Ο ακροδεξιός πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν, του οποίου η χώρα αναλαμβάνει για το τρέχον εξάμηνο την προεδρία της Ε.Ε., δεν προκαλεί ανησυχίες μόνον στις Βρυξέλλες, αλλά κινδυνεύει να προκαλέσει σεισμό και στην ακροδεξιά συμμαχία στην ιταλική κυβέρνηση. Και τούτο, γιατί ο Ματέο Σαλβίνι, ηγέτης της εθνικιστικής και ρατσιστικής Λέγκας, μοιάζει να λοξοκοιτάζει όλο και περισσότερο στην ευρωομάδα των σκληροπυρηνικών «Πατριωτών», που ίδρυσε ο Βίκτορ Όρμπαν. Μία κίνηση που η ίδια η νεοφασίστρια πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι, μέχρι πρότινος αποκλειστική συνομιλήτρια του Ούγγρου, τη χαρακτήρισε απροκάλυπτα «εχθρική πράξη». Και μάλιστα πισώπλατη, καθώς ήδη οι «Πατριώτες» στοίχησαν στην ευρωομάδα της έξι έδρες, έπειτα από την αποχώρηση του ισπανικού Vox από το ECR για το νέο ευρω-κόμμα του Όρμπαν. Κι υπάρχουν φόβοι πως το Vox δεν πρόκειται να είναι το μόνο.
«Θεωρούμε πως ο δρόμος τούτος είναι σωστός» τόνισε ο επικεφαλής της Λέγκας αναφερόμενος στην πρωτοβουλία που πήρε ο Ούγγρος πρωθυπουργός, μαζί με τους Αυστριακούς του FPÖ και τους Τσέχους του ANO. Ο Σαλβίνι, βολιδοσκοπώντας όσον αφορά την προοπτική να λάβει αποστάσεις από τους παραδοσιακούς του συμμάχους, την ευρωομάδα του ID της Μαρίν Λεπέν, μοιάζει να επιδιώκει έναν μακρόχρονο στόχο: να μην αποτελεί απλή βακτηρία, αλλά ένα ισχυρό μέλος σε έναν εναλλακτικό συνασπισμό της ακροδεξιάς. Σε έναν χώρο που μονοπωλούν η Λεπέν και η Μελόνι με το Ecr, το πρώτο βήμα ήταν να οικοδομηθεί μια νέα ανοικτή συμμαχία, που θα συγκεντρώνει τους «απόλιδες» και τους περιθωριοποιημένους/αποκλεισμένους από το παιχνίδι των μηχανισμών της Ε.Ε..
Αυτών των μηχανισμών, που δεν αντανακλούν μόνο τη συμφωνία για τις κορυφαίες θέσεις μεταξύ ΕΛΚ, Σοσιαλιστών και Φιλελευθέρων, αλλά και την mutatis mutandis ευμενή αντιμετώπισή του από τη φιλόδοξη να αποκτήσει μία μεσολαβητική μεν, κορυφαία δε, θέση στο ευρωπαϊκό στερέωμα Μελόνι. Ο Σαλβίνι αφόρισε ως «πραξικόπημα» τη μοιρασιά των κορυφαίων θέσεων στις Βρυξέλλες, εκτοξεύοντας έτσι και μία έμμεση μομφή και προς τη νεοφασίστρια κυβερνητική του σύμμαχο, η οποία με την αποχή της διευκόλυνε τους διορισμούς αυτούς, αποβλέποντας σε ένα κορυφαίο χαρτοφυλάκιο στη νέα υπερεθνική διακυβέρνηση της ηπείρου για το κόμμα της.
