Σχέδιο εξόδου της Γερμανίας από την τωρινή τακτική των ευρύτατων απαγορεύσεων κυκλοφορίας και της παύσης σημαντικότατου εύρους οικονομικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων συνέταξαν 14 ειδικοί, διακεκριμένοι καθηγητές της Πολιτικής Οικονομίας, της Ιατρικής, της Ψυχολογίας και της Νομικής για λογαριασμό του Ινστιτούτου Οικονομικής Έρευνας (Ifo) του Μονάχου Το σχέδιο έρχεται σε συνέχεια της πρότασης ειδικών στα μέσα του Μάρτη, που συντάχθηκε για λογαριασμό του ομοσπονδιακού υπουργείου Εσωτερικών και πρότεινε την υιοθέτηση του μοντέλου της Νότιας Κορέας, με γενικευμένη διεξαγωγή τεστ στον πληθυσμό ώστε να εντοπιστούν οι πραγματικοί φορείς του κορονοϊού και ακόλουθα να απομονωθούν, ενώ οι υπόλοιποι να μπορέσουν να επιστρέψουν στις δραστηριότητες τους.
Σύμφωνα με την ομάδα των συγγραφέων, οι περιορισμοί πρέπει να χαλαρώσουν σταδιακά και υπό την προϋπόθεση ότι συνεχώς θα μελετώνται τα αντίστοιχα ρίσκα, ώστε να μην ξεφύγει από τον έλεγχο η διάδοση του ιού. Η αρχή προτείνεται να γίνει σε τομείς της οικονομικής και κοινωνικής ζωής που παρουσιάζουν χαμηλότερο κίνδυνο διάδοσης της ασθένειας Covid-19. Τέτοιοι είναι βιομηχανικές μονάδες υψηλής αυτοματοποίησης αλλά και παιδικοί σταθμοί, σχολεία καθώς και πανεπιστήμια. Στις μεν πρώτες λόγω της δομής της παραγωγικής διαδικασίας είναι δυνατόν να τηρούνται αυστηρά μέτρα προφύλαξης, ενώ οι εκπαιδευτικές δομές είναι αφενός απαραίτητες ώστε να μπορούν οι εργαζόμενοι να πηγαίνουν απρόσκοπτα στις δουλειές τους, αφετέρου η επαναλειτουργία τους θα έπαιζε σημαντικό ρόλο στην βελτίωση της ψυχολογίας του πληθυσμού, θα δημιουργούσε δηλαδή ένα αίσθημα σταδιακής επιστροφής στην πρότερη κανονικότητα.
Το επιχείρημα των ειδικών σχετικά με την προτεραιότητα που πρέπει να δοθεί στις εκπαιδευτικές δομές έγκειται στο ότι τα παιδιά και οι νέοι δεν νοσούν κατά κανόνα σοβαρά, άρα το ρίσκο είναι χαμηλό. Η αποφυγή βέβαια της διασποράς τουν ιού μέσα από τις μικρές ηλικίες αφήνεται να γίνει μέσα από τα υπόλοιπα μέτρα που προτείνονται στο σχέδιο. Ταυτόχρονα τονίζουν ότι η εκπαιδευτική διαδικασία με ηλεκτρονικά μέσα εξ’ αποστάσεως από το σπίτι δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη μάθηση στην τάξη και ως εκ τούτου ρίχνει σημαντικά το επίπεδο.
Η σταδιακή χαλάρωση των μέτρων περιορισμού θα μπορούσε να ξεκινήσει από περιοχές με λίγα κρούσματα και ικανοποιητικές νοσηλευτικές δυνατότητες, προϋποθέτει την προετοιμασία του κρατικού μηχανισμού και την ευρεία διεξαγωγή τεστ. Οι προϋποθέσεις που αναφέρονται στο σχέδιο είναι πολλές. Από τη μια μεριά αναφέρεται η συστηματική ενημέρωση και προετοιμασία του πληθυσμού με παράλληλο τονισμό του ότι δεν πρόκειται για μια γενικευμένη επιστροφή στη κατάσταση προ της πανδημίας. Οι πολιτικοί καλούνται να δίνουν το καλό παράδειγμα τηρώντας οι ίδιοι τα μέτρα περιορισμού και προστασίας. Από την άλλη μεριά σημαντικό σημείο είναι η εξασφάλιση από το κράτος ότι όλοι οι ασθενείς θα νοσηλεύονται με την ίδια ποιότητα παροχής ιατρικής φροντίδας και να διαλυθεί η υπόνοια ότι υπάρχουν διακρίσεις. Επ’ αυτού αναφέρονται ενδεικτικά οι άστεγοι. Σε αυτό το σημείο προστίθεται ότι πρέπει να εμπεδωθεί η βεβαιότητα ότι όλοι όσοι πλήττονται οικονομικά θα ενισχυθούν. Ειδική μνεία γίνεται στη διεύρυνση των δυνατοτήτων ψυχολογικής υποστήριξης, ενώ επισημαίνεται ότι είναι απαραίτητη η διαφύλαξη των δημοκρατικών αξιών και της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης.
