Με αφορμή τα εκτεταμένα πογκρόμ από συντονισμένες φασιστικές ομάδες που λαμβάνουν χώρα στη Μεγάλη Βρετανία με αφορμή ψευδείς ειδήσεις που διέσπειραν στο διαδίκτυο ακροδεξιοί σε σχέση με τη δολοφονική επίθεση στο βορειανατολικό Σάουθπορτ, ίσως είναι ορθό να τεθούν κάποια πράγματα σε σειρά σχετικά με το πώς η Αγγλία κατέληξε να ρημάζεται απρόσκοπτα από τους νεοναζί.
Μια εκ των έσω «εξέγερση»
Το Ηνωμένο Βασίλειο αποτελεί ίσως την πιο βαθιά ταξικά διαμορφωμένη κοινωνία της Ευρώπης, με σαφείς ταξικές ιεραρχήσεις και με τεράστιες ταξικές ψαλίδες, ενώ ελάχιστες είναι οι πραγματικά ανοιχτές πόρτες μεταπήδησης από τη μια κοινωνική τάξη στην άλλη.
Με άλλα λόγια, αν είσαι φτωχός στην Αγγλία είσαι πραγματικά φτωχός και βιώνεις μια Ντικενσιανού τύπου εξαθλιωμένη καθημερινότητα, με τις ελπίδες να ξεφύγεις από αυτές τις τραγικές συνθήκες να εναποτίθενται ή στο να πιάσεις την καλή από παράνομες δουλειές και τζόγο ή να έχεις προικιστεί με κάποιο ιδιαίτερο χάρισμα που δεν καταπνίγεται από την άθλια ζωή στα trailer parks, την αστεγία, τα ντίλια και τη σεξεργασία. Φυσικά, υπάρχουν και ορισμένες εξαιρέσεις, αλλά δεν χρειάζεται να λέμε τα αυτονόητα γιατί δεν μιλάμε για τα ατομικά success stories του κάθε πρώην φτωχοδιάβολου και νυν αυτοδημιούργητου που έπιασε την καλή.
Ο φτωχός στην Αγγλία δεν φαίνεται μόνο από τα ρούχα του ή το κούρεμά του, από τα παπούτσιά του ή το κινητό που κρατάει, αλλά και από την προφορά του, ακόμα και αν κατάγεται από το Λονδίνο. Ένας Άγγλος μπορεί να καταλάβει από πού κρατάει η σκούφια του συνομιλητή του ήδη από τις πρώτες λέξεις που θα βγουν από το στόμα του, τόσο τοπικά όσο και ταξικά. Για τέτοιον μεγάλο βαθμό ταξισμού μιλάμε. Ο όρος «λευκό σκουπίδι» που χαρακτηρίζει το λούμπεν προλεταριάτο ευδοκιμεί εδώ και δεκαετίες για να υπερτονίσει ακριβώς αυτό τον ταξικό διαχωρισμό μεταξύ των λευκών Άγγλων προλετάριων και των άλλων, των «ξένων σκουπιδιών».
Μέσα σε μια τόσο ταξικά διαχωρισμένη κοινωνία, με τον αγγλικό νότο να συγκεντρώνει σωρηδόν όλο τον πλούτο και τις υπόλοιπες περιοχές να βρίσκονται ανά περιόδους στα όρια της φτώχειας, με τον στραγγαλισμό του εργατικού κινήματος επί Θάτσερ και την πλήρη απομόνωση της εργατικής τάξης από τους Εργατικούς (τι ειρωνεία), η βρετανική δεξιά όπου στα σπλάχνα της πάντα υπήρχε ένα ενεργό ακροδεξιό κομμάτι, άρχιζε να εφευρίσκει εχθρούς, κομμένους και ραμμένους στην τάξη του καθενός.
