Ο Γκουστάβο Γκουτιέρες, Περουβιανός ιερωμένος γνωστός και ως πατέρας» της «Θεολογίας της Απελευθέρωσης», που επικεντρώνει στην αξιοπρέπεια των φτωχών απεβίωσε την Τρίτη, 22 Οκτωβρίου, στην Λίμα σε ηλικία 96 ετών στο μοναστήρι του Σαν Χουάν Μπαουτίστα ντελ Περού.

Σε ανακοίνωση του μοναστικού τάγματος ανακοινώθηκε σήμερα ο θάνατός του και επισημαίνεται πως το τάγμα των Δομινικανών μοναχών του Περού θα πραγματοποιήσει μέσα στις επόμενες ημέρες λειτουργίες υπέρ του μνήμης του Γκουστάβο Γκουτιέρες και θα του αποδοθεί φόρος τιμής στη βασιλική Σάντο Ντομίνγκο της Λίμα.

Ο Γκουστάβο Γκουτιέρες, ο οποίος εντάχθηκε στους δομινικανούς σε ηλικία 76 ετών, ήταν μεταξύ των ιερέων που κατήγγειλαν τις αδικίες και τις ανισότητες στη Λατινική Αμερική.

Con profundo dolor, comunicamos que esta noche ha partido nuestro querido amigo y fundador Gustavo Gutiérrez.

Su obra y trabajo en favor de los pobres y los más descartados de la sociedad seguirá iluminando el camino de la Iglesia por un mundo más justo y fraterno. pic.twitter.com/JsCy9qF8xH

— Bartolo (@BartoloIBC) October 23, 2024

Θεολογία της Απελευθέρωσης από το 1971

Ο Γκουτιέρες έγραψε την πρώτη μεγάλη πραγματεία για το θέμα στο βιβλίο «Θεολογία της Απελευθέρωσης: προοπτικές», το οποίο εκδόθηκε το 1971 και μεταφράσθηκε σε ολόκληρο τον κόσμο.

Το βιβλίο του προβάλλει μια νέα πνευματικότητα βασισμένη στην αλληλεγγύη με τους φτωχούς και καλεί την Εκκλησία να συμμετάσχει στην αλλαγή των κοινωνικών και οικονομικών θεσμών για να προωθήσει περισσότερη κοινωνική δικαιοσύνη.

Πολυάριθμοι λατινοαμερικανοί καθολικοί ακολούθησαν το παράδειγμά του και έγραψαν για το θέμα.

Ο Γκουστάβο Γκουτιέρες έχει τιμηθεί σε ολόκληρο τον κόσμο. Το 1993 τιμήθηκε στη Γαλλία με το παράσημο της Λεγεώνας της Τιμής και το 2002 μπήκε στην Αμερικανική Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών.

Από την ψυχιατρική στην θεολογία

Γεννήθηκε στις 8 Ιουνίου 1928 στη Λίμα και μεγάλωσε σε μια φτωχή, αλλά μορφωμένη οικογένεια.

Το ενδιαφέρον του για την ψυχολογία και τη φιλοσοφία τον ώθησε να κάνει σπουδές ιατρικής για να γίνει ψυχίατρος. Όμως στα 24 του, η ιερατική κλίση του έγινε ισχυρότερη: πτυχιούχος ιατρικής το 1950 στη Λίμα, πήγε στο καθολικό πανεπιστήμιο της Λουβαίν, στο Βέλγιο, όπου σπούδασε ψυχολογία και φιλοσοφία, και στη συνέχεια στο καθολικό πανεπιστήμιο της Λυών, στη Γαλλία, όπου σπούδασε θεολογία.

Χρίσθηκε ιερέας το 1959 και επέστρεψε στο Περού, όπου έγινε εφημέριος του Ριμάκ, μιας φτωχής συνοικίας της Λίμα. Οικοδόμησε τη σκέψη του συγχρωτιζόμενος με τη φτώχεια: η Θεολογία της Απελευθέρωσης προτείνει να ανακουφισθούν οι φτωχοί από τις συνθήκες της ζωής τους, αλλά επίσης να γίνουν οι ίδιοι πρωταγωνιστές της απελευθέρωσής τους. Προτείνει μια αναδιοργάνωση της κοινωνίας και καταγγέλλει τα δεινά του καπιταλισμού, ο οποίος είναι υπεύθυνος, σύμφωνα με τον ίδιο, για τα βάσανα αναρίθμητων ανθρώπων.

Ha fallecido Gustavo Gutierrez, creador de la Teología de la Liberación,la de la opción preferencial de los pobres,la del llamado a construir en la tierra el reino Dios,la de la justicia social. Perseguido por los sectores más conservadores de la iglesia,incluido Juan PabloII. pic.twitter.com/Cl8Zpc40NC

— Historiadora (@anaais1982) October 23, 2024

Ταυτόχρονα ο Γκουστάβο Γκουτιέρες διδάσκει στο ποντιφικικό πανεπιστήμιο του Περού και σε βορειοαμερικανικά και ευρωπαϊκά πανεπιστήμια.

Η Θεολογία της Απελευθέρωσης εντάσσεται σε ένα ευρύτερο κοινωνικοπολιτικό κίνημα σε μια εποχή κατά την οποία η λατινική Αμερική είναι διαιρεμένη από βαθιές ανισότητες.

Μετά την εγκαθίδρυση στρατιωτικών καθεστώτων στη διάρκεια των χρόνων του 1960 και του 1970 στις περισσότερες χώρες της λατινικής Αμερικής, οι υποστηρικτές της Θεολογίας της Απελευθέρωσης θα συμμετάσχουν δραστήρια στην αντίσταση εναντίον των στυγνών δικτατοριών.