Αντιμετώπιση του αντιγερμανισμού με το βλέμμα στην… Κίνα
Αυτό το τελευταίο σημείο έχει τη σημασία του καθώς η γερμανική κυβέρνηση μαζί με άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Βορρά έχουν ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων με τη στάση τους στο ζήτημα της έκτακτης χρηματοδότησης των χωρών του Νότου, ειδικά της Ιταλίας και της Ισπανίας που αντιμετωπίζουν υγιειονομική, οικονομική και κοινωνική καταστροφή. Είναι προφανές ότι οι συντάκτες έχουν στο νου το πόσο αναγκαίο είναι να μετριαστεί και να αναστραφεί το νέο κύμα αντιγερμανισμού που αναπτύσσεται. Οι μνήμες από τα χρόνια 2010-2015 παραμένουν νωπές και είναι σαφές ότι το ευρωπαϊκό οικοδόμημα πρέπει να βγει σώο από την γενικευμένη κρίση που προκαλείται λόγω της πανδημίας.
Με τις λιγότερες δυνατές απώλειες πρέπει να βγει από την παρούσα κρίση και η γερμανική οικονομία. Την Πέμπτη στο Βερολίνο ο Χριστιανοδημοκράτης ομοσπονδιακός υπουργός Οικονομίας, Πέτερ Άλτμάϊερ, προειδοποίησε ότι η παρούσα κρίση μπορεί να οδηγήσει σε ύφεση μεγαλύτερη από αυτήν του 2009, χρονιά της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Τότε το ΑΕΠ είχε συρρικνωθεί κατά 5,7%. Πάντως, ο Σοσιαλδημοκράτης υπουργός Οικονομικών Όλαφ Σολτς, υπενθύμισε ότι η κυβέρνηση στηρίζει την οικονομία με ένα από τα μεγαλύτερα ποσά παγκοσμίως, ύψους 156 δισ. ευρώ.
Το σχέδιο για την προσεκτική χαλάρωση των μέτρων έρχεται να δώσει μιαν απάντηση στο υπαρξιακό άγχος που διαρπερνά κάθετα τη γερμανική οικονομία: παρακολουθώντας το διεθνές κανάλι της Deutsche Welle την περασμένη Πέμπτη το βράδυ στη διάρκεια του σχολιασμού της ενεργοποίησης του ΝΑΤΟ για τη διανομή ιατρικού υλικού στις χώρες μέλη του από τη δημοσιογράφο Τέρι Σουλτς θα ήταν δύσκολο να παραβλέψει κανείς το χαρακτηρισμό της παροχής βοήθειας από την Κίνα και τη Ρωσία ως “προπαγανδιστικής κίνησης για τη δημιουργία εντυπώσεων”, στις οποίες οφείλει να απαντήσει η Βορειοατλαντική Συμμαχία. Και αν τώρα το ΝΑΤΟ προσπαθεί όπως όπως να καλύψει το κενό που άφησε τις προηγούμενες εβδομαδες, αυτό δεν λύνει ένα βασικό ζήτημα που τίθεται – και δεν είναι άλλο από το συνολικό πλέον προβάδισμα που έχει η Ασία οικονομικά σε σχέση με τον ευρωατλαντικό χώρο.
Ενώ οι ευρωπαϊκές χώρες βρίσκονται εν τω μέσω του λοκ ντάουν, οι ασιατικές βιομηχανικές δυνάμεις είτε δεν το έζησαν καθόλου, όπως η Νότια Κορέα και η Ιαπωνία, είτε το ξεπερνούν, όπως η Κίνα, έστω και εν μέρει. Στις σημερινές όμως συνθήκες δημιουργείται έτσι σημαντικό προβάδισμα για όποιες οικονομίες λειτουργούν κανονικά ή σχεδόν κανονικά και τεράστιες απώλειες για τους υπόλοιπους. Κατ’ αυτόν τον τρόπο μπορεί αυτή τη στιγμή η κινεζική βιομηχανία να παλεύει με τη μείωση των εξαγωγών και η κοινωνία να είναι πολύ επιφυλακτική ως προς την επιστροφή σε κανονικούς ρυθμούς ζωής και παραγωγής, όπως επισημαίνει το Spiegel, γεγονός όμως παραμένει ότι οι μηχανές μπαίνουν μπροστά.
Ο καθηγητής της πανεπιστημιακής κλινικής Eppendorf του Αμβούργου, Άνσγκαρ Λόζε, είπε στην εφημερίδα Die Zeit πως οι τωρινοί περιορισμοί είναι σωστοί και ήδη δείχνουν αποτελεσματικότητα, θα είχαν ωστόσο πέρα από τις βαθιές οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες και συνέπειες ιατρικής φύσης, στην περίθαλψη λ.χ. ασθενών με άλλες σοβαρές ασθένειες πέραν του κορονοϊού. Για τον καθηγητή το γενικό λοκ ντάουν δεν μπορεί να είναι μακροπρόθεσμη στρατηγική και χρειάζεται ευελιξία μετά από υπολογισμό των κινδύνων. Ο επικεφαλής δε του Ινστιτούτου Ifo, το οποίο αποτελεί το πιο σημαντικό από πλευράς επιρροής της γερμανικής πολιτικής και οικονομίας, Κλέμενς Φύστ, εκφράζει στην ίδια εφημερίδα το επιχείρημα ότι η λειτουργία της οικονομίας απαιτεί την γενική υγεία του πληθυσμού, η οποία από τη μεριά της έχει απόλυτη ανάγκη από μια λειτουργούσα οικονομία.