Για την «έντιμη» και «περήφανη» εργατική τάξη, τους χειρωνάκτες και τους χαμηλόμισθους υπαλλήλους, εχθρός έγινε το «λευκό σκουπίδι», οι «τσαβς», εκείνοι που επιβιώνουν μόνο μέσα από την περιβόητη «κουλτούρα των επιδομάτων» τις πενιχρές λίρες που δίνει το αγγλικό κράτος στους ανέργους, τους απολυμένους από τα εργοστάσια και τα ορυχεία, στους πολύτεκνους ή τους ανάπηρους. Βέβαια, τα πράγματα περιπλέκονται όταν οι θέσεις εργασίας είναι ελάχιστες για αυτούς τους αποφοίτους δημοτικού-γυμνασίου, για ανειδίκευτους εργάτες του μεροκάματου, για πρώην φυλακισμένους σε καταστήματα κράτησης ενηλίκων ή ανηλίκων, για ψυχικά ή σωματικά ασθενείς που για κάποιο λόγο το αγγλικό κράτος κρίνει ότι είναι ικανοί να εργαστούν (hello, Mr. Daniel Blake). Δεν χρειάζεται να είσαι «φύσει» λούμπεν και κακοποιό στοιχείο για να καταλήξεις λούμπεν σε ένα τόσο σκληρό νεοφιλελεύθερο καπιταλιστικό σύστημα που θέλει να σε κάνει λούμπεν με το ζόρι, δείχνοντας σου πως η μόνη πιθανή διέξοδος για να αγοράσεις σήμερα ένα οικογενειακό γεύμα από μια αλυσίδα fast food είναι η παρανομία, ακόμα και αν έχεις μια υποτιθέμενη decent (σ.σ. αξιοπρεπή) δουλειά.
Φυσικά, στους μετανάστες όλα αυτά διογκώνονται σε ακραίο βαθμό, με την εκμετάλλευση κάθε είδους να βαράει κόκκινα.
Αφού, λοιπόν, η εργατική τάξη πρώτα τα έβαλε με τον ίδιο της τον εαυτό, μετά της χώσανε και τον άλλο, τον «εθνικό» εχθρό, τους μετανάστες. Φυσικά, όχι όλους τους μετανάστες. Για μια χώρα όπως το Ηνωμένο Βασίλειο που τις προηγούμενες δεκαετίες έδωσε σχετικά απλόχερα ιθαγένειες, οικονομικές ελαφρύνσεις και προνόμια σε αρκετούς που κατάγονται από τις πρώην αποικίες της και ανήκουν στο Commonwealth -την Κοινοπολιτεία- και ειδικά σε εκείνους που είχαν τον πλούτο να το υποστηρίξουν, κάνοντας μέχρι και πρωθυπουργό έναν τέτοιον άνθρωπο, το πρόβλημα του συστημικού ρατσισμού στην Αγγλία είναι πάλι βαθιά ταξικό ζήτημα. Ταξικό αλλά και γεωπολιτικό.
Το γενικευμένα αβυσσαλέο μίσος εναντίον των φτωχών, ακόμα και ανάμεσα στους ίδιους τους φτωχούς, δεν είναι κανένα καινούριο φαινόμενο. Είτε πρόκειται για βρετανικά λευκά σκουπίδια, είτε για οικονομικούς μετανάστες χωρίς υπηκοότητα που κάνουν στην κυριολεξία χαμαλοδουλειές, ο ρατσισμός φιξάρει πάνω τους σαν το μάτι Σάουρον. Το μισό υπουργικό συμβούλιο των Τόρηδων επί Σούνακ αποτελούνταν από μετανάστες δεύτερης και τρίτης γενιάς και όμως, συνέχισαν επάξια την αντιμεταναστευτική ατζέντα του Μπόρις Τζόνσον και μάλιστα σε ακόμα πιο επιθετικό επίπεδο, με συζητήσεις για επαναπροωθήσεις σκαφών στο κανάλι της Μάγχης, με το «Σχέδιο Ρουάντα» που ευτυχώς μπλοκαρίστηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο, διακρατικές αντιμεταναστευτικές συμφωνίες για καλύτερη φύλαξη των συνόρων με τον Μακρόν και τη Μελόνι και πάει λέγοντας. Και πάλι, για την αγγλική ακροδεξιά, όλες αυτές οι δράσεις δεν ήταν αρκετές και ένας μέρος της τιμώρησε τους Τόρηδες στις πρόσφατες εκλογές, δίνοντας ψήφο στο Εθνικό Κόμμα και στο ReformUK του Φάρατζ. Είναι εμφανές πως οι ακροδεξιοί στην Αγγλία κάνουν καλή δουλίτσα.
