Ο κόσμος σήμερα είναι αντιμέτωπος με μια “πανδημία καταστρατήγησης και παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων” δηλώνει ο γενικός γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες. Ολοκληρωτικά, αυταρχικά καθεστώτα επιβάλλουν δραστικούς περιορισμούς σε δικαιώματα, ελευθερίες και με πρόσχημα τον νέο κορονοϊό περιορίζουν την ελευθερία της έκφρασης και καταπνίγουν κάθε φωνή αντίστασης.
Ο Αντόνιο Γκουτέρες σε άρθρο του στην ηλεκτρονική έκδοση της βρετανικής εφημερίδας “Γκάρντιαν” (Guardian) γράφει ότι με τη νόσο Covid-19 χάθηκαν χρόνια προόδου στα ανθρώπινα δικαιώματα και ότι οι παραβιάσεις “ευδοκίμησαν επειδή η φτώχεια, οι διακρίσεις, η καταστροφή του φυσικού μας περιβάλλοντος και άλλες αποτυχίες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δημιούργησαν τεράστιες ευπάθειες στις κοινωνίες μας”.
“Προβάλλοντας την πανδημία ως πρόσχημα, οι αρχές ορισμένων χωρών έχουν λάβει αυστηρά μέτρα ασφαλείας και έχουν υιοθετήσει έκτακτες ρυθμίσεις για την καταστολή της διαφωνίας, για την παραβίαση των πλέον θεμελιωδών ελευθεριών, για τη φίμωση των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης και την παρεμπόδιση του έργου των μη κυβερνητικών οργανώσεων”, δήλωσε ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ κατά την ετήσια ομιλία του ενώπιον του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με μαγνητοσκοπημένο μήνυμά του. “Οι περιορισμοί που συνδέονται με την πανδημία χρησιμεύουν ως δικαιολογία για τον τορπιλισμό των εκλογικών διαδικασιών, την αποδυνάμωση της φωνής των διαφωνούντων και την καταστολή των επικρίσεων”, πρόσθεσε. “Υπέρμαχοι των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δημοσιογράφοι, δικηγόροι, ακτιβιστές και ακόμη και επαγγελματίες της υγείας, έγιναν στόχος συλλήψεων, διώξεων και μέτρων εκφοβισμού και παρακολούθησης εξαιτίας της επίκρισης των μέτρων -ή της έλλειψης μέτρων – τα οποία ελήφθησαν για την αντιμετώπιση της πανδημίας”, πρόσθεσε.
Επίσης, “η πρόσβαση σε ζωτικής σημασίας πληροφορίες παρεμποδίσθηκε, ενώ η θανατηφόρα παραπληροφόρηση διευρύνθηκε, εκ μέρους επίσης ορισμένων ηγετών”, είπε χωρίς να τους κατονομάσει.
Μια πρόσφατη έκθεση του Παρατηρητηρίου των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων διαπιστώνει ότι τουλάχιστον 83 χώρες στον κόσμο επικαλέστηκαν την πανδημία για να δικαιολογήσουν τις επιθέσεις τους εναντίον της ελευθερίας της έκφρασης. Η Κίνα κατηγορείται για σημαντικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καθώς συστηματικά λογοκρίνει το διαδίκτυο, εισβάλλει στην ιδιωτικότητα των πολιτών με απροκάλυπτες παρακολουθήσεις και συλλαμβάνει όσους “διαρρέουν” πληροφορίες σχετικές με τον νέο κορονοϊό. “Η κινεζική ηγεσία έχει απειλήσει, συλλάβει, φυλακίσει και σιωπήσει πληροφοριοδότες και πολίτες δημοσιογράφους που προσπάθησαν να προειδοποιήσουν τον κόσμο ή να μιλήσουν δημοσίως για την πανδημία. Υπάρχει μεγάλη ανησυχία ότι το σύστημα παρακολούθησης που έχει επιστρατεύσει η Κίνα δήθεν για να καταπολεμήσει τον κορονοϊό θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη φίμωση διαφωνούντων, αντιφρονούντων και για την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων”, αναφέρει στον Γκάρντιαν ο Μπέντεντικτ Ρότζερς, επικεφαλής του Παρατηρητηρίου των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Χονγκ Κονγκ.
Σε όλο τον κόσμο οι κυβερνήσεις ολιγωρούν μπροστά στην παροχή βασικών δικαιωμάτων για τους πολίτες τους, όπως η ίση πρόσβαση σε δομές υγείας, παιδείας και ισότητα. Οι φτωχοί γίνονται φτωχότεροι, περιθωριοποιούνται και είναι αυτοί που πλήττονται πιο σκληρά από την πανδημία. “Η πανδημία επηρέασε κατά δυσανάλογο τρόπο τις γυναίκες, τις μειονότητες, τους ηλικιωμένους, τους ανθρώπους με αναπηρία, τους πρόσφυγες, τους μετανάστες και τους αυτόχθονες πληθυσμούς”, είπε. “Χρόνια προόδου στο ζήτημα της ισότητας των φύλων εξανεμίσθηκαν”, πρόσθεσε ο γ.γ. του ΟΗΕ.
