Διεθνές συνέδριο με θέμα «Η Ορθόδοξη Εκκλησία στην Εσθονία-Ανεξαρτησία: πραγματοποιήθηκε στο Ταλίν την περασμένη εβδομάδα.
Το ακαδημαϊκό-πρακτικό συνέδριο, που πραγματοποιήθηκε στις 6-7 Νοεμβρίου, με ομιλητές από την Εσθονία, τη Γερμανία, τη Γαλλία, τη Μεγάλη Βρετανία και την Ουκρανία, διοργανώθηκε από την Ορθόδοξη Αδελφότητα Αλέξανδρος. Σκοπός του συνεδρίου ήταν να αντιμετωπιστεί η κρίση στις σχέσεις μεταξύ της Εσθονικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Πατριαρχείου Μόσχας και του κράτους, το οποίο απαιτεί να απαρνηθεί τους κανονικούς δεσμούς με το Πατριαρχείο Μόσχας λόγω των δηλώσεων του Πατριάρχη Κυρίλλου σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία, αναφέρει η Ορθόδοξη Εκκλησία της Εσθονίας.
Η διάσκεψη είχε ως στόχο να συζητήσει τη δυνατότητα υπέρβασης της διαίρεσης μεταξύ των ορθόδοξων χριστιανών στην Εσθονία και να δώσει τροφή για σκέψη στους αξιωματούχους της Εκκλησίας και του κράτους, συμβάλλοντας έτσι στην από κοινού αναζήτηση ενός λογικού συμβιβασμού, στην επίτευξη αμοιβαίας κατανόησης και στην οικοδόμηση εποικοδομητικών σχέσεων μεταξύ των κρατικών δομών της Εσθονικής Δημοκρατίας και της δικαιοδοσίας του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως στην Εσθονία.
Ο πρωτοπρεσβύτερος Ίγκορ Πρεκούπ, πρόεδρος της επιτροπής που διοργάνωσε το συνέδριο, σημείωσε ότι «η αυταρχική προσέγγιση των κρατικών αξιωματούχων και των βουλευτών έχει συμβάλει μόνο στην εχθρότητα στην κοινωνία και μεταξύ των δύο ορθόδοξων δικαιοδοσιών».
Στο συνέδριο προσκλήθηκαν και οι επικεφαλής άλλων χριστιανικών ομολογιών. Ο Μητροπολίτης Στέφανος της δικαιοδοσίας της Κωνσταντινούπολης κλήθηκε να παραστεί και να συζητήσει την κατάσταση, αλλά αρνήθηκε.
Ο Μητ. Στέφανος πρότεινε νωρίτερα τη δημιουργία ενός βικαριάτου για την υπαγωγή των ενοριών του Πατριαρχείου Μόσχας στην Κωνσταντινούπολη, αλλά ο κλήρος και ο λαός της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Εσθονίας απέρριψαν αυτή την επιλογή.
Στους συμμετέχοντες στο συνέδριο περιλαμβάνονταν άνθρωποι διαφορετικών πολιτικών και κομματικών εντάξεων, εθνοτικής καταγωγής και ηλικιακών κατηγοριών, θρησκευόμενοι και μη, χριστιανοί από τρεις διαφορετικές ομολογίες, ορθόδοξοι από τα Πατριαρχεία Κωνσταντινούπολης και Μόσχας, κληρικοί, μοναχοί και λαϊκοί. Οι άνθρωποι που διέφεραν σε πολλά δευτερεύοντα ζητήματα ήταν όλοι ομόφωνοι στο κύριο σημείο: Η κανονική υπαγωγή είναι εσωτερικό θέμα της Εκκλησίας. Σε μια δημοκρατική κοινωνία, το κράτος δεν μπορεί να εξαναγκάσει τους πιστούς να αλλάξουν τον θρησκευτικό τους αυτοπροσδιορισμό.
Ο πάστορας της Ευαγγελικής Λουθηρανικής Εκκλησίας της Εσθονίας Βέικο Βίχουρι εξέφρασε την κοινή θέση των συμμετεχόντων στο συνέδριο:
Δεδομένου ότι η Εσθονία δεν έχει κρατική εκκλησία σύμφωνα με το σύνταγμα, η κρατική αρχή δεν έχει δικαίωμα να παρεμβαίνει στις εσωτερικές υποθέσεις των εκκλησιών – αυτό είναι νοητό μόνο σε πολύ περιορισμένο βαθμό και σε περιπτώσεις που προβλέπονται αυστηρά από τον νόμο. Ακόμη και το επιχείρημα της εθνικής ασφάλειας δεν μπορεί να αγνοήσει τα δικαιώματα και τις ελευθερίες που εγγυάται το Σύνταγμα. Η κρατική αρχή είναι υποχρεωμένη να σέβεται τις νομοταγείς θρησκευτικές ενώσεις και να μην εμποδίζει τις δραστηριότητές τους για ιδεολογικούς ή πολιτικούς λόγους.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ενώ το κράτος συνεχίζει να αντιμετωπίζει την Ορθόδοξη Εκκλησία της Εσθονίας ως απειλή και με τη σειρά του την απειλεί με εκκαθάριση, έχει επίσης παραδεχτεί πολλές φορές ότι δεν έχει αποδείξεις ότι η Εκκλησία κάνει κάτι ύποπτο ή ότι θα μπορούσε να αποτελέσει απειλή για το κράτος.
«Πρέπει να μάθουμε να καταλαβαίνουμε ο ένας τον άλλον και να αντιλαμβανόμαστε ο ένας τον άλλον ως ισότιμο, ώστε να καταστεί δυνατή η ορθόδοξη επανένωση στην Εσθονία», κατέληξαν οι διοργανωτές του συνεδρίου και εξέφρασαν την ελπίδα ότι το Συμβούλιο των Εκκλησιών της Εσθονίας θα μπορούσε να βοηθήσει σε αυτό.
