Στα στοιχειώδη περιορίστηκε η αντίδραση των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ στο φλέγον ζήτημα της Αγίας Σοφίας, καθώς δεν έγινε κανένας λόγος για επιβολή κυρώσεων στην Άγκυρα.
Οι 27 έπραξαν για ακόμη μια φορά το αυτονόητο καταδικάζοντας την απόφαση Ερντογάν και καλώντας την κυβέρνησή του να επανεξετάσει το ζήτημα της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί.
Αναφερόμενος στο ζήτημα, ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ύπατος εκπρόσωπος της Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ περιορίστηκε σε “άσφαιρες” για την Άγκυρα δηλώσεις.
Η απόφαση μετατροπής του εμβληματικού μνημείου σε τέμενος “αναπόφευκτα καλλιεργεί δυσπιστία, προκαλεί νέες διχόνοιες και υπονομεύει τις προσπάθειές μας για διάλογο” είπε ο κ. Μπορέλ, καλώντας την Άγκυρα να “να επανεξετάσει άμεσα και να αλλάξει την απόφαση”.
Στο πλευρό της Αθήνας στάθηκαν η Γαλλία, το Λουξεμβούργο, η Εσθονία, η Σλοβακία, η Σουηδία και η Αυστρία η οποία ζήτησε τη διακοπή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία.
Οι υπόλοιπες χώρες “συνυπέγραψαν” την δήλωση Μπορέλ.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Έλληνας υπουργός των Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, ξεκαθάρισε στους 27 ομολόγους του ότι η Ελλάδα θα αντιδράσει με όλα τα μέσα για να προασπίσει τα κυριαρχικά δικαιώματά της και ότι σε μια τέτοια περίπτωση θα επικαλεστεί το άρθρο 42 της ιδρυτικής συνθήκες της ΕΕ ζητώντας την στρατιωτική συνδρομή των χωρών-μελών.
Εσωτερικό ζήτημα το καθεστώς της Αγίας Σοφίας
Σε απάντηση των δηλώσεων Μπορέλ, ο εκπρόσωπος Τύπου του υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας, Χαμί Ακσόι, ξεκαθάρισε ότι “κανείς δεν μπορεί να αναμειγνύεται στα κυριαρχικά δικαιώματα της Τουρκίας” διαμηνύοντας ότι “το καθεστώς της Αγίας Σοφίας είναι εσωτερικό ζήτημα και όαποτελεί ιδιοκτησία της Τουρκίας”.
“Η Αγία Σοφία θα συνεχίσει να αγκαλιάζει τους πάντες υπό το νέο της καθεστώς, διατηρώντας την κοινή πολιτιστική κληρονομιά της ανθρωπότητας”, διαβεβαίωσε ο Χαμί Ακσόι, τονίζοντας ότι οι εργασίες που θα γίνουν στο εσωτερικό της εκκλησίας δεν θα επηρεάσουν τα κριτήρια βάσει των οποίων εντάχθηκε στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Αναφορικά με την Ανατολική Μεσόγειο, τόνισε ότι η Τουρκία είναι αυτή που ζητά τη συνεργασία επαναλαμβάνοντας τη θέση για δίκαιη κατανομή των υδρογονανθράκων, ξεκαθαρίζοντας ότι θα έπρεπε να υπάρξει μια επανέναρξη στους διαύλους επικοινωνίας με την Τουρκία και ότι οι εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο μπορούν να τερματιστούν μόνο με την υιοθέτηση τέτοιων προσεγγίσεων στο νησί της Κύπρου.
“Εάν η ΕΕ θέλει να συμβάλει στην ειρηνική επίλυση της κρίσης της Λιβύης θα πρέπει να τηρεί την διεθνή νομιμότητα σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, εγκαταλείποντας τη στάση δύο μέτρων και δύο σταθμών που προτάθηκε με την Επιχείρηση Ειρήνη” δήλωσε σχετικά με το Λιβυκό, τονίζοντας ότι η Τουρκία δίνει, ανέκαθεν, έμφαση σε μια μη στρατιωτική λύση για την κρίση στη Λιβύη.
Τη Δευτέρα, σε νέες προκλητικές δηλώσεις σχετικά με την απόφαση να γίνει τζαμί η Αγία-Σοφία προέβη τόσο ο υπουργός εξωτερικών της Τουρκίας, Μελβούτ Τσαβούσογλου, όσο και ο εκπρόσωπος του κυβερνώντος κόμματος της Τουρκίας, Ομέρ Τσελίκ.
