Ο πρόεδρος των Φιλιππίνων Φέρντιναντ Μάρκος Τζούνιορ καταδίκασε την Κυριακή τις ενέργειες της κινεζικής αεροπορίας στα ύδατα της Θάλασσας της Νότιας Κίνας που διεκδικούν και οι δύο χώρες, χαρακτηρίζοντας τις ενέργειες «αδικαιολόγητες, παράνομες και απερίσκεπτες».
Η Μανίλα και το Πεκίνο αλληλοκατηγορήθηκαν το Σάββατο ότι διέκοψαν τις επιχειρήσεις των στρατιωτικών τους γύρω από το Scarborough Shoal στο πρώτο περιστατικό μετά την ανάληψη των καθηκόντων του Μάρκος το 2022, στο οποίο οι Φιλιππίνες παραπονέθηκαν για επικίνδυνες ενέργειες από κινεζικά αεροσκάφη, σε αντίθεση με τα πλοία του ναυτικού ή της ακτοφυλακής.
Ο στρατός των Φιλιππίνων καταδίκασε το Σάββατο «επικίνδυνες και προκλητικές ενέργειες» όταν δύο κινεζικά αεροσκάφη έριξαν φωτοβολίδες στην πορεία ενός αεροσκάφους των Φιλιππίνων κατά τη διάρκεια μιας περιπολίας ρουτίνας γύρω από τα ρηχά νερά την Πέμπτη.
Η Διοίκηση του νότιου θεάτρου του κινεζικού στρατού απάντησε ότι οι Φιλιππίνες διέκοψαν την εκπαίδευσή τους, κατηγορώντας τη Μανίλα για «παράνομη εισβολή» στον εναέριο χώρο της.
Την Κυριακή, ο Μάρκος προέτρεψε την Κίνα να ενεργήσει υπεύθυνα τόσο στις θάλασσες όσο και στους ουρανούς.
«Ίσα-ίσα που αρχίσαμε να ηρεμούμε την κατάσταση και είναι ήδη ανησυχητικό ότι μπορεί να υπάρξει αστάθεια στον εναέριο χώρο μας», είπε ο Μάρκος σε δήλωση που αναρτήθηκε από το Προεδρικό Γραφείο Επικοινωνίας στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X.
Η κινεζική πρεσβεία στη Μανίλα δεν απάντησε αμέσως σε αίτημα για σχόλιο την Κυριακή.
Το Scarborough Shoal είναι ένα από τα πιο αμφισβητούμενα θαλάσσια χαρακτηριστικά της Ασίας και ένα σημείο ανάφλεξης για έξαρση της κυριαρχίας και των αλιευτικών δικαιωμάτων.
Ο Τσέστερ Καμπάλζα, πρόεδρος της δεξαμενής σκέψης International Development and Security Cooperation με έδρα τη Μανίλα, δήλωσε ότι οι κινήσεις της Κίνας ήταν μια «επίδειξη δύναμης» ως απάντηση στη συμμετοχή της Μανίλα σε ασκήσεις πολλών εθνών που προάγουν την ελευθερία πλοήγησης και υπερπτήσεων.
«Μετά από μια σειρά από τακτικές της γκρίζας ζώνης στη θάλασσα, μπορεί να δούμε πιθανώς αερομαχίες στον ουρανό, εάν η Κίνα συνεχίσει τον αυξανόμενο ανταγωνισμό της στις αεροπορικές και αμυντικές ζώνες των Φιλιππίνων», είπε ο Καμπάλζα.
Το Πεκίνο διεκδικεί σχεδόν όλη τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, έναν αγωγό για περισσότερα από 3 τρισεκατομμύρια δολάρια ετήσιου εμπορίου μέσω πλοίων, συμπεριλαμβανομένων μερών που διεκδικούν οι Φιλιππίνες, το Βιετνάμ, η Ινδονησία, η Μαλαισία και το Μπρουνέι.
Η Κίνα απορρίπτει απόφαση του 2016 του Μόνιμου Διαιτητικού Δικαστηρίου της Χάγης ότι οι εκτεταμένες αξιώσεις του Πεκίνου δεν είχαν βάση στο διεθνές δίκαιο.
