Η πρόβλεψη της ανάπτυξης για φέτος εμπεριέχει αβεβαιότητες, που συνδέονται κυρίως με τις εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας και την ταχύτητα με την οποία θα προχωρήσει ο εμβολιασμός του πληθυσμού τόνισε σήμερα κατά την ετήσια γενική συνέλευση της Τράπεζας της Ελλάδος ο διοικητής της Γιάννης Στουρνάρας, προβλέποντας παρόλα αυτά αύξηση του ρυθμού ανάπτυξης φέτος στο 4,2%.
Ωστόσο πλάι σε αυτή την μάλλον αισιόδοξη πρόβλεψη, ο διοικητής της Τράπεζας Ελλάδος έβαλε και μία απαισιόδοξη αλλά ρεαλιστική: Τον κίνδυνο, κατά τη λεγόμενη “επόμενη μέρα” μετά το ξεπέρασμα της πανδημίας,αφενός να αντιμετωπίσουμε μεγάλο αριθμό πτωχεύσεων μη βιώσιμων επιχειρήσεων και αφετέρου την κατάργηση πολλών θέσεων εργασίας, κυρίως σε υπηρεσίες διαμεσολαβητικού χαρακτήρα και σε κλάδους εντάσεως εργασίας χαμηλής εξειδίκευσης…
Ο Στουρνάρας συνέστησε ότι “στοχευμένη” συνέχιση των δημοσιονομικών μέτρων στήριξης προβλέποντας ως αποτέλεσμα των μέτρων αυτών ο Προυπολογισμός θα εμφανίσει και φέτος πρωτογενές έλλειμμα 5,3% ΑΕΠ (από 7% πέρυσι, ενώ το χρέος το 2020 διαμορφώθηκε στο 205% του ΑΕΠ).
Το ενδεχόμενο πτώχευσης μεγάλου αριθμού οριστικά μη βιώσιμων επιχειρήσεων ενέχει σημαντικούς πιστωτικούς κινδύνους (νέα ΜΕΔ) και δημοσιονομικούς κινδύνους (καταπτώσεις κρατικών εγγυήσεων, οριστική διαγραφή χρεών προς το Δημόσιο, εισοδηματική στήριξη στους απολυόμενους εργαζομένους), που επηρεάζουν αρνητικά το χρηματοπιστωτικό τομέα και θα επιβραδύνουν περαιτέρω την επιστροφή στη λεγόμενη “δημοσιονομική ισορροπία”.
Πρότεινε, ως εκ τούτου:
α) Την επίσπευση του ολικού μετασχηματισμού της ελληνικής οικονομίας με στόχο την αύξηση της παραγωγικότητας με κατεύθυνση την ενίσχυση της ψηφιακής και πράσινης οικονομίας. Εκτίμησε ότι σε αυτό μπορούν να συμβάλλουν τα ευρωπαϊκά κονδύλια μέσω του NGEU.
β) Την ταυτόχρονη και ολική αντιμετώπιση του προβλήματος των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων και των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων μέσω δημιουργίας της λεγόμενης “Κακής Τράπεζας” που θα λειτουργήσει συμπληρωματικά με το πρόγραμμα «Ηρακλής» που έχει εγκρίνει η κυβέρνηση.
Οι προειδοποιήσεις Στουρνάρα
Προειδοποίησε δε ότι στην περίπτωση που δεν επιλεγεί τελικά η πρόταση της Τράπεζας της Ελλάδος, θα πρέπει να βρεθεί ένας εναλλακτικός τρόπος αντιμετώπισης του προβλήματος των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων, συνεπής με την κείμενη νομοθεσία περί κεφαλαιακών απαιτήσεων.
Η δέσμευση σημαντικών δημόσιων πόρων υπό τη μορφή κρατικών εγγυήσεων για τη στήριξη των τιτλοποιήσεων των ΜΕΔ (Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια) των τραπεζών μέσω του προγράμματος «Ηρακλής», που ορθώς έχει αποφασιστεί, θα πρέπει να εξασφαλίζει την οριστική και ολιστική αντιμετώπιση τόσο του προβλήματος των ΜΕΔ όσο και του προβλήματος του πολύ υψηλού ποσοστού των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων στα εποπτικά κεφάλαια των τραπεζών.
Στοιχεία της ΤεΕ αναφέρουν πως τα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια ανήλθαν στο τέλος Δεκεμβρίου του 2020 σε 47,4 δισ. ευρώ. Ήταν μειωμένα κατά περίπου 21 δισ. ευρώ συγκριτικά με το τέλος Δεκεμβρίου του 2019.
Ωστόσο, ο λόγος των ΜΕΔ προς το σύνολο των δανείων παραμένει υψηλός, 30,2%, έναντι μέσου όρου μόλις 2,6% στην ΕΕ. Σε σχέση όμως με το Μάρτιο 2016, όταν είχε καταγραφεί ο μεγαλύτερος όγκος ΜΕΔ, έχει επιτευχθεί μείωση κατά περίπου 60 δισ. ευρώ, η οποία οφείλεται ως επί το πλείστον σε πωλήσεις δανείων και διαγραφές και πολύ λιγότερο σε εισπράξεις μέσω ενεργητικής διαχείρισης.
Ταυτόχρονα οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα σημείωσαν αύξηση κατά 20,6 δισ. ευρώ το 2020, ως αποτέλεσμα της συσσώρευσης ρευστότητας, αλλά και της αναβολής πραγματοποίησης δαπανών τόσο για λόγους πρόνοιας όσο και αναγκαστικά εξαιτίας των μέτρων περιορισμού.
