και η μεγάθυμη και ενωτική στάση του προσδίδει στα μάτια των υποστηρικτών του (αλλά και των αναποφάσιστων) ένα «ηθικό» ανάστημα, που καταρρίπτει τις όποιες αιτιάσεις των αντιπάλων του για τον καιροσκοπισμό και τον εγωκεντρισμό του.
Από την άλλη, η επίθεση ενάντια στον Μπολσονάρου χρησίμευσε ώστε να κάνει γνωστό σε μεγαλύτερα στρώματα του πληθυσμού έναν άσημο υποψήφιο. Ο οποίος μάλιστα είχε κάνει και μία αποκαρδιωτική για την υποψηφιότητά του παρουσία στις πρώτες τηλεμαχίες μεταξύ των (περισσότερων ακόμη τότε) υποψηφίων. Η απόπειρα τον εκτόξευσε εκλογικά, τον έχρισε ήρωα και το ρεύμα αυτό έπεισε τους κινητήριους μοχλούς του πανίσχυρου Κέντρου στη Βραζιλία να αποσύρουν τους δικούς τους υποψηφίους και να ταχθούν υπέρ του «πολλά υποσχόμενου» ακροδεξιού πολιτικού. Βέβαια, το 2018 το κοινωνικό μίσος ενάντια στο Κόμμα των Εργατών (ΡΤ) του Λούλα, της Ντζίλμα Ρούσεφ -η οποία λίγο πριν είχε ανατραπεί με συνταγματικό πραξικόπημα- ήταν τέτοιο, που έδωσε μεγαλύτερη ώση στην υποψηφιότητά του Μπολσονάρου.
Απεναντίας ο Τραμπ τη στιγμή της επίθεσης είναι ένα υπερπροβεβλημένο πρόσωπο, τέως πρόεδρος, με σημαντικό πολιτικό ρεύμα, ώστε να θεωρείται ο επικρατέστερος για τον Λευκό Οίκο. Άρα, ένα προεκλογικό τέχνασμα μίας απόπειρας δεν θα είχε να προσθέσει κάτι παραπάνω στην εκστρατεία του. Ίσως μάλιστα, εάν δεν έσπευδε να καθησυχάσει τους οπαδούς του με τις ενωτικές του δηλώσεις, μπορεί και ένας προπαγανδισμός της επίθεσης να του απέβαινε επιζήμιος, διότι θα εμφανιζόταν ως διχαστικός και καιροσκόπος.
Επίσης θα πρέπει να δούμε και τις διαφορές ανάμεσα στις συνθήκες και το κομματικο-πολιτικό περιβάλλον που συνέβησαν αυτές οι επιθέσεις. Το 2018, ο Μπολσονάρου αναδυόταν σε ένα πολιτικό σύμπαν όπου η κατάρρευση του ΡΤ (Λούλα στη φυλακή, Ρούσεφ υπό δικαστική δίωξη) είχε συμπαρασύρει και τη δεξιά και το Κέντρο -το οποίο ιδίως μετά την αναποτελεσματική μεταβατική προεδρία του Τέμερ είδε την αξιοπιστία του να καταβαραθρώνεται. Μπροστά στον κίνδυνο να ανασυνταχθεί το ΡΤ υπό τον Φερνάντου Αντάντζι, ο οποίος κατόρθωσε να αποσοβήσει την κατακρήμνιση του κόμματος, ο Μπολσονάρου ως θύμα απόπειρας ενσάρκωσε τη φιγούρα του άφθαρτου υποψήφιου, που θα συσπείρωνε το αντι-ΡΤστικό αίσθημα της κοινωνίας.
