Πράσινο φως για την απέλαση μεταναστών αιτούντων ασύλου στη Ρουάντα, δίνει η Βρετανία, μετά την έγκριση από το κοινοβούλιο, χθες το βράδυ, του αμφιλεγόμενου νομοσχεδίου που εδώ δύο χρόνια διχάζει το Λονδίνο και προκαλεί την κατακραυγή οργανώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Τα μέλη της Βουλής των Λόρδων, της Άνω Βουλής του βρετανικού κοινοβουλίου, είχαν επιστρέψει επανειλημμένα το σχέδιο νόμου στη Βουλή των Κοινοτήτων, ζητώντας τροποποιήσεις και πρόσθετες διασφαλίσεις για την τύχη των μεταναστών, αλλά τελικά υποχώρησαν όταν ο Σούνακ τόνισε πως η κυβέρνηση θα αναγκάσει το κοινοβούλιο να συνεδριάσει όσο αργά το βράδυ χρειαστεί για να ψηφιστεί το νομοσχέδιο.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ, αναθαρρημένος καθώς μετά από 18 μήνες στην εξουσία τα πολιτικά μηνύματα δεν είναι καθόλου καλά για το κόμμα του, διαβεβαίωσε πως η κυβέρνησή είναι έτοιμη να αρχίσει να απελαύνει αιτούντες άσυλο στη Ρουάντα μέσα σε 10 ως 12 εβδομάδες.
Η συμφωνία ανάμεσα στο Λονδίνο και το Κιγκάλι προβλέπει την καταβολή μεγάλων χρηματικών ποσών στη Ρουάντα για την υποδοχή μεταναστών και προσφύγων που έχουν εισέλθει παράτυπα στην Βρετανία και την χαρακτηρίζει ασφαλή τρίτη χώρα, κάτι που αμφισβητείται από πολλές πλευρές που κάνουν λόγο για κίνδυνο επιστροφής των αιτούντων άσυλο στις χώρες καταγωγής τους.
Το πρόγραμμα της Ρουάντα, το οποίο επικρίθηκε από ειδικούς των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα και ομάδες που υποστηρίζουν τους αιτούντες άσυλο, δέχεται πυρά από τότε που προτάθηκε για πρώτη φορά.
Τον Ιούνιο του 2022, οι πρώτοι απελαθέντες αποβιβάστηκαν από πτήση την τελευταία στιγμή μετά από διαταγή του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ενώ πέρσι το Ανώτατο Δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου έκρινε ότι η αποστολή αιτούντων άσυλο με εισιτήριο απλής μετάβασης στο Κιγκάλι ήταν παράνομη και θα τους έθετε σε κίνδυνο.
Μη κυβερνητικές οργανώσεις -η Διεθνής Αμνηστία, η Liberty και η Freedom from Torture– χαρακτήρισαν αντισυνταγματικό το νομοσχέδιο και τη συμφωνία Βρετανίας-Ρουάντας «παραβίαση του διεθνούς δικαίου», προσθέτοντας πως το βρετανικό κοινοβούλιο μετατράπηκε σε «τόπο εγκλήματος».
Η συμφωνία θεωρείται πολύ πιθανό να καταλήξει ξανά ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, κάτι που ο Βρετανός πρωθυπουργός αναγνωρίζει τονίζοντας ότι «κανένα ξένο δικαστήριο δεν θα μας εμποδίσει».
Ο ΟΗΕ και ο επικεφαλής του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα δικαιώματα του Ανθρώπου, από την πλευρά τους κάλεσαν τη βρετανική κυβέρνηση να επανεξετάσει το σχέδιό προειδοποιώντας ότι η κίνηση αυτή θα έχει επιβλαβή αντίκτυπο στα ανθρώπινα δικαιώματα και στην προστασία των προσφύγων.
Σε κοινή δήλωσή τους, ο Φίλιπο Γκράντι, Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, και ο Φόλκερ Τουρκ, Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, κάλεσαν το Ηνωμένο Βασίλειο να υιοθετήσει πρακτικά μέτρα για να αντιμετωπίσει τις άτακτες ροές μεταναστών και προσφύγων.
Επίσης, στο Στρασβούργο, ο επίτροπος του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα ανθρώπινα δικαιώματα Μάικλ Ο’Φλάερτι εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία τονίζει ότι η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου οφείλει να μην προχωρήσει σε απελάσεις συη Ρουάντα και να επανεξετάσει το πλήγμα στην ανεξαρτησία της δικαιοσύνης που συνιστά αυτό το νομοσχέδιο.