Η καθημερινή παρακολούθηση της ακροαματικής διαδικασίας για την έκδοση ή μη του Τζούλιαν Ασάνζ στις ΗΠΑ, ξεκινά πάντα με την ορκωμοσία ή το λόγο τιμής του μάρτυρα της μέρας, που υπόσχεται να «πει την αλήθεια και όλη την αλήθεια». Μοιάζει ειρωνικό όσο σχεδόν τίποτε άλλο σε αυτή την τόσο σημαντική για το μέλλον της Δημοσιογραφίας, αλλά και τη ζωή και το μέλλον ενός ανθρώπου, δίκη. Ο Τζούλιαν Ασάνζ βρίσκεται εκεί, πίσω από το γυάλινο κλωβό, παραμένει έγκλειστος με τον ένα ή τον άλλο τρόπο χρόνια τώρα, ακριβώς γιατί υπηρέτησε την Αλήθεια, γιατί έφερε στο φως όλη την Αλήθεια.
Δεν είναι ο μόνος τραγέλαφος στην δίκη αυτή που παρακολουθούμε. Απορεί κανείς γιατί δεν έχει αναδειχθεί, ως απάντηση ξεκάθαρη, το γεγονός πως, οι εκπρόσωποι των ΗΠΑ, αυτοί που κατηγορούν τον Ασάνζ ότι έβαλε σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές, κατ’ αυτούς αποκαλύπτοντας ταυτότητες πληροφοριοδοτών και πρακτόρων τους, λόγω ανεπαρκούς απόκρυψης στοιχείων στα wikileaks, ξεχνούν τόσο βολικά πως ο Ασανζ έφερε στο φως τα δικά τους εγκλήματα, τις δικές τους δολοφονίες αμάχων, που, μόνο στο Ιράκ, μόνον αυτές που αποκάλυψαν τα Wikileaks, αγγίζουν τις 15.000.
Ακόμη και όταν βγαίνουν, επίσημα πια, ειδήσεις, όπως εχθές, με την κατάθεση της εκ των δικηγόρων του, Τζενιφερ Ρόμπινσον, που οι πληροφορίες που κυκλοφορούσαν από καιρό για απεσταλμένο του Τραμπ στον Ασανζ, με πρόταση για απονομή χάρης, περνούν σε δεύτερο επίπεδο. Φυσικά και είναι σημαντικό ενόρκως να καταθέτει μια δικηγόρος ότι ο Τραμπ έστειλε γερουσιαστή των Ρεπουμπικάνων να προτείνει στον Ασάνζ χάρη υπό τον όρο ότι θα δήλωνε πως δεν υπήρχε εμπλοκή Ρώσων χάκερς στις αποκαλύψεις για το Δημοκρατικό Κόμμα και τη Χίλαρυ Κλίντον. Μπροστά στον αγώνα για την αλήθεια που δίνεται μες στο δικαστήριο, όμως, και μπροστά στο μέγεθος της επίθεσης που έχουν εξαπολύσει οι ΗΠΑ κατά οποιουδήποτε στηρίζει, με τον ένα ή άλλο τρόπο, τον Ασάνζ, όλα αυτά ωχριούν.
Η δεύτερη εβδομάδα της δίκης, μετά την κουτσουρεμένη πρώτη, σημαδεύτηκε από δύο πράγματα. Το ένα και βασικότερο, τα προβλήματα στην παρακολούθησή της από τους δημοσιογράφους. Και μόνον τους δημοσιογράφους: η δικαστής Μπαράιτσερ έχει απορρίψει ως τώρα τρία αιτήματα της Διεθνούς Αμνηστίας να επιτραπεί σε εκπρόσωπό της να παρακολουθήσει τη δίκη, όπως και τα αιτήματα 39 ακόμη οργανισμών και ΜΚΟ, μεταξύ των οποίων και οι Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα.
Με κουτσουρεμένη την παρουσία παρατηρητών είτε εκ του μακρόθεν, είτε εντός της αιθούσης – με αφορμή τον κορονοϊό -, όταν ακόμη και αυτοί οι παρατηρητές δεν έχουν πρόσβαση στο σύνολο της διαδικασίας η δίκαιη δίκη – έστω όπως την καταλαβαίνει η δικαστής Μπαράιτσερ – γίνεται πολύ δύσκολη υπόθεση. Και αυτό συνέβη αρκετές φορές, λόγω των τεχνικών προβλημάτων, της μαύρης οθόνης ή της απώλειας του ήχου ή και των προβλημάτων σύνδεσης. Την Δευτέρα που μας πέρασε μείναμε εκτός της αιθούσης αρκετοί εκ των συναδέλφων που παρακολουθούμε ηλεκτρονικά τη δίκη. Καθημερινά τα προβλήματα είτε μας στερούν στοιχεία είτε καθυστερούν τη διαδικασία. Και όταν αυτό αφορά παρεμβάσεις του ίδιου του Ασάνζ, εκεί ελάχιστοι εξ ημών καταφέρνουν να μη παρασυρθούν σε συμπεράσματα.
