Διάταγμα που θα εφαρμοστεί από αύριο, Παρασκευή, 1η Απρίλη υπέγραψε σήμερα ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν με το οποίο υποχρεώνονται όλες οι «μη φιλικές» χώρες να ανοίξουν λογαριασμούς σε ρωσικές τράπεζες και να πληρώνουν σε ρούβλια το εισαγόμενο ρωσικό φυσικό αέριο. Σε περίπτωση που δεν συμμορφωθούν θα ξεκινήσει διαδικασία για την ανάσχεση του ομαλού ανεφοδιασμού τούς σε Ενέργεια.
Σε δηλώσεις που έκανε μετά την υπογραφή του διατάγματος ο Ρώσος πρόεδρος ανέφερε ότι «αν δεν γίνουν αυτές οι πληρωμές, θα το θεωρήσουμε αθέτηση εκ μέρους των αγοραστών, με όλες τις συνέπειες που αυτό συνεπάγεται. Κανείς δεν μας πουλάει τίποτα δωρεάν, ούτε κι εμείς θα κάνουμε φιλανθρωπία, δηλαδή, τα υπάρχοντα συμβόλαια θα διακοπούν».
Ειδικότερα, το διάταγμα καθορίζει τον μηχανισμό που θα χρησιμοποιούν οι αγοραστές για να μεταφέρουν ξένο νόμισμα σε έναν ειδικό λογαριασμό σε μια ρωσική τράπεζα η οποία στη συνέχεια θα στέλνει ρούβλια πίσω στον αγοραστή για να πληρώσει για το φυσικό αέριο.
Τι επιδιώκει ο Πούτιν
Ο μηχανισμός αυτός επιδιώκει αφενός να μην παραβιαστούν οι συμβατικοί όροι μακροπρόθεσμων συμβολαίων εξαγωγής ρωσικού φυσικού αερίου καθώς ο αγοραστής θα πληρώνει σε ό,τι νόμισμα καταβάλλει ως σήμερα (ευρώ, δολάριο κλπ) και αυτό αυτόματα θα μετατρέπεται σε ρούβλια μέσω της τράπεζας GazpromBank, που είναι θυγατρική του ομώνυμου ενεργειακού ομίλου και η οποία έχει μείνει εκτός των δυτικών κυρώσεων. Αφετέρου, η διαδικασία θα αποτελέσει μια σημαντική τονωτική ένεση για το ρούβλι, το οποίο δέχεται σοβαρές πιέσεις ειδικά μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου.
Σε περίπτωση που οι «μη φιλικές» χώρες προς τη Ρωσία επιλέξουν να μην συνεργαστούν, τότε η Μόσχα μπορεί να προχωρήσει σε ανάσχεση της εξαγωγής φυσικού αερίου ώστε να αυξήσει την πίεση και τα ενεργειακά προβλήματα με βαρύ κόστος στις οικονομίες των χωρών αυτών.
Οι πρώτες αντιδράσεις
Η δημοσιοποίηση του προεδρικού διατάγματος προκάλεσε αναμενόμενες αντιδράσεις στη Δύση με πρώτες εκείνες εκπροσώπων των υπουργείων Οικονομικών Γαλλίας και Γερμανίας.
«Είναι σημαντικό για εμάς να μη δώσουμε το μήνυμα ότι θα αφήσουμε τον Πούτιν να μας εκβιάσει», τόνισε ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας και Πολιτικής για το Κλίμα και την Ενέργεια, Ρόμπερτ Χάμπεκ. Διαβεβαίωσε ότι η Γερμανία είναι «καλά προετοιμασμένη για όλα όσα ενδεχομένως αποφασίσει» ο Ρώσος πρόεδρος χαρακτηρίζοντας «κρίσιμη» την τήρηση των συμβολαίων, τα οποία προβλέπουν πληρωμή των παραδόσεων φυσικού αερίου σε ευρώ ή δολάρια. «Σε αυτό συμφωνούμε όλοι», δήλωσε.
Στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε από κοινού με τον Γάλλο ομόλογό του Μπρούνο Λε Μερ ο Χάμπεκ πρόσθεσε ότι κατά τη διάρκεια της νύχτας αυξήθηκαν περαιτέρω τα επίπεδα αποθήκευσης του αερίου.
Από την πλευρά του ο Λε Μερ τόνισε επίσης τη σημασία της εγκυρότητας των συμφωνιών που έχουν συναφθεί με τις ρωσικές εταιρίες. «Υπάρχουν συμβάσεις και οι συμβάσεις πρέπει να γίνονται πλήρως σεβαστές και να τηρούνται» επισήμανε και άφησε όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά για το προσεχές διάστημα, καθώς, όπως είπε, αυτή τη στιγμή εξετάζονται όλα τα πιθανά σενάρια. «Είναι πιθανό κάποια στιγμή να μην υπάρχει πλέον ρωσικό αέριο, αλλά θα προετοιμαστούμε και για ένα τέτοιο σενάριο», είπε χαρακτηριστικά και περιέγραψε την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί ως «βάρβαρο ενεργειακό σοκ».
Στο Λονδίνο, ο εκπρόσωπος Τύπου του Βρετανού πρωθυπουργού εξήγησε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεν σχεδιάζει να πληρώσει σε ρούβλια για το ρωσικό αέριο, προσθέτοντας πως η κυβέρνηση παρακολουθεί τις επιπτώσεις της απαίτησης του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν για την ευρωπαϊκή αγορά.