Θραύσμα γλυπτού της ύστερης αρχαιότητας ανακαλύφθηκε κατά τη διάρκεια ανασκαφών στην αρχαία Χερσόνησο σε βαθύ πηγάδι από αρχαιολόγους του Ταυρικού Κρατικού Μουσείου της Χερσονήσου. Σύμφωνα με αυτούς, το γλυπτό δημιουργήθηκε τον 3ο-4ο αιώνα μ.Χ. και απεικονίζει τον Ιησού Χριστό με την εικόνα του Καλού Ποιμένα, δήλωσε στο RIA Novosti η υπηρεσία Τύπου του οργανισμού.
Το πηγάδι στο οποίο έγινε η ανακάλυψη βρισκόταν έξω από τα αρχαία αμυντικά τείχη και είναι καλά διατηρημένο, δήλωσε ο Ντανιίλ Κοστρομίτσεφ, επικεφαλής του τμήματος «Αρχαίος Οικισμός και Νεκρόπολη» του Κρατικού Μουσείου.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η πλήρωση του πηγαδιού αποδείχθηκε αρκετά ασυνήθιστη. Τα ανώτερα πέντε μέτρα της επίχωσης αποτελούνταν αποκλειστικά από πέτρες, σχεδόν καθόλου χώμα και θραύσματα κεραμικών.
Όπως δήλωσε ο ίδιος:
Βρήκαμε ένα θραύσμα μαρμάρινου γλυπτού στη βάση αυτού του πέτρινου τοίχου. Πρόκειται για ένα βάθρο με τη μορφή βωμού, πάνω στο οποίο μπορούμε να δούμε μέρος της γλυπτικής σύνθεσης: πόδια ανδρών, που φορούσαν μαλακές μπότες, με υπολείμματα από οπλές ζώων που βρίσκονταν κοντά. Διαπιστώσαμε ότι πρόκειται για μια γνωστή εικόνα του Καλού Ποιμένα στην πρώιμη χριστιανική τέχνη.
Ο επιστήμονας πρότεινε ότι το γλυπτό θα μπορούσε να αποτελεί μέρος του υποστηρίγματος της λειτουργικής τράπεζας, καθώς τον 3ο-4ο αιώνα μ.Χ. συνηθιζόταν να διακοσμούνται τα πόδια του υποστηρίγματος με ένα γλυπτό με αλληγορικές εικόνες. Το ίδιο το τραπέζι αποτελούσε κάποτε μέρος του λειτουργικού χώρου μιας παλαιοχριστιανικής εκκλησίας.
Σημείωσε ότι η παραβολή του βοσκού που χαίρεται για την επιστροφή του χαμένου προβάτου στο κοπάδι τίθεται στο στόμα του Ιησού από τους ευαγγελιστές Ματθαίο και Λουκά. Η γλυπτική εικόνα αυτού του επεισοδίου παραπέμπει στις ιδέες της συγχώρεσης, της μετάνοιας και της μεταμέλειας.
Εξήγησε πως:
Η εικόνα του Καλού Ποιμένα – ενός βοσκού που κουβαλάει ένα πρόβατο ή ένα κριάρι, είχε τη σημαντικότερη συμβολική σημασία στην πρώιμη χριστιανική τέχνη, ενσάρκωνε την αγάπη για τον πλησίον. Ο Καλός Ποιμένας έγινε η εικόνα του ίδιου του Χριστού. Στο Ευαγγέλιο του Ιωάννη, ο Χριστός είπε για τον εαυτό του: Εγώ είμαι ο καλός ποιμένας. Ο καλός ποιμένας δίνει τη ζωή του για τα πρόβατα.
Τα πρώτα αρχαιολογικά ευρήματα που σχετίζονται με τη διάδοση του χριστιανισμού στη Χερσόνησο χρονολογούνται στα τέλη του 3ου – αρχές του 4ου αιώνα μ.Χ., δήλωσε η Λαρίσα Σεντικόβα, αναπληρώτρια διευθύντρια επιστημονικών εργασιών του Κρατικού Μουσείου.
Συγκεκριμένα ανέφερε πως:
Η Επισκοπή Χερσονήσου αναπτύχθηκε στο τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα. Δεν γνωρίζουμε πώς έμοιαζαν οι πρώτες χριστιανικές εκκλησίες στην πόλη, αλλά ευρήματα όπως το πρόσφατο ήταν πιθανώς μέρος του εσωτερικού τους.
Η συμβολική εικόνα του Καλού Ποιμένα είναι γνωστή στην παλαιοχριστιανική ζωγραφική των κατακομβών, στα ψηφιδωτά, στην πλαστική τέχνη και στην τέχνη μικρών μορφών, δήλωσε η Ναταλία Γκίνκουτ, επιστημονική γραμματέας του Ταυρικού Κρατικού Μουσείου-Αποθέματος Χερσονήσου.
Σύμφωνα με την ίδια, οι επιστήμονες έχουν βρει δείγματα γλυπτών του Καλού Ποιμένα της ύστερης αρχαιότητας και των πρώτων χριστιανικών χρόνων από τη Βρετανία μέχρι τη Συρία και σήμερα εκπροσωπούνται στις συλλογές των κορυφαίων μουσείων του κόσμου στο Βατικανό, τη Ρώμη, την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και την Κωνσταντινούπολη. Όμως τα εν λόγω εκθέματα δεν είναι πολυάριθμα.
Κατά τη διάρκεια σχεδόν διακοσίων ετών ανασκαφών στη Χερσόνησο, η συλλογή του μουσείου έλαβε μόνο μερικά αντίγραφα γλυπτών συνθέσεων με τον Καλό Ποιμένα, τα οποία αποτελούν σήμερα μέρος της έκθεσης του Βυζαντινού Μουσείου. Αυτό το νέο μοναδικό εύρημα θα μας επιτρέψει να διευρύνουμε την κατανόησή μας για τη Χερσόνησο κατά την Ύστερη Αρχαιότητα.
