Μια μοναδική μαρμάρινη πλάκα με την εικόνα ενός μέτρου μήκους ανακαλύφθηκε κατά τη διάρκεια των ανασκαφών της αρχαίας Χερσονήσου από υπαλλήλους του Κρατικού Μουσείου-Αποθέματος «Χερσόνησος» (Σεβαστούπολη). Κατά τη γνώμη τους, αυτή η επιστημονική ανακάλυψη είναι παγκόσμιας σημασίας, δήλωσε η υπηρεσία Τύπου του μουσείου στο RIA Novosti.
Οι αρχαιολόγοι βρήκαν ένα ασυνήθιστο τεχνούργημα κατά τη διερεύνηση της διασταύρωσης του κεντρικού δρόμου της αρχαίας Χερσονήσου με τον 15ο εγκάρσιο δρόμο της πόλης, κατά την πρώιμη βυζαντινή περίοδο.
Σύμφωνα με αυτούς, μια πλήρως διατηρημένη στρογγυλή μαρμάρινη πλάκα βρισκόταν με το πρόσωπο προς τα κάτω στο πολιτιστικό στρώμα. Πρόκειται για πάγκο (mensa) διαμέτρου 65 εκατοστών, καλυμμένο με μικρές εγκοπές. Σε ένα τμήμα της επιφάνειας υπάρχουν ανάγλυφες απεικονίσεις δύο μακρών ορθογώνιων λωρίδων, οι οποίες χωρίζονται με εγκάρσιες γραμμές σε τμήματα. Στα άκρα των λωρίδων υπάρχουν πινακίδες.
Όπως δήλωσε ο Ντανιίλ Κοστρομιτσιόφ, επικεφαλής του τμήματος Αρχαίων Οικισμών και Νεκροπόλεων του Ταυρικού Κρατικού Μουσείου-Αποθέματος Χερσονήσου:
Οι εικόνες είναι χάρακες με ένδειξη του συνολικού μήκους και των αναλογικών τμημάτων που αντιστοιχούν στα μήκη ενός συγκεκριμένου μετρικού συστήματος. Το μήκος του μικρού χάρακα είναι 29,4 εκατοστά και του μεγάλου με τις ενδείξεις είναι 55,6 εκατοστά. Προφανώς, ο πίνακας αυτός ήταν ένα μετρικό πρότυπο που είχαν θέσει οι αρχές της Χερσονήσου ως σημείο αναφοράς. Θα μπορούσε να βρίσκεται σε ένα μικρό δωμάτιο που ήταν προσαρτημένο στο ναό ή στην είσοδο της Αγοράς.
Σήμερα, τις περισσότερες φορές οι άνθρωποι χρησιμοποιούν έναν χάρακα μέτρησης, αλλά στην αρχαιότητα υπήρχαν πολλά πρότυπα, κάθε πολιτική και κράτος εφάρμοζε το δικό του. Οι συζητήσεις σχετικά με τη χρήση αυτής ή εκείνης της πρακτικής συνεχίστηκαν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ένα ενιαίο, σύγχρονο σύστημα μέτρησης του μήκους άρχισε να διαμορφώνεται μόνο στη σύγχρονη εποχή, σημείωσε ο επιστήμονας.
Ενώ πρόσθεσε πως:
Οι Έλληνες και οι Ρωμαίοι χρησιμοποιούσαν το πόδι ως μονάδα μήκους, αλλά το ρωμαϊκό πόδι ήταν πιο κοντό από το ελληνικό. Οι Ρωμαίοι ήταν οι πρώτοι που χώρισαν το πόδι σε 12 μικρότερες μονάδες. Τυποποίησαν επίσης το μήκος, χρησιμοποιώντας χάλκινες ράβδους που πιθανώς αντιστοιχούσαν στο μήκος του ποδιού του αυτοκράτορα. Κάθε ράβδος χωριζόταν σε δώδεκα ίσα μέρη και η ουγγιά, η ρωμαϊκή λέξη, σήμαινε το δωδέκατο μέρος.
Σύμφωνα με τον ίδιο, το πόδι (29,6 εκατοστά κατά μέσο όρο) ως ένα από τα κύρια μέτρα μήκους, χρησιμοποιήθηκε στον σχεδιασμό των τόπων, στη γλυπτική και την αρχιτεκτονική, και στη μονάδα ως η κύρια συμβατική μονάδα για τον συντονισμό του μεγέθους ενός αγάλματος και ενός κτιρίου.
Μεταξύ εκατοντάδων άλλων αρχαίων ελληνικών πόλεων, η ταυρική Χερσόνησος ξεχωρίζει επειδή η περιφέρειά της έχει διατηρήσει μια αρχαία γεωργική οριοθέτηση που χώριζε τη χώρα (γεωργικές συνοικίες της πόλης) σε ίσες περιοχές.
Σχετικά με το αρχαίο κτηματολόγιο της Χερσονήσου, ο Μαξίμ Τιούριν, ανώτερος ερευνητής του Τμήματος Χώρας Χερσονήσου του Ταυρικού Κρατικού Μουσείου Χερσονήσου ανέφερε πως:
Οι Χερσονήσιοι ερευνητές συμφωνούν ότι όταν σχεδίαζαν το κτηματολόγιο της Χερσονήσου τον 4ο αιώνα π.Χ., οι Έλληνες πήραν ως βάση την αιγυπτιακή όρυγα με ύψος 2.094 μ. και τον αιγυπτιακό πήχη (52,35 μ.) που αποτελούσε το τέταρτο τμήμα της. Μια ελαφρώς υψηλότερη τιμή του αγκώνα στο νεοανακαλυφθέν πρότυπο υποδηλώνει πιθανώς ότι το τελευταίο έγινε αργότερα, όταν το σύστημα μέτρησης στην πόλη υπέστη κάποιες μετρήσεις. Αυτό υποστηρίζεται επίσης από την τιμή του τοπικού ποδιού στο πρότυπο, η οποία σχεδόν συμπίπτει με την τιμή του ρωμαϊκού ποδιού.
Η ανακάλυψη της πλάκας με την εικόνα των μέτρων μήκους είναι πραγματικά μοναδική, δήλωσε η Ναταλία Γκίνκουτ, επιστημονική γραμματέας του μουσείου.
Όπως εξήγησε:
Η απεικόνιση του μέτρου μήκους της αρχαίας εποχής είναι πολύ σπάνια. Για παράδειγμα, αρκετές εικόνες ρωμαϊκών μέτρων ποδιών είναι γνωστές στον κόσμο. Όλες τους φυλάσσονται στα Μουσεία του Καπιτωλίου στη Ρώμη. Η μέση τιμή των ρωμαϊκών προτύπων ποδιών είναι 29,62 εκατοστά. Το πόδι απεικονίζεται επίσης στο πρώιμο βυζαντινό ψηφιδωτό του τέλους του 4ου- αρχών του 5ου αιώνα μ.Χ. από την οικία του Ευστόλιου στο Κούριο της Κύπρου.
Οι επιστήμονες δεν έχουν ακόμη μελετήσει σε βάθος το μοναδικό εύρημα, αλλά τώρα πιστεύουν ότι η ανακάλυψη του «ποδιού της Χερσονήσου» ανήκει στην κατηγορία των παγκόσμιων.
«Το πόδι της Χερσονήσου μας επιτρέπει να διευρύνουμε τους ορίζοντες της έρευνας σε ολόκληρη την περιοχή της Μεσογείου, παρέχοντας στους επιστήμονες νέες ευκαιρίες», κατέληξε η Ναταλία Γκίνκουτ.