Με τη δημιουργία της ευρωομάδας αυτής, πλέον η Μελόνι χάνει κι άλλο ένα σημαντικό πολιτικό χαρτί: αυτό του διαμεσολαβητή ανάμεσα στο ευρωπαϊκό διευθυντήριο και το «μαύρο πρόβατο» της Ε.Ε., τον Όρμπαν, με τον οποίο έως τώρα διατηρεί δεσμούς ιδεολογικούς και στρατηγικούς. Η νεοφασίστρια πρωθυπουργός ίσαμε σήμερα φαινόταν πως ήταν η μόνη που μπορούσε να χαλιναγωγήσει ή να πείσει τον Όρμπαν να επανέλθει σε μία συμβατική στάση απέναντι σε αποφάσεις και δράσεις των Βρυξελλών που τον εύρισκαν αντίθετο. Όσο ο Όρμπαν δεν ήταν σε κάποιους από τους δύο ακροδεξιούς ευρωσυνασπισμούς, η Μελόνι ήταν εύκολο να τον προσεγγίζει και να τον επηρεάζει, ώστε να αποφεύγει «εκτρωματικές» για την Ε.Ε. πρωτοβουλίες: όπως η επίσκεψη στη Μόσχα.
Μία αποψίλωση που δεν αρέσει φυσικά στην επίδοξη νέα «Σιδηρά Κυρία» της Ε.Ε., όπως οραματίζεται η Μελόνι, χάρις και στην ώθηση που της δίνουν οι Αμερικανοί, που βλέπουν στο πρόσωπό της, μετά την αποχώρηση της Βρετανίας με το Βrexit και την αποδυνάμωση της Γερμανίας, τον πιο πρόθυμο κομιστή των συμφερόντων της στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου και Μέσης Ανατολής και Αφρικής. Ιδίως τώρα, που ο Όρμπαν αναλαμβάνει την προεδρία της Ε.Ε. με ένα τραμπικό σύνθημα «make Europe great again», που σκορπίζει ρίγη ανησυχίας στις Βρυξέλλες, η Μελόνι εάν αποδυναμωθεί θα χάσει τη χρυσή ευκαιρία να παίξει έναν κρίσιμο ρόλο -στην ουσία συνδιαμορφωτή προς το μετριοπαθέστερο των σχεδίων του Όρμπαν, χάρις στη γομολάστιχα που θα κληθεί να κρατήσει από την Ε.Ε.. Χώρια από το γεγονός, πως καθεζόμενος εκ δεξιών του Όρμπαν για τούτο το διάστημα, ο Σαλβίνι θα «ψηλώσει» μέσα στην τρικομματική κυβέρνηση της Ιταλίας, δυσχεραίνοντας την μονοκρατορία που χαίρει σήμερα η Μελόνι.
Γιατί απαραίτητη συνθήκη για την επιβολή νόμων και στην Ιταλία θα αποτελεί και η ισχυρή θέση στα όργανα και τους θεσμούς της Ε.Ε. και η ασφυκτική πίεση που επιδιώκει να ασκεί η νεοφασίστρια πρωθυπουργός. Είναι αυταπόδεικτο πως εάν ορθοποδήσει ο ευρωσχηματισμός του Όρμπαν, ιδίως και μετά την εισχώρηση του Vox, με τις θέσεις που έχουν και τα υπόλοιπα κόμματά του και τη δράση τους στην εσωτερική πολιτική των χωρών τους, οι «Πατριώτες» θα έχουν μία ιδιαίτερα υπολογίσιμη επιρροή στις ευρωπαϊκές αποφάσεις.
Ενώ ο Σαλβίνι εγκωμιάζει, δίκην προθέσεων, τη δημιουργία της νέας ευρωομάδας, στους Patriots for Europe του Όρμπαν εντάχθηκε και άλλο ένας ιστορικός σύμμαχος της Λέγκας στην Id και: το πορτογαλικό Chega, που πρόσφατα ήταν περήφανο μέλος στην ομάδα που γεννήθηκε από τους Σαλβίνι και Λεπέν. Για να αναγνωρισθεί ως ευρωομάδα οι «Πατριώτες» θα πρέπει να διαθέτουν τουλάχιστον 27 έδρες από κόμματα επτά χωρών. Σήμερα, μετά την προσχώρηση του Vox μετρούν 32, που προέρχονται από μόλις πέντε χώρες (Ουγγαρία 11, Τσεχία, 7 Τσεχία, 6 Γερμανία και οι 2 του Chega).