Και εδώ είναι που εισέρχεται και το γεωπολιτικό κομμάτι μαζί με το ταξικό, το οποίο μεταφράζεται σε ισλαμοφοβία. Σχεδόν νομοτελειακά, από όσα έχει δείξει μέχρι στιγμής η πρόσφατη ιστορία, οποιαδήποτε κρίση λαμβάνει χώρα στη Μέση Ανατολή οδηγεί σε ραγδαία αύξηση της ισλαμοφοβίας στη Δύση, σε επιθέσεις εναντίον των μουσουλμανικών κοινοτήτων και σε αντίστοιχα αντίποινα, σε αύξηση των εξτρεμιστικών οργανώσεων και των δύο πλευρών, σε τεταμένο πολιτικό κλίμα, σε αναταραχές, σε αιματηρά επεισόδια. Μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου και παρά το γεγονός ότι σχεδόν 8 μήνες μετά λαμβάνει χώρα μια τεραστίων διαστάσεων γενοκτονία των Παλαιστινίων μπροστά τα μάτια μας, οι δυτικές κυβερνήσεις υποστηρίζουν το Ισραήλ και τον σφαγέα Νετανιάχου με κάθε μέσο και τρόπο. Η εμπλοκή του Ιράν, της Υεμένης όπως και των υπολοίπων κρατών της Μέσης Ανατολής σε αυτή την πολιτική κρίση όπου βασικός υπεύθυνος είναι το γενοκτονικό Ισραήλ και οι δυτικές κυβερνήσεις έχει οδηγήσει σε ένα υπέρτατα τεταμένο πολιτικό κλίμα. Η εμπλοκή της Ρωσίας και η συνέχεια της σύγκρουσης με την Ουκρανία και το ΝΑΤΟ, έρχεται να ενισχύσει ακόμα περισσότερο τη γενικευμένη παγκόσμια πολιτική κρίση.
Η ισλαμοφοβία είναι ένα βολικό εργαλείο που χρησιμοποιεί η δυτική αστική τάξη όταν θέλει να αποσπάσει την προσοχή από το εκάστοτε κεντρικό πολιτικό ζήτημα και να μεταθέσει τις διαμάχες σε εσωτερικό επίπεδο, εντός των δυτικών συνόρων που υποτίθεται πως «απειλούνται» από την ανεξέλεγκτη έλευση Ισλαμιστών με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Η συνταγή δεν είναι καθόλου καινούρια και όσο οξύνεται η μεσανατολική κρίση τόσο θα αυξάνονται και τα κρούσματα βίας σε Ευρώπη και ΗΠΑ. Η ακροδεξιά βρίσκει το πάτημα για να δημιουργήσει μια «τεχνητή» τρομοκρατία, μια άκρως ελεγχόμενη «τζιχάντ» εντός των δυτικών χωρών, όπου σμπαραλιάζοντας μουσουλμανικά τεμένη, κάνοντας γενικευμένα πογκρόμ σε συνοικίες όπου κυριαρχεί το αραβικό στοιχείο, τραμπουκίζοντας μετανάστες και καίγοντας ξενώνες προσφύγων, προσπαθεί να προκαλέσει τη μουσουλμανική κοινότητα να απαντήσει, είτε τοπικά, με εξεγέρσεις σε γκέτο ή σε συνοικίες, είτε με πιο εξτρεμιστικά οργανωμένο τρόπο.
Πετάει, λοιπόν, ένα βίαιο γάντι σε μια πρόσκληση για εσωτερική διαμάχη που, αν όντως λάβει χώρα, θα δικαιώσει για ακόμα μια φορά όχι μόνο την ακροδεξιά, αλλά και κάθε συντηρητικό αφήγημα.
