Η αυξανόμενη επικράτηση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των smartphones έχει φέρει στο επίκεντρο τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν τα παιδιά και οι νέοι παγκοσμίως.
Αυτό έχει εγείρει ανησυχίες σχετικά με τη χειραγώγηση, τον ψηφιακό εκφοβισμό, την παραπληροφόρηση, τη ρητορική μίσους, το άσεμνο περιεχόμενο, τις παραβιάσεις της ιδιωτικής ζωής, την απάτη και την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο.
Οι ανησυχίες αυτές έχουν οδηγήσει διάφορες χώρες να επιβάλουν κανονισμούς, περιορισμούς και απαγορεύσεις για τα smartphones και τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.
Στην Ευρώπη, πολλοί πολιτικοί έχουν προτείνει τον περιορισμό του ορίου ηλικίας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στα 15 ή 16 έτη, υποστηρίζοντας ότι οι πλατφόρμες δεν εφαρμόζουν σωστά το όριο των 13 ετών που έχουν θέσει οι ίδιες.
Η νομοθεσία της Αυστραλίας
Σύμφωνα με τα στοιχεία του DataReportal για τον Ιούλιο του 2024, σχεδόν 5,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι, δηλαδή το 67% του παγκόσμιου πληθυσμού, χρησιμοποιούν το διαδίκτυο και το 70% χρησιμοποιούν κινητά τηλέφωνα.
Τα προφίλ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αντιπροσωπεύουν περίπου το 64% του πληθυσμού. Κατά μέσο όρο, οι χρήστες του διαδικτύου σε όλο τον κόσμο περνούν 6,5 ώρες στο διαδίκτυο κάθε μέρα.
Την περασμένη εβδομάδα, ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας Άντονι Αλμπανέζε εξέφρασε την ανησυχία του ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης απομακρύνουν τα παιδιά από την πραγματική ζωή, τις οικογένειές τους και τους φίλους τους.
Ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει να παρουσιάσει νομοσχέδιο μέχρι το τέλος του έτους για την επιβολή ηλικιακών περιορισμών στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης και δήλωσε ότι οι συζητήσεις βρίσκονται σε εξέλιξη σχετικά με την ηλικιακή ομάδα στην οποία θα εφαρμοστεί ο νόμος.
Οι ανησυχίες και οι κανονισμοί σχετικά με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επανήλθαν στο προσκήνιο όταν η αυστραλιανή κυβέρνηση εισήγαγε πρόσφατα νομοσχέδιο που θα της επέτρεπε να «πιέζει» τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης για να αποτρέψει τη διάδοση της παραπληροφόρησης και της παραπληροφόρησης.
Περιορισμοί στη χρήση του τηλεφώνου
Το πρώτο κύμα απαγορεύσεων που σχετίζονται με τα τηλέφωνα ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990 στη Βόρεια Αμερική, κατά τη διάρκεια της οποίας πολλές σχολικές περιφέρειες άρχισαν να εφαρμόζουν πολιτικές ή νόμους που εμπόδιζαν τους μαθητές να χρησιμοποιούν κινητά τηλέφωνα και συσκευές ανταλλαγής μηνυμάτων στο σχολείο.
Πρόσφατα, στις ΗΠΑ, γενικοί εισαγγελείς από 42 πολιτείες προέτρεψαν το Κογκρέσο να απαιτήσει από τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης να περιλαμβάνουν προειδοποιήσεις σχετικά με τον αντίκτυπό τους στην ψυχική υγεία των παιδιών.
Εν τω μεταξύ, οι χώρες της Ε.Ε. εισάγουν απαγορεύσεις για τη χρήση smartphone στα σχολεία για την καταπολέμηση του εθισμού στην οθόνη και του κυβερνοεκφοβισμού.
Στην Ιταλία, ένα αίτημα για την απαγόρευση της χρήσης smartphones και της ύπαρξης λογαριασμών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από τα παιδιά προκάλεσε συζητήσεις.
Στις Κάτω Χώρες, μετά την απαγόρευση στα γυμνάσια και τα λύκεια επειδή αποσπούν την προσοχή των μαθητών και επηρεάζουν αρνητικά τα αποτελέσματα των εξετάσεων, η χρήση smartphone απαγορεύτηκε και στα δημοτικά σχολεία.
Λίγο μετά τις Κάτω Χώρες, το Εκπαιδευτικό Δίκτυο Βαλλονίας-Βρυξελλών (WBE), το οποίο διοικεί τα γαλλόφωνα σχολεία στο Βέλγιο, έλαβε παρόμοια απόφαση.
Στην Ελλάδα, οι μαθητές επιτρέπεται να φέρνουν τα τηλέφωνά τους στο σχολείο, αλλά δεν μπορούν να τα βγάλουν από την τσάντα τους.
Στην Ιρλανδία, διεξάγεται συζήτηση για την πλήρη απαγόρευση της χρήσης smartphone από μαθητές κάτω των 16 ετών.
Περιορισμοί λόγω ασφάλειας, ψυχολογικών ανησυχιών
Πρόσφατα, η Βραζιλία απαγόρευσε προσωρινά την πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X επειδή δεν συμμορφώθηκε με τους νόμους της χώρας κατά της παραπληροφόρησης.
Στην Κίνα, που είναι γνωστή για τους αυστηρούς κανονισμούς της για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πολλές διεθνείς πλατφόρμες όπως το Facebook, το X και το YouTube θεωρούνται παράνομες και αντί αυτών χρησιμοποιούνται εγχώριες εναλλακτικές λύσεις.
Το 2020, η Ινδία απαγόρευσε εφαρμογές όπως το TikTok και το WeChat, επικαλούμενη ανησυχίες για την εθνική ασφάλεια και την προστασία της ιδιωτικής ζωής.
Στις ΗΠΑ, το TikTok έχει απαγορευτεί στις κυβερνητικές συσκευές και πολλές πολιτείες έχουν λάβει μέτρα για την απαγόρευση της εφαρμογής για διάφορους λόγους.
Χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, το Βέλγιο, καθώς και άλλα ευρωπαϊκά έθνη έχουν επίσης εισαγάγει απαγορεύσεις στο TikTok και σε παρόμοιες πλατφόρμες.
Στο Ιράν, η πρόσβαση σε πολλές πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, συμπεριλαμβανομένων των Facebook, X και YouTube, περιορίζεται για λόγους ηθικής και εθνικής ασφάλειας.
Στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, πλατφόρμες όπως το WhatsApp, το Skype και το Facetime περιορίζονται εν μέρει.
Στην Αίγυπτο, οι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης με περισσότερους από 5.000 ακόλουθους υποχρεούνται να εγγραφούν στη ρυθμιστική αρχή των μέσων ενημέρωσης και να συμμορφώνονται με τους νόμους περί μέσων ενημέρωσης.
