Την απογοήτευση, την έντονη διαμαρτυρία της και τον προβληματισμό της για την απόφαση της Τουρκίας να μετατρέψει το σημερινό μουσειακό καθεστώς του Καθολικού της Μονής της Χώρας σε μουσουλμανικό τέμενος και σε τόπο προσευχής της ισλαμικής θρησκείας, εκφράζει με ανακοίνωσή της η Διαρκής Ιερά Σύνοδος, η οποία πραγματοποίησε την τελευταία συνεδρίαση της 163ης Συνοδικής Περιόδου.
Μεταξύ άλλων, τονίζει ότι “Όπως έπραξε και στην ανάλογη περίπτωση της Αγίας Σοφίας, η Εκκλησία της Ελλάδος προβαίνει άμεσα σε διεθνείς εκκλήσεις και διαβήματα, ζητώντας την απόδοση και πάλι της Μονής της Χώρας στην προϋφισταμένη χρήση της”.
Παραθέτουμε ολόκληρη την ανακοίνωση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου:
Συνήλθε χθες και σήμερα, για τον μήνα Αύγουστο η Διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος της 163ης Συνοδικής Περιόδου, υπό την προεδρία του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου.
Με αφορμή την μετατροπή του σημερινού μουσειακού καθεστώτος του Καθολικού της Μονής της Χώρας σε μουσουλμανικό Τέμενος (Τζαμί) και σε τόπο προσευχής της ισλαμικής θρησκείας, η Ιερά Σύνοδος εκφράζει την απογοήτευσή Της, την έντονη διαμαρτυρία Της και τον προβληματισμό Της για αυτή την απόφαση της Κυβερνήσεως της γείτονος χώρας Τουρκίας, η οποία μετέτρεψε και αυτό το Μνημείο από χώρο πολιτισμού σε σημείο διχασμού και διασπάσεως. Όπως έπραξε και στην ανάλογη περίπτωση της Αγίας Σοφίας, η Εκκλησία της Ελλάδος προβαίνει άμεσα σε διεθνείς εκκλήσεις και διαβήματα, ζητώντας την απόδοση και πάλι της Μονής της Χώρας στην προϋφισταμένη χρήση της.
Κατά τις δύο Συνεδρίες η Διαρκής Ιερά Σύνοδος:
Ενέκρινε τις τοποθετήσεις: α) του Πανοσιολογιωτάτου Αρχιμανδρίτου κ. Ιγνατίου Μουρτζανού στην θέση του Πρωτοσυγκέλλου της Ιεράς Μητροπόλεως Λαρίσης και Τυρνάβου, κατόπιν εισηγήσεως του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης και Τυρνάβου κ. Ιερωνύμου και β) του Πανοσιολογιωτάτου Αρχιμανδρίτου κ. Νεκταρίου Δαρδανού στην θέση του Πρωτοσυγκέλλου της Ιεράς Μητροπόλεως Ύδρας, Σπετσών και Αιγίνης, κατόπιν εισηγήσεως του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ύδρας, Σπετσών και Αιγίνης κ. Εφραίμ, ενώ ασχολήθηκε και με θέματα Ιερών Μητροπόλεων, εισηγήσεις Συνοδικών Επιτροπών, αποσπάσεις κληρικών και τρέχοντα υπηρεσιακά θέματα.”
Υπενθυμίζεται ότι στις 20 Αυγούστου η τουρκική ηγεσία αποφάσισε την επαναφορά του καθεστώτος μουσουλμανικού τεμένους στην εκκλησία του Σωτήρος εν τη Χώρα (Καριγιέ Τζαμί), γεγονός που η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία χαρακτήρισε ως “ασέβεια”.
“Είναι θλιβερό να παρατηρούμε την επιδεικτική περιφρόνηση της σημερινής ηγεσίας της Τουρκίας προς τα θρησκευτικά συναισθήματα των Χριστιανών όλου του κόσμου, η οποία είναι δύσκολο να δικαιολογηθεί με κάποια λογικά επιχειρήματα. Είναι αμφίβολο ότι το τουρκικό κράτος θα αποκομίσει κάποιο όφελος από την καταπάτηση της ανεκτίμητης βυζαντινής πολιτιστικής κληρονομιάς. Ενώ ασφαλώς αυτές οι κινήσεις δεν θα συντελέσουν στην υποστήριξη του διεθνούς κύρους της Τουρκίας και στην εμπέδωση της διαθρησκειακής ομόνοιας σε αυτή τη χώρα και παγκοσμίως” είχε αναφέρει ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίων, αφήνοντας αιχμές κατά της τουρκικής ηγεσίας.
Καταδικαστική ήταν και η σχετική ανακοίνωση που εξέδεωσε η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία μέσω του αντιπροέδρου του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας πρωθιερέας Νικολάι Μπαλασόφ.
“Η τουρκική ηγεσία είναι έτοιμη και στο εξής να αγνοεί μεθοδικά την ξένη προς αυτήν παγκόσμια αξία της κληρονομιάς του ηττημένου Βυζαντίου, να επιδεικνύει στην ανθρωπότητα περιφρονητική αδιαφορία προς τις χριστιανικές πολιτιστικές αξίες”, επισήμανε ο Νικολάι Μπαλασόφ, καταδικάζοντας αυτές τις ενέργειες, οι οποίες “κάθε άλλο παρά συμβάλλουν στην κατανόηση, τη συνεργασία και τη φιλία μεταξύ των λαών μας, στην ειρήνη και την αμοιβαία κατανόηση μεταξύ των πιστών διαφορετικών θρησκειών”.
Επανερχόμενος δε στο θέμα της Αγίας Σοφίας, ο εκπρόσωπος της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στηλιτεύει ότι στην πράξη δεν τηρούνται οι δημόσιες υποσχέσεις του Τούρκου ηγέτη, αλλά ούτε και οι προσωπικές δεσμεύσεις του προς τον Βλαντίμιρ Πούτιν περί “διατήρησης της ελεύθερης πρόσβασης στα χριστιανικά αριστουργήματα του ναού της Αγίας Σοφίας”.
Κατά τον εκπρόσωπο της Ρωσικής Εκκλησίας, που δεν ξεχνά, το ατυχές για την ενότητα της παγκόσμιας Ορθοδοξίας “Ουκρανικό αυτοκέφαλο”, όσα συμβαίνουν είναι επακόλουθο του γεγονότος ότι “το πνευματικό σύμβολο” της Κωνσταντινούπολης, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, “επέλεξε να είναι όχι πρώτος μεταξύ ίσων στην οικογένεια των Προκαθημένων των τοπικών ορθοδόξων Εκκλησιών, αλλά κυβερνήτης και αρχηγός της, διασπώντας με τις ενέργειές του την ενότητα της παγκόσμιας ορθόδοξης κοινότητας”.
Όπως εκτιμά ο πρωθιερέας Ν. Μπαλασόφ αποτέλεσμα των ενεργειών του Οικουμενικού Πατριάρχη είναι και “η πλήρης απώλεια οποιασδήποτε επιρροής του” ακόμη και εντός Τουρκίας, πράγμα “εξαιρετικά λυπηρό”.
