“Μια εβδομάδα καταλήψεων μας πρόσφερε πολύ περισσότερη γνώση για την πολιτική και την ιδιότητα του πολίτη από ότι πολλά χρόνια σπουδών στην τάξη” – Ana Júlia Pires Ribeiro, 16χρονη τότε μαθήτρια, καταθέτοντας στο κοινοβούλιο της Βραζιλιάνικης επαρχίας του Παρανά για τις μαθητικές καταλήψεις του 2016
“Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στον πλανήτη όπου οι νέοι και οι νέες ασκούνται στο άθλημα των καταλήψεων” έγραφε χθες ο Θανάσης Μαυρίδης στο liberal.gr, και από τα όσα γράφει στη συνέχεια προκύπτει πως αναφέρεται όχι στις καταλήψεις γενικά, αλλά στις μαθητικές καταλήψεις ειδικά. “Οι καταλήψεις των σχολείων δεν είναι «κίνημα», είναι ασθένεια” γράφει.
Για τις καταλήψεις κτηρίων και το κατά πόσο αποτελούν Ελληνική ιδιαιτερότητα ή όχι είχα γράψει προ ημέρων με αφορμή τιτίβισμα της κ. Μπακογιάννη
Η άγνοια για το ότι οι καταλήψεις κτηρίων για στέγη ή για τη δημιουργία κοινωνικών κέντρων και ελεύθερων χώρων ήρθαν στην Ελλάδα από τη Δυτική Ευρώπη, όπου συνεχίζονται, είναι συγγενής με την αυταπάτη του κ. Μαυρίδη ότι οι μαθητικές καταλήψεις αποτελούν αποκλειστικά Ελληνικό φαινόμενο. Πρόκειται για μια δυσεξήγητη έλλειψη πληροφόρησης.
Για τις μαθητικές καταλήψεις δε χρειάζεται να ψάξει πολύ κανείς, αν δεν έχει ήδη ακούσει, για να δει κανείς πως ούτε στον κόσμο είναι εξαίρεση η Ελλάδα, ούτε καν στην Ευρώπη. Κάποιοι έχουμε υπόψη τα κινηματικά ανά τον κόσμο, αλλά παρακάτω θα αποδείξουμε πως ο ισχυρισμός καταπίπτει εύκολα με απλές αναζητήσεις στο Google.
Ας ρίξουμε μια διαδικτυακή ματιά στον κόσμο λοιπόν για να εξετάσουμε τον ισχυρισμό περί Ελληνικής πλανητικής ιδιαιτερότητας.
Για να ξεκινήσουμε από μακριά, στη Χιλή, οι μαθητικές καταλήψεις και οι μαθητικές κινητοποιήσεις είναι στην ημερήσια διάταξη. Όχι μόνο φέτος (προ-covid19), όπου μαθητές έκαναν κατάληψη σε σχολεία για να μπλοκάρουν τις αντίστοιχες εισαγωγικές εξετάσεις στα πανεπιστήμια τον Γενάρη, αλλά και στον περσινό παλλαϊκό ξεσηκωμό εναντίον του Προέδρου Πινιέρα και της κυβέρνησής του. Χαρακτηριστικά αστυνομικός είχε πυροβολήσει εναντίον μαθητών μέσα σε κατειλημμένο σχολείο, και συνελήφθη. Το 2018 είχαν γίνει καταλήψεις – και – σχολείων από το φεμινιστικό κίνημα, σε μια τεράστια πανεθνική διαμαρτυρία εναντίον της πατριαρχικής χιλιανής κοινωνίας. Για τις πανεκπαιδευτικές καταλήψεις του 2011-2013, που περιλάμβανε φυσικά και καταλήψεις σχολείων από μαθητές υπάρχει μέχρι σχετικό λήμμα στη βικιπαίδεια…
Δίπλα, στη Βραζιλία το τελευταίο μεγάλο κύμα καταλήψεων ήταν το 2015-2016 ενάντια στις πολιτικές λιτότητας του τότε (μη-εκλεγμένου) Προέδρου Τεμέρ. Μιλάμε για εκατοντάδες καταλήψεις. Οι καταλήψεις αυτές ήταν μαζικές και είχαν την υποστήριξη μεγάλου μέρους της Βραζιλιάνικης κοινωνίας. Η κυβέρνηση Τεμέρ αντιμετώπισε τις καταλήψεις με σκληρότητα χρησιμοποιώντας μεθόδους που παραπέμπουν στην περίοδο της στρατιωτικής δικτατορίας στη χώρα.
Για να έρθουμε πιο κοντά, στη Γαλλία, ένα google search με τους όρους Occupation du lycée (κατάληψη λυκείου) θα έδινε μια πρώτη εικόνα.
