Αναδημοσίευση άρθρου του πρέσβη επί τιμή, Λεωνίδα Χρυσανθόπουλου στην εφημερίδα «ΕΣΤΙΑ».
Ο πρόεδρος της Γερμανίας Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ θα βρίσκεται στην Ελλάδα από 29 έως 31 Οκτωβρίου. Θα επισκεφτεί τη Θεσσαλονίκη για να δει τον χώρο όπου θα χτιστεί το Μουσείο Ολοκαυτώματος και θα παρευρεθεί σε μια συζήτηση για τις σχέσεις Ελλάδας-Γερμανίας, ενώ την επομένη θα βρίσκεται στην Αθήνα για τον εορτασμό των 150 χρόνων της Γερμανικής Αρχαιολογικής Σχολής (η οποία αμέσως μετά την Κατοχή είχε περιέλθει στην κυριότητα της Ελλάδας για να επιστραφεί λίγο αργότερα) και θα επισκεφτεί μια δομή προσφύγων. Την 31η θα επισκεφτεί τη μαρτυρική Κάντανο που καταστράφηκε ολοσχερώς από τις γερμανικές ένοπλες δυνάμεις στις 3 Ιουνίου του 1941, οι οποίες και στη συνέχεια εκτέλεσαν 180 κατοίκους. Στην επίσκεψή του στην μαρτυρική πόλη, ο Γερμανός πρόεδρος θα καταθέσει στεφάνι στο Μνημείο της Καταστροφής και για μια ακόμη φορά θα ζητήσει συγγνώμη για όσα έκανε ο γερμανικός στρατός, ενώ είναι πιθανόν να ανακοινώσει κάποιο οικονομικό πρόγραμμα που ενδέχεται να ωφελήσει την περιοχή.
Ο υπογράφων απηύθυνε επιστολή προς τον Γερμανό πρόεδρο στην οποία αναφέρει ότι ο ελληνικός λαός έχει κουραστεί από τις πολλές συγγνώμες και θα ήθελε να δει σε αντιστάθμισμα κάτι χειροπιαστό, την καταβολή συγκεκριμένα των πολεμικών επανορθώσεων που οφείλει η Γερμανία στην Ελλάδα (ύψους 2 τρις ευρώ με τον ανατοκισμό), την ύπαρξη της οποίας το Βερολίνο αρνείται συστηματικά. Η επιστολή αναφέρει ότι πρόσφατα η Γερμανία αναγνώρισε για πρώτη φορά το χρέος της από πολεμικές επανορθώσεις που οφείλει στην Πολωνία και ζητάει από τον Γερμανό πρόεδρο να υπάρξει μια ανάλογη δήλωση όταν επισκεφτεί την Κάντανο. Μια τέτοια δήλωση θα ανοίξει το δρόμο για να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις μεταξύ Ελλάδας-Γερμανίας για το φλέγον ζήτημα και για να υπάρξει μια αναμφισβήτητη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ των δύο κρατών. Με την επιστολή εστάλη και το σχετικό μνημόνιο που υποβλήθηκε στον Γερμανό πρέσβη στην Αθήνα από τους συμμετέχοντες στην σιωπηρή διαμαρτυρία που πραγματοποιήθηκε έξω από την γερμανική Πρεσβεία στις 6 Απριλίου. Το μνημόνιο ανέφερε, μεταξύ άλλων, πώς διαμορφώνεται σήμερα το χρέος της Γερμανίας προς την Ελλάδα:
1. Αποζημιώσεις για τα θύματα των εγκλημάτων πολέμου και εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας που επιδικάστηκαν στη Διάσκεψη των Παρισίων του 1946. Η Ελληνική Διακοινοβουλευτική Επιτροπή υπολόγισε το 2016 ότι το χρέος γι’ αυτές τις αποζημιώσεις ανέρχεται σε 107 δις ευρώ χωρίς τους τόκους. Με ένα επιτόκιο 3%, το ποσόν αυτό εκτινάσσεται σε 1 τρις ευρώ. Στον υπολογισμό αυτό έχουν ληφθεί υπόψιν τα 115 εκατ. μάρκα που κατέβαλε η Γερμανία σε συγκεκριμένες κατηγορίες θυμάτων
2. Αποζημιώσεις για την καταστροφή των υποδομών της Ελλάδας από τις γερμανικές ένοπλες δυνάμεις. Στην ίδια Διάσκεψη καταλογίστηκαν ως αποζημίωση στην Ελλάδα 6,7 δις δολάρια (σε τιμές 1938), ποσόν το οποίο με τον ανατοκισμό ανέρχεται σε 595 δις ευρώ. Η Γερμανία έχει καταβάλει στη χώρα μας μόνο 20 εκατ. δολάρια για την καταστροφή των υποδομών
3. Για την αποπληρωμή των κατοχικών δανείων βάσει συμβατικής διακρατικής συμφωνίας η Γερμανία οφείλει στην Ελλάδα, σύμφωνα με την τιμαριθμική προσαρμογή, από 100 έως 506 δις ευρώ. Σημειώνουμε ότι το καθεστώς του Χίτλερ έχει καταβάλει δύο δόσεις έναντι αυτών των δανείων, γεγονός που υπογραμμίζει την αναγνώρισή τους
4. Επιστροφή των κλαπέντων ελληνικών πολιτιστικών θησαυρών. Το 1946 παραδόθηκε από την ελληνική Κυβέρνηση στην γερμανική κατάλογος με 8.500 αρχαιολογικούς θησαυρούς και 460 πίνακες που εκλάπησαν από τις γερμανικές ένοπλες δυνάμεις.
Στις ρηματικές διακοινώσεις που έχει υποβάλει η Αθήνα στο Βερολίνο για το θέμα αυτό, η απάντηση του γερμανικού ΥΠΕΞ είναι ότι το ζήτημα έχει κλείσει. Στην τελευταία επίσκεψη του Γερμανού καγκελαρίου στην Αθήνα ο κύριος Μητσοτάκης τού έθεσε χλιαρά μόνο το θέμα του κατοχικού δανείου χωρίς να πάρει απάντηση. Είναι αλήθεια ότι όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις έχουν αποφύγει μέχρι σήμερα να θέσουν στα σοβαρά στη Γερμανία την διεκδίκηση των επανορθώσεων, με το επιχείρημα ότι «δεν ήταν η κατάλληλη στιγμή». Φανταστείτε πόσο διαφορετικές θα ήταν οι εξελίξεις για τη χώρα μας αν στις Κάννες το 2010, όταν μας επιβλήθηκε το πρώτο μνημόνιο, ο Έλληνας πρωθυπουργός απαιτούσε πριν από την αποδοχή του την πληρωμή των γερμανικών αποζημιώσεων!
Ο γέγονε, γέγονε, μήπως όμως ήρθε τώρα, μετά από 80 χρόνια, η κατάλληλη στιγμή να βοηθήσουμε τον Γερμανό πρόεδρο να αναγνωρίσει την ύπαρξη του γερμανικού χρέους προς την Ελλάδα; Γιατί, αν αυτό συμβεί, θα ανοίξει ο δρόμος για την έναρξη των διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο κρατών, με σκοπό την επίλυση του θέματος και τη δικαίωση των νεκρών μας.
