Το ιαπωνικό χρηματιστήριο παρουσίασε τεράστια πτώση τη Δευτέρα σε ασιατικές και ευρωπαϊκές μετοχές μετά από μια πρόσφατη έκθεση για τις θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ που προκαλεί φόβους για ύφεση στην οικονομική υπερδύναμη και αυξάνει τις εικασίες για μειώσεις των επιτοκίων της Federal Reserve.

Η έκθεση για την αγορά εργασίας των ΗΠΑ που δημοσιεύθηκε την Παρασκευή έδειξε μείωση της αύξησης των θέσεων εργασίας, καθώς μόνο 114.000 θέσεις εργασίας προστέθηκαν τον Ιούνιο, ενώ το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε στο υψηλότερο επίπεδο από τον Οκτώβριο του 2021. Τα αναιμικά οικονομικά στοιχεία δημιούργησαν ανησυχίες ότι οι αξιωματούχοι της Fed μπορεί να διατηρήσουν υψηλά επιτόκια για περισσότερες από δύο δεκαετίες, οδηγώντας σε εικασίες για πιθανή οικονομική ύφεση.

Μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας όπως η Amazon και η Microsoft παρουσίασαν πτώση των μετοχών μετά από ένα πτωτικό ράλι που τροφοδοτήθηκε από την τεχνητή νοημοσύνη, προσχωρώντας έτσι και αυτές στις πολλές εταιρείες με έντονα πτωτικές μετοχές, σηματοδοτώντας μεγάλες απώλειες για τη Wall Street.

Σε πρόσφατη συνεδρίαση που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη, η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ δήλωσε ότι η επιβράδυνση του πληθωρισμού και η χαλάρωση της αγοράς εργασίας θα μειώσουν τα επιτόκια, με τους εμπόρους να προβλέπουν δύο ή τρεις μειώσεις 25 μονάδων βάσης πριν από τον Ιανουάριο.

Ραγδαία πτώση του Nikkei

Τα δεδομένα για τις θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ δεν επηρέασαν μόνο την αμερικανική οικονομία αλλά και τις διεθνείς μετοχές σε πολλά μέρη του πλανήτη.

Οι απώλειες στη Wall Street είχαν ως αποτέλεσμα ο δείκτης του χρηματιστηρίου της Ιαπωνίας, ο Nikkei, να υποχωρήσει περισσότερο από 12% και να χάσει 4.451,28 μονάδες, σημειώνοντας τη χειρότερη απώλεια από την κρίση της Φουκουσίμα το 2011.

Ο επικεφαλής του υπουργικού συμβουλίου της Ιαπωνίας, Γοσιμάσα Χαγιάσι, δήλωσε ότι η κυβέρνηση «θα συνεχίσει να παρακολουθεί τις εξελίξεις της αγοράς με έντονο ενδιαφέρον». «Γνωρίζουμε ότι υπάρχουν διάφορες αξιολογήσεις σχετικά με τη βουτιά των μετοχών αυτή τη φορά και για την κατάσταση της ιαπωνικής οικονομίας, αλλά η κυβέρνηση θα συνεχίσει τις προσπάθειές της να απελευθερωθεί πλήρως από τον αποπληθωρισμό και να μεταβεί σε μια οικονομία με γνώμονα την ανάπτυξη», τόνισε.

Το γεν ξεπέρασε τα 143 γεν ανά δολάριο για πρώτη φορά από τον Ιανουάριο.

Βουτιά και σε άλλα χρηματιστήρια

Οι ασιατικές και οι ευρωπαϊκές αγορές παρουσίασαν σημαντική πτώση στο χρηματιστήριο τους, συμπεριλαμβανομένης της Ταϊπέι που υπέστη βουτιά 8%, ενώ η Σιγκαπούρη και το Σίδνεϊ συρρικνώθηκαν κατά σχεδόν 5% και περισσότερο από 3%, αντίστοιχα.

Το Χονγκ Κονγκ και η Σαγκάη παρουσίασαν επίσης απώλειες με τους επενδυτές να απορρίπτουν μια σειρά συστάσεων που εξέδωσε η Κίνα με στόχο την τόνωση της κατανάλωσης των νοικοκυριών στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο.

Το Λονδίνο και το Παρίσι υποχώρησαν πάνω από 2%, ενώ η Φρανκφούρτη υποχώρησε πάνω από 3%.