Αυτήν την εποχή (μέχρι την πανδημία τουλάχιστον) τις καταλήψεις στα σχολεία στη Γαλλία τις κάνουν ή αποπειρώνται να τις κάνουν οι εκπαιδευτικοί κυρίως, με την υποστήριξη ή και μαζί με γονείς και μαθητές κάποιες φορές. Φυσικά, υπήρξαν και το 2018, παράλληλα με το κίνημα των κίτρινων γιλέκων μαθητικές καταλήψεις σε πολλά σχολεία, κάποιες από τις οποίες μάλιστα κατεστάλησαν με βραζιλιάνικο τρόπο. Μέχρι και ολιγόωρη κατάληψη σε υψηλού κύρους σχολείο έγινε, σε διαμαρτυρία για την εκπαιδευτική πολιτική της κυβέρνησης Μακρόν.
Όπως ανέφερε το France 24:
“…πάνω από 300 λύκεια της Γαλλίας, καταλήφθηκαν και οχυρώθηκαν επί μια εβδομάδα μέσα σε σκηνές βανδαλισμού, την πυρπόληση σκουπιδιών και βίαιες συγκρούσεις μεταξύ μαθητών και αστυνομίας”
Η αστυνομία έδρασε εναντίον των μαθητών εκείνες τις ημέρες με σκληρότητα στρατού κατοχής, ξεσηκώνοντας αντιδράσεις μέσα στη Γαλλία αλλά και σε όλο τον κόσμο
Οι μαθητικές καταλήψεις βέβαια στη Γαλλία ήταν ήδη τμήμα του Γαλλικού Μάη του 1968, και έχουν ιστορία. Με την αναζήτηση που αναφέραμε, θα μπορούσε να δει κανείς εύκολα μαθητικές καταλήψεις το 2005, στο κίνημα εναντίον του νόμου Φιγιόν. Ή το 2011 (μαθητές, καθηγητές και γονείς), ή το 2014. Εν ολίγοις αυτό που παρατηρεί κανείς συγκρίνοντας τις καταλήψεις στην Ελλάδα και την Γαλλία, είναι πως οι Έλληνες καθηγητές και οι Έλληνες γονείς, αντίθετα με τους ομολόγους τους στη Γαλλία, δεν συμμετέχουν αρκετά σε καταλήψεις.
Πιο νότια τώρα:
Στην Ισπανία, ή μάλλον στην Καταλωνία, το μεγάλο κύμα μαθητικών καταλήψεων ήταν το 2017 όταν μαθητές κατέλαβαν τα σχολεία τους για να εμποδίσουν την χρήση τους ως εκλογικά κέντρα.
Στην Ιταλία το τελευταίο μεγάλο κύμα καταλήψεων ήταν το 2012, στο κίνημα εναντίον της λιτότητας. Αν και οι καταλήψεις συνεχίζονται απτόητες σε διάφορα μέρη της Ιταλίας ως διαμαρτυρία για πολλά θέματα που αντιμετωπίζουν, συχνά με αντιρατσιστική ατζέντα.
Αυτά τα λίγα παραδείγματα αποκαλύπτονται σε όποιον τα ψάξει, ακόμα και αν δεν παρακολουθεί τίποτα το κινηματικό σε καμία χώρα του κόσμου, χάρη στη μαγεία της τεχνολογίας της μηχανής αναζήτησης του διαδικτύου.
Όμως ο κ. Μαυρίδης δεν χρειαζόταν να κάνει καμία έρευνα. Αν ήθελε να διαβάσει έναν φιλιππικό εναντίον όσων αρνούνται το δικαίωμα πολιτικής συμμετοχής στους μαθητές, μαζί με ένα εξαιρετικό χρονικό της συμμετοχής των μαθητών σε εθνικούς και δημοκρατικούς αγώνες – από τα κλεφτόπουλα, μέχρι τους μαθητές στο πολυτεχνείο, και από την ΕΠΟΝ μέχρι τη συμμετοχή μαθητών στις καταλήψεις του 2018 για το Μακεδονικό, δεν είχε παρά να ανατρέξει σε προπέρσινο άρθρο της Σοφίας Βούλτεψη με τίτλο “Οι αγώνες των μαθητών και το πρόβλημα του ανιστόρητου Τσίπρα” στο ίδιο το Liberal.gr. Πρόκειται για άρθρο που απαντά μια και καλή στο αν “οι καταλήψεις είναι κάποιου είδους ασθένεια”: όχι μόνο δεν είναι, αλλά είναι κατά πώς φαίνεται εθνικό καθήκον.