«Ειλικρινά, δεν μπορώ να πιστέψω ότι η Βρετανία, μία από τις ισχυρότερες χώρες στον κόσμο, με σημαντική διεθνώς επιστήμη και τεχνολογία, δεν μπορεί να στήσει ένα βίντεολινκ που να δουλεύει και να επιτρέπει στους δημοσιογράφους να καλύψουν την πιο σημαντική ακροαματική διαδικασία για την ίδια τη Δημοσιογραφία, τα τελευταία 50 χρόνια. Είναι απίστευτο!». Στεφανία Μαουρίτσι, δημοσιογράφος, συνεργάτης των Wikileaks και μάρτυρας υπεράσπισης
Εδώ αξίζει να σημειώσουμε ότι, όλοι μας, όταν πέφτει μαύρο, καταφεύγουμε για τις δηλώσεις στον Κρεγκ Μάρρεϋ και την προσωπική του ιστοσελίδα, καθώς ο γνωστός πρώην διπλωμάτης και νυν ακτιβιστής φροντίζει να βρίσκεται καθημερινά, ως φυσική παρουσία, εντός της αιθούσης και να καταγράφει τα πάντα. Από εκείνον βρήκαμε τι είπε ο Ασάνζ ότν έπεσε το μαύρο, παρ’ ότι υποτίθεται θα έπρεπε να φροντίσει γι’ αυτό η γραμματεία του δικαστηρίου, στην οποία επισήμως μας παρέπεμψαν. Ακόμη περιμένουμε την απάντησή της.
Η διαδικασία ανέδειξε δύο κορυφαίες στιγμές της δίκης, αυτή την εβδομάδα που μας πέρασε. Την κατάθεση του θρυλικού Ντάνιελ Έλσμπεργκ, του ανθρώπου που προ 40 ετών έφερε στο φως το Φάκελο Πεντάγωνο, τα Pentagon Papers, αποκαλύπτοντας όλο το βρώμικο παιγνίδι των ΗΠΑ στο Βιετνάμ. Και την μη κατάθεση του Χαλίντ ελ- Μάσρι, του ανθρώπου που προ εικοσαετίας απήχθη, σοδομίστηκε, φυλακίστηκε και βασανίστηκε από τη CIA, ο οποίος είδε να του αρνούνται το δικαίωμα να καταθέσει ενώπιον ενός επισήμου εκπροσώπου της Αμερικάνικης κυβέρνησης για πρώτη φορά.
Υπόθεση ελ-Μάσρι
Ο Χαλίντ ελ-Μάσρι είχε δώσει έγγραφη κατάθεση στο δικαστήριο. Η υπεράσπιση την είχε στα χέρια της και, αρχές της εβδομάδας, αποπειράθηκε να τη διαβάσει. Η παρέμβαση των εκπροσώπων των ΗΠΑ ήταν απόλυτη: εφόσον ο ελ-Μάσρι «υποστηρίζει ότι βασανίστηκε από τις ΗΠΑ», η κατάθεση αυτή δεν έπρεπε να διαβαστεί, δεν έπρεπε να ακουστεί.
Δεν το υποστηρίζει απλώς: η υπόθεση έχει εκδικαστεί τόσο από τα γερμανικά δικαστήρια όσο και από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, και ο Χαλίντ ελ- Μάσρι έχει δικαιωθεί από όλα. Κι από πάνω, υπάρχουν σοβαρότατα στοιχεία που δείχνουν ότι οι ΗΠΑ εκβίασαν τη Γερμανία να μην διώξει τους βασανιστές του – ο κος ελ-Μάσρι είναι Γερμανός υπήκοος λιβανέζικης καταγωγής. Και όμως, η δικαστής αποδέχθηκε την ένσταση των ΗΠΑ.
Προσπαθώντας να ξεπεράσουν το σκόπελο, οι δικηγόροι της υπεράσπισης αποφάσισαν να φέρουν τον Χαλίντ ελ-Μάσρι να καταθέσει ο ίδιος. Η ώρα κανονίστηκε και χτες, Παρασκευή, ο μάρτυρας προσήλθε ηλεκτρονικά στο δικαστήριο, ενώ έφεραν και μεταφράστρια εντός της αιθούσης. Όμως, και πάλι δεν του επέτρεψαν να καταθέσει. Οι παρεμβάσεις των αμερικάνων έγιναν δεκτές από τη δικαστή, η μεταφράστρια αποχώρησε και ο κος ελ-Μάσρι δεν κατέθεσε.