Προς το παρόν, ο Σαλβίνι τηρεί μία πολιτική αναμονής, περιμένοντας να δει και την επίδοση του κόμματος της Λεπέν ( RN) και εάν θα καταφέρει να καταλάβει την κυβέρνηση στη Γαλλία για να αποφασίσει για το εάν θα αλλάξει στρατόπεδο, όπως ήδη έχει προτρέξει να ανακοινώσει ο Όρμπαν. Το πιο στρατόπεδο θα επιλέξει δε, είναι κρίσιμη απόφαση και έχει βαρύνουσα σημασία για τον ίδιο τον Σαλβίνι, που ενδεχομένως με μία ευρωπαϊκή του «αναβάθμιση» θα βρει διέξοδο και στα δικά του προβλήματα. Μιας και ο ξενοφοβικός πολιτικός έχει να αντιμετωπίσει την εσωκομματική αμφισβήτηση, που αναμένει και μπορεί να τον εκπαραθυρώσει στο συνέδριο του κόμματος, μία νέα επιβεβαίωση ,μέσω της σχέσης του με τον Όρμπαν, της ηγετικής του θέσης σε διεθνές επίπεδο (ιδίως μετά τα απογοητευτικά αποτελέσματά του στις ευρωεκλογές) αποτελεί ένα σημαντικό χαρτί στον «εμφύλιο πόλεμο» της Λέγκας.
Από την άλλη, η Μελόνι -παρόλο που και μετά τη φυγή του Vox συνεχίζει να αποτελεί την τρίτη μεγαλύτερη ευρωομάδα, με δύο έδρες περισσότερες από τους Φιλελεύθερους- αρχίζει να ανησυχεί και για τη σταθερότητα του Ecr. Ήτοι για τη στιβαρότητα του δικού της μοχλού πίεσης στις Βρυξέλλες. Το κόμμα της FdI συμπροεδρεύει με τους Πολωνούς του PiS, όμως οι βλέψεις της Μελόνι, που τη προσεγγίζουν πιο πολύ στις συμβατικές νεοφιλελεύθερες θέσεις των Βρυξελλών, με τις οποίες έχει συναποφασίσει πλειστάκις, ενδεχομένως να την αποξενώσουν από τους πιο «εθνοκρατικούς» Ανατολικούς συμμάχους της. Ξεπερνώντας τις διαφορές τους για τη Ρωσία με τον Όρμπαν, με τον οποίο όμως συμμερίζονται αρκετές ευρωσκεπτικιστικές και ρατσιστικές θέσεις, οι Πολωνοί, που αρχικά συμφώνησαν να παραμείνουν στο Ecr, θα μπορούσαν κάλλιστα να ενταχθούν ανά πάσα στιγμή στους νέους «Πατριώτες». Άλλωστε και ο ίδιος ο ηγέτης τους και πρώην πρωθυπουργός της Πολωνίας Ματέουζ Μοραβιέτσκι πριν τη συμφωνία με τη Μελόνι υπογράμμιζε πως το PiS μπαίνει στον πειρασμό να πάει «και προς τις δύο κατευθύνσεις» και έδινε 50-50 πιθανότητες να παραμείνει το PiS στο ECR. Όμως κανείς στην περίπλοκη τούτη ακροδεξιά πολιτική σκακιέρα δεν μπορεί να αποκλείσει τίποτε. Το δεδομένο είναι πως κάτι τέτοιο θα ήταν μια από τις λιγότερο συμφέρουσες υποθέσεις για το πρώτο ιταλικό κυβερνητικό κόμμα, διότι θα μείωνε σημαντικά το μέγεθος της ομάδας στην οποία προεδρεύει η Μελόνι. Εάν το Ecr έχανε τις 20 έδρες του PiS, θα έπεφτε ακόμη περισσότερο (58 ευρωβουλευτές), θα έχανε ειδικό βάρος για τις απαραίτητες πιέσεις, κύρος όσον αφορά τη θέση του στο ευρύτερο πεδίο της ακροδεξιάς (ενόψει ενός ενισχυμένου αντιπολιτευτικού μετώπου με το Id).
