Η στρατιωτική εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και ο κινητικός και φυσικός πόλεμος γύρω από τη Μαύρη Θάλασσα, σε συνδυασμό με τη δολιοφθορά των αγωγών μεταφοράς φυσικού αερίου Nord Stream στη Βαλτική Θάλασσα, έχουν ως αποτέλεσμα την ενεργειακή και οικονομική αποσύνδεση της Γερμανίας από τη Ρωσία και την καταστροφή και τον έλεγχο, από τη μια μεριά, των ιστορικών και γεωφυσικών σχέσεων της κεντρικής με την ανατολική Ευρώπη και, από την άλλη, της διασύνδεσης της Βαλτικής με τον Εύξεινο.
Θυμίζω τη θέση που έχει εκφραστεί παλαιότερα ότι ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος ήταν πάνω απ’ όλα ένας πόλεμος της κεντρικής και της ανατολικής Ευρώπης, δηλαδή της Ευρώπης της Βαλτικής και του Εύξεινου, περιλαμβάνοντας τα Στενά, παρόλο που τα ιστοριογραφικά φώτα είναι στραμμένα στο δυτικό μέτωπο και τη Μάγχη.
Από αυτή τη σκοπιά, η πρόσφατη πρόταση για τη μεταφορά φυσικού αερίου μέσω του αγωγού Turk Stream, παρόλο που ο τελευταίος δεν μπορεί να υποκαταστήσει τους αγωγούς Nord Stream και ανεξάρτητα από την αποτελεσματικότητα της συγκεκριμένης πρότασης, αποτελεί την τελευταία δυνατότητα διασύνδεσης της ανατολικής με την κεντρική Ευρώπη, μέσω του Εύξεινου και της Βαλκανικής Χερσονήσου.
Δεν είναι καθόλου τυχαίο που τα πράγματα συγκλίνουν, για ακόμα μια φορά ιστορικά, σε περιοχές στρατηγικής σημασίας, που διατηρούν την κεντρικότητά τους στο ακέραιο εδώ και αιώνες και οι οποίες μόνο μέσα στα ευρωκεντρικά και δυτικοκεντρικά κεφάλια έχουν υποβαθμιστεί. Εννοούμε βέβαια τα Στενά, την τριχοτομημένη Θράκη και τη διασύνδεση Αιγαίου-Εύξεινου (διασυνδετήριος Αγωγός Ελλάδας-Βουλγαρίας μέσω δυτικής Θράκης, πρόταση για ενεργειακό κόμβο στην ανατολική Θράκη κ.λπ.), και ασφαλώς όχι τη Σμύρνη, όπως θέλει η παραπλανητική ηγεμονική ιδεολογία του κράτους τον τελευταίο αιώνα.
Δεν χρειάζεται υψηλή φιλοσοφία για να αντιληφθεί κανείς τι συμβαίνει στο κράτος σήμερα: η παλαιά διασύνδεση του Αιγαίου με τον Εύξεινο μέσω του αγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη ήταν «κακή», ενώ η νέα μέσω του διασυνδετήριου αγωγού Ελλάδας-Βουλγαρίας είναι «καλή». Οι πολίτες της χώρας διαμαρτύρονται για ρωσο-τουρκική συνεργασία στην ανατολική Θράκη τώρα, το 2022, ενώ η συνάντηση κορυφής το 2005, του τότε Έλληνα πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή, του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν και του Βούλγαρου ομολόγου του Γκεόργκι Παρβάνοφ, επικύρωνε τη συνεργασία στη δυτική Θράκη τότε.
Αλλά από τότε μέχρι τώρα έχουν συμβεί σημαντικά πράγματα, ορισμένα εκ των οποίων είναι η οικονομική αποδυνάμωση, η πληθυσμιακή μείωση και η δημογραφική γήρανση, η ραγδαία απώλεια βαθμών ελευθερίας, η τρομακτική αμερικανοποίηση και η απόλυτη εξάρτηση της Ελλάδας σε όλα τα επίπεδα.
Εν τω μεταξύ, η Αθήνα αποφάσισε ότι ο Τζο από το Κεντάκι και ο Ελάιτζα από την Αλαμπάμα πρέπει να βρίσκονται στην πόλη της Αλεξανδρούπολης, φέρνοντας το Ουισκόνσιν, το Ντάλας και την Αλμπουκέρκη στο βόρειο Αιγαίο και την Θράκη, καταφέρνοντας να βάλει απέναντί της και την Τουρκία και τη Ρωσία (παριστάνοντας ότι δεν καταλαβαίνει πως όλες οι ιδιόμορφες διακρατικές συγκλίσεις σε πλανητική κλίμακα προέρχονται ως αντισυσπειρώσεις έναντι της αμερικανικής ηγεμονίας). Το μόνο που λείπει, για να δέσει εντελώς το γλυκό, είναι να καταφέρει να προσθέσει απέναντί της επιπλέον και τη Γερμανία, προκειμένου να ολοκληρωθεί το τρίγωνο Κωνσταντινούπολη, Μόσχα, Βερολίνο, να φτάσουν τα σύνορα της χώρας μέχρι τον Πηνειό στη Θεσσαλία, και μετά να παρηγορούνται οι κάτοικοί της Ελλάδας με την ιδέα ότι είναι «ναυτική δύναμη», αν δεν τους επιβάλλουν βέβαια ξανά ναυτικό αποκλεισμό οι Γάλλοι, ή και οι Αμερικανοί, και δεν καταλήξουν να τρέχουν στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα σαν μετανάστες και στην Αίγυπτο του Σίσι σαν πρόσφυγες, όπως προσφυγομετανάστευε κάποτε ο χρυσός της χώρας.