Ο Τραμπ σε αντίθεση έχει να αντιμετωπίσει ένα Δημοκρατικό Κόμμα που μοιάζει, μπροστά στην «αφασία» του Τζο Μπάιντεν να κινείται «στον αυτόματο πιλότο». Ο επίδοξος πλανητάρχης αρκεί να μνημονεύει τα απανωτά ολισθήματα και τις αδυναμίες του αντιπάλου του, που έχουν αποκαρδιώσει όχι μόνον τα κομματικά στελέχη, αλλά και τους ψηφοφόρους κι απομακρύνει και τους «χορηγούς», για να βαδίσει θριαμβευτικά προς τον Λευκό Οίκο. Αλλά ιδίως έχει αποξενώσει τους νέους, που το 2020 -και λόγω της στήριξης στον Μπέρνι Σάντερς, αλλά και στην προοπτική διαγραφής των φοιτητικών χρεών -είχαν δώσει τη νίκη στον Μπάιντεν. Πλέον, ο δημοκρατικός υποψήφιος -έπειτα κι από την κραυγαλέα καταστολή των φοιτητικών κινητοποιήσεων για τη Γάζα και την αποτυχία να μειώσει δραστικά τα δάνεια, λίγες ελπίδες έχει να επωφεληθεί από την ψήφο των νέων.
Η απόπειρα κατά του Τραμπ, έστω κι εάν επιχειρείται να δοθούν χαρακτηριστικά ημι-παράφρονα στον δράστη της επίθεσης, φιλοτεχνεί με αδρές γραμμές τη μεγάλη διαίρεση και τη χαοτική ασυμβατότητα που υπάρχει ανάμεσα στους φανατικούς οπαδούς των δύο κομμάτων στις ΗΠΑ. Βέβαια, δείγμα του αγεφύρωτου διχασμού βίωσε η χώρα κατά την εισβολή της 6ης Ιανουαρίου 2021 στο Καπιτώλιο. Η απόπειρα κατά του Τραμπ προσομοιάζει περισσότερο στην αποτυχημένη απόπειρα εναντίον της Κριστίνας Κίρτσνερ Φερνάντες, την 1η Σεπτεμβρίου 2022, λίγες ημέρες πριν τις προεδρικές εκλογές. Γιατί και τούτη η επίθεση από Βραζιλιάνο, μέλος ακροδεξιάς οργάνωσης, τις παραμονές της εκλογής του ακροδεξιού Χαβιέρ Μιλέι στην προεδρία, είχε γίνει μέσα σε ένα ηλεκτρισμένο κλίμα. Με την τοτινή αντιπρόεδρο να αποτελεί αντικείμενο δικαστικής έρευνας για χρηματικά σκάνδαλα και το πλήθος να πολιορκεί την κατοικία της, γαλβανισμένο από τις ιαχές της αντιπολίτευσης, η κατάσταση στην Αργεντινή θύμιζε κατά τι τις ΗΠΑ. Με τον Τραμπ να αποτελεί κι εκείνος για καιρό τον στόχο δικαστικών διώξεων και τις δύο κύριες πολιτικές παρατάξεις να αλληλοθεωρούνται ανώμοτοι «εχθροί». Σε βαθμό που πλέον η πολιτική αντιπαράθεση να μοιάζει έτοιμη να δώσει με την παραμικρή θρυαλλίδα τη θέση της στην ένοπλη σύγκρουση, να εκφρασθεί με έναν πραγματικό «εμφύλιο πόλεμο». Έναν πόλεμο που ο Τραμπ ξέρει να τον συντηρεί καλά και δεν χρειάζεται τεχνάσματα (ακόμη και στην περίπτωση που θέλει να αποσείσει από πάνω του το όνειδος του παρακινητή σε βία για τα επεισόδια στο Καπιτώλιο).
Ο «εμφύλιος πόλεμος» μοιάζει να είναι ριζωμένος παντού, μέσα στο διχαστικό δίλημμα «ακροδεξιά και άλλοι», που η αποξένωση της κοινωνίας από τα παραδοσιακά κόμματα και το κοινοβουλευτικό σύστημα, σαν αντηχεία των αντιφάσεων του καπιταλιστικού συστήματος, έχει οδηγήσει τις κοινωνίες. Οπλίζοντας τα χέρια πλέον κι όχι τη φρασεολογία των επιχειρημάτων -μιας και η δράση, κατά το φασιστικό υπόδειγμα, υπερτερεί της λογικής και των λόγων. Και όσο κι εάν ανιστόρητα υποστηρίζει ο Μπολσονάρου ότι «μόνο οι συντηρητικοί πέφτουν θύματα επιθέσεων», τα παραδείγματα των Φίτσο και της Κίρτσνερ, δείχνει πως στα στόχαστρα των επίδοξων εκδικητών κάθε είδους μπαίνουν όλοι ανεξαιρέτως οι πολιτικοί.
