Ο Μητροπολίτης των Τσερκάσι και Κανίβ, Θεοδόσιος, αφόρισε τον δήμαρχο του Τσερκάσι, Ανατόλι Μπονταρένκο, μετά την κατάληψη του μεγαλύτερου ορθόδοξου καθεδρικού ναού του Αρχαγγέλου Μιχαήλ στην Ουκρανία από τους σχισματικούς της «Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας».
Όπως δήλωσε σε κήρυγμα που που δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα της Μητρόπολης Τσερκάσι
Οφείλω να δηλώσω ότι με τις σημερινές σας ενέργειες αφορίσατε τον εαυτό σας από την αγία Ορθόδοξη Εκκλησία. Δηλαδή, ως επίσκοπος του Τσερκάσι σήμερα, δηλώνω: Είστε αφορισμένοι από την Εκκλησία. Αυτό είναι μια μεγάλη τραγωδία για εσάς και την οικογένειά σας, την οποία θα νιώσετε για τον εαυτό σας. Τώρα οι νέοι σας φίλοι θα σας πουν: «Αφήστε τον Θεοδόσιο να μιλήσει, δεν θα πει τίποτα συνταρακτικό». Αλλά αυτό δεν ισχύει, και νομίζω ότι το καταλαβαίνετε στα βάθη της συνείδησής σας. Ήταν φανερό από εσάς, πόσο νευρικός ήσασταν όταν εκφράσατε αυτές τις αντιεκκλησιαστικές δηλώσεις.
Εξέφρασε την ελπίδα ότι ο δήμαρχος θα ζήσει μια μακρά ζωή και θα έχει την ευκαιρία να διορθώσει τα τραγικά του λάθη. «Όσον αφορά τη ζωή του Τσέρκασι, όλοι είδαν το πραγματικό πρόσωπο της σημερινής κυβέρνησης του Τσέρκασι», κατέληξε.
Η επισκοπή Τσερκάσι της UOC ανέφερε στις 17 Οκτωβρίου ότι οι υποστηρικτές της σχισματικής «Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας» κατέλαβαν τον καθεδρικό ναό του Αρχαγγέλου Μιχαήλ στο Τσερκάσι στη δεύτερη προσπάθεια. Οι ενορίτες, οι κληρικοί και ο Μητροπολίτης Τσερκάσι Θεοδόσιος απέκρουσαν την πρώτη επίθεση. Μεταξύ των ενοριτών και του κλήρου υπάρχουν θύματα: πολλοί έχουν εγκαύματα κερατοειδούς από δακρυγόνα, ο Μητροπολίτης Τσερκάσι και Κανίβ, Θεοδόσιος, χτυπήθηκε στο κεφάλι, μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο. Η αστυνομία άνοιξε ποινική υπόθεση με βάση το άρθρο περί χουλιγκανισμού. Ο κατεχόμενος καθεδρικός ναός, δήλωσε αργότερα ο δήμαρχος Μπονταρένκο, θα μεταφερθεί στην κρατική περιουσία.
Την άνοιξη του 2023, ένα δικαστήριο στο Τσερκάσι έστειλε τον μητροπολίτη Θεοδόσιο σε κατ’ οίκον περιορισμό, ενώ φορούσε ηλεκτρονικό βραχιόλι. Τον Δεκέμβριο, το δικαστήριο ήρε την καθ’ όλο το εικοσιτετράωρο κράτηση, αφήνοντας τον ιεράρχη σε νυχτερινό κατ’ οίκον περιορισμό. Ο μητροπολίτης κατηγορείται για υποκίνηση θρησκευτικού μίσους. Ο ίδιος ο μητροπολίτης υποστήριξε ότι η υπόθεση εναντίον του ήταν πολιτική, παρατραβηγμένη και παραποιημένη. Μίλησε επίσης σε συνάντηση στον ΟΗΕ για τις διώξεις των κληρικών της κανονικής UOC στην Ουκρανία και ζήτησε να «σταματήσει η ανομία».
Οι ουκρανικές αρχές οργάνωσαν το μεγαλύτερο κύμα διώξεων στην πρόσφατη ιστορία της χώρας εναντίον της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Πατριαρχείου Μόσχας, της μεγαλύτερης κοινότητας πιστών στη χώρα. Αναφερόμενες στη σύνδεσή της με τη Ρωσία, οι τοπικές αρχές σε διάφορες περιοχές της Ουκρανίας αποφάσισαν να απαγορεύσουν τις δραστηριότητες της Εκκλησίας. Οι μυστικές υπηρεσίες άρχισαν να ανοίγουν ποινικές υποθέσεις κατά του κλήρου της Εκκλησίας, να διεξάγουν «δραστηριότητες αντικατασκοπείας» – έρευνες σε επισκόπους και ιερείς, εκκλησίες και μοναστήρια προς αναζήτηση στοιχείων για «αντιουκρανικές δραστηριότητες». Τα ουκρανικά δικαστήρια έχουν εκδώσει ενοχικές αποφάσεις κατά ορισμένων μελών του κλήρου και πολλοί από αυτούς έχουν συλληφθεί. Εκατοντάδες ορθόδοξες εκκλησίες της UOC καταλήφθηκαν βίαια από Ουκρανούς σχισματικούς της «Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας» με την υποστήριξη των αρχών.