Εκείνος όμως που θα ήθελε πολύ να επιτευχθεί τούτη η μετεγκατάσταση της Λέγκας στους «Πατριώτες» είναι φυσικά ο τρίτος εταίρος στην κυβέρνηση Μελόνι. Η Forza Italia, αναπόσπαστο κομμάτι του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, καθ’ όλη τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας για τις ευρωεκλογές, είχε υποστηρίξει με κάθε δύναμη, την προσέγγιση ανάμεσα στο ΕΛΚ και της ευρωομάδας της Μελόνι, εις βάρος των Πρασίνων στις συμμαχίες για το σχηματισμό διακυβερνητικής πλειοψηφίας στις Βρυξέλλες. Ο Ταγιάνι δεν το έκρυψε ποτέ, υποστηρίζοντας ότι η πλειοψηφία που θα στηρίξει τη νέα επιτροπή της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να είναι σταθερή και ως εκ τούτου θα χρειαστεί τις ψήφους του FdI. Άλλωστε η μέχρι τώρα μετριοπαθής φιλοατλαντική στάση της Μελόνι έχει ευνοήσει και τη Forza Italia, όπως αποδείχθηκε από την άνοδό της στις ευρωεκλογές.
Η ίδια η Μελόνι τηρεί εφεκτική στάση προς το παρόν, αναμένοντας τις αποφάσεις για το ποιά θέση θα δαψιλευθεί και αφήνει όλες τις επιλογές στο τραπέζι μέχρι να διευκρινισθεί τι ρόλο μπορεί να αποκτήσει η Ιταλία στο νέο ευρωπαϊκό σχήμα. Ο διακηρυγμένος στόχος της πρωθυπουργού είναι να «τα πάει καλύτερα» από το Δημοκρατικό Κόμμα το 2019 -που απέκτησε το χαρτοφυλάκιο της Οικονομίας με τον Πάολο Τζεντιλόνι. Η Μελόνι επιδιώκει να αποκτήσει ένα σημαντικό οικονομικό χαρτοφυλάκιο και μια θέση αντιπροέδρου της Επιτροπής για τον Ιταλό υποψήφιο, που φαίνεται να είναι ο υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Ραφαέλε Φίττο. Βέβαια, ο Φίττο -σύμφωνα με τον ιταλικό Τύπο- δεν είναι και από τους πιο άξιους υπουργούς, μιας και στο υπουργείο του καταγράφονται οι μεγαλύτερες καθυστερήσεις στις απορροφήσεις των κονδυλίων και στην εκπόνηση των ενταγμένων στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης έργων! Σε κάθε περίπτωση όμως, η ψήφος του FdI στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την έγκριση της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα εξαρτηθεί εξ ολοκλήρου από το πώς θα εξελιχθούν οι διαπραγματεύσεις.
Είναι εμφανές λοιπόν ότι η κίνηση του Όρμπαν βάζει φωτιές, όχι μόνο στις Βρυξέλλες, συμπυκνώνοντας ακόμη περισσότερο την «αμόλυντη» σκληροπυρηνική ακροδεξιά, κυρίως μέσω Σαλβίνι και στην κυβέρνηση, αλλά κυρίως ψαλιδίζουν το πολιτικό μέλλον καθαυτό της Μελόνι.
