Μετά από περισσότερους από 10 μήνες ανηλεών βομβαρδισμών της Λωρίδας της Γάζας, οι οποίοι έχουν σκοτώσει περισσότερους από 40.000 Παλαιστίνιους, οι ηγέτες του Ισραήλ και της παλαιστινιακής οργάνωσης Χαμάς προσκλήθηκαν από τους διαμεσολαβητές για νέο γύρο συνομιλιών την Πέμπτη.
Οι συνομιλίες οργανώθηκαν εν μέρει σε μια προσπάθεια να αποφευχθεί η κλιμάκωση των εχθροπραξιών μεταξύ του Ιράν και του Ισραήλ μετά τη δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια στην Τεχεράνη στις 31 Ιουλίου. Ακολουθούν όλα όσα γνωρίζουμε για τις διαπραγματεύσεις:
Οι συνομιλίες διεξάγονται σήμερα, την Πέμπτη 15/8 στη Ντόχα του Κατάρ.
Ποιοι συμμετέχουν;
Στις συνομιλίες που ξεκίνησαν περίπου πριν μισή ώρα. Απ’ ό,τι είναι γνωστό ως τώρα, συμμετέχουν αξιωματούχοι από το Κατάρ, τις ΗΠΑ και το Ισραήλ. Οι μέχρι στιγμής αναφορές έδειχναν ότι η Χαμάς δεν θα στείλει εκπροσώπους της.
Το πρακτορείο ειδήσεων AFP, επικαλούμενο αμερικανική πηγή, ανέφερε ότι ο διευθυντής της CIA Γουίλιαμ Μπερνς θα συμμετάσχει στη συνάντηση.
Ακόμα και τώρα παραμένει άγνωστο το αν συμμετέχουν αντιπρόσωποι της Χαμάς στις συνομιλίες. Όπως αναφέρει το Αλ-Τζαζίρα:
Αυτό που γνωρίζουμε μέχρι στιγμής είναι ότι θα υπάρχει αμερικανική αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον Μπιλ Μπερνς, τον επικεφαλής της CIA, και τον Μπρετ ΜακΓκουρκ, τον απεσταλμένο των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή.
Η ισραηλινή αντιπροσωπεία έχει προσγειωθεί στη Ντόχα, με επικεφαλής τον επικεφαλής της Μοσάντ, David Barnea. Εκεί θα είναι επίσης ο πρωθυπουργός του Κατάρ Mohammed bin Abdulrahman bin Jassim Al Thani και ο επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών της Αιγύπτου.
Η Χαμάς έχει δηλώσει ότι δεν ενδιαφέρεται για την έναρξη νέων διαπραγματεύσεων, αλλά θέλει να λάβει μια τελική απάντηση από το Ισραήλ σε μια συμφωνία-πλαίσιο που ανακοινώθηκε από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και συμφωνήθηκε από τη Χαμάς στις αρχές Ιουλίου.
Τι συζητιέται;
Η κοινή ανακοίνωση αναφέρει ότι οι συνομιλίες θα έχουν ως στόχο να «ολοκληρώσουν την κατάπαυση του πυρός» και να εξασφαλίσουν μια συμφωνία απελευθέρωσης των ισραηλινών αιχμαλώτων που κρατούνται στη Λωρίδα της Γάζας. Περίπου 110 αιχμάλωτοι πιστεύεται ότι εξακολουθούν να βρίσκονται στη Γάζα από τους περίπου 240 που είχαν αρχικά συλληφθεί από το νότιο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου του περασμένου έτους.
Οι εκπρόσωποι των τριών χωρών που μεσολαβούν πρόσθεσαν στην ανακοίνωση ότι θα συζητήσουν μια συμφωνία-πλαίσιο την οποία επεξεργάζονται από κοινού εδώ και μήνες.
Αυτή θα βασίζεται σε ένα σχέδιο κατάπαυσης του πυρός που πρότεινε ο Μπάιντεν στις 31 Μαΐου. Η πρόταση αυτή αποτέλεσε τη βάση της απόφασης 2735 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, η οποία εγκρίθηκε στις 10 Ιουνίου, με 14 κράτη μέλη να ψηφίζουν υπέρ, κανένα κατά και μόνο η Ρωσία να απέχει.
