Υπήρξε ένα από τα κομβικά γεγονότα που οδήγησαν στον Ουκρανικό εμφύλιο πόλεμο και στην απόσχιση μέρους των ανατολικών περιοχών του Λουγκάνσκ και του Ντονιέτσκ. Όμως πέρασε, στην καλύτερη των περιπτώσεων, στα ψιλά των διεθνών μέσων ενημέρωσης, μιας και δεν χωρούσε στην αφήγηση τους.
Στις 2 Μαϊου 2014, στην Οδησσό, σε μια ημέρα διαδηλώσεων κατά του καθεστώτος που επιβλήθηκε μετά τις διαδηλώσεις του Μαϊντάν και την ανατροπή του Βίκτορ Γιανουκόβιτς, τουλάχιστον 48 άνθρωποι δολοφονήθηκαν. Δύο (από πυρά αγνώστων) από την πλευρά των οπλισμένων ακροδεξιών διαδηλωτών, που μετρούσαν πολυπληθείς εισαγόμενους νέο-ναζιστές του “Δεξιού Τομέα”, καθώς και ποδοσφαιρικούς χούλιγκαν (φιλο-Ουκρανών όπως έμελλε να χαρακτηριστούν). Και τουλάχιστον 46 κυρίως άοπλους αντι-Μαϊντανικούς διαδηλωτές, οι οποίοι κυνηγήθηκαν και βρήκαν καταφύγιο στο Κτήριο των Συνδικάτων της Οδησσού, απομεινάρι της σοβιετικής εποχής.
Οι ακροδεξιοί, οι οποίοι είχαν συγκεντρωθεί στην πάντοτε “ανυπάκουη” πόλης της νότιας Ουκρανίας προκειμένου να διαλύσουν το τοπικό κίνημα εναντίον του Μαϊντάν, έβαλαν φωτιά στο κτήριο, πυροβόλησαν όσους προέβαλαν στα παράθυρα και ξυλοκόπησαν μέχρι θανάτου όσους κατάφεραν να πηδήξουν. Δεκάδες άνθρωποι κάηκαν, με τις εικόνες να προκαλούν φρίκη.
Στην συνέχεια, δεκάδες διαδηλωτές συνελήφθησαν αλλά έπειτα από πολιορκία του αστυνομικού τμήματος από εξαγριωμένους συγγενείς των θυμάτων, αφέθηκαν ελεύθεροι. Η άκρα δεξιά και πολλοί πολιτικοί, πανηγύρισαν τα γεγονότα που έλαβαν χώρα στο Σπίτι των Συνδικάτων, εκφράζοντας την ευχαρίστησή τους για την καύση των “σκαθαριών”, όπως αποκαλούν υποτιμητικά όσους φορούν τον σταυρό του Αγίου Γεωργίου, συμβόλου του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου για την Ρωσία. Η έρευνα για την απόδοση ευθυνών, παρά το γεγονός πως ο εμπρησμός έχει βιντεοσκοπηθεί πλήρως, δεν έχει καταλήξει στην τιμωρία των ενόχων.
Η σφαγή αυτή ήταν το σημείο καμπής και έγινε πρόλογος του επερχόμενου εμφυλίου πολέμου, καθώς πόλωσε την ουκρανική κοινωνία. Πολλοί αντικυβερνητικοί διαδηλωτές ριζοσπαστικοποιήθηκαν ακόμα περισσότερο και πήγαν στο Ντονμπάς για να πολεμήσουν ενάντια στον ουκρανικό στρατό με όπλα στα χέρια τους. Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν πολλοί που πιστεύουν πραγματικά ότι η σφαγή υπήρξε “θρίαμβος των Ουκρανών στην Οδησσό”. Μάλιστα, τα επόμενα έτη οι ακροδεξιές οργανώσεις γιόρτασαν τη “νίκη” τους παρελαύνοντας στο κέντρο της πόλης και απαγορεύοντας την πραγματοποίηση επιμνημόσυνης δέησης στον τόπο της σφαγής.
Όπως σημειώνει ο Ιβάν Κατσανόφσκι, καθηγητής πολιτικής επιστήμης στο πανεπιστήμιο της Οτάβα του Καναδά, ο οποίος έχει ερευνήσει ακαδημαϊκά το περιστατικό, “η συγκάλυψη και άρνηση της σφαγής της Οδησσού και της εμπλοκής των νεοναζί και άλλων ακροδεξιών σε αυτήν τη μαζική δολοφονία συνεχίζεται για 6 χρόνια, ενώ η επίσημη έρευνα σκοπίμως καθυστερεί και χαλκεύεται”.
Βίντεο και μαρτυρίες δείχνουν ότι ομάδες των επιτιθέμενων έριξαν κοκτέιλ μολότοφ και φλεγόμενα ελαστικά στην κύρια είσοδο και έβαλαν φωτιά στις πόρτες εισόδου και το πρόχειρο οδόφραγμα στην είσοδο, ενώ άλλες ομάδες μπλόκαραν άλλες εξόδους. Καταγεγραμμένες κλήσεις προς τους πυροσβέστες, και αναφορές από αυτόπτες μάρτυρες δείχνουν ότι η πυρκαγιά και ο πυκνός καπνός ξεκίνησαν και εξαπλώθηκαν γρήγορα μετά την ρίψη μολότοφ και ελαστικών αυτοκινήτων από τους εισβολείς στις κύριες πόρτες εισόδου.
Μετά από προηγούμενες αρνήσεις, η επίσημη έρευνα για τα γεγονότα της 2ας Μαΐου οδήγησε στην παραδοχή ότι η θανατηφόρα φωτιά ξεκίνησε από την κύρια είσοδο, αλλά παρέμεινε ο ισχυρισμός ότι είναι αδύνατο να προσδιοριστεί ποιος την ξεκίνησε, επειδή και οι δύο πλευρές έριχναν μολότοφ. Ωστόσο, δεν υπάρχουν αποδείξεις για την ρίψη μολότοφ από τους αντι-μαϊντανικούς, σε αντίθεση με την ύπαρξη τέτοιων αποδείξεων για τους ακροδεξιούς διαδηλωτές”.
Στα διεθνή μέσα ενημέρωσης, καθώς και στο οικοσύστημα των φιλο-δυτικών μη κυβερνητικών οργανώσεων, η σφαγή της Οδησσού είτε δεν συνέβη ποτέ, είτε διαστρεβλώθηκε, με ενοχοποίηση των ίδιων των νεκρών, ώστε να χωράει στην κυρίαρχη βολική αφήγηση, σε ένα περιστατικό κατασκευής fake news, με το οποίο δεν θα ασχοληθεί κανείς. Όπως ακριβώς οι νεκροί στην Υποσαχάρια Αφρική, οι αντι-κυβερνητικοί Ουκρανοί δολοφονηθέντες διαδηλωτές, δεν μετράνε.
