Δεν είναι και τόσο μακρινό παρελθόν τα καλοκαίρια του 2009-2014 όταν στην πολυτελή βίλα της παραλίας Ξυλοκέριζας στις Σπέτσες η οικογένεια Κουτσολιούτσου διοργάνωνε χλιδάτα πάρτι γενεθλίων με την καλλιτεχνική επιμέλεια του Διονύση Σαββόπουλου (μπατζανάκη του ιδιοκτήτη) και καλεσμένους επώνυμους επιχειρηματίες και το μισό υπουργικό συμβούλιο της ΝΔ , και του ΠΑΣΟΚ. Σήμερα, μετά την πτώση της οικογένειας Κουτσολιούτσου εν μέσω σκανδάλων, όλοι αυτοί δεν θυμούνται τίποτα. Όπως εξασθενημένη μνήμη έχουν και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ από τις συναντήσεις με οικονομικούς παράγοντες. Αν κάτι έχει ενδιαφέρον δεν είναι τόσο η καταγγελία της ΝΔ που γίνεται κυρίως για λόγους αλλαγής ατζέντας, αλλά η υπόθεση Folli Follie σαν παράδειγμα της απίστευτης υποκρισίας του πολιτικού και οικονομικού συστήματος. ‘Εχουν γραφτεί διάφορα αλλά υπάρχουν πτυχές της υπόθεσης που αποσιωπούνται.
Είναι γνωστό ότι η διοίκηση της Folli-Follie είναι υπεύθυνη για οικονομικό σκάνδαλο που αφορά τόσο την παραποίηση οικονομικών στοιχείων (π.χ. πλασματικές πωλήσεις, κτλ.) αλλά και μεταφορά δεκάδων εκατομμυρίων από την εταιρεία στους μετόχους μέσω θυγατρικών εταιρειών. Αναμφισβήτητο γεγονός και τεράστιο σε έκταση.
Δεν πέσαμε όμως και από τα σύννεφα, ακόμη και αν αφορά μεγάλη εταιρία εισηγμένη στο χρηματιστήριο. Λ.χ., δεκάδες εταιρείες χρησιμοποίησαν αυτή την πρακτική στο σκάνδαλο του χρηματιστηρίου την περίοδο 1998-1999 και την συνέχισαν αργότερα, όταν λόγω της κρίσης του 2010 δεν μπορούσαν να κρύψουν πλέον τις ατασθαλίες τους. Χαρακτηριστικό πρόσφατο παράδειγμα η εμβληματική χρεωκοπία μεγάλης αλυσίδας σούπερ μάρκετ (προσκείμενης μάλιστα πολιτικά στην ΝΔ) όπου ο μέτοχος εξασφάλισε διακομματική προστασία, και τώρα απολαμβάνει ζωή πλουσιοπάροχη στο εξωτερικό. Μια περίεργη αμνησία συνοδεύει το επίσημο πολιτικό σύστημα όταν αναφέρεται σε σκάνδαλα.
Αν ανατρέξουμε στο παρελθόν θα δούμε ότι στην χώρα δεκάδες εταιρείες εισηγμένες στο χρηματιστήριο πτώχευσαν με βαρύτατες σκιές για τους μετόχους, δεκάδες θαλασσοδάνεια έχουν γίνει καπνός, τράπεζες έχουν χρεωκοπήσει, αλλά σχεδόν κανένας δεν έχει μπει στη φυλακή (εξαίρεση τα εξοπλιστικά). Τόσα χρήματα χάθηκαν, τόσοι ευνοήθηκαν, τόσα έχουν ακουστεί και γραφτεί, αλλά κανείς επώνυμος δεν πλήρωσε.