“Η μόνη χώρα χωρίς τζαμί στην πρωτεύουσα είναι η Ελλάδα. Βλέπουμε τη δίωξη των Τούρκων της Δυτικής Θράκης. Η Ελλάδα σίγησε το Αδδάν, βάζοντας τον κορονοϊό ως δικαιολογία. Η Ελλάδα δεν έχει δικαίωμα να μιλάει για αυτό”, ξεκαθάρισε ο εκπρόσωπος του ΑΚΡ επαναλαμβάνοντας τη φράση του Μελβούτ Τσαβούσογλου ότι “η Ελλάδα δεν δικαιούται να ομιλεί”.
Ρωσικό ΥΠΕΞ: Λύπη για την απόφαση της Τουρκίας
Τη λύπη της για την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί εξέφρασε και η επίσημη εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα.
“Η απόφαση για το μουσειακό καθεστώς, η οποία υιοθετήθηκε με πρωτοβουλία του θεμελιωτή του σύγχρονου τουρκικού κράτους Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ το 1934, επί πολλές δεκαετίες μετέτρεψε την Αγία Σοφία σε σύμβολο ειρήνης και διαθρησκειακής ομόνοιας, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εδραίωση της ατμόσφαιρας θρησκευτικής ανοχής και διαλόγου μεταξύ των λαών” τονίζει η κ. Ζαχάροβα.
“Υπολογίζουμε ότι η διαχείριση του Ναού της Αγίας Σοφίας, ο οποίος απολάμβανε έως πρόσφατα το καθεστώς μουσείου και αποτελεί ιερό προσκύνημα για ολόκληρο τον χριστιανισμό, επίτευγμα της παγκόσμιας κουλτούρας και του ευρασιατικού πολιτισμού, θα ανταποκρίνεται πλήρως στο καθεστώς του μνημείου της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO” διευκρινίζει στη δήλωση, που δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, καταλήγοντας ότι “αναμένουμε ότι κάθε ενέργεια ως προς αυτό το μοναδικό μνημείο θα λαμβάνει υπόψη του την εξαιρετική του σημασία για τους πιστούς όλου του κόσμου”.
Από την ανακοίνωση πάντως απουσιάζει η τοποθέτηση περί “εσωτερικής υπόθεσης” της Τουρκίας στην οποίαν αναφερόντουσαν οι προηγούμενες κυβερνητικές δηλώσεις των αναπληρωτών υπουργών Εξωτερικών και του εκπροσώπου Τύπου του Βλαντιμίρ Πούτιν και η οποία είχε προκαλέσει τη δημόσια διαφωνία του Πατριαρχείου Μόσχας που είναι κατηγορηματικά αντίθετο στην απόφαση μετατροπής του ναού-μουσείου σε τζαμί.
Προετοιμαζόμαστε για όλα τα σενάρια
“Ελπίζουμε, αλλά είναι εξαιρετικά δύσκολο να διορθωθεί το λάθος του Ερντογάν με την Αγία Σοφία”, δήλωσε σήμερα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας.
“Χθες η ΕΕ μετά το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων έκανε μια ανακοίνωση διά του Μπορέλ που ζητά να αναθεωρηθεί αυτή η απόφαση, ωστόσο δεν είμαι αισιόδοξος ότι αυτό θα γίνει”, είπε μιλώντας στον ΣΚΑΪ αναφερόμενος στην χθεσινή σύνοδο των ΥΠΕΞ.
“Ενώ εμείς έχουμε δείξει πάντα ότι θέλουμε σχέσεις καλής γειτονίας και ανοικτούς διαύλους επικοινωνίας, έρχεται μια τέτοια απόφαση ακατανόητη”, συνέχισε, διαμηνύοντας ότι “δυσκολεύουν οι σχέσεις μας από εδώ και πέρα”.
“Το θέμα δεν είναι ελληνοτουρκικό είναι διεθνές” είπε, αποκαλύπτοντας ότι ο Πρόεδρος Ερντογάν δεν είχε προϊδεάσει τον Έλληνα Πρωθυπουργό για τις βλέψεις του για την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί στην τελευταία τους επικοινωνία.
