Λες και δεν περιμέναμε πώς και πώς να έρθουν το καλοκαίρι όσοι τολμηροί θα αγνοήσουν τους κινδύνους που έχουν προκύψει από την πανδημία, η κυβέρνηση κατόρθωσε να δημιουργήσει τεράστια σύγχυση σε εκατομμύρια υποψήφιους επισκέπτες, αλλά και σε όσους ήταν κυριολεκτικά με το διαβατήριο στην τσάντα, έτοιμοι να μπουν στο αεροπλάνο και να αψηφήσουν τον κορονοϊό προκειμένου να απολαύσουν χωρίς συνωστισμό τα ελληνικά αξιοθέατα, τον ήλιο, τη θάλασσα και το φαγητό της πατρίδας μας. Μετά την πρόσκληση που απηύθυνε ο Έλληνας πρωθυπουργός στις 14 του Ιούνη από την Σαντορίνη στους υποψήφιους τουρίστες από πολλές χώρες της Ευρώπης και του κόσμου η χώρα φαινόταν να προετοιμάζεται για την έναρξη αυτής της πολύ ιδιαίτερης τουριστικής περιόδου.

Οι επιχειρηματίες, όσοι θα άνοιγαν τις επιχειρήσεις τους, κοίταζαν να οργανωθούν για να βγάλουν τα σπασμένα από την καθυστέρηση τόσων μηνών, οι εργαζόμενοι στον τουρισμό, όσοι βρήκαν δουλειά, περίμεναν ή ξεκινούσαν να πάνε να δουλέψουν, μήπως και γλιτώσουν το φάσμα της ακραίας φτώχειας που απλώνεται πάνω από την Ελλάδα και οι τουρίστες ονειρεύονταν την πτήση προς Ελλάδα, μπας και καταφέρουν να ξεσκάσουν στις πολυπόθητες διακοπές, για τις οποίες εξάλλου δουλεύουν ολοχρονίς, όσοι ανήκουν στις εργαζόμενες και παραγωγικές τάξεις, για να εξασφαλίσουν μερικές εβδομάδες στη Μεσόγειο και στον αγαπημένο προορισμό που λέγεται Ελλάδα. Δεκάδες χιλιάδες μάλιστα αδημονούσαν να φτάσουν στα εξοχικά, μικρά και μεγάλα, που έχουν στη Χαλκιδική, τη Μεσσηνία ή στην Κρήτη και όπου αλλού ανά την επικράτεια. Η χώρα είχε στην εμπορική προσφορά, πέρα από το κλασικό προϊόν, και τις πολύ καλές επιδόσεις της στην αντιμετώπιση της πανδημίας.

Ενώ λοιπόν όλοι ετοιμάζονταν για την έναρξη της κουτσής και αγνώστου εκβάσεως τουριστικής περιόδου, το ελληνικό κράτος τρεις μέρες πριν ανοίξουν τα σύνορα, αλλάζει τους όρους εισόδου της χώρας και μέσω της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας, ανακοινώνει ότι οι αφιχθέντες θα πρέπει να έχουν μαζί τους μια συμπληρωμένη φόρμα της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας. Τη φόρμα θα πρέπει να την συμπληρώσουν 48 ώρες πριν την πτήση τους. Η φόρμα ήταν διαθέσιμη μόνο στα αγγλικά, σήμερα υπάρχει και στα γερμανικά. Οι συχνές ερωτήσεις και απαντήσεις όμως ακόμα και στη γερμανική εκδοχή είναι στα… αγγλικά! Ισπανικά, κινέζικα, ρώσικα, γαλλικά ή ιταλικά δεν υπάρχουν διαθέσιμα. Επίδοξοι ταξιδιώτες αναφέρουν ότι υπάρχουν δυσλειτουργίες, όσον αφορά καταχώρηση ταχυδρομικών κωδικών της αλλοδαπής που απαιτούνται.