Μεγάλες απώλειες σημειώθηκαν επίσης στη Βομβάη, την Μπανγκόκ, τη Μανίλα, την Τζακάρτα και το Ουέλινγκτον.

Οι εταιρείες τεχνολογίας αντιμετώπισαν τη μεγαλύτερη πτώση, με την Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC) να χάνει σχεδόν 10% στο Ταϊπέι, ενώ οι εισηγμένες στη Σεούλ Samsung και SK Hynix υποχώρησαν κατά πάνω από 11% έκαστη. Στην Ιαπωνία, η Tokyo Electron σημείωσε σημαντική πτώση 18,48%.

Παρά τις μεγάλες απώλειες σε αυτόν τον τομέα, οι εταιρείες τεχνολογίας δεν ήταν ο μόνος κλάδος που αντιμετώπισε σημαντικές απώλειες. Για παράδειγμα, η Toyota υπέστη μείωση 13,65% και οι μετοχές της HSBC μειώθηκαν περισσότερο από 5%.

Μείωση των επιτοκίων τον Σεπτέμβριο;

Ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, Τζερόμ Πάουελ, δήλωσε την Τετάρτη ότι η κεντρική τράπεζα πλησιάζει την πρώτη της μείωση των επιτοκίων σε τεσσεράμισι χρόνια, η οποία θα μπορούσε να συμβεί ήδη από τον Σεπτέμβριο.

Ο Πάουελ δήλωνε τότε στους δημοσιογράφους: «Πιστεύουμε ότι πλησιάζει η ώρα. Και αν λάβουμε τα δεδομένα που ελπίζουμε ότι θα λάβουμε, τότε ξέρετε ότι μια μείωση του επιτοκίου πολιτικής μας θα μπορούσε να είναι στο τραπέζι στη συνεδρίαση του Σεπτεμβρίου».

Στα μέσα Ιουλίου, ο Πάουελ αναγνώρισε ότι η κεντρική τράπεζα έκανε λάθος καθυστερώντας τις αυξήσεις των επιτοκίων μέχρι ο πληθωρισμός να γίνει μείζον ζήτημα και υποσχέθηκε να μην κάνει το ίδιο λάθος με μελλοντικές μειώσεις επιτοκίων.

Σε μια εκδήλωση με την Οικονομική Λέσχη της Ουάσιγκτον, ο Πάουελ παραδέχτηκε: «Ουσιαστικά υπερεκτιμήσαμε πόσο γρήγορα η οικονομία θα επέστρεφε στο φυσιολογικό».

Εξήγησε ότι η Fed αρχικά θεώρησε τις αυξήσεις των τιμών μετά την πανδημία ως «παροδικές» και πίστευε ότι ο πληθωρισμός θα υποχωρούσε από μόνος του χωρίς την ανάγκη για άμεσες προσαρμογές των επιτοκίων.

«Δεν θέλεις να παρέμβεις στα επιτόκια εάν κάτι πρόκειται να φύγει γρήγορα», είπε. «Κοιτάς τα πράγματα σαν ένα προσωρινό σοκ [τιμής πετρελαίου], άρα αυτό ήταν το λάθος — στην πραγματικότητα [ο πληθωρισμός] δεν αντιστράφηκε».

Όταν η Fed άρχισε να αυξάνει τα επιτόκια, το έκανε με μικρή συγκράτηση, αυξάνοντάς τα 11 φορές μεταξύ Μαρτίου 2022 και Ιουλίου 2023 για να μειώσει τις τιμές.

Για πάνω από μια δεκαετία πριν από το ξέσπασμα του COVID-19 τον Μάρτιο του 2020, η αύξηση των τιμών παρέμεινε κάτω από τον μακροχρόνιο ετήσιο στόχο του 2% της Fed. Ωστόσο, η προσωρινή διακοπή λειτουργίας της αμερικανικής οικονομίας λόγω πανδημίας, σε συνδυασμό με διαταραχές της εφοδιαστικής αλυσίδας και τρισεκατομμύρια δολάρια σε κρατικές δαπάνες βοήθειας, οδήγησαν τον πληθωρισμό -μετρούμενο από τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (CPI)- σε υψηλό τεσσάρων δεκαετιών (9,1% τον Ιούνιο του 2022).

Με τον ΔΤΚ να κυμαίνεται τώρα γύρω στο 3% ετησίως, η Fed δέχεται πιέσεις για το πότε θα αποφασίσει να μειώσει τα επιτόκια.