Δεκατρείς πράκτορες εμπλέκονταν στην απαγωγή του, το σοδομισμό του κατά τη μεταφορά του σε black site της CIA, όπου βασανίστηκε ξανά και ξανά. Ο μάρτυρας υπεράσπισης που κατέθεσε την Τρίτη που μας πέρασε, συνεργάτης των Wikileaks ως δημοσιογράφος του Ντερ Σπήγκελ τότε, Τζων Γκετζ ήταν εκείνος που έφερε στο φως την υπόθεση και αποκάλυψε τα στοιχεία και των δεκατριών πρακτόρων της CIA που εμπλέκονταν στην απαγωγή του ελ-Μάσρι. Η εισαγγελία του Μονάχου, μετά το δημοσίευμα του ντερ Σπήγκελ, προχώρησε στην άσκηση δίωξης κατά και των 13 εγκληματιών πρακτόρων της CIA. Εν τέλει, όμως, η δίωξη δεν ολοκληρώθηκε και δε ζητήθηκε η έκδοσή τους από τις ΗΠΑ στη Γερμανία, γιατί οι αμερικάνοι απείλησαν με σοβαρές κυρώσεις τη Γερμανία αν προχωρούσε σε διεθνές ένταλμα. Η απαγωγή, ο βιασμός και τα βασανιστήρια του πατέρα έξι παιδιών ελ-Μάσρι, έμειναν ατιμώρητα. Οι διώκτες και βασανιστές του, μεταξύ των οποίων και η σημερινή επικεφαλής της CIA Τζίνα Χάσπελ, κυκλοφορούν ελεύθεροι και ανταμείβονται, σε αντίθεση με τον Ασάνζ, οι αποκαλύψεις του οποίου έφεραν στο φως και όσα διεπράχθησαν εις βάρος ενός αθώου ανθρώπου.
Η κατάθεση Έλσμπεργκ
Στα 89 του σήμερα, βαρήκοος όπως τόνισε ο ίδιος στην αρχή της διαδικασίας, ο πρώην στρατιωτικός αναλυτής της RAND Corporation και εδώ και σαράντα χρόνια σύμβολο όσων μπορούν να κατορθώσουν οι whistleblowers σε συνεργασία με τον Τύπο, Νταν ‘Ελσμπεργκ, ήταν ο συγκλονιστικότερος των μαρτύρων. Όντας ο ίδιος ζωντανό παράδειγμα όσων προσφέρει στη δημόσια σφαίρα η Αλήθεια, επέμεινε να αναδεικνύει διαρκώς τις αναλογίες των δικών του αποκαλύψεων με αυτές της Τσέλσυ Μάννινγκ και του Τζούλιαν Ασάνζ. Θύμισε ότι οι διώκτες του, η αμερικάνικη κυβέρνηση, όπως και στην περίπτωση των δύο νεων του συντρόφων, δεν του επέτρεψαν ποτέ να πει στη δίκη του τους λόγους που τον οδήγησαν να δώσει στη Δημοσιότητα τις 4.000 σελίδες άκρως απορρήτων εγγράφων για όσα διέπρατταν οι ΗΠΑ στο Βιετνάμ: το δημόσιο συμφέρον. Εξήγησε γιατί αληθινά πατριωτική στάση είναι η δική του, της Τσέλσυ Μάννινγκ και του Εντουαρντ Σνόουντεν: όποιου αποφασίζει να προασπίσει το λαό και όχι τα συμφέροντα. Θύμισε ποιοί γράφουν καλά λόγια για αυτόν από την ώρα που συνελήφθη ο Ασάνζ: «οι ίδιοι που επί σαράντα χρόνια με κατέκριναν, βγήκαν να πουν ότι άλλο ήταν τα καλά Pentagon Papers κι άλλο τα κακά Wikileaks… αυτά όλα είναι ανοησίες, προσπαθούν να με χρησιμοποιήσουν αυτοί που ως χτες με κυνηγούσαν» – και μάλιστα με τον ίδιο νόμο που κυνηγούν και τον Ασάνζ, το νόμο περί κατασκοπείας του 1917 (the espionage act).
Όσο για τις ζωές πληροφοριοδοτών που υποτίθεται ότι έβαλε σε κίνδυνο ο Ασανζ, εμμέσως υπενθύμισε ότι αυτοί που δολοφονούν, διεθνώς, είναι το Στέητ Ντηπάρτμεντ και το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ. Τόνισε επανειλλημένως ότι όλα τα έγγραφα που αποκάλυψε ο ίδιος ήταν άκρως απόρρητα, σε αντίθεση με όσα έφεραν στο φως η Τσέλσυ και τα Wikileaks, τα οποία ήταν χαμηλότερης διαβάθμισης. «Το Βιετνάμ όπως και το Ιράκ ήταν άδικοι πόλεμοι, αλλά το Ιράκ ήταν πολύ πιο επιθετικός… Το Αφγανιστάν ήταν Βιετναμιστάν…παρά τις διαφορές ήταν ουσιαστικά ίδιος πόλεμος», ένας πολυετής πόλεμος χωρίς αποτέλεσμα..
Όσο για τη δίκη του – είχε προτοδίκως καταδικαστεί σε 115 χρόνια φυλάκιση – είπε ότι δεν ήταν δίκαιη. «Οχι, δεν είχα μια δίκαιη δίκη, Οχι, οποιοσδήποτε με τέτοιες κατηγορίες δε θα έχει μια δίκαιη δίκη στις ΗΠΑ. Ούτε ο Ασάνζ θα έχει μια δίκαιη δίκη αν εκδοθεί στις ΗΠΑ».