Η έγκυρη συντηρητική Handelsblatt στο ρεπορτάζ της στο αεροδρόμιο του Ντίσελντορφ, αναφέρει πως οι πτήσεις της Aegean την Πέμπτη ξεκίνησαν με μια ώρα καθυστέρηση, δέκα επιβάτες δεν επιβιβάστηκαν γιατί δεν είχαν τον ηλεκτρονικό κωδικό QR, ενώ η Λουφτχάνσα ενημερώθηκε για τη Notam τη Δευτέρα, όταν δηλαδή ήταν πλέον αργά για να ενημερώσει τους ταξιδιώτες της Τετάρτης. Δεν θα μπορούσαν να ανταποκριθούν στην προθεσμία των 48 ωρών. Ακριβείς οδηγίες πήρε ο γερμανικός αερομεταφορέας την Τρίτη. Και πρόκειται για την εταιρία που έχει την Swiss, την Austria, την Eurowings. Οι εταιρίες στέλνουν μέιλ στους κατόχους των εισιτηρίων να συμπληρώσουν τη φόρμα. Ερωτηματικά προκύπτουν όμως σχετικά με την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, καθώς μέχρι την ώρα της δημοσίευσης του ρεπορτάζ της εφημερίδας δεν γινόταν σαφές τι θα αποθηκευτεί, για πόσο και πως. Όντως στη διαδικασία δεν υπάρχει κάποια δήλωση σχετικά με τα προσωπικά δεδομένα, όταν κανείς ξεκινά να την συμπληρώσει. Η φόρμα πάντως απαιτείται για κάθε εισερχόμενο στη χώρα πρόσωπο, με οποιοδήποτε μέσω και αν μπαίνει.

Ενώ όμως οι αεροπορικώς ερχόμενοι έχουν μια κάποια ενημέρωση της τελευταίας στιγμής, οι ερχόμενοι με πλοία ή χερσαία μέσα μένουν στο σκοτάδι, γιατί όλη πληροφορία αφορά στις πτήσεις. Θα πρέπει λοιπόν κάποιος να γνωρίζει πως το μέτρο συμπλήρωσης της προβληματικής φόρμας 48 ώρες πριν την έλευση στο λιμάνι ή στο μεθοριακό σταθμό είναι υποχρεωτικό και σε αυτήν την περίπτωση.

Θα ήταν ακόμη μια υπόθεση για (πικρά) γέλια όσον αφορά τις επιδόσεις του ελληνικού κρατικού μηχανισμού και της πολιτικής ηγεσίας, αν δεν αποτελούσε μια βεβιασμένη κίνηση που μπορεί να επιφέρει πλήγμα σε έναν καίριο τομέα της οικονομίας. Και αυτό γιατί πέρα από την ξαφνική αλλαγή των όρων εισόδου στη χώρα 24 ώρες πριν την αρχή εφαρμογής του μέτρου, η κυβέρνηση έκανε γνωστό ότι όσοι τουρίστες θα υπόκειντο στον δειγματοληπτικό έλεγχο για το αν είναι φορείς του κορονοϊού, θα παρέμεναν σε καραντίνα 36 ωρών. Όσοι βρεθούν θετικοί θα παρέμεναν σε καραντίνα για έλεγχο επί 14 ημέρες κατά τη διεθνή πρακτική.

Η TUI, η Bild και η Ντόιτσε Βέλλε

Η ανακοίνωση του μέτρου έφερε θύελλα αντιδράσεων. Ο κόσμος αναρωτιόταν στα σχόλια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, κάτω από τη δημοσιευμένη είδηση, πώς θα συμπληρώσει τη φόρμα και θα αποκτήσει QR ένας ηλικιωμένος που δεν έχει εξοικείωση με τα ηλεκτρονικά μέσα και συσκευές. Πιο πολύ όμως έμπαινε το ερώτημα, τι σόι διακοπές θα είναι αυτές, οι οποίες ενδεχομένως, δειγματοληπτικά, να ξεκινήσουν με ένα τεστ, χωρίς κάποια ιατρικά κριτήρια ως πως το ποιος και γιατί επιλέγεται, και το τεστ αυτό θα οδηγήσει κάποιον αντί για το λιμάνι του Πειραιά ή την παραλία στον Ποταμό στα Μάλια, κλεισμένο για 36 ώρες σε ένα δωμάτιο καραντίνας. Καθόλου ελκυστική προοπτική, πολλώ δε μάλλον αν έχει κάποιος 7 ή 10 μέρες διακοπές. “Ελλάδα, ξέχνα με” ή “Δεν θέλουν τουρισμό, αλλά το χειμώνα θα ζητάνε οικονομική βοήθεια”, έγραφαν οι αναγνώστες.