Το ψήφισμα αυτό ζητούσε μια προσέγγιση τριών φάσεων για την επίτευξη εκεχειρίας στην περιοχή. Η πρώτη φάση θα ήταν η απελευθέρωση των Ισραηλινών αιχμαλώτων και των Παλαιστινίων κρατουμένων σε διάστημα έξι εβδομάδων- η δεύτερη φάση θα ήταν ο οριστικός τερματισμός των εχθροπραξιών- και η τρίτη φάση θα ήταν ένα πολυετές σχέδιο για την ανοικοδόμηση της Γάζας.
«Δεν υπάρχει άλλος χρόνος για χάσιμο ούτε δικαιολογίες από κανένα μέρος για περαιτέρω καθυστέρηση. Είναι καιρός να απελευθερωθούν οι όμηροι, να αρχίσει η κατάπαυση του πυρός και να εφαρμοστεί αυτή η συμφωνία», αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Ποια είναι η ισραηλινή θέση;
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου έχει επαναλάβει επανειλημμένα τη δέσμευση του Ισραήλ για «πλήρη νίκη» επί της Χαμάς κατά τη διάρκεια του πολέμου.
Το Ισραήλ έχει επίσης δηλώσει ότι θέλει ο στρατός του να διατηρήσει τον έλεγχο των νότιων συνόρων της Γάζας με την Αίγυπτο.
Το Ισραήλ επιμένει επίσης στη δημιουργία σημείων ελέγχου από τα οποία θα πρέπει να περάσουν οι Παλαιστίνιοι που επιστρέφουν στα σπίτια τους στη βόρεια Γάζα και όπου θα υποβάλλονται σε έλεγχο για όπλα.
Ποια είναι η θέση της Χαμάς;
Στις 11 Αυγούστου, η Χαμάς ανάρτησε μήνυμα στο κανάλι της στο Telegram, στο οποίο ανέφερε ότι επιθυμεί εκεχειρία που θα βασίζεται αυστηρά στην πρόταση του Μπάιντεν και στο ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ της 10ης Ιουνίου και όχι σε οποιοδήποτε νέο σχέδιο που μπορεί να προταθεί στις συνομιλίες.
Η πρόταση της 6ης Μαΐου που αναφέρεται στο μήνυμα απαιτεί την απελευθέρωση των ισραηλινών αιχμαλώτων στη Γάζα σε αντάλλαγμα για έναν απροσδιόριστο αριθμό παλαιστίνιων κρατουμένων. Η Χαμάς συμφώνησε τότε με την πρόταση αυτή, ενώ το Ισραήλ την απέρριψε.
Την Πέμπτη, η Χαμάς δήλωσε στους διαμεσολαβητές ότι εάν το Ισραήλ υπέβαλε μια «σοβαρή» πρόταση σύμφωνα με τις προηγούμενες προτάσεις της Χαμάς, η ομάδα θα συνέχιζε να συμμετέχει στις διαπραγματεύσεις.
Η Χαμάς απαιτεί επίσης την πλήρη αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από τη Γάζα.
Γιατί γίνονται αυτές οι συνομιλίες τώρα;
Εκτός από τον αυξανόμενο αριθμό των νεκρών αμάχων και την προοπτική λιμού στη Γάζα, τα πρόσφατα γεγονότα έχουν εντείνει την κατάσταση.
Στις 31 Ιουλίου, ο επικεφαλής της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια δολοφονήθηκε στο Ιράν, γεγονός που δημιούργησε φόβους για μια ευρύτερη περιφερειακή σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν.
Ένας διοικητής της λιβανέζικης οργάνωσης Χεζμπολάχ, ο Φουάντ Σουκρ, σκοτώθηκε επίσης στη Βηρυτό του Λιβάνου σε ισραηλινή αεροπορική επιδρομή.
Υποσχόμενη αρχή, δηλώνει ο Λευκός Οίκος
Ο Λευκός Οίκος δήλωσε ότι οι συνομιλίες για την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα στο Κατάρ, στις οποίες συμμετείχαν κορυφαίοι αξιωματούχοι των ΗΠΑ, είχαν «ελπιδοφόρο ξεκίνημα», αλλά δεν ανέμενε να κλείσει αμέσως μια συμφωνία.
«Σήμερα είναι μια ελπιδοφόρα αρχή», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας Τζον Κίρμπι, ο οποίος επιβεβαίωσε ότι οι συνομιλίες ξεκίνησαν στη Ντόχα με τη συμμετοχή του διευθυντή της CIA Γουίλιαμ Μπερνς.
Ο Κίρμπι πρόσθεσε ότι οι διαπραγματεύσεις είναι πιθανό να διαρκέσουν μέχρι την Παρασκευή.