Οι πάντα χρήσιμοι ηλίθιοι νεοναζί χουλιγκάνοι, οι τσαβς και οι λούμπεν προλετάριοι της Αγγλίας που αυτή τη στιγμή εργαλειοποιούνται από τη βρετανική ακροδεξιά και βγαίνουν στους δρόμους με μόνο ουσιαστικό ανάχωμα τους αντιφασίστες κατοίκους των περιοχών που καταστρέφουν, αποτελούν την αιχμή του δόρατος μιας σκοτεινής διαδικασίας που έχει ως σκοπό, μέσω της διάδοσης ακραίων fake news, να δυναμιτίσει το κλίμα σε ένα ήδη κεκλεισμένων των θυρών και εξαιρετικά εσωστρεφές Ηνωμένο Βασίλειο. Να προκαλέσει μια απάντηση από τη μουσουλμανική κοινότητα που θα δικαιώσει κάθε μέσο βρετανό redneckπου τον έπεισαν πως για όλα τα δεινά της ζωής του δεν φταίει ο καπιταλισμός άλλα οι «Άλλοι» και θεωρεί πως μπορεί να πετάει πέτρες σε παμπς Αράβων, να εξυβρίζει μετανάστες στο δρόμο ή να τους σαπίζει στο ξύλο όποτε αυτός επιθυμεί. Μια απάντηση που θα δικαίωνε όλες τις αντιμεταναστευτικές πολιτικές των Συντηρητικών και του ακροδεξιού εσμού και θα πιέσει τους Εργατικούς να συνεχίζουν το έργο που άφησε στη μέση ο Τζόνσον και ο Σούνακ.
Η «χλιαρή» απάντηση του Στάρμερ και η ωδή στην αστυνόμευση
Με αφορμή τα ρατσιστικά πογκρόμ στη Βρετανία, ο Στάρμερ ήδη κάνει λόγο για ενίσχυση της αστυνομίας τόσο στις κεντρικές πόλεις όσο και στην περιφέρεια, για αλλαγή του ποινικού κώδικα και αυστηροποίηση των ποινών, ακόμα και για κατασκευή περισσότερων καταστημάτων κράτησης. Αυτή η στάση του Στάρμερ δείχνει για ακόμα μια φορά τα δόντια της σοσιαλδημοκρατίας και του πόσο είναι ικανή να λασπώσει τα χέρια της για χάρη του συστήματος που εξυπηρετεί. Η ενίσχυση της βρετανικής αστυνομίας με περισσότερες μονάδες αποκατάστασης της τάξης -κοινώς με ΜΑΤ- θα αποτελεί ένα ορόσημο για τη Βρετανία που μετά τη «Συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής» το 1997 και το τέλος των εχθροπραξιών με τον IRA, δεν έβρισκε λόγο να έχει εκτεταμένα τέτοιες μονάδες στις γραμμές της. Η αύξηση, όμως, του εργατικού συνδικαλισμού που βγήκε δυναμικά στο προσκήνιο μετά το Brexit και οι μαζικές απεργίες των σωματείων που έλαβαν χώρα τα τελευταία χρόνια κρούουν ένα καμπανάκι που είχε να ακουστεί από την εποχή της Θάτσερ.
Εφόσον οι εργάτες έχουν αρχίσει να οργανώνονται συνδικαλιστικά, ενδέχεται να είναι θέμα χρόνου να οργανωθούν και πολιτικά, επιζητώντας πολύ πιο ριζοσπαστικές πολιτικές διεκδικήσεις, ενισχύοντας μέχρι και πιο ριζοσπαστικά πολιτικά μορφώματα από το νεοφιλελεύθερο εξάμβλωμα των Εργατικών. Μαζί με τα ξερά, τους ακροδεξιούς και τους φασίστες που τα σπάνε στο δρόμο, ίσως δοθεί η ευκαιρία να καούν και κάποια χλωρά που θα προσπαθήσουν να σηκώσουν κεφάλι την προσεχή περίοδο.
