Φυσικό αποτέλεσμα μίας αλληλουχίας γεγονότων που συνετέλεσαν στην δημιουργία ενός πολύ υψηλού δυναμικού για εκδήλωση ακραίων δασικών πυρκαγιών ήταν αυτό των πυρκαγιών του περασμένου Αυγούστου. Ειδικοί επιστήμονες επισημαίνουν πως η δημιουργία αυτού του δυναμικού «χτιζόταν» ήδη από την αρχή της αντιπυρικής περιόδου.

Αναφέρουν έτσι πως η εκδήλωση μεγάλων και ακραίων δασικών πυρκαγιών αποτελεί ένα πολύπλοκο φαινόμενο το οποίο ελέγχεται από τους ακόλουθους περιβαλλοντικούς «διακόπτες»: Τη διαθεσιμότητα καύσιμης ύλης σε ποσότητα που να επιτρέπει την διάδοση της φωτιάς, την ικανή ξηρότητα της καύσιμης ύλης ώστε να επιτρέπει την έναρξη της φωτιάς και τη διατήρηση της καύσης και την ύπαρξη μίας οιασδήποτε πηγή ανάφλεξης (κεραυνός, εμπρησμός, κ.α.) ώστε να προκαλέσει την έναρξη πυρκαγιάς. Ως εκ τούτου, εάν υπάρχει ο συνδυασμός αυτών των παραγόντων τότε δημιουργούνται οι απαραίτητες πυρο-μετεωρολογικές συνθήκες ώστε η πυρκαγιά να να εξελιχθεί σε ακραίο συμβάν.

Σε εκτενές διαφωτιστικό δημοσίευμα του meteo.gr επισημαίνεται πως το βασικό προαπαιτούμενο για την εκδήλωση μεγάλων και ακραίων δασικών πυρκαγιών είναι η παρουσία πυκνής και ξηρής καύσιμης ύλης. Το απαιτούμενο αυτό υπήρχε στις πρόσφατες πυρκαγιές του Αυγούστου 2021.

Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από την εξέταση στοιχείων χρονικής μέτρησης της περιεχόμενης υγρασίας της νεκρής λεπτής καύσιμης ύλης (κλαδιά, βελόνες, κ.τ.λ.), όπως αυτή εκτιμάται από τις μετρήσεις των αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών (ΑΜΣ) του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ).

Είναι επίσης πολύ χαρακτηριστικό ότι, για παράδειγμα, η περιεχόμενη υγρασία της καύσιμης ύλης στον ΑΜΣ του ΕΑΑ στο Τατόι είχε ήδη υποχωρήσει σε χαμηλά επίπεδα (κάτω από 15 %) από το τέλος Μαΐου, ενώ από το τέλος Ιουνίου υποχώρησε ακόμη περισσότερο, καταγράφοντας σταθερά τιμές μικρότερες του 10 %.

Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι η ευρύτερη περιοχή της Βαρυμπόμπης βρισκόταν σε μια εξαιρετικά εύφλεκτη κατάσταση ήδη από το τέλος Ιουνίου, ενώ κατά το διάστημα εκδήλωσης και εξάπλωσης της πυρκαγιάς, η περιεχόμενη υγρασία της καύσιμης ύλης ήταν ακραία χαμηλή, καταγράφοντας τιμές μεταξύ 6 – 7 %, οι οποίες αντιστοιχούν σε ακραία ευφλεκτότητα.

Ανάλογες συνθήκες καταγράφηκαν και κατά την εξέταση αντίστοιχων δεδομένων σε ό,τι αφορά τις δασικές πυρκαγιές σε Εύβοια, Ηλεία, Λακωνία, και Μεσσηνία.