Τέλος, υπογράμμισε ότι η Ελλάδα προετοιμάζεται για όλα τα σενάρια στην περίπτωση που η Τουρκία “περάσει την κόκκινη γραμμή”.
Την αποκατάσταση του Μνημείου ζητεί η εκκλησία της Ελλάδας
Την απογοήτευση, την έντονη διαμαρτυρία και τον προβληματισμό της για την μετατροπή του Ι.Ν. της Αγίας Σοφίας, της Μεγάλης Εκκλησίας των Ορθοδόξων στην Κωνσταντινούπολη, σε μουσουλμανικό τέμενος (τζαμί) και σε τόπο προσευχής της ισλαμικής θρησκείας, εκφράζει με ανακοίνωσή της η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος
“Ο σεβασμός στον χαρακτήρα και στα διδάγματα που διαμηνύει ανά τους αιώνες το Χριστιανικό αυτό Μνημείο επιβάλλει την αφύπνιση και την εγρήγορση ολόκληρου του πνευματικού κόσμου, των Χριστιανικών Ομολογιών και λοιπών Εκκλησιών, των Κυβερνήσεων και των Διεθνών Οργανισμών που υπερασπίζονται την ειρήνη, την συνύπαρξη και την συνεργασία μεταξύ των Λαών, των Πολιτισμών και των Θρησκειών με σκοπό να ανακληθεί μια τοιούτου είδους μετατροπή.
Προς τον σκοπό αυτό η Εκκλησία της Ελλάδος προβαίνει άμεσα σε διεθνείς εκκλήσεις και διαβήματα, ζητώντας την αποκατάσταση του Μνημείου και την απόδοσή του στην ορθή χρήση του” διευκρινίζεται στην ανακοίνωση της Ιεράς Συνόδου.
Πολιτιστική Τζιχάντ
Σε παρέμβαση για το θέμα της Αγίας Σοφίας προχώρησε και ο Αρχιεπίσκοπος Τιράνων και πάσης Αλβανίας Αναστάσιος. Με αποκλειστική του δήλωση χαρακτηρίζει “πολιτιστική τζιχάντ” την επιλογή Ερντογάν να μετατραπεί η Αγία Σοφία σε τέμενος και σημειώνει ότι η απόφαση αυτή “γυρίζει την ανθρωπότητα σε παλιές σκοτεινές εποχές”.
“Η απόφαση αυτή για την Αγία Σοφία είναι ένα είδος πολιτιστικής επιθέσεως, πολιτιστικού τζιχάντ… Υπάρχει μια ισλαμική ευαισθησία μέχρι τώρα που έχει σεβαστεί την ομορφιά της Αγίας Σοφίας. Ο άκριτος όμως φανατισμός ζητεί να εκμεταλλευτεί, να κλέψει το κάλλος του πιο ωραίου Ναού της αδιαίρετης Χριστιανοσύνης” δήλωσε στην ΕΡΤ ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος.
“Ο ευγενής σκοπός της θρησκείας είναι να απαλύνει τις πληγές και να ειρηνεύει τις ψυχές των ανθρώπων. Να προάγει τον πολιτισμό και όχι να τον οδηγεί πίσω” κατέληξε ο Αρχιεπίσκοπος.
“Κάτω τα χέρια από την Αγία Σοφία!”
Με συνθήματα όπως “Κάτω τα χέρια από την Αγία Σοφία”, ο Ματέο Σαλβίνι και μέλη της Λέγκας πολιόρκησαν το τουρκικό προξενείο στο Μιλάνο.
“Δεν είναι δυνατόν ο ισλαμικός εξτρεμισμός να εξαλείψει αιώνες ιστορίας, δικαιωμάτων, ελευθερίας, κατακτήσεων και δεν είναι δυνατόν να επιτραπεί στο τουρκικό καθεστώς να μεταμορφώνει εκκλησίες σε τζαμιά χωρίς κανείς να λέει τίποτα”, διαμαρτυρήθηκε ο Σαλβίνι, ζητώντας να σταματήσει η οικονομική βοήθεια προς το τουρκικό καθεστώς.
“Εχουμε δώσει περισσότερα από 10 δισεκατομμύρια ευρώ σε ένα καθεστώς που μετατρέπει τις εκκλησίες σε τζαμιά και νομίζω ότι έχουν ξεπεράσει το όριο” κατέληξε ο Ματέο Σαλβίνι.