Αυτά επιτάσσει, απ’ ό,τι φαίνεται, η ηγεμονική ιδεολογία του κράτους με πρωτεύουσα την Αθήνα (να έχει απέναντί του και τη Μόσχα και την Κωνσταντινούπολη, δηλαδή η χώρα να στρέφεται εις βάρος του μεγαλύτερου μέρους του ιστορικού και του γεωγραφικού της περιβάλλοντος), και έτσι εξυπηρετείται η εξωτερική νομιμοποίηση και το εσωτερικό ιδεολογικό μπετονάρισμα του καθεστώτος των Αθηνών.
Όμως, οι στρατηγικές επιλογές που έχουν γίνει κατά τη διάρκεια της τελευταίας περίπου δεκαετίας, και η αποκοπή της χώρας από το ιστορικό της περιβάλλον, ναι μεν μπορεί να εξυπηρετούν τους σχεδιασμούς της αμερικανικής πολιτικής, αλλά οδηγούν σε αδιέξοδη πορεία την Ελλάδα, αν δεν αποτελούν συνταγή ιστορικής καταστροφής.
Επιπροσθέτως, οι επιλογές αυτές είναι κοντόφθαλμες, καθώς δίχως ιστορικές και γεωφυσικές σχέσεις, οποιαδήποτε υπερατλαντική «εξωτερική εξισορρόπηση» δεν έχει ούτε θεμέλια ούτε διάρκεια, και κατ’ επέκταση ούτε μέλλον.
Η Τουρκία κατεβάζει τον Δνείπερο και τη χερσόνησο της Κριμαίας στα Στενά, τη Θράκη και τα Βαλκάνια, και η Ελλάδα φέρνει τη χερσόνησο Ντέλαγουερ/Ντελμάρβα και τον ποταμό Choptank από την άλλη άκρη της γης.
Ποια από τις δύο επιλογές έχει μέλλον και περισσότερες πιθανότητες να επικρατήσει στο τέλος;
Υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν ειλικρινά ότι ο κάτοικος του Λος Άντζελες, της Βοστόνης και του Κεντάκι θα βρίσκεται στη Θράκη σε δύο γενιές από σήμερα, και όχι ο κάτοικος της Σεβαστούπολης και της Αδριανούπολης. Όμως είναι πιθανότερο σε μισό αιώνα από σήμερα στα Στενά να “βρίσκεται” ο Πορθμός του Κερτς και η Αζοφική Θάλασσα (καθώς έτσι ορίστηκε να είναι οργανικά συνδεδεμένος και να λειτουργεί ο ευρύτερος ιστορικός μας χώρος), παρά η Λίμνη Μίσιγκαν, το Μιλγουόκι και ο ισθμός του Μάκινακ.
Έχουν καταλάβει οι άνθρωποι αυτοί ότι οι Ρώσοι βρίσκονται σήμερα εκεί (π.χ στην Αζοφική), που βρίσκονταν οι πρόγονοι των κατοίκων της σημερινής Τουρκίας πριν από περίπου 10-15 γενιές; Έχουν αντιληφθεί ότι ο Αμερικανός δεν άντεξε καλά-καλά ούτε τρεις γενιές στη Μεσοποταμία;
Άραγε, έχουν καταλάβει τη συμπληρωματικότητα του Εύξεινου με την ανατολική Μεσόγειο; Η μήπως η κυρίαρχη ιδεολογία έχει διαμορφωθεί ακριβώς προκειμένου να συσκοτίζονται τέτοια ιστορικά νοήματα και γεωφυσικά δεδομένα;
Αλλά οι άνθρωποι στις μέρες μας ψάχνουν για αιτίες πολιτικών και στρατιωτικών αποφάσεων σε επίπεδο ψυχοσύνθεσης ατόμων και προσωπικοτήτων, δίχως να κάνουν την παραμικρή προσπάθεια να αντιληφθούν τους τρόπους με τους οποίους αλληλεπιδρούν και λειτουργούν μεταξύ τους ιστορικές περιοχές.
Από την εποχή της εκστρατείας του Δαρείου στον Εύξεινο, η οποία έφτασε μέχρι τον Δούναβη και την Κριμαία (κατά τον Ηρόδοτο μέχρι τον Βόλγα), και του περάσματος του Ίστρου-Δούναβη από τον Αλέξανδρο, είχε παρατηρηθεί ότι ολόκληρη η περιοχή από την Θράκη μέχρι τη σημερινή Γεωργία και από τη σημερινή Ουκρανία και την Κριμαία μέχρι την Κύπρο, αποτελούσε μια ενιαία περιοχή στον άξονα Βορρά-Νότου (Εύξεινος-Μεσόγειος), και ότι ορισμένα φύλα των Σκυθών είχαν φτάσει μέχρι το σημερινό Ουζμπεκιστάν και Καζακστάν στον άξονα Δύσης-Ανατολής (Εύξεινος-Κασπία). Τα ίδια πράγματα επιστρέφουν με διαφορετικά χρώματα. Αλλά εμείς παραξενευόμαστε με τις πολιτικές κρατών, τις οποίες ανάγουμε αποκλειστικά σε νεολογισμούς και έννοιες όπως illiberalism, eurasianism και authoritarianism, που κατασκευάζονται προκειμένου να παραμένει κανείς ιστορικά άκριτος, γεωγραφικά αστοιχείωτος και πολιτικά καθυστερημένος, δηλαδή απολύτως ελεγχόμενος.
Θα υποστούμε τις συνέπειες των επιλογών που έχουν γίνει, διότι δεν καταλαβαίνουμε ούτε από ιστορικές σχέσεις ούτε από γεωφυσικά δεδομένα, παρά μόνο από δυτικοκεντρική και ευρωκεντρική ιδεολογία και ιστοριογραφία. Και θα το πληρώσουμε.