Η αλήθεια είναι ότι από τους μετόχους μεγάλων εταιρειών που συμμετείχαν στο χρηματιστήριο, τρεις έχουν περάσει την πόρτα της φυλακής. Ο πρώτος είναι ο Λαυρεντιάδης που είχε “ρίξει” το αμερικανικό fund Carlyle Group, όπου συμμετείχαν ακόμη και πρώην υπουργοί των ΗΠΑ. Ο δεύτερος είναι ο Ρέστης που έκανε παράνομο κοντραμπάντο πετρελαίου με το Ιράν. Ο τρίτος είναι ο Κουτσολιούτσος που συνεργάστηκε με τους Κινέζους στη Folli Follie (με μεγαλομέτοχο το Group Fosun που κοντραρίστηκε με τους Αμερικάνους και στην υπόθεση της Εθνικής Ασφαλιστικής), με αποτέλεσμα ένα ελεγχόμενο fund με την επωνυμία QCM, να αποκαλύψει αρχικά τις παρατυπίες. Υπάρχουν και συμπτώσεις…
Είναι εύλογο το ερώτημα αν υπάρχουν ευθύνες των θεσμικών οργάνων εποπτείας της Folli Follie. Καταρχήν ευθύνες έχουν οι ελεγκτικές εταιρείες που επί χρόνια υπέγραφαν τους ισολογισμούς του ομίλου. Δυστυχώς η Folli Follie δεν ήταν η μόνη εταιρεία όπου οι ελεγκτικές εταιρίες έκαναν πλημμελώς το καθήκον τους. Το μεγάλο ζήτημα σε αυτές τις περιπτώσεις προκύπτει από την παράδοση του ελέγχου σε ιδιωτικές εταιρείες, οι οποίες αναπτύσσουν σχέσεις εξάρτησης με τις ελεγχόμενες. Μάλιστα είναι γνωστό ότι οι ίδιες οι εταιρείες που κάνουν έλεγχο, συνήθως έχουν και τμήματα “συμβουλευτικής”, όπου καθοδηγούν τις εταιρείες πώς να παρακάμπτουν νομότυπα κρατικά και φορολογικά εμπόδια. Η κατάσταση δε αυτή λαμβάνει νέα διάσταση γιατί τα τελευταία χρόνια οι μεγάλες ελεγκτικές εταιρείες, είτε αναλαμβάνουν ουσιαστικά την “παροχή συμβουλών” προς τα υπουργεία είτε ακόμη και την διαχείριση κρατικών αρμοδιοτήτων.
Ευθύνες φέρει και η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς η οποία έπρεπε να κινηθεί πιο γρήγορα στην υπόθεση, ο δε πρόεδρος να μην αναλίσκεται σε ευχάριστα ταξιδάκια. Όμως το θέμα δεν είναι τόσο η ολιγοήμερη καθυστέρηση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, όσο ότι εδώ και χρόνια δεν επικεντρώνει σε ρόλο ελέγχου, αλλά σε ρόλο ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας. Υπήρξαν δε πάρα πολλές περιπτώσεις τα τελευταία 10 χρόνια που δεν έδειξε το πρέπον ενδιαφέρον.
Τέλος, ευθύνες έχουν οι συμμετέχοντες στο Δ.Σ. της εταιρείας, πλην της οικογένειας των ιδιοκτητών. Μια ματιά στη σύνθεση του Δ.Σ. της εταιρίας τα τελευταία δέκα χρόνια, αποκαλύπτει στελέχη του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, (π.χ. διατελέσαντες Γενικοί Γραμματείς Υπουργείων, κ.ο.κ.), τραπεζικά στελέχη που η σημερινή κυβέρνηση, για να ανταμείψει την τεράστια συμβολή τους στο τραπεζικό σύστημα και στην διοίκηση της Folli Follie, τοποθέτησε πρόσφατα επικεφαλής στο Αεροδρόμιο Αθηνών, για να μην ξεχάσουμε και τον CEO της εταιρείας, που ο ΣΥΡΙΖΑ πρότεινε για το Υπερταμείο.