Η “αγαπημένη” της Ελλάδας σκανδαλοθηρική και πρώτη σε κυκλοφορία στη Γερμανία εφημερίδα Bild δημοσίευσε το μεσημέρι της Τετάρτης ότι ο γερμανικός όμιλος TUI, o κολοσσός του κλάδου και μεγαλύτερη τουριστική εταιρία της Ευρώπης, απείλησε ανοιχτά την ελληνική κυβέρνηση, και συγκεκριμένα τον υπουργό Τουρισμού Χάρη Θεοχάρη, ότι αν δεν ακυρωθεί το μέτρο της 36ωρης καραντίνας, θα ακυρώσει όλες τις πτήσεις της προς την Ελλάδα. Αυτό μεταβιβάστηκε στον πρωθυπουργό και το μέτρο καταργήθηκε.

Το κρατικό δίκτυο της Deutsche Welle παρουσίασε στη συνέχεια μια άλλη εκδοχή: η TUI δεν διεμήνυσε πως θα ακυρώσει τις πτήσεις, αλλά ότι οι πελάτες της απειλούν να ακυρώσουν τις κρατήσεις τους. Η γραμμή επικοινωνίας πάντως παραμένει, από την TUI στον υπουργό, από αυτόν στον πρωθυπουργό και από κει στην κατάργηση του μέτρου. Σε κάθε περίπτωση αυτό που μένει είναι ότι η κυβέρνηση ενώ είχε όλο το χρόνο να οργανώσει τον τρόπο εισόδου και καταγραφής των ταξιδιωτών, το έκανε πραγματικά την τελευταία στιγμή, ενώ αποτελεί μεγάλο πλήγμα για το κύρος της, και της Ελληνικής Δημοκρατίας κατ’ επέκταση, το γεγονός ότι η δυσλειτουργία του επιλεχθέντος μοντέλου καταδείχτηκε από μια μεγάλη εταιρία η οποία τελικά οδήγησε την κυβέρνηση σε υπαναχώρηση είτε όπως το λέει η Bild, είτε όπως το παρουσιάζει η Deutsche Welle.

Αν το συνδυάσουμε και με την ενεργοποίηση της απαίτησης της Fraport για αποζημίωση ύψους 175 εκατομμυρίων ευρώ για τα διαφυγόντα κέρδη την περίοδο των ταξιδιωτικών περιορισμών από τα αεροδρόμια που έχει αγοράσει στην Ελλάδα, προκύπτει η εικόνα ενός κράτους που πιέζεται από ιδιωτικές εταιρίες, ώστε να αναθεωρεί μέτρα διαφύλαξης της δημόσιας υγείας και πληρώνει απευθείας ζημιές που προκύπτουν. Αν συγκρίνει κανείς με τα 1336 ευρώ που πήραν στην καλύτερη περίπτωση οι ελεύθεροι επαγγελματίες με τα 175 εκατομμύρια που διεκδικεί η Fraport, η διαφορά είναι αβυσσαλέα και προσομοιάζει με κράτος-μπανανία.

Η εικόνα ενός κράτους που άγεται και φέρεται και που δεν έχει πραγματικό σχέδιο στερεί την εμπιστοσύνη που χτίστηκε στον καιρό του λοκντάουν και αποτέλεσε εχέγγυο για την υγεία του γενικού πληθυσμού, των εργαζομένων και έκανε τη χώρα ελκυστική για όσους αποφασίσουν να έρθουν εδώ. Οι χειρισμοί όμως απειλούν να διασπείρουν κλίμα φόβου. Αν δεν μπορούν οι Έλληνες να διαχειριστούν την είσοδο των ξένων, αν τους ορίζει το κέρδος μιας και μόνης εταιρίας ένα ζήτημα δημόσιας υγείας, τι θα συμβεί να αρχίσει ένα κύμα εξάπλωσης του ιού μέσα στο καλοκαίρι; Θα ανταπεξέλθει το κράτος;