Επίσης, το γεγονός ότι η κυβέρνηση του Στάρμερ εδώ και μέρες σφυράει κλέφτικά και δεν αντιμετωπίζει το πρόβλημα ως αυτό που είναι, μια έκρηξη συντονισμένης ρατσιστικής βίας και, κυρίως, ισλαμοφοβίας, δείχνει και τη γενική ατζέντα του ηγέτη των Εργατικών. Η γενοκτονία της Παλαιστίνης αντιμετωπίζεται χλιαρά από τους Εργατικούς, ακόμα και τόσους μήνες μετά τη μαζική σφαγή του Παλαιστινιακού λαού. Δεν αντιμετωπίζεται, όμως, πλέον με τον ίδιο τρόπο από την εκλογική βάση του κόμματος, που αν και η Παλαιστίνη πάντα υπήρχε μέσα στα πολιτικά προτάγματα της αριστεράς, άφηνε σχετικά αδιάφορους τους πιο μετριοπαθείς κεντρώους και «προοδευτικούς». Η ισοπέδωση της Λωρίδας της Γάζας όλους αυτούς τους μήνες δεν αποτελεί πλέον μια δικαίωση με τη μορφή αντιποίνων για την επίθεση της 7ης Οκτώβρη, υπάρχει γενικευμένη οργή για το Ισραήλ και τον Νετανιάχου, που πλέον ξεπερνά τα στενά όρια της ριζοσπαστικής αριστεράς και του ανταγωνιστικού κινήματος και αγγίζει και πιο μετριοπαθείς πολιτικά κοινότητες που επιζητούν να δοθεί τέλος στη μαζική σφαγή των Παλαιστινίων.
Αυτή η στάση, όμως, που έχει αρχίσει να αναπτύσσεται δεν βολεύει ούτε το ΝΑΤΟ ούτε τις ιμπεριαλιστικές δυτικές κυβερνήσεις και τα σχέδια που έχουν για τη Μέση Ανατολή αλλά και για τη Ρωσία και την Ουκρανία. Το πείραμα που λαμβάνει χώρα αυτή τη στιγμή στο Ηνωμένο Βασίλειο, με τον μαζικό συντονισμό φασιστικών ομάδων κρούσης για τις οποίες αρκούν μερικές ψευδείς ειδήσεις στις κατάλληλες σελίδες του «σκοτεινού διαδικτύου» ώστε να βγουν στους δρόμους διψώντας για αίμα, είναι η αρχή ενός παγόβουνου που πρόκειται να φανεί τα επόμενα χρόνια.
Δεν πρόκειται απλά για μια «antiWoke» ατζέντα που λανσάρει η ακροδεξιά προσπαθώντας να ψαρέψει στα θολά νερά της τοξικής αρρενωπότητας και της σεξουαλικότητας του μέσου cis άνδρα που θεωρεί πως θίγεται από την τροπή που έχει πάρει η σύγχρονη κοινωνία και είναι έτοιμος να πολεμήσει for King, Country and Glory. Οι επιθέσεις που κάνουν οι φασίστες στο Ηνωμένο Βασίλειο επικεντρώνονται σε τζαμιά, σε ξενώνες προσφύγων και σε συνοικίες μουσουλμάνων, έχουν σαφή φυλετικό προσδιορισμό, υπακούουν αμιγώς στην αντιμεταναστευτική ακροδεξιά ατζέντα, μέρος της οποίας είναι και το «anti-wokeism», αλλά όχι τόσο ουσιαστικά όσο θέλουμε να πιστεύουμε. Μέσα στην παγκόσμια γεωπολιτική κρίση, τι πιο χρήσιμο για τη δυτική αστική τάξη από μια γενικευμένη φυλετική διαμάχη, μια όξυνση των εξτρεμιστικών οργανώσεων και της τρομοκρατίας, μια υποτιθέμενη ακόμα πιο αναγκαία επένδυση σε μεθόδους επιτήρησης και τιμωρίας.
It’s an imperialist’s world, darling. We are just living in it.