Όσο δε αφορά την πρόσφατη καταγγελία της ΝΔ, οι ευθύνες του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να αναζητηθούν αλλού. Η κυβέρνηση χρησιμοποιεί την υπόθεση για να αλλάξει ατζέντα, με την βοήθεια της ελεγκτικής εταιρίας PWC. Ήταν η εταιρεία που καταγγέλθηκε ότι πρωταγωνίστησε σε συνεργασία με την κυβέρνηση στην εξαγορά-πρόκληση της Εθνικής Ασφαλιστικής. Γιατί είναι προκλητικό η PWC να διορίζεται ελεγκτής της Εθνικής Ασφαλιστικής ενώ συγχρόνως είναι σύμβουλος της εταιρίας CVC που θέλει να αγοράσει την πρώτη. Είναι δε ακόμα πιο προκλητικό ότι προβαίνει σε “έκτακτες προβλέψεις” ύψους 500 εκατ ευρώ περίπου για να μειώσει το τίμημα εξαγοράς από την CVC!! Ο προφανής σύνδεσμος κυβέρνησης και PWC, είναι η αιτία παροχής στοιχείων για την Folli Follie που δεν αφορούν το ρόλο μιας ελεγκτικής (οι ελεγκτικές εξετάζουν τα οικονομικά στοιχεία και όχι τα mail του υπεύθυνου ασφαλείας).
Εξάλλου και με την εκδοχή της ΝΔ, δεν προκύπτει καμία έκνομη ενέργεια. Όμως δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν πολιτικές ευθύνες για τον ΣΥΡΙΖΑ. Είναι προφανές ότι και με την Folli Follie , επιφανή κομματικά στελέχη είχαν “διαχυτική” συμπεριφορά όπως και με πολλές άλλες εταιρείες. Η πολιτική είχε αντικατασταθεί από παραγοντιλίκια, και το ρόλο του “νταραβεριτζή”. Είναι δε ακόμη μεγαλύτερη η ευθύνη για ένα κόμμα που είχε προμετωπίδα του την “πάταξη της διαφθοράς”, να επιδεικνύει τάσεις “διαχυτικές” με μια εταιρεία υπόλογη για τεράστιο σκάνδαλο. Είναι τόσο αφελές ένα πρώην στέλεχος της Τράπεζας της Ελλάδος, όπως ο Μάκης Μπαλαούρας, να μην καταλαβαίνει ότι δεν συζητάνε με μια καπιταλιστική εταιρεία στην οποία έχει επέμβει εισαγγελέας για διαφθορά;
Η γοητεία της μπουρζουαζίας κατέλαβε από την κορυφή μέχρι τη βάση του ΣΥΡΙΖΑ. Όσοι δε νομίζουν ότι ο ισχυρισμός αυτός είναι υπερβολικός, ας κοιτάξουν τι έγινε στις δύο υποθέσεις τις οποίες προεκλογικά ο ΣΥΡΙΖΑ είχε αναδείξει ως έμβλημα της διαπλοκής και διαφθοράς. Στην περίπτωση Ψυχάρη και τραπεζιτών έβαλε συνήγορο υπεράσπισης των κατηγορουμένων το μέλος της Πολιτικής Επιτροπής του (το γνωστό δικηγόρο Ματζουράνη), στην δε υπόθεση με την Λίστα Λαγκάρντ παρενέβη υπουργός υπέρ του κύριου υπεύθυνου μετά από τηλεφώνημα του Νετανιάχου!
Η επικοινωνιακή σκόνη που δημιουργήθηκε από την κυβέρνηση για την Folli Follie θα εξαφανιστεί σύντομα. Ένα πολιτικό συμπέρασμα πρέπει να κρατηθεί με αφορμή την υπόθεση: σε εποχή κρίσης η επιλογή της πασοκοποίησης της αριστεράς οδηγεί στο λαϊκό ρητό “και κερατάς και δαρμένος”.