Όπως τονίζει ο Αντόνιο Γκουτέρες το ταξικό εμβολιαστικό πρόγραμμα είναι η “νέα ηθική αποτυχία”. Κατήγγειλε τον “εθνικισμό των εμβολίων”: δέκα χώρες έχουν μοιρασθεί μεταξύ τους τα τρία τέταρτα των δόσεων εμβολίων κατά της Covid-19 που έχουν χορηγηθεί μέχρι σήμερα, είπε. “Η ανικανότητα διασφάλισης ισότιμης πρόσβασης στο εμβόλια μάς πηγαίνει πίσω”. Πιο ξεκάθαρη είναι η εικόνα που δίνει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ τα τρία τέταρτα των 128 εκατομμυρίων μέχρι στιγμής διαθέσιμων εμβολίων έχουν καταλήξει στα ιατρικά κέντρα μόλις δέκα κρατών στον κόσμο. Ούτε μία δόση εμβολίου δεν έχει φτάσει σε 130 χώρες, οι οποίες όλες μαζί έχουν έναν πληθυσμό 2,5 δισεκατομμυρίων ανθρώπων.
Ο γ.γ. του ΟΗΕ παρατήρησε ότι ο απολογισμός των θυμάτων της πανδημίας είναι υψηλότερος στις χώρες της αναπτυγμένες Δύσης. Ωστόσο, διευκρίνισε ότι οι οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας πλήττουν περισσότερο τον αναπτυσσόμενο κόσμο. Μετά από χρόνια προόδου για την εξάλειψη της παγκόσμιας φτώχειας, η πανδημία “κατάφερε” να οδηγήσει περισσότερους από 124 εκατομμύρια ανθρώπους κάτω από το όριο της φτώχειας. Στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας καταδεικνύουν ότι οι πολίτες στον αναπτυσσόμενο κόσμο επιβιώνουν με λιγότερα από δύο δολάρια την ημέρα.
“Καταστροφικό” είναι το πέρασμα της πανδημίας στην παιδεία. Το κλείσιμο των σχολικών μονάδων επηρέασε 1,6 δισεκατομμύρια παιδιά στον κόσμο σύμφωνα με τον ΟΗΕ. Τα κορίτσια είναι αυτά που αναγκάζονται να βρεθούν εκτός σχολικών αιθουσών και εντός καταναγκαστικών γάμων. Αυξήθηκαν τα ποσοστά της ενδοοικογενειακής βίας και πρόωρες κυήσεις. “Η βία κατά των γυναικών και των ανήλικων κοριτσιών έχει εκτιναχθεί. Αυξήθηκαν οι κακοποιήσεις μέσω διαδικτύου, η ενδοοικογενειακή βία, η διακίνηση ανθρώπων, η σεξουαλική εκμετάλλευση και οι γάμοι ανηλίκων”, αναφέρει ο Γκουτέρες.
Η εργασιακή εκμετάλλευση άνθισε κατά τη διάρκεια του έτους της πανδημίας για εκατομμύρια χαμηλόμισθους. Τεράστιες παραγγελίες για μάσκες PPE κατά του κορονοϊού παράγονται από γυναίκες της Βόρειας Κορέας που εργάζονται σε μυστικά εργοστάσια της Κίνας σε συνθήκες που αντιστοιχούν σε συνθήκες δουλείας. Οι βιοτεχνίες του Μπανγκλαντές βρίσκονται στα όρια της χρεοκοπίας καθώς οι δυτικοί όμιλοι του λιανεμπορίου έχουν σταματήσει τις παραγγελίες λόγω των λοκντάουν. Και στις χώρες του Κόλπου του Περσικού, από τις πιο πλούσιες περιοχές στον κόσμο, οι εργάτες μετανάστες πέφτουν καθημερινά θύματα φυλετικών διακρίσεων, αυθαίρετων κρατήσεων ενώ εργάζονται σε απάνθρωπες συνθήκες για ψίχουλα.
Στην παρέμβασή του ο Αντόνιο Γκουτέρες ζήτησε επίσης την ενίσχυση του αγώνα κατά της επανεμφάνισης του νεοναζισμού, της λευκής υπεροχής και της τρομοκρατίας με φυλετικά και εθνικά κίνητρα και την ανάληψη συντονισμένης δράσης σε παγκόσμια κλίμακα για να τεθεί τέλος στην “σοβαρή και αυξανόμενη απειλή” αυτή. Περισσότερο από εσωτερική τρομοκρατική απειλή, “μετατρέπονται σε διακρατική απειλή”, προειδοποίησε.
Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ έκανε ειδική αναφορά στο στρατιωτικό πραξικόπημα στην Μιανμάρ και κάλεσε τις ένοπλες δυνάμεις της χώρας να σταματήσουν την καταστολή και να απελευθερώσουν τις εκατοντάδες των πολιτών που κρατούνται από την εκδήλωση του πραξικοπήματος. “Είμαστε μάρτυρες της υπονόμευσης της δημοκρατίας, της χρήσης βάναυσης βίας, αυθαίρετων συλλήψεων, καταστολής όλων των εκδηλώσεών της, του περιορισμού της δημόσιας σφαίρας. Σοβαρές παραβιάσεις κατά των μειονοτήτων χωρίς λογοδοσία, περιλαμβανομένου αυτού που σωστά ονομάσθηκε εθνοκάθαρση εις βάρος της μειονότητας του πληθυσμού των Ροχίνγκια. Και ο κατάλογος συνεχίζεται”.
Πηγή: The Guardian
